درس زندگی از ماراتن گل به خودی‌های یورو 2020
خراسان/ نداشتن تمرکز، مدیریت نکردن استرس، غرور بی‌جا و ... از عوامل افزایش تعداد گل به خودی‌ها در دوره اخیر یورو است
اولین گل یورو 2020 روی گل به خودی بازیکن ترکیه به ثمر رسید اما این پایان ماجرا نبود. با این که هنوز مرحله گروهی یورو 2020 به پایان نرسیده، 3 گل به خودی دیگر هم در این دوره از مسابقات به ثمر رسیده است: گل اول آلمان به پرتغال با گل به خودی روبن دیاز، گل دوم آلمان به پرتغال با گل به خودی گریرو و قبل تر از آن گل اول فرانسه به آلمان با گل به خودی مت هوملز. علاوه بر آن اشتباهات بازیکنان و سوتی هایشان هم کم نبوده، یکی از آن‌ها، اشتباه وحشتناک دروازه‌بان اسکاتلند بود که موفق نشد شوت پاتریک شیک از زمین تیم خودش را مهار کند و چندین پنالتی هم در این جام، توسط مهاجمان سوخته شده و تبدیل به گل نشده است که آخری اش تا لحظه نوشتن این مطلب در بازی اسپانیا و لهستان اتفاق افتاد.از آن جا که فوتبال را یک بازی شبیه زندگی می‌دانند نگاهی می‌کنیم به این پدیده و نکات روان شناسانه‌ای که می‌توان به همین بهانه بیشتر مورد توجه قرار داد. برای زندگی روزمره می‌توان گل به خودی زدن را فراهم کردن فرصت سوء استفاده برای دیگران تعریف کرد. به عبارت دیگر خودمان با دست خودمان ضرری را متوجه خودمان کنیم، ضرری عاطفی، مالی، روانی، شغلی، اجتماعی و ... . در ادامه، نکاتی در همین باره مطرح خواهد شد.
استرس زیاد و تصور باخت
دقیقا مانند فوتبال، استرس زیاد و تصور باخت پیش از بازی، یکی از مهم‌ترین دلایل گل به خودی است. زمانی که نتوانیم استرس‌مان را مدیریت کنیم یا دیگران را برتر و بهتر از خود می‌بینیم، در مقابل آن‌ها قطعا دستپاچه می‌شویم. طبقه‌بندی آدم ها با معیارهایی چون پول، زیبایی، تحصیلات و ... باعث می‌شود که یک عده را کمتر از خود و عده‌ای را بالاتر و برتر از خود ببینیم. غافل از این که خوب بودن در یک زمینه به معنای ضعیف بودن در یک مهارت دیگر است. هر تیم فوتبال هم تخصصی دارد، یا هجومی است یا تدافعی. پس حتی ضعیف ترین تیم‌ها هم در مقابل بزرگان بر اساس مزیت های خود و ضعف های حریف، شانس دارند به شرط این که بازی را پیش از شروع در ذهن خود نباخته باشیم.
تمرکز بیش از حد روی حریف
تمرکز بیش از حد روی یک فرد هم باعث اشتباه می‌شود. بیشتر گل به خودی‌ها در فوتبال توسط مدافعانی زده می‌شود که بیش از حد روی یار حریف تمرکز و ناخودآگاه رفتار و حرکات آن‌ها را در لحظه تقلید و تکرار می‌کنند. این خصلت مغز انسان است که تمایل به تقلید رفتار فرد روبه‌رویی دارد. سلول‌های آینه‌ای مغز باعث می‌شود در صورت تمرکز روی یک فرد، ما دقیقا رفتارهای او را تقلید کنیم. پس وقتی مهاجم به سمت دروازه حرکت می‌کند، مدافع تیم رقیب هم به صورت ناخودآگاه به سمت دروازه خودی شوت می‌کند! تقلید راه‌های موفقیت دیگران دقیقا همین رفتار است. چون فلانی که در ذهن ما به شکل رقیب درآمده است و اصلا قصد نداریم از او کم بیاوریم، از طریق فلان فعالیت پول در می‌آورد پس من هم دقیقا همان کار را انجام می‌دهم البته بدون دانش و تجربه کافی. مثال بارز آن هجوم مردم به بورس یا بازار ارزهای دیجیتال بود که بدون دانش و تخصص وارد و بخش بزرگی هم دچار زیان شدند. یادگیری از دیگران بسیار مفید است اما به شرط آن که از تقلید فراتر برویم و در آن حیطه مهارت کافی کسب کنیم.
غرور بی‌جا یا نداشتن اعتماد به نفس
در فوتبال گاهی پیش می‌آید تیمی که از شروع، بسیار خوب بازی کرده در لحظات آخر تمرکز خود و همه چیز را از دست می‌دهد. آن‌ها یا در درون، خود را لایق آن موفقیت نمی‌دانند، اعتماد به نفس ندارند یا دچار غرور بی‌جا می شوند یا فرصت رخنه را برای رقیب فراهم و قبل از اتمام کار، یک جوری آن را خراب می‌کنند. در زندگی هم با غرور کاذب قبل از کامل شدن پیروزی، خیلی از فرصت‌ها را از دست می‌دهیم یا با زدن گل به خودی، شرایط را برای خودمان سخت می‌کنیم.
نکته پایانی
زندگی هم مانند فوتبال برد و باخت دارد، اما همیشه بازی دیگری هم وجود دارد ولی در نهایت نباید فراموش کرد که فوتبال فارغ از برد و باخت، برای لذت و دیدن نتیجه تلاش‌هاست. همان گونه که زندگی فارغ از فراز و فرود‌هایش، برای خوشحالی در کنار دیگران، تلاش، دیدن ثمره کارها و ... ساخته شده است. شاید برنده یادمان نماند اما از هر تورنمنت پر تلاش ترین تیم قطعا به یاد می‌ماند.
نویسنده : دکتر مهدی سودآوری | روان شناس و مدرس دانشگاه
خبرهای بیشتر درباره ی
٤ نفر در مورد این مطلب نظر داده اند
برای ارسال نظر لطفا از طریق اپلیکیشن آخرین خبر اقدام فرمایید
