آیا زنهای سینمای ایران واقعا بیحیا هستند؟

برترين ها/ وزير پيشنهادي ارشاد، ديروز گفته که کاراکترهاي زن در سينماي ايران (در سال۹۷) مروج بيحيايي بودهاند، در اينجا نگاهي کردهايم به چند فيلم شاخص آن سال و البته به طور خاص کاراکترهاي زن همان فيلمها.
مغزهاي کوچک زنگزده
«مغزهاي کوچک زنگ زده» شايد يکي از اولين مهمترين فيلمهاي سينماي ايران باشد که با محوريت خشونت پيش ميرود.تحسينشدهترين فيلم جشنواره فجر سال ۹۶ که به بخشي از جامعه ميپردازد که کمترين کارگرداني با اين دقت و ظرافت سراغش رفته است. «مغزهاي کوچک زنگ زده» داستان خانوادهاي است در يکي از فقيرترين محلههاي شهر، که در کار توليد و فروش مواد مخدر هستند. قصه ما درباره شاهين، پسر وسط خانواده است که آرزوهاي خودش را دارد و تمام تلاشش را ميکند تا در امپراتوري برادرش در اين منطقه بيقانون، جايگاه باارزشي پيدا کند، تا اينکه فيلمي از خواهر خانواده بين پسرها دستبهدست ميشود؛ فيلمي که غيرت پسرها را به جوش ميآورد و جنگي ناخواسته را آغاز ميکند. نقش افسر با بازي لادن ژاوه وند نابازيگري که نقش مادر تبهکاران محوري را بازي ميکند جزء سورپرايزهاي فيلم است.
بمب: يک عاشقانه
داستان فيلم در سالهاي دهه شصت ميگذرد و ماجراي نوجواني را دنبال ميکند که در پناهگاه هنگام بمباران، عاشق ميشود. «بمب: يک عاشقانه» سرشار از تقابل نسلها و ديدگاههاست که شايد ميتوان رگههايي از اجتماع امروز ايران را هم در فضاي آن مدرسه ديد. فيلم، اما وراي صورت ظاهري سرد وغمانگيزش، در دل خود روايتگر عاشقانهاي آرام است. «بمب: يک عاشقانه» فيلم نوستالژيهاست و قابليت ايجاد حس همذات پنداري را براي بسياري از مخاطبان خود بوجود ميآورد. ليلا حاتمي در نقش ميترا به لحاظ ظاهر چندان تفاوتي با ديگر فيلم هايش نميکند.
عرق سرد
«عرق سرد» در حقيقت از روي ماجراي نيلوفر اردلان ساخته شده است. فوتباليست زن ايراني که به دليل نداشتن اجازه همسر نتوانست همراه تيم به مسابقات مهم برود. فيلم به دغدغهها و مشکلات ورزشکاران زن ميپردازد و در تلاش است محدوديت شهروندي زنان ورزشکار را به چالش بکشد. باران کوثري در نقش افروز علاوه بر ترسيم درست وجوه بيروني و آمادگي بدني مناسبش براي ايفاي نقش يک زن جوان ورزشکار، در ارائه حالات و درونيات او و همان بخشهاي پنهانمانده و سربهمهر فيلمنامه نيز موفق است.
شماره ۱۷ سهيلا
فيلم داستان دختري ميانسال است که زمان ازدواج او به تاخير افتاده و با توجه به مشکل ژنتيکي که دارد در تلاش است که هر چه سريعتر ازدواج کند تا بچه دار شود. «شماره ۱۷، سهيلا» فيلم جسوري است. در ميانِ خيل فيلمهاي اجتماعي ما با سوژههاي تکراري، فيلم به سراغ سوژهاي رفته که اتّفاقاً سوژه روز جامعه است، دردِ خيلي از دخترها و پسرهاي جامعه امروز است و سينماي ما شديداً در اين حوزه فقير است و به همان اندازهاي خودش را جدي ميگيرد که بايد. بازي متفاوت وخوب زهرا داوودنژاد به نقش سهيلا نيز در معرفي شخصيت و همذات پنداري تماشاگر بسيار تاثيرگذار است. او با درک درست شخصيت، از برون گرايي آن کاسته و به نقش آرامش و عمق بخشيده است.
عصباني نيستم
«عصباني نيستم» را احتمالاً ميبايست به عنوان بحث برانگيزترين فيلم تاريخ سينماي ايران معرفي نمود. اثري که در سال ۹۲ ساخته شد، اما بلافاصله حتي در همان دوره از جشنواره فيلم فجر از بخش جوايز کنار گذاشته شد و پس از آن نيز بطور کامل توقيف شد. اما در نهايت «عصباني نيستم» در سال ۹۷ با مميزيهاي فراوان به اکران عمومي درآمد. در فيلم «عصباني نيستم!» نويد دانشجوي آس و پاس، باهوش و درگير سياستي است که به دليل وقايع سال ۸۸ از تحصيل تعليق شده و به سختي در تهران روزگار ميگذراند. نويد از محل کار خود اخراج شده، معرف و ضامن ندارد و قادر به تهيه گواهي عدم خلافي نيست. اما يک دليل بزرگ براي جنگيدن دارد: ستاره. موتور تکان دهنده «عصباني نيستم» عاشقانه خوب و خاص نويد و ستاره است. باران کوثري در نقش ستاره که يد طولايي در بازي در قالب معشوقه دوستداشتني دارد، اين بار هم روسفيد بيرون ميآيد.
لاتاري
«لاتاري» داستان پسر و دختري را روايت ميکند که سوداي پيروز شدن لاتاري و رفتن به آمريکا را در سر دارند، اما دختر به دليل مشکلات خانوادگي مجبور ميشود به پيشنهاد پدر و يکي از دوستان پدرش براي کار به دبي برود، پس روياهاي اين دو جوان از بين رفته و مدتي بعد جسد دختر به ايران باز ميگردد، و زماني که هيچ کس هيچ کاري انجام نميدهد، پسر تصميم ميگيرد تا خودش دست به کار شده و انتقام بگيرد.محمدحسين مهدويان در نخستين اثر اجتماعي اش آشکارا از بررسي ريشه مشکلات اجتماعي که منجر به مهاجرت افراد ميگردد پرهيز کرده و تنها نوک پيکان خشم و خشونت خود را به سوي کشورهاي حاشيه خليج فارس نشانه رفته که قاچاق دختران به کشورشان انجام ميشود. همين مسئله باعث شده تا «لاتاري» يک اثر به شدت سطحي باشد. نوشين با بازي زيبا کرمعلي در حد تيپ باقي ميماند و شخصيت نميگيرد و تنها کارکردش اين است که کمي بر درام و احساس فيلم ميافزايد.
آشغالهاي دوست داشتني
يک فيلم توقيفي ديگر که بعد از تلاشهاي بسيار کارگردانش بالاخره توانست رنگ پرده سينما در سال ۹۷ را به خودش ببيند. منير با بازي درخشان شيرين يزدانبخش پيرزني است که تمام اعضاي خانواده اش در يک قرن اخير تاريخ ايران درگير مبارزات سياسي بوده اند و حالا او با چالشي بزرگ درباره اتفاقات سال ۸۸ مواجه شده است. «آشغالهاي دوست داشتني» درباره تقابل ميان نسلها و تفکرات گوناگون در بستر يک خانواده است و اغلب رويدادهاي فيلم نيز بصورت نمادين روايت ميشوند. منير زني تنهاست و در چنين شرايطي با عکس عزيزان خود حرف ميزند و مخاطب که با زاويه ديد منير به وقايع مينگرد تمام اين گفتگوها را ميشنود. مامان منير در اينجا ايران است، ميزبان تمام تفکرات چپ و راست است و سعي دارد همه آنها را به آرامش دعوت کند تا بتوانند در کنار هم روزگارشان را سپري نمايند، اما اعضاي خانواده او هرگز از اين قانون تبعيت نميکنند.