در مراکز زیرزمینی خدمات پوست چه می‌گذرد؟

وقتي صفحات اينستاگرامش را باز مي‌کرد و در بين صفحات گوناگون مي‌چرخيد انواع و اقسام تزريق ژل و بوتاکس و ليفت‌ها و چهره‌هاي تازه زنان جواني که در مقابل دوربين ژست مي‌گرفتند و الگوي خاصي از زيبايي را پيش چشمش به تصوير مي‌کشيدند، ترغيبش مي‌کرد تا او هم خودش را شبيه آن‌ها کند به خصوص وقتي به سراغ صفحات سلبريتي‌ها مي‌رفت و مي‌ديد هر کدام‌شان هر روز از چهره جديدشان رونمايي مي‌کنند و با ژست‌هاي مختلف مراکزي که ليفت يا بوتاکس کرده يا تزريق ژل و چربي داشته‌اند را معرفي مي‌کنند بيش از پيش با نگاه کردن در آيينه احساس مي‌کرد زيبا نيست و براي زيبا شدن بايد يا لبش را بزرگ کند و يا ابروهايش را بالا بکشد! به خصوص اينکه آرايشگرش هم هر بار در گوشش زمزمه مي‌کرد ابرويت بايد ليفت شود و لب‌هايت بايد تزريق ژل داشته باشد. سرانجام هم خام همين حرف‌ها شد، اما لااقل براي دريافت اين خدمات به پزشک مراجعه نکرد و خودش را به دست آرايشگرش سپرد. حالا وقتي به آيينه نگاه مي‌کند متوجه مي‌شود چهره‌اش چقدر زيبا بوده و چقدر زشت شده! در اين شرايط حتي براي بازگشت به همان چهره‌اي که فکر مي‌کرد دوستش ندارد به ده‌ها پزشک متخصص پوست و ترميم و زيبايي مراجعه کرده و کلي هزينه کرده، اما ديگر چهره‌اش چهره قبلي نمي‌شود.

رسانه‌ها چه رسمي و چه غيررسمي ذائقه افراد را شکل مي‌دهند. بر همين اساس هم هست که تعريف زيبايي در جوامع مختلف متفاوت است، اما در سال‌هاي اخير با گسترش شبکه‌هاي اجتماعي و برنامه‌ريزي‌هاي صورت گرفته براي تغيير ذائقه و سبک زندگي افراد، شاهد گسترش تب جراحي‌ها و اقدامات زيبايي در کشور هستيم و همين مسئله هم ايران را به يکي از پرمتقاضي‌ترين کشور‌ها براي انجام اقدامات زيبايي تبديل کرده است. بر اين اساس شبکه‌هاي اجتماعي را که باز مي‌کنيد با انواع و اقسام تبليغات زيبايي و پوست مواجه مي‌شويد. تزريق ژل براي داشتن لب روسي، ليفت صورت، ليفت با نخ، ليزر جوانسازي، ليفت ابرو و انواع و اقسام کار‌هاي زيبايي و پوست که شايد تصورش را هم نمي‌کرديد که چنين کار‌هايي هم براي جوان‌تر و زيباتر به نظر رسيدن مي‌توان انجام داد! جالب‌تر از همه اينکه بسياري از اين اقدامات و کار‌ها توسط پزشکان متخصص پوست يا زيبايي صورت نمي‌گيرد بلکه از سوي آرايشگران و افراد غيرمتخصصي که توانسته‌اند دستگاه‌هاي مرتبط را وارد و خريداري کنند انجام مي‌گيرد و بر خلاف تبليغات منتشر شده در شبکه‌هاي اجتماعي و تصاوير فيلتردار اينستاگرامي، اصلاً معلوم نيست نتيجه سپردن چهره‌تان به اين افراد چه چيزي از آب دربيايد! و به جاي چهره‌اي جوان‌تر و شاداب‌تر چهره‌اي آسيب‌خورده و نازيبا به شما تحويل مي‌دهد.

هرچند طي سال‌هاي اخير برخي آقايان هم به مشتري‌هاي پر و پا قرص خدماتي همچون بوتاکس و برخي جراحي‌هاي زيبايي تبديل شده‌اند، اما مشتري اصلي اين‌گونه خدمات خانم‌ها هستند و به همين تناسب بيشتر هم در معرض آسيب و گرفتار شدن در دام شيادان و افراد غيرمتخصصي همچون آرايشگران و افرادي قرار مي‌گيرند که ممکن است به جاي زيبايي، آسيب‌هاي جدي و بيماري را براي‌شان به ارمغان بياورند. اين افزايش اقبال به اقدامات زيبايي و تغييراتي همچون تزريق ژل، کاشت گونه و ليفت صورت و اقداماتي از اين قبيل هميشه هم نتيجه مثبتي ندارد و خيلي وقت‌ها با نارضايتي آن‌هايي که با توهم خودزشت‌پنداري به پزشکان زيبايي و پوست مراجعه کرده‌اند مواجه مي‌شود. در بررسي پرونده‌هاي قصور پزشکي مربوط به پوست و زيبايي در بازه زماني ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۸ مشخص شد که بيشتر شکايات مربوط به عوارض تزريق بوتاکس، ليزر و... و عوارض ليزر پوست بوده است. اين آمار مربوط به افرادي است که براي زيباتر شدن به پزشک مراجعه کرده‌اند. تصور کنيد مراجعه به آرايشگر يا مراکز زيبايي زيرزميني براي انجام همين اقدامات تزريق ژل و ليفت و ... مي‌تواند چه عواقبي در پي داشته باشد و به چه نتايجي منتج شود!

عوارض تزريق بوتاکس و ليزر در صدر شکايت‌ها به سازمان نظام پزشکي

پژوهشگران با انجام مطالعه‌اي شکايات ارجاعي مربوط به پوست و زيبايي به سازمان نظام پزشکي تهران را مورد بررسي قرار دادند.

براي انجام اين بررسي، تمام پرونده‌هاي قصور پزشکي در زمينه پوست از سال ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۸ در نظام پزشکي استان تهران بررسي شد و مواردي، چون علت شکايت، سن، جنسيت شاکيان، اختلال زمينه‌اي، شغل، وضعيت تأهل شاکيان، تخصص پزشکي، جنسيت پزشک، نوع مرکز درماني، نوع قصور پزشکي و رأي دادگاه ارزيابي شد.

بررسي‌ها نشان داد که حدود ۱.۶ درصد از پرونده‌هاي قصور پزشکي در اين بازه زماني مربوط به پوست و زيبايي بوده و بيشترين پرونده‌ها مربوط به سال ۱۳۹۵ و ۱۳۹۷ است. بيشتر شاکيان در گروه سني ۳۰ تا ۳۹ سال قرار داشتند و نزديک به ۸۰ درصد آنان زن و شغل بيشتر آنان کارمند بود. بررسي‌ها نشان داد که نزديک به ۶۰ درصد اين افراد مجرد بودند.

بررسي پزشکاني که از آن‌ها شکايت شده بود، نشان داد که حدود ۸۰ درصد آن‌ها مرد و تقريباً نيمي از آن‌ها پزشک عمومي بودند. حدود ۹۵ درصد از شکايات نيز مربوط به مراکز درماني خصوصي بود.

در اين مطالعه بيشترين بيماري زمينه‌اي شاکيان چين و چروک صورت (۲۶ درصد) و سپس چاقي يا بدفرمي بدن (حدود ۲۲ درصد) بوده است و بيشترين عارضه درماني به وجود آمده ناشي از تزريق بوتاکس يا چربي و... (هر کدام ۱۵.۴ درصد) و سپس مربوط به عوارض ليزر (۱۲.۵ درصد) بوده است. در پرونده‌هاي شکايت مربوط به اين بازه زماني، بيشترين عوارض به وجود آمده ايجاد جوشگاه و تيرگي پوست پس از انجام ليزر (۲۴.۴ درصد)، آتروفي پوست و نارضايتي از عمل پيوند مو (۱۹.۵ درصد) و جوشگاه و آتروفي ناشي از تزريق ژل و بوتاکس بود. با توجه به رواج بيشتر تزريق بوتاکس و چربي، بيشتر شدن ميزان شکايات در اين مورد دور از انتظار نيست. در اين مطالعه بيشترين علت اقدام به شکايت از نظر شاکيان، ايجاد عارضه درماني (نزديک به ۳۷ درصد) و سپس نحوه رفتار پزشک (۲۵.۶ درصد) بوده است.

بررسي‌ها نشان داد که بيشترين نوع قصور در پرونده‌ها، مربوط به بي‌احتياطي (۲۳ درصد) و سپس مربوط به نبود مهارت (حدود ۱۶ درصد) بوده است. بيشترين حکم دادگاه نيز توبيخ کتبي و درج در پرونده (۴۲.۳ درصد) و سپس منع تعقيب (حدود ۲۷ درصد) بوده است. پژوهشگران اين مطالعه با توجه به نتايج به دست آمده مي‌گويند: پزشکان بايد از اعمالي که آگاهي و تبحر کافي در آن ندارند، دخالت در رشته‌هاي غيرمربوط و کار‌هاي غيرعلمي، اجتناب کنند.

همچنين طبق اين مطالعه مواردي، چون کاهش روابط مالي و تأکيد بر تعامل مناسب پزشک يا بيمار، رعايت تعهد حرفه‌اي، انتخاب صحيح بيمار، تکميل پرونده بيمار، اخذ رضايت‌نامه و افزايش نظارت بر مراکز خصوصي مي‌تواند در پيشگيري از شکايات کمک‌کننده باشد.

نظر کارشناس
واردات دستگاه‌هاي گران‌قيمت در خدمت مراکز زيرزميني

براي بررسي بيشتر ماجراي ورود غيرمتخصصان به موضوع خدمات پوست و زيبايي و راه افتادن مراکز زيرزميني و آسيب‌هايي که در اين مراکز به مردم وارد مي‌شود به سراغ دکتر مجتبي قمري متخصص پوست رفته‌ايم و با وي به گفتگو نشسته‌ايم.

آقاي دکتر صفحات اينستاگرام و فضاي مجازي پر است از تبليغات خدمات پوست و تزريق ژل و ليفت و مواردي از اين دست که وقتي بيشتر درباره آن‌ها تحقيق مي‌کنيم متوجه مي‌شويم متصديان امر اصلاً پزشک نيستند! چرا چنين بلبشويي در کشور رخ داده و اين مسئله چقدر در شکل‌گيري تقاضاي القايي براي چنين خدماتي اثرگذار است؟

بي‌توجهي مسئولان و دستگاه‌هاي نظارتي و شرکت‌هاي مافيايي به اين ماجرا ميدان داده‌اند. اين مسئله موجب شده تا هر فرد بي‌تخصص و بيکاري وارد اين حيطه شود.

حتي آرايشگاه‌ها هم کار‌هاي تخصصي پوست انجام مي‌دهند!

الان کار به جا‌هاي خيلي بدتري رسيده است. هر کس توانسته اين دستگاه‌ها را بخرد، وارد اين کار شده است.

ظاهراً آمار شکايت‌ها هم در اين حوزه بسيار بالاست؛ به نظر شما چرا به اين وضعيت نابسامان رسيده‌ايم؟

افراد غيرپزشک ذي‌نفعي در ارکان و مراجع تصميم‌گيري حضور دارند و اين باعث مي‌شود حتي اگر شخص وزير هم بخواهد با اين پديده مقابله کند نمي‌تواند چراکه افرادي که در ارکان تصميم‌گيري رسمي نشسته‌اند دستورات را معوق و کنسل مي‌کنند و وضعيت آن چيزي مي‌شود که در حال حاضر مي‌بينيد.

آيا آقايان هم مشتري چنين خدماتي هستند يا اغلب مشتريان خدمات اين‌چنيني خانم‌ها هستند؟

ببينيد شما در رابطه با يک بازار بي‌سامان و بي‌آمار سؤال مي‌کنيد. مانند اين است که در رابطه با قاچاق مواد مخدر صحبت کنيم. حتي کساني که کارشان اين است، نمي‌توانند درصد و ميزان آن را بگويند.

آيا قوانين در اين زمينه ضعف دارد؟

خير ما قوانين داريم، اما اجرا و نظارت وجود ندارد و دليل آن هم فساد است. همين قوانيني که داريم کفايت مي‌کند، اما به شرط نظارت و اجرا سازمان‌هاي نظارت‌کننده.

اين ماجرا و ر‌هاشدگي بازار خدمات پوست چه آسيب‌هايي به مردم مي‌زند؟

در حال حاضر درگير کرونا هستيم. مي‌دانيد تأمين واکسن چقدر حساس است با جان مردم سر و کار دارد. دولت براي تأمين بودجه واکسن ۱۰ دلاري با مشکل مواجه است، اما شما بگوييد دستگاه چند ميلياردي در عرض مدت کوتاهي ۲۵ دستگاه در مقابل شما مي‌چيند.

يعني دستگاه‌هاي ارائه خدمات پوست و ليزر و از اين قبيل؟

نه هر نوع دستگاهي را ببينيد و مافياي اين‌ها چقدر قوي هستند هر چيزي را که بخواهند تأمين مي‌کند حتي از امريکا و ما نمي‌توانيم از چين به راحتي واکسن بخريم!

از نگاه شما در اين شرايط براي ضابطه‌مند کردن اوضاع بايد چه کرد؟

به نظر من بايد مدعي‌العموم وارد اين قضيه شود. سيستم نظام پزشکي و وزارتخانه خودشان درگير فساد هستند. بايد مدعي‌العموم وارد شده و قانون را اجرا کند و بگويد از نظر قانون بر اساس موارد حقوقي وزارتخانه و نظام پزشکي چه چيزي درست و چه چيزي غلط است و با تخلفاتي که در اين حوزه وجود دارد برخورد کند.

در دوره جديد وزارت بهداشت چطور آيا مي‌توانيم اميدوار باشيم که در اين دوره برخورد جدي‌ترين با متخلفان اين عرصه صورت بگيرد؟

فرقي نمي‌کند وزير چه کسي باشد. حتي اگر شخص وزير هم اقدام کند به لايه‌هايي مي‌خورد که متوقف مي‌شود! ما نيازمند يک جهاد و انقلاب هستيم و به نظر من فقط قوه قهريه مي‌تواند برخورد کند. وضعيت کنوني به جايي رسيده است که بيشتر همکاران متخصص به دنبال مهاجرت هستند.

چرا؟ آيا به واسطه ورود اين همه افراد غيرمتخصص به حوزه خدمات زيبايي و پوست درآمدشان تحت تأثير قرار گرفته که مي‌خواهند مهاجرت کنند؟

نه به دليل درآمد؛ فعاليت‌هاي زيرزميني در اين حوزه آن‌قدر نياز کاذب ايجاد کرده که حتي اگر شما نخواهيد کار کنيد پول درمي‌آوريد. اما لول کار از دست خارج شده است. شما به هر محفل و مجلسي مي‌رويد با افرادي مواجه مي‌شويد که در اين کار وارد شده‌اند چراکه يک وسيله چند ميليوني خريده و مرکزي تأسيس کرده و چند زن و دختر جوان را جلوي دوربين برده و براي کارش تبليغ مي‌کند.

مگر استفاده از اين دستگاه‌ها، واردات و تأسيس مراکز خدمات پوست مجوز نياز ندارد؟

اين کار‌ها به صورت صوري انجام مي‌شود. حتي شرکت‌هاي معتبر هم براي بازاريابي ديگر به پزشک آيا حتي آرايشگر مراجعه نمي‌کنند بلکه پيش هر کسي مي‌روند که بتواند خريدار دستگاه‌هاي آن‌ها باشد.

اين ماجرا تبعات اجتماعي شديدي هم بر جامعه داشته است!

اگر به اين مسئله نگاه درستي نشود کساني که پشت اين قضيه هستند خيلي راحت پزشکان عمومي را در مقابل پزشکان متخصص قرار مي‌دهد و يک جنگ ايجاد و کشته‌سازي مي‌شود و دشمن فرضي درست شده و پزشکان عمومي را هم مورد توهين و هجمه بي‌پولي قرار مي‌دهند. اما اولين سطح که بشکند زمينه براي بي‌قانوني هم فراهم مي‌شود. اين سطح‌ها را ما مشخص نکرده‌ايم و قانون مشخص کرده است.

در حال حاضر قانون چه مي‌گويد؟

در قانون پزشک عمومي، آموزش کار پوست نديده است. اگر بنا باشد در يک زيرزمين يا يک شرکت کسي به کسي آموزش بدهد پس دانشگاه‌ها را جمع کند. دوره تخصص و چهار سال خدمت و هزينه‌هاي مرتبط به آن و گذراندن طرح را تعطيل کنند. يعني عملاً چشم‌شان را بر همه چيز بسته‌اند. ما مي‌گوييم حداقل اگر پزشکان عمومي هم در اين حيطه فعاليت مي‌کنند خودشان را به مردم معرفي کنند تا مردم بدانند پيش چه کسي مي‌روند.

کلام آخر...؟

من معتقدم جان مردم در اين شرايط از همه چيز واجب‌تر است. ما چه نيازي داريم به اينکه هر روز در اين کشور چندين دستگاه ليزر ثبت سفارش شود؟ در حال حاضر اولويت با تأمين واکسن و سرم و داروست و اصلاً يک سال پوست را تعطيل کنيد.