5 اشتباه والدین برای بازی با کودکان

خراسان/ رعايت پروتکل هاي بهداشتي باعث شده تا اين روزها، والدين اصليترين همبازي کودکان شوند، نقش پدر و مادرها در بازي کودکان بايد چگونه باشد؟
امروزه همه روان شناسان کودک بر اين موضوع اتفاق نظر دارند که مهمترين و موثرترين راه براي برقراري ارتباط با کودک، تربيت بهتر و نفوذ در دنياي ساده و زيباي کودکي، بازي است و پدر و مادر به عنوان اولين همبازي هاي کودک پررنگ ترين نقش را در فرايند رشد ذهني، رواني، جسمي و مهارت هاي زندگي به عهده دارند. خانهنشين شدن کودکان در اين روزها، بسته شدن پارکها و ... نقش والدين در اين زمينه را مهمتر کرده است. در اين بين، پدر و مادري که ميخواهند با فرزند خود مشغول بازي شوند بايد به اين موضوع آگاهي داشته باشند که نميتوان هر فعاليتي را بازي ناميد بلکه بازي بايد يک سري ويژگيها داشته باشد. همچنين در اين مطلب از رايجترين اشتباهات والدين در زمان بازي با کودکان خواهيم گفت.
ويژگي هاي يک بازي خوب
اصليترين نکته اين است که بازي بايد آزادانه انتخاب شود و خوشايند کودک باشد. گاهي شاهد کودکاني هستيم که بازي را براي رضايت خاطر والدين انجام ميدهند، در حالي که خودشان به بازي که انجام ميدهند علاقه چنداني ندارند. مانند کودکي که به اصرار والدين به سراغ تمرين هاي سخت ژيمناستيک ميرود يا پدري که به خاطر علاقه اش به توپ فوتبال، به زور در خانه با مبلها دروازه درست ميکند تا با فرزندش مسابقه فوتبال بدهد! در چنين شرايطي کودک به بازي به عنوان يک تکليف و وظيفه نگاه ميکند نه بازي که خود انتخاب کرده و از آن لذت ببرد. از ديگر ويژگيهاي بازي خوب اين است که واقعيت گريز يعني به دور از مسائل و اتفاقات واقعي باشد مانند کودک ۵ سالهاي که قطعه چوبي را اسب ميپندارد و سوار بر آن به اين سو و آن سوي خانه ميدود، بازي هايي که در آن تخيل کودک گاهي او را سوار بر هواپيماي خيالي کرده و گاه کوسهاي شناور در دريا. والدين در چنين شرايطي بايد با کودک همراهي کنند نه اين که با خنده و تمسخر يا نگراني به بازي او نگاه کنند.
اشتباهات رايج پدر و مادرها براي بازي با کودکان
بازي براي کودک فعاليتي شاديآور و نوعي پاداش است که ميتواند در کنار اين شور و نشاط، کارکردهاي متفاوت تربيتي هم در پي داشته باشد که در مطلب ديگري به آن خواهيم پرداخت. آن چه مهم است، نقش اساسي و مهم والدين در بازي کودکان به عنوان تسهيلگر است که گاهي يک سري اشتباهات، دستيابي به اين کارکردهاي تربيتي را کم رنگ يا حتي غيرممکن مي کند.
نتيجه بازي را مهم جلوه ميدهيد
والدين موظف هستند شرايط مناسبي را براي بازي هاي فرزندان خود فراهم کنند. در هر نقش و جايگاهي که قرار داريم، وظيفه اصلي ما محافظت از سلامت جسم و روان کودک است. گاهي ديده ميشود والدين بيشتر به نتيجه بازي علاقه مند هستند تا فرايند بازي، اين رفتار والدين منجر به ايجاد کمالگرايي در کودک ميشود و مانع بزرگي براي لذت بردن در بازي هاي کودکانه است.
هميشه اسباب بازي گران قيمت ميخريد
اشتباه ديگر پدر و مادرها در انتخاب و خريد اسباب بازي هاي گران قيمت است. تهيه اسباب بازي گران قيمت براي کودک در ابتداي امر جذابيت زيادي دارد ولي پس از مدت بسيار کوتاهي آن ابزار براي کودک بدون استفاده خواهد بود و کودک ديگر سراغ آن نخواهد رفت. بسياري از بازيها که هرگز براي کودک خسته کننده نبوده و هميشه ايجاد نشاط و لذت ميکند، گران قيمت نيستند و نيازي نيست که هميشه، گرانترين و خاصترين اسباب بازي را براي کودکتان بخريد. به جاي آن، چندين اسباببازي بخريد و مطمئن باشيد هر کدامش، فوايدي براي ذهن و جسم کودک خواهد داشت.
بازي هاي سنتي را بيفايده ميدانيد
نکته بعدي اين است که بعضي والدين جوان معتقدند که بازيهاي سنتي ديگر جايگاهي در زندگي مدرن امروزي ندارد در حالي که بخش عظيمي از اختلالات در يادگيري کودکان يا کمبود توجه و تمرکز کودک به نوع بازي هاي او برميگردد. در گذشته بازي هايي مثل هفت سنگ، الک دولک، يک قل دو قل، يک کلاغ چهل کلاغ، قايم باشک، گرگم به هوا و ... کمک شاياني به هماهنگي چشم و دست، ايجاد تمرکز، کمک به تقويت حافظه شنيداري يا ديداري و ... ميکرد که امروزه با حذف و جايگزيني نرمافزارهاي بازي و بازي هاي مجازي به افزايش اين اختلالات در کودکان دامن زده شده است. البته بازي هاي رايانه اي هميشه بيفايده و مضر نيستند بلکه با همراه کردن اين بازيها در کنار بازي هاي سنتي ميتوان کمک موثري براي تقويت توانمندي هاي جسماني، رواني و اجتماعي و به روز شدن کودکان کرد.
حواس تان به حالت رواني کودک نيست
نکته ديگر، توجه به حالت هاي عاطفي و رواني کودک است که گاهي والدين بدون توجه به آن، کودک را وادار به بازي ميکنند. وادار کردن کودکاني که خسته و کم حوصله هستند به بازي هاي پرتحرک و رقابتي، ممکن است منجر به ايجاد رفتارهاي پرخاشگرانه در کودک شود. در حالي که بازيهاي آرام و به دور از صحنه رقابت ميتواند به کودک کمک کند تا از خستگي و بي حوصلگي وي کاسته شود و آرامش رواني خود را بازيابد.
بازي را وقت تلف کردن ميدانيد
برخي از والدين بازي هاي کودکان را وقت تلف کردن ميدانند و مرتب به آنها يادآوري ميکنند که با بازي کردن، فرصت هاي آموزشي خود را از دست ميدهند در حالي که کودکان تا ۱۱ سالگي از طريق بازي ها، بهتر و عميق تر خيلي از چيزها را ياد ميگيرند به گونهاي که بسياري از کارشناسان آموزش و پرورش توصيه ميکنند مفاهيم آموزشي که از طريق بازي به کودکان آموزش داده ميشود، يادگيري عميقتر و سريعتري را در او ايجاد ميکند.
نکته| به ياد داشته باشيد سرگرم کردن کودکان با حداقل وسايل موجود و جذاب علاوه بر آن که نشان دهنده توانايي والدين در پرورش آنهاست، ميتواند لحظات شاد و خاطره انگيزي را براي کودکان به خصوص در اين روزهاي کرونايي و ضرورت قرنطينه خانگي به ارمغان آورد.
نويسنده : سمانه تعليم دهنده | کارشناس ارشد مشاوره توان بخشي