جذاب ترین ها
برگزیده

تلفیق معماری مدرن و سنتی توسط 2معمار جوان ایرانی

خراسان

بروزرسانی 1400/08/04 - 08:55

تلفیق معماری مدرن و سنتی توسط 2معمار جوان ایرانی

خراسان/ 2معمار جوان «خانه‌ دوست» که بر اساس تلفیق ایده‌های سنتی و مدرن ساخته شده، از این تجربه متفاوت‌شان می‌گویند
اگر مدتی دنبال خانه گشته باشید، حتما این موضوع به چشم‌تان آمده که این‌روزها خانه‌ها خیلی شبیه هم شده‌اند و حتی بعضی‌شان به دلیل محدودیت متراژ و طراحی نشدن توسط یک معمار ماهر، بی‌ریختی‌ها و ناهمگونی‌های اذیت‌کننده‌ای دارند. انگار آدم‌هایی که خانه‌ها را می‌سازند خیلی دغدغه ارتباط گرفتن ساکنان آینده با خانه را ندارند. حتی آدم‌هایی که خودشان کارفرمای ساخت خانه هستند، معمولا از نقشه‌های آماده که پیش از این دیده‌اند، استفاده می‌کنند. اما لااقل این یک و نیم سال، خانه‌نشینی‌های دوران کرونا به ما نشان داد که بهتر است در انتخاب طرح و نقشه خانه‌مان تا حد ممکن بیشتر دقت کنیم. خانه فقط یک خوابگاه برای رفع خستگی نیست و کاملا می‌تواند بر روحیه‌ و سبک زندگی اعضای خانواده تاثیر مستقیم بگذارد. در پرونده امروز به سراغ مهندس مسیح فضیله و مهندس مهناز حیدریان، دو معمار جوان رفته‌ایم که به‌تازگی خانه‌ای به نام «خانه دوست» را طراحی و اجرا کرده‌اند. خانه‌ای که با تلفیق ایده‌های سنتی ایرانی و نمادهای مدرن ساخته شده است.

نام خانه، بیانگر صمیمیت فضایش است
مهناز حیدریان، دانش آموخته کارشناسی معماری دانشگاه آزاد اصفهان در ابتدای ورودش به بازار کار، با سفارش یکی از دوستانش در شهرضا مواجه می‌شود که از او، طراحی یک خانه‌ با فضای سنتی را انتظار دارد. حیدریان که اولین تجربه‌ کاری‌اش بوده، تصمیم می‌گیرد از مسیح فضیله که معمار باتجربه‌تری است برای طراحی و ساخت این خانه کمک بگیرد. فضیله که او هم دانش آموخته کارشناسی معماری دانشگاه آزاد اصفهان است، درباره علت انتخاب این نام برای خانه می‌گوید: «علتش این بود که هم از طرف یک دوست سفارش داده شده بود و هم این که فضای کلی خانه، اتاق نشیمن و سقف گنبدی‌اش خیلی فضای خوب و صمیمی برای همنشینی دارد.»

1.7 میلیون تومان هزینه برای هر مترمکعب
خانه دوست در زمینی به مساحت 300 متر داخل یک کوچه در شهرضا اجرا شده است. کار ساخت آن از آذر 99 آغاز شده و هم‌اکنون مراحل نازک‌کاری خودش را سپری می‌کند. خانه در مراحل سفت‌کاری به ازای هر متر مربع حدود 1.5 تا 1.7 میلیون تومان هزینه برده و هنوز هزینه بخش نازک‌کاری آن برآورد نشده است. سفت‌کاری به همه مراحل شکل‌گیری ساختمان گفته می‌شود از مرحله‌ خاک برداری تا بتن‌ریزی و اجرای سقف و دیوارها و نازک‌کاری شامل تمامی عملیات اجرایی از جمله اندودکاری، عایق‌کاری، کاشی‌کاری، برقکاری و ... .

‌ با توجه به این که «خانه دوست» طراحی ویژه‌ خودش را دارد، اجرای آن وقت و هزینه بیشتری را طلب می‌کند. به عنوان مثال سقف خانه برخلاف خانه‌های معمولی که حدود 2.8 متر از کف فاصله دارد، این جا حدود 4 متر در نظر گرفته شده است. پس باید ستون‌های خانه ارتفاع بیشتری داشته باشند و درنتیجه باید قطورتر در نظر گرفته شوند.

خواستیم سنتی اما هماهنگ با روز باشد
«کارفرمای این خانه به دلیل علایق و روحیه‌اش خیلی دوست داشت فضای سنتی در خانه وجود داشته باشد اما ما ایده‌های جدیدی دادیم که خانه در کنار طرح سنتی‌اش با نماد‌های مدرن هماهنگ شود البته در همه‌ قسمت‌ها مشتاق بودیم فضای سنتی‌اش حس شود. مثلا یک هشتی داریم به‌طوری که فضای نشیمن و خصوصی جدا شده است. برای این که خیلی هم به گذشته وصل نباشیم ضمن استفاده از رنگ کاهگل سنتی، آن را به شکل نارنجی درآوردیم که به سبک مدرن شبیه شود یا قوس‌های خانه به صورت نیم‌قوس اجرا شده است. همچنین شیشه‌های رنگی یادآور معماری گذشته است. در واقع داریم نشان می‌دهیم که معماری مدرن بر سبک سنتی تاثیر گذاشته و از دل آن بیرون آمده است.» این‌ها را حیدریان می‌گوید. فضیله درباره نوع طراحی خانه می‌گوید: «برای ما مهم بود خانه طوری باشد که به محض ورود همه‌ پلان کلی‌اش حدس زده نشود و حس کنجکاوی برانگیزی در طراحی وجود داشته باشد. شبیه بناهای قدیمی مانند مسجد شیخ لطف ا... که شما اول وارد یک راهرو می‌شوید و بعد از طی مسیر، زیر گنبد می‌رسید.»

خانه را به خاطر نشیمن‌اش ساختند
حیدریان در توضیح ویژگی‌های مد نظر صاحبخانه می‌گوید: «این خانواده، برایشان خیلی مهم بود که نشیمن سقفش حالت گنبدی و فضای دنجی داشته باشد. این‌قدر بحث نشیمن برایشان مهم بود که انگار به خاطر نشیمن خانه را می‌ساختند. این هم به سبک زندگی مردم شهرضا برمی‌گردد که بسیار مهمان‌نوازند و زیاد اهل مهمانی یا روضه خانگی برگزار کردن هستند. این زوج فضای پایین را برای زندگی خودشان می‌خواستند و طبقه بالا را مکانی برای مهمانی در نظر گرفته‌بودند.» فضیله درباره سبک زندگی مردم شهرضا و تناسب آن با معماری خانه‌ها می‌گوید: «از آن‌جایی که اهالی شهرضا دورهمی زیاد دارند حتی با این که خانه‌هایشان به سمت مدرن شدن می رود، پذیرایی را جادار در نظر می‌گیرند البته این که همه پذیرایی را بزرگ در نظر می‌گیرند، لزوما کار درستی نیست. ما سعی می‌کنیم در عین رعایت مهمان‌پذیر بودن نشیمن، در سایر قسمت‌ها هم از فضا استفاده کنیم و تنوع به وجود بیاوریم.»

خانه‌ها هویت‌شان را از دست داده‌اند
اگر به چند دهه قبل برگردیم خانه‌های هر شهر متناسب با اقلیم و فرهنگ آن منطقه طراحی می‌شدند. مثلا خانه‌ای که در یزد ساخته می‌شده قطعا تفاوت‌های اساسی با خانه‌ای که در بوشهر یا تبریز ساخته می‌شده داشته است اما با گسترش شهرنشینی خانه‌ها تقریبا همه شکل و شمایل شبیه هم پیدا کرده‌اند با مقیاس‌های مختلف. خانه‌های زیبای سنتی اغلب تخریب می‌شوند و خانه‌های مدرن معمولا بدون در نظر گرفتن مناسبات فرهنگی و زیبایی‌شناسی، با شمایلی نازیبا جای آن‌ها را می‌گیرند. مهندس حیدریان درباره لزوم حفظ بافت قدیم می‌گوید: «خود من خانه‌های قدیمی زیادی را بازدید کرده‌ام، به شخصه خیلی دوست‌شان دارم چون یک آرامش خاصی دارند. از این که می‌بینم از آن فرهنگ و سبک معماری در خانه‌های امروزی اثری نیست، دلم می‌سوزد. به همین دلیل خیلی از این اتفاق در خانه دوست استقبال کردم البته معتقدم نباید همان طرح‌های قدیم را در طراحی خانه‌های امروزی کپی کنیم چون به هرحال سبک زندگی امروز تغییراتی کرده است.» مهندس فضیله هم با اشاره به بازسازی ساختمان‌های بافت قدیم در کشورهای اروپایی می‌گوید: «در شهرهای تاریخی مثل رم و پاریس بافت‌ قدیم به بهترین شکل بازسازی می‌شود و همچنان کاربری تجاری یا مسکونی پیدا می‌کند یعنی کاملا زنده هستند اما این جا بافت‌های فرسوده کامل تخریب می‌شود و بافتی که هماهنگ با محیط نیست جایگزینش می‌شود.»

خانه بر شخصیت تاثیر می‌گذارد
مشکلات جمعیتی و معیشتی باعث شده امروز شهروندان زیادی ساکن خانه‌های دلگیر آپارتمانی شوند. خانه‌هایی که قطعا بر روحیات ما تاثیرات مستقیم خودشان را می‌گذارند. مهندس مسیح فضیله در این باره می‌گوید: «به‌نظرم حتی در یک خانه کوچک می‌شود تنوع ایجاد کرد. یعنی جزئیاتی را در آن اجرا کرد که کمی از سکون و بی‌روحی موجود در خانه کم کند و فردی را که در خانه زندگی می‌کند، به تحرک و شادابی وادارد. محیطی که فرد در آن زندگی می‌کند به طور مستقیم بر روحیات آن فرد تاثیر می‌گذارد و در نتیجه بر رفتار شهروندان اثر دارد.» البته معضلات اقتصادی و معیشتی کاملا قابل درک است اما آن‌چه که از صحبت معمارانی مانند مهندس فضیله و مهندس حیدریان برمی‌آید این است که بهتر است اگر تصمیمی به بازسازی یا ساخت خانه‌ای با هر اندازه متراژ داریم مشورتی با معماران جوان با ایده‌های نو داشته باشیم تا با دقت بیشتر در جزئیات و زیبایی‌شناسی، خانه‌هایی باهویت‌تر و زیباتر داشته باشیم.

افراد زیادی مشتاق این سبک شده‌اند
اجرای یک نقشه متفاوت و ایجاد یک خانه زیبا باعث می‌شود همه افرادی که آن را می‌بینند آرزوی داشتن خانه‌ای شبیه آن داشته باشند.
به گفته‌ مهناز حیدریان همه کسانی که از خانه دوست بازدید کرده‌اند یا عکس‌های آن را دیده‌اند خوش‌شان آمده و بعضی سفارش ساخت خانه‌ای با همان حال و هوا را داده‌اند که این نشانه‌ موفق عمل کردن خانه دوست بوده است. مسیح فضیله هم با تاکید بر خلاقیت در طراحی اضافه می‌کند: «ما هیچ‌وقت حتی از روی طرح خودمان کپی نمی‌کنیم.
به هرحال هر زمین و خانه‌ای با توجه به محل قرارگیری و متراژ شرایط خودش را طلب می‌کند. ما هم با در نظر گرفتن همه‌ این مسائل، علایق مشتری و با همفکری کارهای بعدی را پیش خواهیم برد.»