لاکچری بودن همه چیز ماست!

اما آیا ثبت تاریخ تولد رُند تنها دغدغه برخی بوده است؟ پاسخ، خیر است! در زندگی مدرن امروز ارزش‌های انسانی تفاوت زیادی با گذشته دارند و داشتن شماره موبایل رند، تاریخ ازدواج رند و حتی پلاک ماشین رند دارای ارزش و اعتبار برای انسان امروزی شده‌اند. حالا چرا ارزش ها تا این حد تنزل پیدا کرده‌اند؟

معنای زندگی در نگاه و تفسیر انسان‌ها دچار تغییرات شگرفی شده است

دکتر محمد رحیمی (جامعه‌شناس و استاد دانشگاه) ‌ است و در این باره اعتقاد دارد: «همانطور که شما نیز اشاره کردید، آمارها نشان می‌دهند که رکورد تولد نوزاد در تاریخ ۹۹/۹/۹ شکسته شد، این مساله ما را به ضرورت تحلیل اجتماعی روند تغییرات اجتماعی ارزش‌ها و نگرش‌های جامعه سوق می‌دهد. اینکه چرا تاریخ‌های رند نظیر تاریخ تولد رند، تاریخ عقد و عروسی رند، شماره موبایل رند، شماره پلاک رند و ... برای انسان جامعه مدرن تبدیل به ارزش شده‌اند به اعتقاد بنده این است که معنای زندگی در نگاه و تفسیر انسان‌ها دچار تغییرات شگرفی شده است.»

او ادامه می‌دهد:  «منظور از معنای زندگی این است که افراد چه تفسیری از زندگی دارند و چگونه با آن مواجه می‌شوند. در ادبیات جامعه شناسی می‌گوییم هر فردی با توجه به سرمایه اجتماعی و فرهنگی خود زندگی را تعبیر و تفسیر می‌کند. اینکه تاریخ رند در جامعه ما به نوعی تبدیل به ارزش و در واقع معیار تفاخر شده، این است که این پدیده در نگاه و ذهن سطح وسیعی از افراد جامعه معنای خوب و بهنجاری دارد. نسل جدید با باورها و ارزش های جدیدی که قصد دارد خودش آنها را خلق کند، معنای جدیدی از زندگی عرضه می‌کند که آن را با سبک زندگی لاکچری می‌شناسیم.»

لاکچری‌بازی و آرزوهای انباشت شده‌!

این جامعه‌شناس درباره فرهنگ لاکچری که این روزها باب شده است، ‌ توضیح می‌دهد: «لاکچری بودن برای نسل جدید به جرأت می‌توانم بگویم تمام معنای زندگی است. نسلی که می‌خواهند زندگی کنند، آن‌طور که خودشان می‌خواهند، آنها می‌خواهند دنیا را تغییر دهند و شناخت ما از آنها بسیار محدود است. در اصطلاح پدیدارشناسی می‌گوییم برای فهم معنای زندگی در نگاه افراد، باید وارد دنیای ذهنی و زیست جهان آنها شویم و پدیده را آنطور که هست، ببینیم.»

دکتر رحیمی اعتقاد دارد: «با ورود به دنیای ذهنی افرادی که تاریخ‌های رند برایشان جذابیت دارد، متوجه می‌شویم که این افراد دارای آرزوهای انباشت شده‌ی بسیاری هستند و به هر طریقی که شده قصد دارند خود را از دیگران متمایز ساخته و فخر فروشی کنند؛ اما اینکه چرا ارزش‌های انسان مدرن تغییر پیدا کرده و تا این اندازه سطحی‌تر شده است، این است که جامعه مدرن قواعد خاص خود را دارد، درست همانطور که جامعه سنتی قواعد خاص خودش را دارد و افراد خود را با این شرایط تطبیق می‌دهند و هنجارهای آن جامعه را در خود درونی می‌کنند. اما زمانی که افراد نتوانند خود را با شرایط و تغییرات اجتماعی و فرهنگی جامعه سازگار کنند با چالش های جدیدی مواجه می‌شوند و برای غلبه بر آن تلاش می‌کنند خود را با نمادهای منزلتی کاذب به دیگران و در جامعه ابراز کنند.»

در ۲۰۲۲/۰۲/۲۲ چه گذشت؟

او با بیان اینکه گذار از سنت به مدرنیته مسائل خاص خودش را دارد، ‌اضافه می‌کند: «افراد از یک سوی پیوندهای سنتی خود را دارند و از سوی دیگر با تحولات مدرنیته مواجه هستند. در این تناقض اجتماعی با تغییرات ارزشی مواجه می‌شویم و یکسری از ارزش‌های اجتماعی جدیدی پدیدار می‌شوند. در این مرحله (منظورم وضعیت گذار است) جامعه پذیری ضرورت دارد. افراد باید در نهادهای آموزشی یاد بگیرند، چگونه با چالش‌ها مواجه شوند و چگونه سبک زندگی خود را مدیریت کنند.

او در پاسخ به این پرسش که آیا در همه جای دنیا این وضعیت را شاهد هستیم  یا خیر؟ می‌گوید: «درباره اینکه آیا این سبک زندگی خاص ما ایرانی‌ها و جهان سومی‌هاست، باید بگویم که چند ماه پیش در تاریخ میلادی نیز شاهد یک تاریخ رند بودیم (۲۰۲۲/۰۲/۲۲) اما نه در این تاریخ زایمان زودرس رخ داد و نه اتفاق دیگری و زندگی خیلی عادی جریان داشت. واقعیت این است که وضعیت امروز جامعه، تغییراتی در ارزش‌های نسل جوان ایجاد کرده که ناشی از تغییرات در فناوری، تسهیل ارتباطات و بالارفتن رفاه نسبی است.»

او همچنین اضافه می‌کند: «جوامع توسعه یافته این تغییرات را شناخته و در جهت مدیریت تغییرات اجتماعی و فرهنگی عملکرد مناسبی داشته‌اند و به همین جهت رفتارهای روزمره افراد بر مبنای عقلانیت است. اما در جامعه ما به خاطر اینکه تغییرات ارزشی را به رسمیت نشناخته‌ایم، رفتارهای روزمره، معمولا و اغلب آگاهانه از روی تأمّل و مبتنی بر محاسبات عقلانی نیست، بلکه ناشی از عادت‌واره‌ها و «ته نشست‌ها» است.»