چرایی به یاد نیاوردن خاطرات سالهای نخست کودکی

خراسان/ ناتوانی در به یادآوردن نخستین سالهای زندگی «فراموشی کودکی» نامیده میشود. اما چرا رخ میدهد؟ لبخند مادرتان وقتی اول کلمه را گفتید یا بوی شمعهای کیک تولد دو سالگیتان جزو خاطراتی است که شاید دوست داشتید به یاد بیاورید. اما تقریبا هیچکس خاطرات اوایل کودکی را به یاد ندارد، پدیدهای که «فراموشی کودکی» نامیده میشود. چرا ما نخستین خاطرات را فراموش میکنیم؟
کودکان «حافظه رویدادی» ندارند
علتش این نیست که ما در خردسالی اطلاعات را در ذهنمان نگه نمیداریم، بلکه احتمالا به این علت است که مغز در آن سن هنوز اطلاعات را بهصورت الگوهای عصبی پیچیدهای که بهعنوان خاطره میشناسیم، دستهبندی نمیکند. کودکان خردسال حقایق را به یاد دارند، مانند این که پدر و مادرشان چه کسی است، یا باید قبل از هر درخواستی «لطفا» بگویند. این «حافظه معنایی» نام دارد. اما بین سن ۲ تا ۴ سال، کودکان معمولا «حافظه رویدادی» ندارند که به جزئیات رویدادی خاص مربوط میشود. چنین خاطراتی در بخشهای گوناگون سطح یا قشر مغز ذخیره میشود. بهعنوان مثال، خاطره صدا در قشر شنوایی روی لوبهای گیجگاهی در دو طرف مغز تجزیه و تحلیل میشود و خاطره بصری را قشر بینایی در لوب پسسر پردازش میکند. ناحیهای در مغز موسوم به «هیپوکامپ» تمام تکههای پراکنده خاطرات را به هم متصل میکند.
خاطرات اولیه را ذخیره میکنیم اما ...
«نورا نیوکوم»، استاد روان شناسی در دانشگاه تمپل فیلادلفیا میگوید شاید علت این که بچهها رویدادهای خاص را قبل از سن ۲ تا ۴ سالگی ضبط نمیکنند همین باشد، زیرا هیپوکامپ در این سن است که کنار هم گذاشتن تکههای اطلاعات را آغاز میکند. برای کودکان زیر این سن، حافظه رویدادی ممکن است پیچیدگی غیرضروری داشته باشد، آن هم وقتی کودک در حال شناخت محیط اطرافش است و حافظه معنایی کفایت میکند. فرضیه دیگر این است که ما واقعا خاطرات اولیه را ذخیره میکنیم اما وقتی بزرگ میشویم به یاد نمیآوریم.