نقاط قوت پیامک یک پدر

خراسان/ پربازدید شدن پیامک پدری که از توهین دخترش به برادر بزرگش ناراحت شده، بهانهای شد تا از اصول تذکر به فرزندان برای نگهداشتن حرمت یکدیگر و داشتن روابط مناسب بگوییم.
دنیای خواهر و برادرها در عین حال که شیرینیهای بسیاری دارد، گاهی عجیب، ناساگاز و اعصاب خردکن میشود. در این حالت است که اگر ماجرا به خوبی توسط خودشان مدیریت نشود، ورود والدینشان برای برقراری صلح و روابط حسنه اهمیت پیدا میکند. اما بسیاری از والدین با ورود نابجا به چنین موضوعاتی، شرایط را بدتر میکنند و احساس مورد تبعیض قرار گرفتن، دیدهنشدن، درکنشدن احساسات و... را در یکی یا چندتا از فرزندان ایجاد میکنند. در این بین، پیامک یک پدر به دخترش در شبکههای اجتماعی پربازدید شده است. ظاهرا این دختر در حضور برادر بزرگترش به او گفته «زر نزن» و پدر هم در پیامکی به دخترش نوشته: «سلام دختر بابا. امروز خیلی ناراحتم کردی. حرفی که زدی، واقعا حرف بدی بود. این ادبیات مناسب صحبت با برادر بزرگترت نیست. من هرجا بشینم از ادب و شخصیت تو تعریف میکنم و بهت افتخار میکنم. لطفا دیگه از لفظهایی که مناسب تو و شخصیتت نیست، استفاده نکن». در ادامه از نقاط قوت این پیامک خواهیم گفت که میتواند برای پدر و مادرهای دیگر هم، درسهایی داشته باشد.
ابتدا احساسمان را بگوییم
در مذاکرات بدون خشونت بهتر است در ابتدا مخاطب را از احساس درونی خودمان درباره موضوعی که میخواهیم راجع به آن صحبت کنیم، آگاه کنیم. در این پیامک، پدر خیلی واضح احساس ناراحتی خودش را از ادبیات کلامی ناشایسته دخترش ابراز میکند و سپس در ادامه خواسته و نیاز خودش را مطرح میکند. این اولین قدم برای گلایه و انتقاد از فرزند یا هر فرد دیگری است.
اشاره مستقیم به اشتباهی که رخداد
در ادامه پیامک این پدر به طور مستقیم تناقضی را که در شخصیت دخترش و نوع صحبت دخترش میبیند، ابراز میکند و میخواهد دخترش را آگاه کند که مجددا ویژگیهای شخصیتی خودش را بازبینی کند و خودش را به چالش بکشد که چرا این تناقض وجود دارد. جالبتر اینکه او مسئولیت این بازبینی را به عهده دخترش میگذارد. تغییر در صورتی ایجاد میشود که فرد خودش اشتباهش را بپذیرد چراکه بعد از بازبینی و پذیرش اشتباه تغییر خواهد کرد.
تذکر دادن بهصورت خصوصی
این پدر به صورت پیامکی و خصوصی به دخترش این اشتباه را گوشزد کرده و در حضور دیگران این کار را انجام نداده که از ایجاد احساس شرم و خجالت و حتی لجبازی در دخترش پیشگیری شود. حتی به صورت مواجهه رو در رو این رفتار را انجام نداده است تا دخترش شرم و خجالت را در حضور پدر تجربه نکند یا اینکه در خلوت خودش تجربه کند. این هم یک روش مناسب برای تذکر به فرزندان در قبال اشتباهاتشان است تا احساس این که مورد تبعیض قرار گرفته اند، در آنها به وجود نیاید.
تعریف و تمجید بهجای تحقیر و توهین
این پدر در این پیامک هیچگونه توهین، تحقیر یا احساس گناهی برای دخترش ایجاد نکرده است. توهین یا احساس گناهی از قبیل این که تو دختر خوبی برای پدرت نیستی، من ازت راضی نیستم، آداب و معاشرت بلد نیستی، من تو را نمیپذیرم، تو باعث شرم من هستی و ... در این پیامک نمیبینید. در این پیامک پدر به دختر یادآوری میکند که تو شخصیت شایسته و مناسبی داری و کامل و کافی هستی و مقبول من هستی اما این ادبیات کلامی مناسب تو و شخصیت تو نیست و کل شخصیت دخترش را زیر سوال نمیبرد و حتی به دخترش میآموزد با یک خطا کل شخصیت تخریب نمیشود.
استفاده از چاشنی صمیمیت
دوستانه و صمیمانه صحبت کردن با فرزندی که اشتباهی مرتکب شده است، سبب اثربخشی بیشتر و پذیرش بیشتر توسط فرزند خطاکار میشود. در صورتی که به شکل دستوری و با پرخاش صحبت میکرد، باعث مقاومت و لجبازی وی میشد. پدر در این پیامک تلاش کرد که دخترش را به بینش برساند و مسئولیت تغییر و تجدیدنظر رفتاری را به دخترش واگذار کرده است. همچنین بهطور غیرمستقیم به دخترش آموخت که وقتی در گروه یا جمع دوستان و خانواده و ... هستیم بهتر است خشممان را مدیریت کرده، توهین نکنیم و برای پذیرفتهشدن توسط دیگران و دوستداشتنی به نظر رسیدن هر رفتاری را انجام ندهیم.
دکتر زهرا وفاییجهان | روانشناس