فرزندآوری در سن بالا خطرناک است؟

فرناز مشیری فوق تخصص زنان و زایمان  در رابطه با بالا رفتن سن ازدواج و ترس زوجین برای بچه‌دار شدن گفت: امروزه به دلیل مشکلات اقتصادی و معیشتی سن ازدواج بالا رفته است. وقتی افراد در سن بالا ازدواج می‌کنند ترس این را دارند که اگر بچه‌دار شوند ممکن است فرزندشان دچار معلولیت باشد. البته این اتفاق قابل درمان و جلوگیری است اما در آقایان با سن بالا امکان تولد فرزند معلول بیشتر است.

وی ادامه داد: بر خلاف باور عام، در جامعه کنونی حدود ۸۰ درصد کودکانی که دچار معلولیت و مبتلا به سندروم داون هستند، از مادران زیر ۳۵ سال متولد شده‌اند. بنابراین افرادی که در سنین بالا ازدواج می‌کنند، تصور نکنند که اگر من بخواهم بچه‌دار شوم فرزندم دچار معلولیت می‌شود. به هیچ عنوان این حرف صحت ندارد.

فوق تخصص زنان و زایمان اذعان کرد: ازدواج در سنین بالا برای مادر خطری ندارد اما ممکن است نسبت به بانوانی که در سنین پایین‌تر باردار شده‌اند برخی عوارض در بارداری ظاهر شود؛ یعنی ممکن است دیابت بارداری یا برخی ناهنجاری‌ها در مادر بیشتر شود. این موضوع در آقایان برعکس است یعنی اگر آقا سن بالای ۴۰ سال داشته باشد ممکن است جنین دچار اتیسم، سندروم ژنتیکی و معلولیت‌های مغزی را دچار شود.

مشکلاتی که سن بالای آقایان برای جنین ایجاد می‌کند

وی مطرح کرد: سندروم ژنتیکی نمی‌تواند مادرزادی باشد همچنین هر بیماری مادرزادی نمی‌تواند مبتلا به سندروم ژنتیکی باشد. سندروم ژنتیکی مجموعه‌ای از اختلالات است که به دلیل تغییرات ژنتیکی در ژنوم فرد ایجاد شده و تغییرات به صورت ارثی یا اتفاقی و تصادفی در زمان تشکیل جنین اتفاق افتد. سندروم‌های ژنتیکی می‌توانند در تمامی سنین کودک ظاهر شده و تأثیرات مختلفی روی سلامت و توانایی فرد داشته باشند. اکثر این نوع از کودکان دارای پدرهایی بودند که بالای ۴۰ سال سن داشتند.

مشیری افزود: کودکانی که دچار سندروم ژنتیکی می‌شوند با انواع ناهنجاری قلبی، مغزی، دست و پا رو به رو هستند. با هیچ نوع از غربالگری شناسایی این نوع کودکان امکان پذیر نیست. بنابراین سن بالا برای اسپرم‌ها مناسب نبوده و ناهنجاری ایجاد می‌کند. این در صورتی است که اگر سن مادر بالا باشد ممکن است تعداد تخمک مادر کمتر و بارداری دیرتر اتفاق بیفتد اما ناهنجاری در آن کودک توسط مادر وجود نخواهد داشت.

مادر باید به چه نکاتی توجه کند

فوق تخصص زنان و زایمان گفت: مادر در هنگام بارداری مهم نیست در چه سنی باشد باید نکاتی را برای سلامتی خود رعایت کند. مادر باید از لحاظ کم خونی، کلسیم، پوکی استخوان و سلامت دندان مراقبت کند و از پزشک مشورت گیرد. همچنین استفاده از برخی داروها توسط مادر خطری برای جنین ایجاد نمی‌کند، گاهی مادر پنج هفته باردار بوده و نمی‌دانسته و قرص خاصی را مصرف کرده است. اگر مادری داروی تیروئید مصرف کند با اضافه کردن یک دوز بیشتر با توجه به دستور پزشک به راحتی می‌تواند به بارداری ادامه داده و با کمی مراقبت بیشتر مشکلات تیروئید مادر روی درک مغزی کودک تأثیر نگذارد.

آزمایش ژنتیک برای داشتن فرزندی سالم

مشیری اظهار داشت: برای خانواده‌هایی که سابقه تولد چند کودک معلول را دارند یک نکته مهم وجود دارد، برای مثال یک خانم وقتی شاهد است که خواهرزاده یا برادرزاده‌اش حتی فرزند خودش دارای یک معلولیت ژنتیکی است اگر برای بارداری دوم یا اول خود می‌خواهد اقدام به فرزندآوری کند باید به پزشک مراجعه کند. و اگر پزشک تشخیص داد جنین به ناهنجاری مبتلا است برای برطرف شدن ناهنجاری‌ها به جنین شناس مراجعه کند و جنین شناس جنینی را که بالاترین کیفیت را دارد در بدن مادر پرورش دهد. این کار در اوایل بارداری امکان‌پذیر است.

وی خاطر نشان کرد: کسانی که در خانواده یک سری نارسایی در فرزندانشان وجود دارد باید مشاوره ژنتیک را قبل از اینکه بخواهند اقدام به بارداری کنند انجام دهند تا مشکلی برای فرزند اول یا فرزندهای بعدی ایجاد نشود.