داروسازان زیر فشار بدهی بیمهها و دارویار

ایسنا/ بدهی انباشته بیمهها، آینده مبهم طرح دارویار، بحران نقدینگی و قیمتگذاریهای دستوری، سالهاست که داروسازان و صنعت داروسازی را در فشار و مضیقه قرار داده و زنجیره تامین دارو را با مشکل مواجه کرده است...
امروز تخصصیترین و جدیدترین داروها همپای دنیا در ایران تولید میشوند؛ به طوری که تولید واکسنها، داروهای بایوتک و نوترکیب در کشور به یک کار روتین تبدیل شده و به اذعان مسوولان تلاشهای دانشبنیان، نوآوریها و رسیدن به خودکفایی نسبی دارویی، مایه مباهات است.
امروز به مدد دانش فنی جامعه داروسازی کشور و ظرفیت بالای تولید کشور، حدود ۹۸ درصد عددی نیاز دارویی در داخل تامین میشود و بسیاری از موفقیتهای نظام سلامت کشور، با توسعه و پیشرفت قابل توجه صنعت داروسازی در ارتباط مستقیم است؛ تمام این دستاوردها و پیشرفتها در شرایطی است که با معضل تحریم روبرو هستیم و البته مشکل صنعت دارویی کشور در شرایط فعلی نیز تأمین نقدینگی و مدیریت منابع است و همین موضوع هم دستاندرکاران این صنعت را در فشار قرار داده است.
بدهیهای انباشته و نقدینگی قفلشده در صنعت داروسازی
بحران نقدینگی مدتهاست که گریبانگیر صنعت داروسازی است و در همین راستا سال گذشته با تزریق بخشی از مبالغ برداشت شده از صندوق توسعه، صنعت جان تازهای گرفت اما متاسفانه این معضل دوباره امسال در حال تکرار است؛ به طوری که به گفته داروسازان تاخیرهای بیمهها و همچنین سازمان هدفمندی در پرداخت مطالبات دارویی به حدود ۶ ماه و ۷ ماه رسیده و این وضعیت عرصه را بر زنجیره تامین دارو از تولید گرفته تا توزیع و عرضه، سخت کرده است.
کلانتری – رییس انجمن داروسازان ایران در همین راستا میگوید: بدهی بیمهها به داروخانهها به حدود ۳۰ همت رسیده و بازگشت پول دارو به صنعت داروسازی نیز ۴۰۰ روز طول میکشد؛ در حالی که تورم سالانه بیش از ۴۰ درصد است. او هشدار داده که این روند، چرخه تولید را به شدت تهدید میکند.
دکتر محمد عبدهزاده، رئیس سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی نیز از مشکلات شدید نقدینگی و البته روند قیمتگذاریها گلایه دارد و میگوید: صنعت دارو همه خریدهایش نقد است و همه فروشش نسیه!
دارویار؛ طرح نجاتبخش یا عامل بحران؟
علاوه بر تاخیرهای چندین ماهه بیمهها، طرح دارویار و نحوه پرداختهای سازمان هدفمندی در این زمینه، از گلایههای اصلی دستاندرکاران دارویی و بویژه داروخانههاست. داروسازان معتقدند که اجرای طرح دارویار اجتنابناپذیر بود و اتفاقا اگر انجام نمیشد، تیرخلاصی بر قلب صنعت دارو بود؛ اما علیرغم اجرای خوب این طرح در دو سه ماه اول، اما در ادامه مشکلات تأمین منابع مالی آن، صنعت را با چالش جدی روبهرو کرده است و به همین دلیل هم تاکید دارند بودجه طرح دارویار از سازمان هدفمندی یارانهها جدا و به بخش بودجه عمومی منتقل شود و خواستار آن هستند که این موضوع در بودجه ۱۴۰۵ لحاظ شود تا صنعت دارو از فروپاشی نجات یابد.
چکهای برگشتی داروخانهها و درخواست داروسازان
در مجموع کمبود شدید نقدینگی، چکهای برگشتی داروخانهها و لزوم پرداخت به موقع بیمهها و انتقال پول دارو از هدفمندی به بودجه عمومی، اختلال در تخصیص ارز دارو و ابطال برخی سهمیههای ارزی به دلیل کمبود ریال، قیمتگذاری دستوری دارو و لزوم قیمتگذاری یکجا در ابتدای سال متناسب با نرخ تورم، سختگیری بانکها در ارائه تسهیلات و ... از جمله مشکلات و همچنین درخواستهای داروسازان در شرایط فعلی است تا زنجیره تامین دارو بتواند در وضعیتی پایدار به فعالیت خود ادامه دهد.
کمبود دارو از تبعات کمبود نقدینگی
در همین راستا دکتر مهدی پیرصالحی – معاون وزیر بهداشت و رییس سازمان غذا و دارو درباره روند پرداخت مطالبات دارویی بویژه در زمینه طرح دارویار و پرداختها به داروخانهها، به ایسنا میگوید: قانون در این زمینه مشخص است و پرداختهای دارویار بر عهده سازمان هدفمندی گذاشته شده، بودجههایش به حساب هدفمندی واریز میشود و باید این پول پرداخت شود. اما متاسفانه تاخیرهای زیادی را در این زمینه شاهدیم و امروز داروخانهها مشکلات عدیدهای پیدا کردهاند و مشکل چکهای برگشتی دارند؛ چراکه نتوانستند مطالبات خود را چه از دارویار و چه از سازمانهای بیمهگر دریافت کنند.
وی با اشاره به شرایط داروخانهها ادامه میدهد: طبیعتا وقتی یک کالایی را با شرایط تورمی کشور، امروز بفروشید و بیش از شش ماه بعد بخواهید پول آن را دریافت کنید حتما ضرر خواهید کرد و در این روند، زنجیره تامین دارو یعنی شرکتهای تولید و توزیع و داروخانهها متضرر هستند.
پیرصالحی میافزاید: هر اختلالی در زنجیره نقدینگی، آثار خود را در «تولید» نشان میدهد و کمبودهای دارویی که بعدا ایجاد میشود ناشی از همین کمبود نقدینگی و عدم ایفای تعهدات به موقع است. هرچند به اقتضای الزام قانونی، بیمهها و هدفمندی این پول را معمولا پرداخت میکنند اما وقتی پرداختها با تاخیرهای چند ماهه همراه میشود، چرخه دارو را دچار مشکل میکند.
بدهی ۱۰۰ همتی به دارو و تجهیزات پزشکی
وی درباره مجموع مطالبات دارویی و تجهیزات پزشکی میگوید: در حوزه دارو و تجهیزات پزشکی مجموع بدهی بخش دولتی و خصوصی بیش از ۱۰۰ همت است که نزدیک ۴۵ همت در حوزه دانشگاهی و بیمارستانی و دولتی است و مابقی بخش خصوصی است.
او با اشاره به پیگیریها برای وصول این مطالبات، میافزاید: در پرداخت مطالبات خیلی عقب هستیم. به عنوان مثال در حوزه شیرخشک که قرار بود پرداختهای آن ماه به ماه صورت گیرد؛ اخیرا مطالبات فروردین و اردیبهشت ماه پرداخت شده؛ بنابراین با تاخیری پنج ماهه پول شیرخشک پرداخت میشود و در مقابل نیز توقع آن است که خللی در توزیع شیرخشک پیش نیاید.
رییس سازمان غذا و دارو نیز میگوید: در حوزه ارزی و تحریمی هرچند که مشکلاتی وجود دارد، اما اگر خواهان آن هستیم که در حوزه دارو و تجهیزات و شیرخشک مشکلات کمتر شود حداقل باید در حوزه نقدینگی کمک کنیم و پرداختها از سوی دستگاهها به موقع انجام شود.