دکتر سلام/ تفاوت درد آپاندیس با سایر دردها

جام جم/ آپانديس زائده اي کوچک و شبيه کرم است که به روده بزرگ چسبيده است. اين عضو حاوي مجموعه اي از سلول هاي دفاعي بدن است که البته نقش شناخته شده اي در دفاع عمومي بدن ندارد. آنچه اين عضو را مهم مي کند اين که به دلايلي ممکن است دچار التهاب و تورم شده و باعث عفونت موضعي يا وسيع شکمي شود. شروع آپانديسيت علائم کمي دارد. درد در وسط شکم است و گاهي کم و زياد مي شود. در اين مرحله بيمار بي اشتهاست، ولي مي تواند کارهايش را انجام دهد. پس از چند ساعت درد شديدترشده و بتدريج بيشترين شدت درد در قسمت پاييني و راست شکم احساس خواهد شد. در اين مرحله تهوع ايجاد مي شود، ولي استفراغ چنداني وجود ندارد. گرچه آپانديسيت در همه سنين شايع است، ولي در نوجواني بيشترين شيوع را دارد و از هر هزار نوجوان دو نفر را در سال مبتلا مي کند. علت اين بيماري بسته شدن لوله باريک داخل زائده آپانديس است که مي تواند به التهاب و تورم اين زائده منتهي شده و موجب عفونت شود. نکته مهم در مورد آپانديسيت اين است که بايد از بيماري هاي مشابه افتراق داده شود. برخلاف تصوراتي که بتازگي ايجاد شده معاينه و سير بيماري مهم ترين راه اين افتراق است و سونوگرافي گرچه کمک کننده است، ولي اگر بخواهيم جاي معاينه و مصاحبه پزشک و بيمار را بگيرد بسيار گمراه کننده خواهد بود. با چند مثال اين موضوع روشن تر خواهد شد: ۱ ـ بيماري که درد در قسمت پاييني و راست شکم دارد، ولي چند روز متوالي اين درد را داشته است به احتمال زياد مبتلا به آپانديسيت نيست، زيرا آپانديسيت در مدت کوتاهي ـ حداکثر ۴۸ ساعت ـ به طول انجاميده و اگر جراحي نشود سير بدي پيدا مي کند. چنين دردهايي مي تواند نتيجه عفونت هاي لگني در خانم ها باشد يا در اثر بيماري هاي التهابي روده مثل کرون ايجاد شده باشد. ۲ ـ تب ملايمي در سير بيماري ايجاد مي شود، ولي تب شديد که بيشتر از ۵/۳۸ درجه باشد مي تواند نشانه يک بيماري عفوني مثل آبسه هاي شکمي باشد. ۳ ـ پرسيدن زمان شروع آخرين عادت ماهيانه در خانم ها و دختران بسيار مهم است. حاملگي خارج رحمي گاهي علائمي دقيقا شبيه آپانديسيت خواهد داشت و تاخير عادت ماهيانه مي تواند آن را مشخص کند. ۴ ـ در دختران جوان اواسط دوره عادت ماهيانه يعني حدود ۲ هفته بعد از تاريخ آخرين عادت ممکن است در محل تخمدان راست يعني دقيقا جاي آپانديس دردي مشابه آپانديسيت ايجاد شود. اين درد ساعاتي بعد برطرف شده، ولي ماه بعد تکرار مي شود و اين نکته مهمي در افتراق خواهد بود. علاوه بر معاينه و شرح حال، آزمايش خون و ادرار هم به تشخيص کمک مي کند. آزمايش ادرار باعث مي شود بيماري هايي مثل سنگ کليه و عفونت هاي ادراري که مي تواند علائم آپانديسيت را تقليد کند، تشخيص داده شود. سنگ کليه باعث مي شود خون در ادرار ظاهر شود و عفونت ادراري هم باعث ظهور گلبول هاي سفيد و باکتري فراوان در ادرار مي شود. درمان آپانديسيت، جراحي و درآوردن زائده آپانديس است.