دکتر سلام/ چگونه یک گلودرد ویروسی را از گلو درد چرکی تشخیص دهیم؟
بروزرسانی
آبي روز/ همه ما احساس خارش در پشت گلو را مي شناسيم. علت مي تواند به سادگي خشکي هوا يا آلرژي فصلي باشد يا علامتي که از شروع يک سرماخوردگي خبر مي دهد. اما در برخي از موارد علت مي تواند يک عفونت باکتريايي به نام استرپتوکوک باشد که اگر درمان نشود ممکن است خطرناک باشد. تشخيص قطعي آن فقط توسط پزشک امکان پذير است اما برخي از نشانه ها وجود دارد که مي تواند سرنخ هايي در اختيار شما قرار دهد تا متوجه شويد که آيا گلويتان درگير يک عفونت استرپتوکوکي و چرکي شده است و يا به سادگي فقط دچار يک گلو درد معمولي شده ايد.
آيا لکه هاي غير طبيعي در گلو وجو دارد؟
مادران حق دارند که از کودکشان مي خواهند بگويند آآآ. نگاه کردن به گلو سرنخ هاي مهمي از علت درد را آشکار مي کند. استرپتوکوک اغلب تکه هاي سفيد رنگي در گلو و بر روي لوزه ها ايجاد مي کند و همچنين باعث مي شود لوزه ها متورم و قرمز شوند. در پشت گلو چرک هم ممکن است ديده شود.
آيا علايم سرماخوردگي وجود دارد؟
سرفه کردن و ترشحات پشت بيني احساس ناخوشايندي در گلو ايجاد مي کنند اما احتمال اينکه اين علايم همراه با عفونت استرپتوکوکي رخ دهد کم است. هنگاهي که احتقان، آبريزش بيني و ساير علايم سرماخوردگي همراه با گلو درد وجود دارد علت اصلي معمولا سرماخوردگي ويروسي است.
درجه حرارت بدنتان چتد است؟
سرماخوردگي اغلب تب ايجاد مي کند اما معمولا درجه آن کم است. اما يک گلو درد با تب بالاي 38 درجه، احتمال وجود عفونت استرپتوکوکي را افزايش مي دهد. اگرچه ممکن است عفونت استرپتوکوکي بدون تب يا تب پايين هم وجود داشته باشد.
آيا غدد لنفاوي متورم شده اند؟
گلودرد استرپتوکوکي ممکن است باعث تورم و حساس شدن غدد لنفاوي واقع در گردن شوند. غدد لنفاوي مسئول گير انداختن و نابود کردن ميکروب ها هستند. وقتي در قسمتي از بدن عفونت وجود دارد نزديک ترين غده لنفاوي به آن متورم مي شود.
درد گلو در چه حد است؟
گلودردي که علت آن سرماخوردگي است مي تواند مقدار زيادي دردناک باشد، اما معمولا درد بعد از چند روز از بين مي رود. در گلودرد استرپتوکوکي درد شديدتر و مقاوم تر است. درد ممکن است در حدي باشد که بلعيدن را سخت کند. در برخي از موارد استرپتوکوک علايمي مانند حالت تهوع، از دست دان اشتها، سر درد و يا درد در شکم را ايجاد مي کند.
آيا بثورات پوستي هم ديده مي شود؟
يک علامت کم تر شايع عفونت استرپتوکوي ظهور بثورات پوستي بر روي گردن و سينه است که در نهايت در کل بدن پخش مي شود. زماني اين بثورات که مانند کاغذ سنباده زبر است ظاهر شوند، اين عفونت تب مخملک خوانده مي شود. اگرچه اين لکه ها مي توانند نگران کننده باشند معمولا بعد از چند روز شروع به ناپديد شدن مي کنند. درمان با آنتي بيوتيک در جلوگيري از عوارض عفونت استرپتوکوکي کمک کننده است.
استرپتوکوک يک عفونت باکتريايي است
علت اهميت افتراق بين استرپتوکوک و گلودرد معمولي اين است که گلو درد استرپتوکوکي توسط يک عفونت باکتريايي به نام استرپتوکوکوس گروه A ايجاد مي شود و گلو درد معمولي توسط يک ويروس ايجاد مي شود. درمان با آنتي بيوتيک در کاهش علايم و طول مدت بيماري کمک کننده است. همچنين احتمال وقوع عوارض را هم کاهش مي دهد. بدون استفاده از آنتي بيوتيک، يک عفونت استرپتوکوکي مي تواند باعث ايجاد عوارضي بر روي قلب و ساير ارگان ها شود.
سرما خوردگي و آنتي بيوتيک: نه!!
با استفاده از آنتي بيوتيک نمي توانيد از شر گلودرد ويروسي خلاص شويد. علت اين است که آنتي بيوتيک ها فقط در برابر باکتري ها موثرند و نه ويروس ها! علاوه بر اين استفاده غير ضروري از آنتي بيوتيک باعث ايجاد مقاومت ميکروبي مي شود. وقتي باکتري ها به طور مداوم در معرض آنتي بيوتيک قرار گيرند، تبديل به ميکروب هاي بسيار قوي مي شوند که به آنتي بيوتيک هاي استاندارد جواب نمي دهند.
آزمايش سريع استرپتوکوک
پزشک شما ممکن است براي تصميم گيري در مورد اين که آيا علت ايجاد گلودرد شما سرماخوردگي و يا عفونت استرپتوکوکي است، آزمايش سريع استرپتوکوک(RADT) را انجام دهد. نتايج اين آزمايش بين 5 تا 10 دقيقه آماده مي شود، اما اين آزمايش همه موارد عفونت استرپتوکوک را تشخيص نمي دهد. اگر نتيجه اين تست منفي بود، پزشک ممکن است کشت گلو را به آزمايشگاه بفرستد که جواب آن چندين روز طول مي کشد.
آنتي بيوتيک ها براي استرپتوکوک
اگر براي شما تشخيص استرپتوکوک داده شد، پزشک براي شما 10 روز مصرف آنتي بيوتيک و يا يک تزريق را تجويز مي کند. احتمالا شما 1 يا 2 روز بعد از مصرف دارو احساس مي کنيد که بهتر شده ايد اما در اين صورت باز هم مهم است که دوره کامل داروي خود را مصرف کنيد، در غير اينصورت بعضي از باکتري ها ممکن است باقي بمانند.
به ياد داشته باشيد تا 24 ساعت بعد از مصرف دارو، بيماري شما همچنان واگير دار است، بنابراين به طور مرتب دست هاي خود را بشوييد و از ظرف غذاي مجزا استفاده کنيد و حتما بعد از عفونت استرپتوکوکي مسواک خود را دور بيندازيد.
درمان هاي خانگي براي گلو درد
اگر گلودرد شما از نوع ويروسي است و يا استرپتوکوکي، براي خلاصي از درد راهکارهايي وجود دارد. يک ترفند براي تسکين گلودرد غرغره با آب نمک است. يک قاشق غذاخوري نمک را به يک ليوان آب اضافه کنيد. اين ترفند گلوي شما را مرطوب نگه مي دارد و احساس خارش گلو را کاهش مي دهد.
استفاده از بخور
تنفس در بخار دستگاه هاي مرطوب کننده يا بخارساز گلو را مرطوب نگه دارد و درد را کاهش مي دهد. يک ظرف آب که با آب داغ پر شده است هم اثر مشابهي دارد. يک حوله را روي سرتان بکشيد و بخار داغ را تنفس کنيد. اينکار را به مدت 5 تا 10 دقيقه و چندين بار در روز تکرار کنيد.
کمپرس گرم
يک حوله گرم را از خارج بر روي گلوي خود قرار دهيد. اينکار به ويژه زماني که غدد لنفاوي شما متورم شده اند بسيار تسکين بخش خواهد بود.
غذاهاي تسکين دهنده
اگر براي بستني خوردن به دنبال بهانه مي گرديد گلودرد يک دليل مناسب است. سرماي آن يک اثر بي حس کننده دارد و بافت خامه اي بلعيدن آن را آسان مي کند. اين خوراکي آرام بخش براي کودکان اثر تشويقي دارد. غذاهاي مفيد ديگر شامل ميلک شيک، ژلاتين و سوپ داغ است. اگر گلودرد شما خيلي شديد است بهتر است از غذاهاي تند و ترد دوري کنيد.
آبرساني
از آنجايي که تب و سختي بلع باعث از دست رفتن آب بدن مي شود، افزايش استفاده از مايعات براي جبران کم آبي بسيار مهم است. آب و نوشيدني زنجبيل انتخاب هاي خوبي هستند. از نوشيدني هايي که با ميوه هاي اسيدي مانند مرکبات تهيه مي شوند و مي توانند باعث تحريک و يا التهاب گلو شوند اجتناب کنيد.
مسکن ها
مسکن هاي موجود در بازار مانند استامينوفن، ايبوپروفن يا ناپروکسن مي توانند به طور موقت درد گلو را کم کنند.(از دادن آسپيرين به کودکان و نوجوانان اجتناب کنيد علت آن وجود ريسک عارضه کشنده سندروم ري است.)
اسپري ها و قرص هاي مکيدني
شما مي توانيد براي تسکين گلوي دردناک خود از اسپري هاي بي حس کننده و يا قرص هاي مکيدني استفاده کنيد. مکيدن تکه هاي يخ هم مي تواند تسکين بخش باشد.
ضد احتقان ها
اگر سرما خورده ايد و ترشحات بيني، گلوي شما را تحريک مي کند مي توانيد از اسپري هاي ضد احتقان بيني استفاده کنيد که باعث خشک شدن ترشحات پشت بيني مي شود و گلو را تسکين مي دهد. افراد ي که مبتلا به برخي از بيماري هاي خاص هستند و يا داروهاي خاصي مصرف مي کنند نبايد از ضد احتقان ها استفاده کنند.