کودک/ چرا بعضی کودکان کوتاه قد هستند؟

زندگي آنلاين/ ک فوق تخصص غدد اطفال، مهم ترين علت هاي کوتاهي قد در کودکان را زمينه هاي ژنتيکي، اختلالات هورمون تيروئيد، اختلالات غدد هيپوفيز و هيپوتالاموس، بلوغ زودرس، تومور مغزي خفته، عدم تحرک، تغذيه نامناسب، استرس و بدخوابي برشمرد. به گزارش بهداشت نيوز، دکتر فريبا نادري با تاکيد براينکه کوتاهي قد در کودکان بايد بموقع ارزيابي شود، گفت: اگر قد کودکي در منحني رُشد زير پنج درصد قرار بگيرد، جزو کودکان کوتاه قد تلقي مي شود و هرچه اين فاصله از عدد پنج بيشتر شده و رقم آن پايين تر بيايد، احتمال اينکه مشکلات جدي در کودک وجود داشته باشد بيشتر است. عضو هيات علمي دانشگاه تهران با بيان اينکه مساله کوتاهي قد مي تواند به خاطر توقف رشد باشد، ادامه داد: کودک کوتاه قد، بايد تحت نظر بوده و سير رشد او بررسي شود. کوتاهي قد يا در قالب يک بيماري و يا بصورت طبيعي ارزيابي مي شود. گروه کودکان طبيعي به دليل زمينه هاي ژنتيکي، دچار کوتاهي قد مي شوند اما گروه ديگر کودکاني هستند که با تاخير رشد مي کنند و تا حدود ۱۲ سالگي با رشد کم مواجه هستند، اما پس از آن به صورت جهشي رشد مي کند. معمولا تاخير در رُشد قد، با تاخير در بلوغ همراه است و سابقه چنين تاخيري در والدين آنها نيز مشهود است. وي با اشاره به کودکاني که در اثر بيماري دچار کوتاهي قد شده اند، گفت: شاخص رشد هر کودکي که زير منحني پنج درصد قرار گيرد و توقف رشد هم داشته باشد، لزوم اقدامات تشخيصي و سپس اهميت درمان را روشن مي کند. نادري بررسي همه سيستم هاي بدن اعم از بيماري هاي گوارشي، قلبي، کليوي و اختلالات رواني را در اولويت دانست و در توضيحات بيشتر افزود: اختلالات هورموني موثر در کوتاهي قد، مي تواند به دليل کمبود هورمون تيروئيد باشد که بسيار مهم است، زيرا تنها با تجويز قرص تيروئيد در سنين پايين، آينده قدي کودک روشن تر مي شود. اين فوق تخصص غدد اطفال، مصرف کورتون در طولاني مدت و به هر دليلي را يکي از علل کوتاهي قد برشمرد و درمان اصلي در اين مورد را منوط به حذف کورتون و سپس تزريق هورمون رشد دانست و گفت: به هيچ وجه کورتون در بچه ها نبايد به صورت نابه جا استفاده شود، زيرا يکي از عوارض آن اختلال رشد است. وي گفت: اختلالات غددي هيپوفيز و هيپوتالاموس بنا به علت هاي مختلفي ايجاد و سبب کوتاهي قد مي شود. اين اختلالات ناشي از کوچک و يا بدفُرم شدن غده هيپوتالاموس در دوره جنيني و همچنين اختلالات ژنتيکي موثر در تشکيل غده هيپوفيز و هورمون رشد است. از جمله علت هاي اختلال در غدد گفته شده، زايمان هاي پرخطر همراه با خونريزي، چند قلوزايي همراه با کمبود اکسيژن و نارس به دنيا آمدن نوزاد است که کودک را در معرض اختلالات هورمون رشد قرار مي دهد. نادري با افزودن اين مطلب که تشخيص بموقع و هرچه زودتر کمبود هورمون رشد، از نظر پروتکل درمان بهتر خواهد بود، خاطرنشان کرد: يکي ديگر از علت هاي کوتاه قدي، بلوغ زودرس است. بلوغ پيش رونده که معمولا در دختران زير هشت سال و در پسران زير ۹ سال بروز پيدا مي کند به بسته شدن صفحات رشد استخوان ها و کوتاه شدن قد منجر مي شود، مگر اينکه زود تشخيص داده شده و جلوي بلوغ نابهنگام کودک گرفته شود. شايد لازم باشد درباره اين دسته از کودکان، در شرايط خاصي هورمون رشد تزريق شود تا قد آنها به حد طبيعي برسد. اين عضو هيات علمي دانشگاه تهران، تومور مغزي خفته که علائمي جز کوتاهي قد ندارد را نيز عنوان کرد و گفت: مهم اين است که بچه ها از نظر رشد همواره تحت نظر پزشک باشند، زيرا در بسياري از مواقع والدين به موضوع کوتاه قدي فرزندانشان واقف نيستند و از چکآپ هاي دوره اي غفلت مي کنند. اگر صفحات رشد که معمولا در دختران ۱۴ و در پسران ۱۶ سالگي است، بسته شود، ديگر هيچ درماني در رفع مشکل کوتاهي قد موثر نخواهد بود. وي سوء تغذيه و اختلالات تغذيه ايي مانند کمبود ويتامين هاي گروه ب، ويتامين د، ويتامين ث، زينک، روي، آهن، کلسيم، منيزيم، فسفر و ساير املاح را از عوامل رشد ضعيف و کوتاهي قد برشمرد. نادري همچنين به تعدد کلاس هاي آموزشي، عدم ورزش و تحرک مناسب و استرس در کودکان نيز اشاره کرد و گفت: بچه هايي که در محيط هاي خانوادگي و مدرسه، تحت استرس هاي شديد قرار مي گيرند و روند زندگي آرامي ندارند، دچار افزايش کورتون مي شوند و کورتيزول خونش بالا مي رود که به اختلالات رشد منجر شده و مقاومت به هورمون رشد در آنها ايجاد مي شود. در چنين شرايطي هورمون درماني موثر واقع نمي شود. اين فوق تخصص غدد اطفال با تاکيد اينکه ورزش در طبيعت، سطح هورمون رشد کودک را بالا مي آورد و جسم و روح وي را در سلامت کامل قرار مي دهد، متذکر شد: خواب بموقع نيز داراي اهميت است، زيرا برخي هورمون ها در حالت خواب ترشح مي شوند بنابراين دير خوابيدن سيستم هورموني بدن را دچار اشکال مي کند. وي در پايان خاطرنشان کرد: اعتياد والدين و طلاق از چند طريق روي مکانيسم هاي موثر بر کودک اثر مي گذارند. عدم مراقبت از بچه، بي توجهي به تغذيه و عدم نظارت بر خواب کودک ازجمله مشکلات اين کودکان است. کودکاني که در شرايط روحي و رواني خوبي به سر نمي برند، عليرغم اينکه ممکن است سطح هورمون رُشدشان بالاتر از سطح طبيعي هم باشد، اما اين هورمون موثر نمي شود و در نتيجه آنها را دچار کوتاهي قد مي کند. با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد