انواع تخصص‌های پزشکی که باید بدانید

چه متخصصي چه بيماري اي را درمان مي کند؟ قبل از اينکه به سراغ اين موضوع برويم که براي درمان بيماري ها به کدام متخصص مراجعه کنيم لازم است درباره اصطلاحات پزشکي که در اين بخش خواهيد خواند اطلاعاتي به دست آوريد.

متخصص، فوق تخصص يا فلوشيپ؟ هنگامي که به پزشک مراجعه مي کنيم معمولا با عناوين نا آشنايي روبرو مي شويم که نمي دانيم معاني آن ها چيست و تفاوتشان با يکديگر چه است . برخي از اين عناوين عبارتند از متخصص، فوق تخصص، فلوشيپ و... PHD PHD مدرک دکتراي ناپيوسته در رشته هاي علوم پايه براي انجام فعاليت هاي دانشگاهي و تحقيقي و تدريس است و کساني که داراي مدرک دکتراي ناپيوسته هستند در زمينه درماني نمي توانند کاري از پيش ببرند. فلوشيپ دوره هاي فلوشيپي يا تکميل تخصص دوره هاي آموزشي هستند که متخصصان در کمتر از 2 سال مي گذرانند. اين دوره ها ، دوره هاي فوق تخصص تلقي نمي شوند. اول از همه؛ پزشک عمومي! براي درمان هر بيماري بايد قبل از متخصصان به پزشکان عمومي مراجعه شود و اگر اين پزشکان صلاح ببينند شما را به پزشک متخصص ارجاع مي دهند. متخصص : اگر پزشکان عمومي ادامه تحصيل در يکي از رشته هاي تخصصي را دهند بعد از 3 تا 4سال متخصص آن رشته مي شوند. فوق تخصص : متخصصان پزشکي با ادامه تحصيل در يکي زير گروه هاي رشته تخصصي خود پس از 2تا3 سال مدرک فوق تخصصي مي گيرند.

پوست، داخلي، زنان، اطفال؟ بسياري از ما ديده ايم که روي تابلو بعضي از پزشکان چندين تخصص نوشته شده است . اگر اين تابلو را مشاهده نموديد بايد بدانيد اين پزشکان متخصص نيستند و برحسب تجربه در مورد اين رشته ها مي دانند و متخصصان اين رشته ها نيستند زيرا پزشک همه فن حريف نداريم و هريک از پزشکان بايد در يک رشته پزشکي تخصص بگيرند بنابر اين بهتر است براي هر بيماري به پزشک مربوط به آن بيماري مراجعه کنيد.

فرق راديولوژيست و پرتودرمان چيست؟ متخصص راديولوژي: متخصص راديولوژي بيماري ها با کمک راديولوژي، سونوگرافي داپلر، راديوگرافي، CT SCAN، MRI و. . . تشخيص مي دهد. متخصص پرتو درماني: پزشکان پرتو درماني به درمان بسياري از سرطان ها و. . . با پرتوهاي يونيزان مي پردازند.

متخصص داخلي چه وظايفي دارد؟ متخصص داخلي ، بيماري هاي داخلي را تشخيص و درمان مي کند . بيماري هاي داخلي ارگان هاي مختلفي از بدن را درگير مي کنند که بايد براي درمان هر ارگان به متخصص مربوط به آن ارگان از بدن مراجعه کنيم . براي درمان کبد به متخصص کبد و براي درمان کليه به متخصص کليه . در قديم اين رشته زير شاخه نداشت و متخصصان داخلي همه بيماري هاي داخلي را ويزيت مي کردند ، زير شاخه هاي اين رشته :

فوق تخصص غدد: فوق تخصص غدد به تشخيص و درمان بيماري هاي غدد، تيروئيد، ديابت، چاقي، اختلالات چربي خون، اختلالات قائدگي و پرمويي، بيماري هاي متابوليک و ارثي، کوتاهي قد و اختلال رشد، کمبود وزن در کودکان، بلوغ زودرس و ديررس، بيماري هاي غدد جنسي و دستگاه تناسلي، اختلالات غده هيپوفيز، تعيين جنسيت و ايهام تناسلي و بيماري هاي غدد فوق کليوي مي پردازد.

فوق تخصص ريه: فوق تخصص ريه بيماري هاي در ارتباط با شش ها و ساير اجزاي دستگاه تنفسي را تشخيص مي دهد و به درمان آن مي پردازد.

فوق تخصص گوارش و کبد: فوق تخصص گوارش و کبد بيماري هاي دستگاه گوارش، کبد و پانکراس؛ آندوسکوپي؛ کولونوسکوپي تشخيص و درمان مي کند.

فوق تخصص رماتولوژي: فوق تخصص رماتولوژي بيماري هاي مربوط به مفاصل و ساير بافت هاي همبند، عضلات، بيماري هاي رماتولوژي و پوکي استخوان را تشخيص مي دهد و درمان مي کند.

فوق تخصص بيماري هاي عفوني و گرمسيري: اين رشته پس از دوره پزشکي عمومي به دست مي آيد و تخصص مستقيم دارد . متخصصان بيماري هاي عفوني و گرمسيري بيماري هاي عفوني، تب دار و واگيردار ناشي از ميکروب ها، ويروس ها و... را تشخيص و درمان مي کنند و از راه هاي پيشگيري از اين بيماري ها را به مردم مي آموزند.

فوق تخصص خون و آنکولوژي: فوق تخصص خون و آنکولوژي با مطالعه خون و بافت هاي سازنده خون ، بيماري هاي خون و تومورهاي سرطاني را تشخيص و درمان مي کند و شيمي درماني براي اين افراد انجام مي دهد.

فوق تخصص کليه (نفرولوژي): فوق تخصص کليه بيماري هاي داخلي کليه را تشخيص مي دهد و به درمان آن ها مي پردازد از وظايف اين پزشکان آماده سازي بيماران براي پيوند کليه و دياليز و نگهداري پيوند کليه است. همچنين مي توانيد براي تشخيص و درمان فشار خون نيزبه فوق تخصص کليه مراجعه کنيد. جراح عمومي متخصص است نه پزشک عمومي! جراح عمومي متخصصي است که به جراحي تيروئيد، کيسه صفرا، فتق ها، توده هاي زيرجلدي و سطحي، سرطان هاي دستگاه گوارش تا بيماري هاي سينه، بيماري هاي ناحيه مقعد مانند بواسير، شقاق مقعد و. . . مي پردازد اما برخي از مردم به اشتباه اين جراح را با پزشکان عمومي در يک رده قرار مي دهند و نمي دانند وظايف اين پزشکان با يکديگر متفاوت است. زير شاخه هاي اين رشته عبارتند از :

تخصص جراحي گوش و حلق و بيني: اين متخصصان به تشخيص، درمان و جراحي هاي گوش، فک، صورت، بيني و لوزه مي پردازند . فلوشيپ ديگر تخصص گوش و حلق و بيني ، جراحي سرو گردن است.

فوق تخصص جراحي اطفال: پزشکان فوق تخصص جراحي اطفال به جراحي مادرزادي اطفال و نوزادان و ... مي پردازند.

فوق تخصص جراحي توراکس: اين پزشکان اعضاي داخلي قفسه سينه به جز قلب را جراحي مي کنند.

فوق تخصص جراحي قلب و باي پس قلبي: اين پزشکان به جراحي دريچه هاي قلب و عروق بزرگ قلب مي پردازند.

تخصص جراحي مغز و اعصاب: اين پزشکان به درمان و جراحي مغز و نخاع، درمان ضربه هاي مغزي و تومورهاي مغز و نخاع، ديسک هاي کمر و اختلالات ستون فقرات مي پردازند. به متخصص مغز و اعصاب نورولوژيست مي گويند که وظايفي متفاوت از متخصصان جراحي مغز و اعصاب دارند و اين پزشکان به درمان بيماري هايي مانند بيماري ام اس، سکته مغزي يا تشنج که نياز به جراحي ندارند مي پردازند.

تخصص جراحي زنان و زايمان: تشخيص، درمان و جراحي هاي رشته زنان در دوران قبل از بلوغ، باروري، يائسگي، انجام سزارين و زايمان طبيعي، نازايي، درمان سرطان هاي دستگاه تناسلي زنانه، بي اختياري ادرار، عفونت هاي دستگاه تناسلي زنانه، اختلالات قاعدگي، کيست هاي تخمدان و.. . بر عهده متخصصان جراحي زنان و زايمان است اين رشته شاخه هايي مانند جراحي سرطان، اي. وي. اف و لاپاراسکوپي، نازايي و اي. وي. اف و فلوشيپ پريناتولوژي (طب مادر و جنين) دارد .

فوق تخصص جراحي عروق محيطي و تروما: فوق تخصص جراحي عروق محيطي و تروما پيوند عروق، آسيب هاي فيزيکي، درمان واريس و. . .را جراحي مي کنند.

فوق تخصص جراحي پلاستيک، ترميمي و سوختگي: ترميم بيماران سوختگي و جراحي هاي زيبايي بيني، سينه، شکم و. . .، ترميم ناهنجاري هاي مادرزادي صورت، شکاف کام و شکاف لب، تومورهاي سر و گردن و درمان صدمات دست و. . . بر عهده اين جراحان است.

تخصص جراحي کليه و مجاري ادراري و تناسلي (اورولوژيست): متخصص جراحي کليه و مجاري ادراري به جراحي بيماري هاي کليه و مجاري ادراري، عفونت هاي ادراري، انواع بي اختياري هاي ادراري، افتادگي مثانه و. . . نيز بيماري هاي مروبط به نازايي مردان مي پردازد. متخصصان داخلي و نفرولوژي فقط بيماري هاي کليه و مجاري ادراري که نياز به درمان داويي دارند درمان مي کنند اما اورولوژيست ها به درمان سنگ هاي کليه، حالب و مثانه، تومورهاي سيستم ادراري و پروستات مي پردازند.

متخصص جراحي استخوان و مفاصل (ارتوپدي): متخصص جراحي استخوان و مفاصل به جراحي شکستگي ها و بيماري هاي استخوان ها، ستون فقرات و مفاصل، دررفتگي ها، فلج هاي مادرزادي و اکتسابي، ترميم زردپي ها و اعصاب محيطي، درمان تومورهاي استخواني، کشيدگي و رگ به رگ شدن، پاره شدن تاندون ها و رباط ها، آسيب هاي ورزشي، آرتروز، ساييدگي مفصل و. . . مي پردازد . زير شاخه هاي اين تخصص عبارتند از :ارتوپدي اطفال، جراحي تومورهاي استخواني و نسج نرم، جراحي دست، شانه و آرنج، زانو، لگن و مفصل ران، ستون فقرات، پا و مچ پا و. . . .

تخصص کودکان: متخصص کودکان به تشخيص و درمان بيماري هاي کودکان و نوزادان (زير 14 سال)مي پردازد. اين رشته فوق تخصص هاي زيادي مانند دوره نوزادان (که به بيماري هاي متولدين تا يک ماه مي پردازد)، خون و سرطان، ايمنولوژي و آلرژي، کليه، گوارش، عفوني، غدد، اعصاب، روانپزشکي و قلب کودکان دارد و همچنين داراي دوره هاي فلوشيپي نيز است.

اگر به سرطان شک داريد ؛ متخصص آسيب شناسي (پاتولوژي): متخصص آسيب شناسي بافت سرطاني و غير سرطاني را از هم تشخيص مي دهد و مرحله تهاجم و پيشرفت بافت سرطاني را مشخص مي کند به طور کلي بافت شناسي بيماري ها از وظايف اين پزشکان است.

اگر کارتان به اورژانس بکشد ؛ متخصص طب اورژانس: متخصص طب اورژانس اطلاعات و مهارت هاي زيادي در رابطه با درمان آسيب هاي چندگانه مثل شکستگي استخوان ها و پارگي اعضاي داخلي بدن، بيماري هاي محيطي مثل گرمازدگي، سوختگي و برق گرفتگي، مسموميت ها، احياي قلبي/ ريوي و. . .دارند و در بخش اورژانس به فعاليت مي پردازند.

فوق تخصص قلب و عروق: فوق تخصص قلب و عروق به تشخيص و درمان بيماري هاي قلب و عروق خوني، انجام آنژيوگرافي، اکو مي پردازد. وظايف فوق تخصص قلب و عروق با متخصص قلب و عروق تفاوتي ندارد. اکوکارديوگرافي (تصويربرداري از قلب با امواج صوتي)، اينترونشنال کارديولوژي (ترميم قلب و عروق از طريق کاتتر)، بيماري هاي مادرزادي قلب در بالغين، نارسايي قلب، پيس ميکر (دستگاه ضربان ساز قلب) و. . . . از فلوشيپ هاي متعدد اين رشته هستند.

اگر درد يا اعتياد داريد ؛ فلوشيپ طب تسکيني: کاربرد فلوشيپ طب تسکيني در بيماري هاي صعب العلاج مانند انواع سرطان هاي پيشرفته و تسکين درد بعد از اعمال جراحي است. زير گروه مشترک اين فلوشيپ رشته هاي جراحي عمومي، داخلي، ارتوپدي و بيهوشي مي باشند.

فلو شيپ تخصصي اعتياد: فلو شيپ تخصصي اعتياد زير گروه رشته هاي روانپزشکي، داخلي و بيهوشي است. بيماران براي ترک اعتياد به الکل، مواد مخدر، محرک و. . . بايد به اين پزشکان مراجعه کنند.

اگر نگران پوست و موي تان هستيد ؛ متخصص پوست و مو: متخصصان پوست و مو بيماري هاي پوستي، مو و ناخن ها را تشخيص مي دهند و درمان مي کنند. زيبايي پوست و ليزر، کاشت مو و درماتوپاتولوژي (ارزيابي و تفسير ميکروسکپي ضايعات پوستي ) از فلوشيپ هاي اين رشته هستند.

اگر سيستم ايمني بدن تان مشکل دارد ؛ متخصص ايمونولوژي و آلرژي: متخصص ايمونولوژي و آلرژي به شناخت و درمان انواع واکنش هاي دفاعي بدن در برابر عوامل بيگانه، روند ايجاد مصونيت در برابر عوامل بيماري زا، بيماري هاي خودايمني، آسم، آلرژي، نقص هاي ايمني، واکسيناسيون، پيوند اعضا و. . . مي پردازد.

اگر مشکلات فيزيکي و عضلاني داريد ؛ متخصص طب فيزيکي و توانبخشي: متخصص طب فيزيکي و توانبخشي ناتواني ها و معلوليت هاي فيزيکي، وضعيت هاي دردناک و عصبي اندام ها، گرفتگي هاي عضلاني و به طور کلي اختلالات و ضايعات سيستم اسکلتي/عضلاني/عصبي را با کمک طب الکترودياگنوزيس، تزريق هاي تشخيصي و درماني و روش هاي دارويي و فيزيکي پيشگيري، تشخيص و درمان مي کنند.

اگر مي خواهيد به تناسب اندام برسيد ؛ متخصص پزشکي ورزشي: متخصص پزشکي ورزشي به شما مي گويد که چطور با کمک ورزش چربي نواحي مختلف بدن را کاهش دهيد . اين پزشکان ورزش مناسب براي پيشگيري و درمان بيماري هاي مختلف از جمله چاقي يا اضافه وزن را تجويز مي کنند.

اگر کيفتان کوک نيست ؛ متخصص روانپزشکي (اعصاب و روان): برخي از بيماران با مراجعه به روانشناس و روش هاي غير دارويي درمان مي شوند و بايد از روش هاي دارويي استفاده کنند. روانپزشکي از شاخه هاي پزشکي است و متخصصان اين رشته به درمان مشکلات اعصاب و روان از جمله روانپريشي ها، اختلالات خلقي، وسواس ها، اختلالات خواب، افسردگي، اضطراب، بيش فعالي/کم توجهي، ترک مواد و الکل، اوتيسم، تيک، اختلالات يادگيري و اختلالات روابط جنسي مي پردازند. اين تخصص رشته فوق تخصصي روانپزشکي کودک و نوجوان را نيز دارد.

اگر مشکلات چشمي داريد ؛ متخصص چشم پزشکي: تشخيص، درمان و جراحي ضايعات و بيماري هاي چشم برعهده اين پزشکان است . فلوشيپ استرابيسم (انحراف چشم)، قرنيه و سگمان قدامي، گلوکوم (آب سياه)، ويتره و رتين (شبکيه)، بيماري هاي سطح چشم، پاتولوژي (آسيب شناسي) چشم مشترک با متخصصان پاتولوژي، تروماي چشم، جراحي پلاستيک چشم و. . . . از فلوشيپ هاي اين رشته هستند.

اگر از سردرد رنج مي بريد; مـتـخـصص مـغز و اعـصاب (نورولوژيست): نورولوژيست ها يا متخصصان مغز و اعصاب به تشخيص و درمان بيماري هاي مر بوط به مغز و نخاع به جز جراحي مانند سردردها، سرگيجه، بيماري هاي اعصاب محيطي، تشنج ها، صرع، فراموشي، اختلالات حافظه، گزگز دست ها و پاها، کمر درد، لرزش بدن، اختلالات خواب، سکته مغزي، ام اس، مننژيت، نوروپاتي، ميوپاتي، پارکينسون و. . . مي پردازند ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد

---

بازار

---