0
0
424
در طول دوره بارداری بدن دچار چه تغییراتی می‌شود؟
بروزرسانی
مجله ديجي کالا/ زماني که يک تحول بزرگ در بدن رخ مي‌دهد، بدن از حالت طبيعي خود خارج مي‌شود. به همين دليل است که بارداري نيز باعث تغييرات زيادي در بدن مي‌گردد. تغييرات بدن در بارداري مي‌تواند از تغييرات معمول و قابل انتظار مانند ورم و افزايش حجم مايعات در بدن، تا تغييرات کمتر شناخته شده‌اي، مثل مشکلات بينايي متغير باشد. براي اطلاع از تغييرات احتمالي چه آنهايي که در اکثر خانم‌هاي باردار پيش مي‌آيد و چه آن دسته‌اي که به ندرت و فقط براي برخي از مادران اتفاق مي‌افتد، لازم است آشنايي کافي داشته باشيد تا بدون نگراني از بيماري مزمن، به انتظار تولد نوزاد خود بنشينيد.
تغييرات هورموني در دوران بارداري
تغييرات هورموني و فيزيولوژيکي که با بارداري اتفاق مي‌افتند، اجتناب ناپذير است. در زنان باردار به طور ناگهاني و شديد، هورمون‌هاي استروژن و پروژسترون افزايش مي‌يابد. همچنين تغييرات در مقدار و عملکرد تعدادي از هورمون‌هاي ديگر هم در اين افراد تجربه مي‌شود. اين تغييرات تنها بر خلق و خوي زنان تأثير نمي‌گذارد بلکه همچنين:
باعث ايجاد درخشش پوست بارداري مي‌شود
به طور قابل توجهي در رشد جنين کمک مي‌کند
تأثير فيزيکي ورزش و فعاليت فيزيکي بر روي بدن را تغيير مي‌دهد
تغيير استروژن و پروژسترون
استروژن و پروژسترون مهم‌ترين هورمون‌هاي بارداري هستند. يک زن در طول دوره بارداري بيشتر از کل زماني که باردار نيست، استروژن توليد مي‌کند. افزايش استروژن در اين دوره باعث اين اتفاقات در رحم و جفت مي‌شود:
رگ زايي(تشکيل رگ‌هاي خوني) را بهبود مي‌بخشد
مواد غذايي را منتقل مي‌کند
از کودک در حال رشد محافظت مي‌کند
علاوه بر اين، استروژن نقش مهمي در کمک به رشد جنين و کامل شدن آن دارد. سطح استروژن در طول بارداري به طور پيوسته افزايش مي‌يابد و در سه ماهه سوم به اوج خود مي‌رسد. افزايش سريع سطح استروژن در سه ماهه اول ممکن است باعث تهوع و استفراغ شود. در سه ماهه دوم، اين افزايش حجم هورموني نقش مهمي در رشد مجراي شير دارد که باعث افزايش حجم سينه‌ها نيز مي‌گردد.
سطح پروژسترون نيز در دوران بارداري فوق العاده بالا است. تغييرات ميزان هورمون پروژسترون، حين تغييرات بدن در بارداري باعث سستي يا شل شدن رباط‌ها و مفاصل در سراسر بدن مي‌شود. علاوه بر اين، سطح بالاي پروژسترون باعث مي‌شود ساختارهاي داخلي بدن مانند ميزناي افزايش سايز پيدا کنند، ميزناي مجرايي است که کليه‌ها را به مثانه متصل مي‌کند. پروژسترون همچنين براي تبديل رحم از اندازه گلابي کوچک در حالت غير بارداري، به اندازه‌اي که مي‌تواند يک نوزاد کامل را در خود نگه دارد، نقش مهمي دارد.
هورمون‌هاي بارداري و آسيب‌هاي ورزشي
در حالي که اين هورمون‌ها براي بارداري موفق بسيار حياتي هستند، همچنين مي‌توانند ورزش کردن را دشوارتر کنند. از آنجا که رباط‌ها شل شده‌اند، زنان باردار ممکن است در معرض خطر بيشتر گرفتگي و رگ به رگ شدن مچ پا يا زانو قرار گيرند. با اين حال، هيچ مطالعه‌اي نشان نداده است که ميزان آسيب در دوران بارداري افزايش مي‌يابد.
وضعيت يک زن باردار به طور کلي تغيير مي‌کند. سينه‌هاي او بزرگ‌تر مي‌شود، شکم او از حالت تخت يا مقعر تا بسيار محدب تغيير مي‌کند و باعث افزايش انحناي پشت او مي‌گردد. تأثيرات اين تغييرات بدن در بارداري به صورت همزمان باعث مي‌شود سنگيني او رو به جلو باشد و در ادامه هم ممکن است در ايجاد تعادلش تغيير ايجاد شود.
افزايش وزن، افزايش مايعات و فعاليت فيزيکي
افزايش وزن در زنان باردار باعث مي‌شود حجم کار بر روي بدن او را نسبت به زماني که فعاليت فيزيکي انجام مي‌شود، بيشتر کند. اين وزن اضافي و سنگيني، گردش خون و مايعات بدن را به ويژه در اندام‌هاي پاييني کاهش مي‌دهد. در نتيجه حجم مايعات در بدن زنان باردار افزايش پيدا مي‌کند و باعث تورم صورت و اندام‌هاي پاييني مي‌شود. اين وزن مايعات باعث ايجاد محدوديت در فعاليت فيزيکي مي‌شود.
بسياري از زنان در سه ماهه دوم بارداري به آرامي تورم را مشاهده مي‌کنند. اين پروسه اغلب تا سه ماهه سوم ادامه مي‌يابد. افزايش حجم مايعات محبوس شده، باعث افزايش قابل ملاحظه وزن زنان در حين بارداري مي‌شود. براي کاهش تورم مي‌توانيد اين نکات را در نظر بگيريد:
استراحت
اجتناب از ايستادن طولاني مدت
اجتناب از مصرف کافئين و سديم
افزايش پتاسيم در رژيم غذايي
افزايش وزن معمولاً دليل اصلي اين است که بدن نمي‌تواند ميزان فعاليت را در طول دوره بارداري تحمل کند. اين نکته حتي در مورد ورزشکاران هم صادق است. کشيدگي دايره‌وار رباط‌ها، افزايش اندازه رحم و بي‌ثباتي حاصل از سستي رباط‌ها ممکن است موجب افزايش ناراحتي در حين فعاليت‌هاي فيزيکي شود.
نکته: براي سرگرمي هم که شده عکس خود را به صورت نيمرخ کل بدن در اوايل بارداري بگيريد. عکس بعدي را هم در نزديکي تاريخ زايمان مجدد در حالت نيمرخ بگيريد. اينها را با هم مقايسه کنيد؛ تغييرات قابل توجه هستند، درست نيست؟
تغييرات حسي
بارداري مي‌تواند به طرز چشمگيري ديد زن به دنياي اطراف، طعم و حس بويايي او را تغيير دهد..
تغيير ديد
بعضي از زنان تغييرات بينايي را در دوران بارداري تجربه مي‌کنند که معمولاً هم به صورت نزديک‌بيني است. محققان مکانيسم دقيق بيولوژيکي تغييرات بينايي را نمي‌دانند. اکثر اين زنان پس از زايمان به ديد قبل از بارداري خود باز مي‌گردند. از شايع‌ترين تغييرات بدن در دوران بارداري شامل تاري ديد و ناراحتي در حين استفاده از لنزهاي تماسي است. زنان باردار اغلب به افزايش فشار داخل چشم دچار مي‌شوند. زنان مبتلا به پره اکلامپسي يا ديابت بارداري ممکن است در معرض خطر بالايي از مشکلات نادر چشمي مانند جداشدگي شبکيه يا از دست دادن بينايي قرار بگيرند.
تغييرات طعم و بو
اکثر زنان در طول بارداري دچار تغيير در حس چشايي خود مي‌شوند. آنها معمولاً نسبت به زنان غير باردار غذاهاي شورتر و غذاهاي شيرين‌تر را ترجيح مي‌دهند. همچنين آستانه بالاتري را براي طعم‌هاي ترش، نمکي و شيرين تجربه مي‌کنند. نارسايي چشايي که باعث کاهش قدرت چشايي مي‌شود، اغلب در طول سه ماهه اول بارداري تجربه مي‌شود.
ترجيح يک طعم خاص در زنان باردار ممکن است در سه ماهه‌هاي مختلف بارداري متفاوت باشد. اگر چه بسياري از زنان احساس چشايي ضعيفي را براي مدت کوتاهي پس از زايمان تجربه مي‌کنند، ولي معمولاً بعد از اين دوره قدرت چشايي کامل خود را به دست مي‌آورند. بعضي از زنان همچنين طعم فلز مانندي را در طول بارداري در دهان خود حس مي‌کنند. اين طعم مي‌تواند تهوع را تشديد کند و ممکن است نشاني از عدم تعادل مواد مغذي باشد.
تغييرات در حس بويايي زنان باردار هميش مشاهده شده است. بسياري از آنها بويايي قوي‌تر و حساسيت بالا نسبت به انواع بوها را توصيف مي‌کنند. داده‌هاي ثابت و قابل اطمينان کمي وجود دارد که نشان مي‌دهد زنان باردار بوهاي مشخص و خاص و شدت آنها را بيشتر از ديگر زنان شناسايي مي‌کنند. با اين وجود، اکثريت زنان باردار ميزان بيشتري از حساسيت خود نسبت به بو را تجربه مي‌کنند.
تغييرات سينه و دهانه رحم
تغييرات بدن در بارداري
تغييرات هورموني که در سه ماهه اول بارداري شروع مي‌شود، منجر به تغييرات فيزيولوژيکي زيادي در سراسر بدن خواهد شد. اين تغييرات به بدن مادر براي تحمل بارداري، زايمان و شيردهي کمک مي‌کند.
تغييرات پستان
سينه‌هاي زنان باردار اغلب طي دوره بارداري تغييراتي چشمگير مي‌کنند، زيرا بدن آنها بايد براي شير دادن به نوزاد تازه متولد شده، آماده شود. هورمون‌هاي بارداري که روي رنگ‌دانه‌هاي پوست تأثير مي‌گذارند، اغلب باعث تيرگي هاله اطراف نوک سينه مي‌شوند. با بزرگ شدن سينه‌ها، زنان باردار ممکن است حساسيت به درد يا هر حساسيت ديگري را تجربه کنند و متوجه شوند که رگ‌ها تيره‌تر شده‌اند و نوک پستان بيشتر از قبل بارداري برآمده شده است. بعضي از زنان ممکن است علائم کششي روي سينه‌هاي خود احساس کنند، به ويژه اگر رشد سينه‌ها سريع‌تر اتفاق افتاده باشد. بسياري از زنان نيز متوجه مي‌شوند که اندازه نوک پستان و هاله آن افزايش يافته است.
اغلب برآمدگي‌هاي کوچکي بر روي هاله اطراف سينه ظاهر مي‌شوند. اکثر زنان در طول سه ماهه دوم توليد و ترشح مقدار کمي ماده غليظ و زرد رنگ را آغاز مي‌کنند. اين ماده همچنين به عنوان آغوز شناخته شده است. علاوه بر توليد آغوز براي اولين تغذيه نوزاد، مجاري شير در سينه براي آماده‌سازي توليد و ذخيره شير بزرگ‌تر مي‌شود. بعضي از زنان ممکن است متوجه توده‌هاي کوچکي در بافت سينه خود شوند که مي‌تواند به دليل بسته شدن مجاري شيري ايجاد شود. اگر بعد از چند روز ماساژ سينه و گرم کردن آن با آب يا دستمال مرطوب از بين نرفت، به پزشک مراجعه کنيد تا دليل را بررسي کند.
تغييرات دهانه رحم
گردن يا دهانه رحم، در طول بارداري و زايمان دچار تغيير فيزيکي مي‌شود. در بسياري از زنان، بافت اين دهانه ضخيم و سخت مي‌شود. تا چند هفته قبل از زايمان، دهانه رحم ممکن است کمي نازک‌تر شود و در اثر فشار وارد شده توسط نوزاد رو به رشد منبسط گردد. در ابتداي بارداري دهانه رحم، ماده مخاط غليظي ترشح مي‌کند. اين ماده مخاطي اغلب در اواخر بارداري يا هنگام زايمان خارج مي‌شود که به آن نمايش خونين هم مي‌گويند. اين ماده مخاطي با مقدار کمي خون همراه است تا رحم را براي زايمان آماده کند. قبل از زايمان، دهانه رحم به طور قابل توجهي منبسط، نازک و نرم مي‌شود تا اجازه دهد نوزاد از مسير تولد عبور کند.
تغييرات مو، پوست و ناخن
بسياري از زنان در طول بارداري تغييرات ظاهري در پوست خود مشاهده مي‌کنند. اگر چه اکثر اين تغييرات موقتي هستند، بعضي هم مانند ترک پوست مي‌توانند به طور دائمي باقي بماند. علاوه بر اين، زناني که برخي از اين تغييرات پوستي را در دوران بارداري مشاهده مي‌کنند، بيشتر احتمال دارد در بارداري‌هاي بعدي يا حتي در صورت مصرف قرص‌هاي ضد بارداري هورموني نيز اين علائم را تجربه کنند.
تغييرات مو و ناخن
بسياري از زنان تغيير در رشد مو و ناخن را در دوران بارداري تجربه مي‌کنند. گاهي اوقات تغييرات هورموني باعث ريزش مو مي‌شود. اين مسئله به خصوص در مادران داراي سابقه خانوادگي آلوپسي زنان ديده مي‌شود. اما در بسياري از زنان هم در دوران بارداري، رشد و ضخيم شدن مو اتفاق مي‌افتد و حتي ممکن است رشد مو در قسمت‌هاي ناخواسته بدن مانند صورت، دست، پا يا کمر نيز مشاهده شود. بيشتر تغييرات در رشد مو پس از تولد نوزاد به حالت طبيعي باز مي‌گردد. با اين حال معمول است که ريزش مو تا يک سال بعد از زايمان هم ادامه داشته باشد به دليل اينکه فوليکول‌هاي مو و سطح هورمون، بايد خود را بدون تأثير هورمون‌هاي بارداري تنظيم کنند.
بسياري از زنان همچنين در طول حاملگي رشد سريع‌تري در ناخن‌هاي خود مشاهده مي‌کنند. خوردن مواد غذايي مناسب و مغذي و مصرف ويتامين‌هاي توصيه شده در اين دوران باعث افزايش هورمون رشد بارداري مي‌شود. اگرچه بعضي افراد اين تغييرات را مطلوب مي‌دانند، ولي براي برخي ديگر اين روند باعث نازک شدن، شکستگي، شيار شيار شدن يا شاخي شدن ناخن‌ها مي‌شود. تغييرات تغذيه‌اي سالم براي افزايش استحکام ناخن مي‌تواند به جلوگيري از شکستگي آن بدون نياز به استفاده از محصولات شيميايي کمک کند.
ماسک حاملگي و افزايش رنگدانه پوستي
اکثر زنان حامله در طول حاملگي به نوعي افزايش رنگ‌دانه‌هاي پوستي را تجربه مي‌کنند. اين مسئله شامل تيرگي پوست در قسمت‌هاي مختلف بدن مانند هاله سينه، ناحيه تناسلي، زخم‌ها و خط زير ناف در وسط شکم مي‌شود. هايپرپيگمنتيشن مي‌تواند در زنان هر گونه تناژ پوست اتفاق بيافتد، اگر چه در زنان با پوست‌هاي تيره‌تر رايج‌تر است. علاوه بر اين، تا ۷۰ درصد زنان باردار، پوست صورتشان تيره مي‌شود. اين وضعيت به عنوان ملاسما يا ماسک حاملگي شناخته مي‌شود. اين مسئله مي‌تواند با نور آفتاب و اشعه بدتر هم بشود، بنابراين بايد کرم ضد آفتاب در طول بارداري به صورت روزانه استفاده گردد. در اغلب موارد، ملاسما پس از حاملگي برطرف مي‌شود.
ترک پوستي
ترک پوستي يکي از شناخته شده‌ترين تغييرات پوست در دوران بارداري است. اين علائم در اثر ترکيب کشش فيزيکي پوست و اثرات تغييرات هورموني بر کشش پوست ايجاد مي‌شود. در ۹۰ درصد زنان در سه ماهه سوم بارداري، ترک‌هاي پوستي اغلب روي سينه و شکم بيشتر مي‌شود. گرچه ترک‌هاي به رنگ صورتي و بنفش ممکن است هرگز به طور کامل ناپديد نشود، ولي اغلب به رنگ پوست اطراف خود در مي‌آيند و بعد از زايمان جمع مي‌شوند. ترک‌هاي پوستي ممکن است خارش ايجاد کند، بنابراين براي نرم شدن و کم شدن خارش و احتمال آسيب به پوست از کرم پوست استفاده کنيد.
بارداري مي‌تواند به طرز چشمگيري ديد زن به دنياي اطراف، طعم و حس بويايي او را تغيير دهد..
تغيير ديد
بعضي از زنان تغييرات بينايي را در دوران بارداري تجربه مي‌کنند که معمولاً هم به صورت نزديک‌بيني است. محققان مکانيسم دقيق بيولوژيکي تغييرات بينايي را نمي‌دانند. اکثر اين زنان پس از زايمان به ديد قبل از بارداري خود باز مي‌گردند. از شايع‌ترين تغييرات بدن در دوران بارداري شامل تاري ديد و ناراحتي در حين استفاده از لنزهاي تماسي است. زنان باردار اغلب به افزايش فشار داخل چشم دچار مي‌شوند. زنان مبتلا به پره اکلامپسي يا ديابت بارداري ممکن است در معرض خطر بالايي از مشکلات نادر چشمي مانند جداشدگي شبکيه يا از دست دادن بينايي قرار بگيرند.
تغييرات طعم و بو
اکثر زنان در طول بارداري دچار تغيير در حس چشايي خود مي‌شوند. آنها معمولاً نسبت به زنان غير باردار غذاهاي شورتر و غذاهاي شيرين‌تر را ترجيح مي‌دهند. همچنين آستانه بالاتري را براي طعم‌هاي ترش، نمکي و شيرين تجربه مي‌کنند. نارسايي چشايي که باعث کاهش قدرت چشايي مي‌شود، اغلب در طول سه ماهه اول بارداري تجربه مي‌شود.
ترجيح يک طعم خاص در زنان باردار ممکن است در سه ماهه‌هاي مختلف بارداري متفاوت باشد. اگر چه بسياري از زنان احساس چشايي ضعيفي را براي مدت کوتاهي پس از زايمان تجربه مي‌کنند، ولي معمولاً بعد از اين دوره قدرت چشايي کامل خود را به دست مي‌آورند. بعضي از زنان همچنين طعم فلز مانندي را در طول بارداري در دهان خود حس مي‌کنند. اين طعم مي‌تواند تهوع را تشديد کند و ممکن است نشاني از عدم تعادل مواد مغذي باشد.
تغييرات در حس بويايي زنان باردار هميش مشاهده شده است. بسياري از آنها بويايي قوي‌تر و حساسيت بالا نسبت به انواع بوها را توصيف مي‌کنند. داده‌هاي ثابت و قابل اطمينان کمي وجود دارد که نشان مي‌دهد زنان باردار بوهاي مشخص و خاص و شدت آنها را بيشتر از ديگر زنان شناسايي مي‌کنند. با اين وجود، اکثريت زنان باردار ميزان بيشتري از حساسيت خود نسبت به بو را تجربه مي‌کنند.
تغييرات سينه و دهانه رحم
تغييرات بدن در بارداري
تغييرات هورموني که در سه ماهه اول بارداري شروع مي‌شود، منجر به تغييرات فيزيولوژيکي زيادي در سراسر بدن خواهد شد. اين تغييرات به بدن مادر براي تحمل بارداري، زايمان و شيردهي کمک مي‌کند.
تغييرات پستان
سينه‌هاي زنان باردار اغلب طي دوره بارداري تغييراتي چشمگير مي‌کنند، زيرا بدن آنها بايد براي شير دادن به نوزاد تازه متولد شده، آماده شود. هورمون‌هاي بارداري که روي رنگ‌دانه‌هاي پوست تأثير مي‌گذارند، اغلب باعث تيرگي هاله اطراف نوک سينه مي‌شوند. با بزرگ شدن سينه‌ها، زنان باردار ممکن است حساسيت به درد يا هر حساسيت ديگري را تجربه کنند و متوجه شوند که رگ‌ها تيره‌تر شده‌اند و نوک پستان بيشتر از قبل بارداري برآمده شده است. بعضي از زنان ممکن است علائم کششي روي سينه‌هاي خود احساس کنند، به ويژه اگر رشد سينه‌ها سريع‌تر اتفاق افتاده باشد. بسياري از زنان نيز متوجه مي‌شوند که اندازه نوک پستان و هاله آن افزايش يافته است.
اغلب برآمدگي‌هاي کوچکي بر روي هاله اطراف سينه ظاهر مي‌شوند. اکثر زنان در طول سه ماهه دوم توليد و ترشح مقدار کمي ماده غليظ و زرد رنگ را آغاز مي‌کنند. اين ماده همچنين به عنوان آغوز شناخته شده است. علاوه بر توليد آغوز براي اولين تغذيه نوزاد، مجاري شير در سينه براي آماده‌سازي توليد و ذخيره شير بزرگ‌تر مي‌شود. بعضي از زنان ممکن است متوجه توده‌هاي کوچکي در بافت سينه خود شوند که مي‌تواند به دليل بسته شدن مجاري شيري ايجاد شود. اگر بعد از چند روز ماساژ سينه و گرم کردن آن با آب يا دستمال مرطوب از بين نرفت، به پزشک مراجعه کنيد تا دليل را بررسي کند.
تغييرات دهانه رحم
گردن يا دهانه رحم، در طول بارداري و زايمان دچار تغيير فيزيکي مي‌شود. در بسياري از زنان، بافت اين دهانه ضخيم و سخت مي‌شود. تا چند هفته قبل از زايمان، دهانه رحم ممکن است کمي نازک‌تر شود و در اثر فشار وارد شده توسط نوزاد رو به رشد منبسط گردد. در ابتداي بارداري دهانه رحم، ماده مخاط غليظي ترشح مي‌کند. اين ماده مخاطي اغلب در اواخر بارداري يا هنگام زايمان خارج مي‌شود که به آن نمايش خونين هم مي‌گويند. اين ماده مخاطي با مقدار کمي خون همراه است تا رحم را براي زايمان آماده کند. قبل از زايمان، دهانه رحم به طور قابل توجهي منبسط، نازک و نرم مي‌شود تا اجازه دهد نوزاد از مسير تولد عبور کند.
تغييرات مو، پوست و ناخن
بسياري از زنان در طول بارداري تغييرات ظاهري در پوست خود مشاهده مي‌کنند. اگر چه اکثر اين تغييرات موقتي هستند، بعضي هم مانند ترک پوست مي‌توانند به طور دائمي باقي بماند. علاوه بر اين، زناني که برخي از اين تغييرات پوستي را در دوران بارداري مشاهده مي‌کنند، بيشتر احتمال دارد در بارداري‌هاي بعدي يا حتي در صورت مصرف قرص‌هاي ضد بارداري هورموني نيز اين علائم را تجربه کنند.
تغييرات مو و ناخن
بسياري از زنان تغيير در رشد مو و ناخن را در دوران بارداري تجربه مي‌کنند. گاهي اوقات تغييرات هورموني باعث ريزش مو مي‌شود. اين مسئله به خصوص در مادران داراي سابقه خانوادگي آلوپسي زنان ديده مي‌شود. اما در بسياري از زنان هم در دوران بارداري، رشد و ضخيم شدن مو اتفاق مي‌افتد و حتي ممکن است رشد مو در قسمت‌هاي ناخواسته بدن مانند صورت، دست، پا يا کمر نيز مشاهده شود. بيشتر تغييرات در رشد مو پس از تولد نوزاد به حالت طبيعي باز مي‌گردد. با اين حال معمول است که ريزش مو تا يک سال بعد از زايمان هم ادامه داشته باشد به دليل اينکه فوليکول‌هاي مو و سطح هورمون، بايد خود را بدون تأثير هورمون‌هاي بارداري تنظيم کنند.
بسياري از زنان همچنين در طول حاملگي رشد سريع‌تري در ناخن‌هاي خود مشاهده مي‌کنند. خوردن مواد غذايي مناسب و مغذي و مصرف ويتامين‌هاي توصيه شده در اين دوران باعث افزايش هورمون رشد بارداري مي‌شود. اگرچه بعضي افراد اين تغييرات را مطلوب مي‌دانند، ولي براي برخي ديگر اين روند باعث نازک شدن، شکستگي، شيار شيار شدن يا شاخي شدن ناخن‌ها مي‌شود. تغييرات تغذيه‌اي سالم براي افزايش استحکام ناخن مي‌تواند به جلوگيري از شکستگي آن بدون نياز به استفاده از محصولات شيميايي کمک کند.
ماسک حاملگي و افزايش رنگدانه پوستي
اکثر زنان حامله در طول حاملگي به نوعي افزايش رنگ‌دانه‌هاي پوستي را تجربه مي‌کنند. اين مسئله شامل تيرگي پوست در قسمت‌هاي مختلف بدن مانند هاله سينه، ناحيه تناسلي، زخم‌ها و خط زير ناف در وسط شکم مي‌شود. هايپرپيگمنتيشن مي‌تواند در زنان هر گونه تناژ پوست اتفاق بيافتد، اگر چه در زنان با پوست‌هاي تيره‌تر رايج‌تر است. علاوه بر اين، تا ۷۰ درصد زنان باردار، پوست صورتشان تيره مي‌شود. اين وضعيت به عنوان ملاسما يا ماسک حاملگي شناخته مي‌شود. اين مسئله مي‌تواند با نور آفتاب و اشعه بدتر هم بشود، بنابراين بايد کرم ضد آفتاب در طول بارداري به صورت روزانه استفاده گردد. در اغلب موارد، ملاسما پس از حاملگي برطرف مي‌شود.
ترک پوستي
ترک پوستي يکي از شناخته شده‌ترين تغييرات پوست در دوران بارداري است. اين علائم در اثر ترکيب کشش فيزيکي پوست و اثرات تغييرات هورموني بر کشش پوست ايجاد مي‌شود. در ۹۰ درصد زنان در سه ماهه سوم بارداري، ترک‌هاي پوستي اغلب روي سينه و شکم بيشتر مي‌شود. گرچه ترک‌هاي به رنگ صورتي و بنفش ممکن است هرگز به طور کامل ناپديد نشود، ولي اغلب به رنگ پوست اطراف خود در مي‌آيند و بعد از زايمان جمع مي‌شوند. ترک‌هاي پوستي ممکن است خارش ايجاد کند، بنابراين براي نرم شدن و کم شدن خارش و احتمال آسيب به پوست از کرم پوست استفاده کنيد.
لک صورت و کک و مک
افزايش رنگدانه پوست ناشي از تغييرات هورموني دوران بارداري باعث تغيير رنگ خال و لکه‌هاي روي پوست مي‌شود. برخي تيره شدن خال‌ها، لکه‌ها و کک‌هاي روي پوست مي‌تواند بي‌ضرر باشد. اما هميشه توصيه مي‌شود اگر در اندازه، رنگ يا شکل آنها تغيير ايجاد شد، به يک متخصص پوست مراجعه کنيد. هورمون‌هاي بارداري همچنين ممکن است سبب ظهور لکه‌هاي تيره روي پوست شوند که اغلب هم غير قابل پيش بيني هستند. اگرچه بيشتر تغييرات رنگ پوست پس از بارداري از بين مي‌رود يا ناپديد مي‌شوند، ولي برخي تغيير رنگ در خال و لکه‌ها ممکن است دائمي باشند. اگر تغييري روي رنگدانه هاي پوستي و لکه‌ها مشاهده کرديد، توصيه مي‌شود براي بررسي سرطان پوست يا شرايط ويژه پوست در بارداري به پزشک مراجعه کنيد.
زخم و جوش‌هاي مخصوص بارداري
درصد کمي از زنان در دوران بارداري ممکن است در معرض شرايط خاص پوستي مانند PUPPP پاپول‌ها و پلاک‌هاي کهيري خارش‌دار بارداري قرار گيرند. در بيشتر شرايط اين وضعيت شامل جوش و زخم‌هاي قرمز در امتداد شکم، پا، بازو يا کمر مي‌شود. اگرچه اغلب اين التهابات بي‌ضرر هستند و به سرعت پس از زايمان از بين مي‌روند، ولي بعضي از آنها مي‌تواند باعث زايمان زودرس شود يا مشکلاتي براي نوزاد همراه داشته باشد. اين مشکلات پوستي شامل کلستازيس بارداري داخل کبدي و حساسيت به جفت مي‌شود.
تغييرات سيستم گردش خون
موارد زير در دوران بارداري رايج هستند:
نفس نفس زدن در حين بالا رفتن از پله‌ها
احساس سرگيجه پس از سريع ايستادن
تغيير در فشار خون
به دليل گسترش سريع عروق خوني و افزايش فشار بر قلب و ريه‌ها، زنان باردار خون بيشتري توليد مي‌کنند و بايد در حين فعاليت‌هاي فيزيکي احتياط بيشتري نسبت به زنان غير باردار داشته باشند.
ضربان قلب و حجم خون در دوران بارداري
در طول سه ماهه دوم بارداري، قلب مادر در حالت استراحت ۳۰ تا ۵۰ درصد بيشتر کار مي‌کند. بيشتر اين افزايش ضربان به اين دليل است که قلب پر کارتر مي‌شود و در هر بار ضربان، خون بيشتري را پمپاژ مي‌کند. ضربان قلب ممکن است در طول بارداري ۱۵ تا ۲۰ درصد افزايش يابد. در سه ماهه سوم ضربان ۹۰ تا ۱۰۰ بار در دقيقه غير معمول نيست. حجم خون در طول بارداري تا ماه آخر افزايش مي‌يابد. حجم پلاسما ۴۰-۵۰ درصد و حجم گلبول‌هاي قرمز خون ۲۰ تا ۳۰ درصد افزايش مي‌يابد و نياز به مصرف آهن و فوليک اسيد را هم افزايش مي‌دهند.
فشار خون و فعاليت فيزيکي
دو نوع تغيير گردش خون وجود دارد که ممکن است بر فعاليت‌هاي فيزيکي دوران بارداري تأثير بگذارد. هورمون‌هاي بارداري ممکن است به طور ناگهاني در ريتم عروق خوني تأثير داشته باشند. از دست دادن ناگهاني ريتم جريان خون مي‌تواند باعث احساس سرگيجه و شايد حتي از دست دادن هوشياري شود. اين مسئله به اين دليل اتفاق مي‌افتد که فشار خون کم، خون کمتري را به مغز و سيستم عصبي مرکزي مي‌فرستد.
علاوه بر اين، فعاليت شديد بدني و ورزش ممکن است منجر به کاهش جريان خون به رحم در هنگام انتقال خون به عضلات شود. با اين حال، تأثير اين نکته براي طولاني مدت بر روي نوزاد نشان داده نشده است. علاوه بر اين شواهدي وجود دارد که نشان مي‌دهد در افرادي که ورزش مي‌کنند، خون‌رساني بهتر به جفت در زمان استراحت اتفاق مي‌افتد. اين نکته مي‌تواند براي جفت، رشد جنين و افزايش وزن مفيد باشد.
سرگيجه و از حال رفتن
شکل ديگري از سرگيجه مي‌تواند در اثر دراز کشيدن به پشت اتفاق بيفتد. اين سرگيجه بعد از ۲۴ هفته از بارداري بيشتر پيش مي‌آيد. البته اين وضعيت مي‌تواند در ابتدا در بارداري‌هاي چند قلويي يا در شرايط افزايش مايع آمنيوتيک زودتر رخ دهد. دراز کشيدن به پشت، رگ خوني بزرگ که از قسمت‌هاي پاييني بدن به قلب منتهي مي‌شود(بزرگ سياهرگ زيرين) را فشرده مي‌کند. اين اتفاق جريان خون به قلب و از قلب را کاهش مي‌دهد و موجب کاهش ناگهاني و شديد فشار خون مي‌گردد. اين مسئله مي‌تواند باعث گيجي يا از دست دادن هوشياري شود.
پس از سه ماهه اول، توصيه نمي‌شود تمريناتي انجام دهيد که شامل دراز کشيدن به پشت شود چرا که باعث فشردگي رگ‌هاي خوني مي‌گردد. دراز کشيدن به سمت چپ مي‌تواند سرگيجه را از بين ببرد و براي خوابيدن هم يک وضعيت سالم و بي‌خطر است. زنان مبتلا به هر يک از اين شرايط، خصوصاً در حين ورزش، بايد حتماً با پزشک خود مشورت کنند.
تغييرات تنفسي و متابوليکي
در بارداري، ميزان اکسيژني که در خون حمل مي‌شود، افزايش مي‌يابد. اين مسئله به دليل افزايش تقاضا براي خون و بزرگ شدن عروق خوني است. اين بزرگ شدن باعث افزايش در ميزان متابوليسم دوران بارداري مي‌شود و نياز به جذب انرژي و احتياط بيشتر در انجام فعاليت‌هاي جسمي را بيشتر مي‌کند.
تنفس و سطح اکسيژن خون
در طول بارداري، ميزان هوايي که به ريه‌ها وارد و از آن خارج مي‌شود، به دو دليل به ميزان ۳۰ تا ۵۰ درصد افزايش مي‌يابد. هر دم حجم بيشتري هوا را وارد مي‌کند و سرعت تنفس هم کمي افزايش مي‌يابد. با افزايش رحم، فضا براي حرکت ديافراگم، محدود مي‌شود. بنابراين، برخي از زنان احساس مشکل در نفس عميق کشيدن مي‌کنند. حتي بدون انجام فعاليت جسمي، اين تغييرات ممکن است باعث تنگي نفس يا احساس کمبود هوا شود. انجام فعاليت‌هاي جسمي ممکن است اين علائم را تشديد کند.
به طور کلي، زنان باردار داراي سطح اکسيژن خون بيشتري هستند. مطالعات نشان داده‌اند که زنان باردار در زمان استراحت اکسيژن بيشتري مصرف مي‌کنند. اين مسئله به نظر نمي‌رسد بر مقدار اکسيژن موجود براي ورزش يا ساير کارهاي فيزيکي در دوران بارداري تأثير داشته باشد.
سرعت سوخت و ساز
ميزان متابوليسم پايه يا در حال استراحت، مقدار انرژي که بدن هنگام استراحت مصرف مي‌کند، در طول بارداري به ميزان قابل توجهي افزايش مي‌يابد. اين ميزان توسط مقدار اکسيژن مورد استفاده در طول دوره‌هاي استراحت اندازه‌گيري مي‌شود. اين نکته کمک مي‌کند مقدار انرژي مصرفي براي حفظ وزن تخمين زده شود. تغيير در سرعت سوخت و ساز بدن بيانگر نياز به افزايش مصرف کالري در دوران بارداري است. بدن يک زن باردار به آرامي نيازهاي انرژي خود براي کمک به تغييرات، تغذيه و رشد مادر و نوزاد را افزايش مي‌دهد.
ميزان متابوليسم به ميزان قابل توجهي در طول بزرگ‌ترين مرحله رشد، يعني در هفته پانزدهم بارداري افزايش مي‌يابد. اين افزايش ميزان متابوليسم ممکن است زنان باردار را در معرض خطر بيشتر ابتلا به هيپوگليسمي يا قند خون پايين قرار دهد. اگر چه ميزان متابوليسم مي‌تواند در طول حاملگي کمي کاهش يابد، اما در طول چند هفته پس از زايمان به اندازه دوران بارداري ثابت مي‌ماند. اين مدت زمان براي توليد شير در زنان شيرده خواهد بود.
تغيير دماي بدن
افزايش دماي پايه بدن يکي از اولين نکات بارداري است. در دوران بارداري دماي بدن کمي بيشتر حفظ خواهد شد. زنان در دوران بارداري نياز بيشتري به آب نيز دارند. در صورتي که در حين انجام فعاليت‌هاي بدني احتياط نکنند و آب ننوشند، در معرض خطر بالاتري به ابتلاي هيپرترمي و کم آبي بدن قرار مي‌گيرند.
گرمازدگي؛ احساس گرماي زياد در دوران بارداري
تنش گرمايي در طول فعاليت‌هاي بدني به دو دليل باعث نگراني مي‌شود. اولاً افزايش دماي بدن مادر، مانند گرمازدگي مي‌تواند براي رشد کودک مضر باشد. دوما از دست دادن آب در بدن مادر، در حالت کم آبي، مي‌تواند ميزان خون موجود در جنين را کاهش دهد. اين مسئله مي‌تواند منجر به افزايش خطر زايمان زودرس شود. در زنان غير باردار، ورزش‌هاي هوازي معمول باعث افزايش قابل توجهي در درجه حرارت بدن آنها مي‌شود. زنان باردار، چه ورزش کنند چه نکنند، به طور کلي ميزان متابوليسم پايه و دماي بدن بيشتري را تجربه مي‌کنند. زنان باردار درجه حرارت بدن خود را تنظيم مي‌کنند. افزايش جريان خون به پوست و گسترش سطح پوست، دماي افزايش يافته بدن را دفع مي‌کند.
ديده شده است که زنان باردار به اندازه زنان غير باردار در طول ورزش دچار افزايش دما بدن نشده باشند. با اين حال، زنان باردار بايد از ورزش کردن در لباس‌هاي غير قابل تنفس و شرايط هوايي بسيار گرم يا مرطوب اجتناب کنند، زيرا تأثير گرمازدگي مي‌تواند خطرناک باشد. اين نکات ممکن است به کاهش خطر ابتلا به گرمازدگي بارداران، حين ورزش کمک کند:
استفاده از پنکه و خنک‌کننده در فعاليت‌هاي فضاي داخلي
ورزش در استخر
پوشيدن لباس‌هاي با رنگ روشن و گشاد
کم آبي
موارد زير در دوران بارداري رايج هستند:
نفس نفس زدن در حين بالا رفتن از پله‌ها
احساس سرگيجه پس از سريع ايستادن
تغيير در فشار خون
به دليل گسترش سريع عروق خوني و افزايش فشار بر قلب و ريه‌ها، زنان باردار خون بيشتري توليد مي‌کنند و بايد در حين فعاليت‌هاي فيزيکي احتياط بيشتري نسبت به زنان غير باردار داشته باشند.
ضربان قلب و حجم خون در دوران بارداري
در طول سه ماهه دوم بارداري، قلب مادر در حالت استراحت ۳۰ تا ۵۰ درصد بيشتر کار مي‌کند. بيشتر اين افزايش ضربان به اين دليل است که قلب پر کارتر مي‌شود و در هر بار ضربان، خون بيشتري را پمپاژ مي‌کند. ضربان قلب ممکن است در طول بارداري ۱۵ تا ۲۰ درصد افزايش يابد. در سه ماهه سوم ضربان ۹۰ تا ۱۰۰ بار در دقيقه غير معمول نيست. حجم خون در طول بارداري تا ماه آخر افزايش مي‌يابد. حجم پلاسما ۴۰-۵۰ درصد و حجم گلبول‌هاي قرمز خون ۲۰ تا ۳۰ درصد افزايش مي‌يابد و نياز به مصرف آهن و فوليک اسيد را هم افزايش مي‌دهند.
فشار خون و فعاليت فيزيکي
دو نوع تغيير گردش خون وجود دارد که ممکن است بر فعاليت‌هاي فيزيکي دوران بارداري تأثير بگذارد. هورمون‌هاي بارداري ممکن است به طور ناگهاني در ريتم عروق خوني تأثير داشته باشند. از دست دادن ناگهاني ريتم جريان خون مي‌تواند باعث احساس سرگيجه و شايد حتي از دست دادن هوشياري شود. اين مسئله به اين دليل اتفاق مي‌افتد که فشار خون کم، خون کمتري را به مغز و سيستم عصبي مرکزي مي‌فرستد.
علاوه بر اين، فعاليت شديد بدني و ورزش ممکن است منجر به کاهش جريان خون به رحم در هنگام انتقال خون به عضلات شود. با اين حال، تأثير اين نکته براي طولاني مدت بر روي نوزاد نشان داده نشده است. علاوه بر اين شواهدي وجود دارد که نشان مي‌دهد در افرادي که ورزش مي‌کنند، خون‌رساني بهتر به جفت در زمان استراحت اتفاق مي‌افتد. اين نکته مي‌تواند براي جفت، رشد جنين و افزايش وزن مفيد باشد.
سرگيجه و از حال رفتن
شکل ديگري از سرگيجه مي‌تواند در اثر دراز کشيدن به پشت اتفاق بيفتد. اين سرگيجه بعد از ۲۴ هفته از بارداري بيشتر پيش مي‌آيد. البته اين وضعيت مي‌تواند در ابتدا در بارداري‌هاي چند قلويي يا در شرايط افزايش مايع آمنيوتيک زودتر رخ دهد. دراز کشيدن به پشت، رگ خوني بزرگ که از قسمت‌هاي پاييني بدن به قلب منتهي مي‌شود(بزرگ سياهرگ زيرين) را فشرده مي‌کند. اين اتفاق جريان خون به قلب و از قلب را کاهش مي‌دهد و موجب کاهش ناگهاني و شديد فشار خون مي‌گردد. اين مسئله مي‌تواند باعث گيجي يا از دست دادن هوشياري شود.
پس از سه ماهه اول، توصيه نمي‌شود تمريناتي انجام دهيد که شامل دراز کشيدن به پشت شود چرا که باعث فشردگي رگ‌هاي خوني مي‌گردد. دراز کشيدن به سمت چپ مي‌تواند سرگيجه را از بين ببرد و براي خوابيدن هم يک وضعيت سالم و بي‌خطر است. زنان مبتلا به هر يک از اين شرايط، خصوصاً در حين ورزش، بايد حتماً با پزشک خود مشورت کنند.
تغييرات تنفسي و متابوليکي
در بارداري، ميزان اکسيژني که در خون حمل مي‌شود، افزايش مي‌يابد. اين مسئله به دليل افزايش تقاضا براي خون و بزرگ شدن عروق خوني است. اين بزرگ شدن باعث افزايش در ميزان متابوليسم دوران بارداري مي‌شود و نياز به جذب انرژي و احتياط بيشتر در انجام فعاليت‌هاي جسمي را بيشتر مي‌کند.
تنفس و سطح اکسيژن خون
در طول بارداري، ميزان هوايي که به ريه‌ها وارد و از آن خارج مي‌شود، به دو دليل به ميزان ۳۰ تا ۵۰ درصد افزايش مي‌يابد. هر دم حجم بيشتري هوا را وارد مي‌کند و سرعت تنفس هم کمي افزايش مي‌يابد. با افزايش رحم، فضا براي حرکت ديافراگم، محدود مي‌شود. بنابراين، برخي از زنان احساس مشکل در نفس عميق کشيدن مي‌کنند. حتي بدون انجام فعاليت جسمي، اين تغييرات ممکن است باعث تنگي نفس يا احساس کمبود هوا شود. انجام فعاليت‌هاي جسمي ممکن است اين علائم را تشديد کند.
به طور کلي، زنان باردار داراي سطح اکسيژن خون بيشتري هستند. مطالعات نشان داده‌اند که زنان باردار در زمان استراحت اکسيژن بيشتري مصرف مي‌کنند. اين مسئله به نظر نمي‌رسد بر مقدار اکسيژن موجود براي ورزش يا ساير کارهاي فيزيکي در دوران بارداري تأثير داشته باشد.
سرعت سوخت و ساز
ميزان متابوليسم پايه يا در حال استراحت، مقدار انرژي که بدن هنگام استراحت مصرف مي‌کند، در طول بارداري به ميزان قابل توجهي افزايش مي‌يابد. اين ميزان توسط مقدار اکسيژن مورد استفاده در طول دوره‌هاي استراحت اندازه‌گيري مي‌شود. اين نکته کمک مي‌کند مقدار انرژي مصرفي براي حفظ وزن تخمين زده شود. تغيير در سرعت سوخت و ساز بدن بيانگر نياز به افزايش مصرف کالري در دوران بارداري است. بدن يک زن باردار به آرامي نيازهاي انرژي خود براي کمک به تغييرات، تغذيه و رشد مادر و نوزاد را افزايش مي‌دهد.
ميزان متابوليسم به ميزان قابل توجهي در طول بزرگ‌ترين مرحله رشد، يعني در هفته پانزدهم بارداري افزايش مي‌يابد. اين افزايش ميزان متابوليسم ممکن است زنان باردار را در معرض خطر بيشتر ابتلا به هيپوگليسمي يا قند خون پايين قرار دهد. اگر چه ميزان متابوليسم مي‌تواند در طول حاملگي کمي کاهش يابد، اما در طول چند هفته پس از زايمان به اندازه دوران بارداري ثابت مي‌ماند. اين مدت زمان براي توليد شير در زنان شيرده خواهد بود.
تغيير دماي بدن
افزايش دماي پايه بدن يکي از اولين نکات بارداري است. در دوران بارداري دماي بدن کمي بيشتر حفظ خواهد شد. زنان در دوران بارداري نياز بيشتري به آب نيز دارند. در صورتي که در حين انجام فعاليت‌هاي بدني احتياط نکنند و آب ننوشند، در معرض خطر بالاتري به ابتلاي هيپرترمي و کم آبي بدن قرار مي‌گيرند.
گرمازدگي؛ احساس گرماي زياد در دوران بارداري
تنش گرمايي در طول فعاليت‌هاي بدني به دو دليل باعث نگراني مي‌شود. اولاً افزايش دماي بدن مادر، مانند گرمازدگي مي‌تواند براي رشد کودک مضر باشد. دوما از دست دادن آب در بدن مادر، در حالت کم آبي، مي‌تواند ميزان خون موجود در جنين را کاهش دهد. اين مسئله مي‌تواند منجر به افزايش خطر زايمان زودرس شود. در زنان غير باردار، ورزش‌هاي هوازي معمول باعث افزايش قابل توجهي در درجه حرارت بدن آنها مي‌شود. زنان باردار، چه ورزش کنند چه نکنند، به طور کلي ميزان متابوليسم پايه و دماي بدن بيشتري را تجربه مي‌کنند. زنان باردار درجه حرارت بدن خود را تنظيم مي‌کنند. افزايش جريان خون به پوست و گسترش سطح پوست، دماي افزايش يافته بدن را دفع مي‌کند.
ديده شده است که زنان باردار به اندازه زنان غير باردار در طول ورزش دچار افزايش دما بدن نشده باشند. با اين حال، زنان باردار بايد از ورزش کردن در لباس‌هاي غير قابل تنفس و شرايط هوايي بسيار گرم يا مرطوب اجتناب کنند، زيرا تأثير گرمازدگي مي‌تواند خطرناک باشد. اين نکات ممکن است به کاهش خطر ابتلا به گرمازدگي بارداران، حين ورزش کمک کند:
استفاده از پنکه و خنک‌کننده در فعاليت‌هاي فضاي داخلي
ورزش در استخر
پوشيدن لباس‌هاي با رنگ روشن و گشاد
کم آبي
علائم کم آبي بدن در بارداري
اکثر زناني که براي مدت۲۰ تا ۳۰ دقيقه و يا در هواي گرم و مرطوب ورزش مي‌کنند، عرق مي‌کنند. در زنان باردار، از دست دادن مايعات بدن از طريق عرق مي‌تواند جريان خون را به رحم، ماهيچه‌ها و برخي اندام‌ها کاهش دهد. جنين در حال رشد بايد به طور مرتب اکسيژن و مواد مغذي را از طريق خون دريافت کند، بنابراين آسيب به او ممکن است ناشي از کمبود مايعات بدن باشد. در اکثر شرايط، مصرف اکسيژن رحمي در طول ورزش و فعاليت بدني ثابت است و جنين در وضعيت ايمني قرار دارد. با اين حال، ورزش براي زنان مبتلا به فشارخون ناشي از بارداري مي‌تواند خطرناک باشد. به اين دليل که در اين شرايط حجم خون رحم به علت کم شدن رگ‌هاي خوني و کاهش جريان خون به آن، محدود مي‌شود. اگر براي انجام حرکات ورزشي و فعاليت‌هاي بدني اطلاعات کافي را به دست آورده‌ايد، نکات کليدي را رعايت کنيد. از گرماي بيش از حد و رطوبت دوري کنيد و آب بنوشيد حتي اگر تشنه نيستيد.
اخبار بیشتر درباره
اخبار مرتبط
0
0
450
0
0
348
0
0
114
2
0
800
2
0
1.1K
2
0
1.1K
اخبار بیشتر درباره
پس از این بخوانید
میوهای که عملکرد دستگاه گوارش را بهبود میدهد
چگونه بادام به کاهش چربی احشایی کمک میکند؟
پوست صورت را با مصرف این میوه جوان نگه دارید
این سه گیاه دارویی سلامت معده را تضمین میکند
چند باور غلط در مورد مصرف داروهای گیاهی
خبر خوب برای افراد پرمشغله: ورزش فقط در آخر هفته برای حفظ سلامتی کافی است
خطر پنهان نوشابههای رژیمی برای سلامتی
معرفی معجونی که برای درمان سنگ کلیه مفید هستند
اولین راه پیشگیری برای سنگ کلیه خوردن آب است
