شیر ساده؛ یک سر و گردن بالاتر از آب میوه!

در جدول اطلاعات تغذيه‌اي، اطلاعات مربوط به آب پرتقال به عنوان يکي از پرفروش‌ترين آب ميوه‌ها آورده شده است. اطلاعات محصولات ديگر را شما مي‌توانيد از روي بسته‌بندي بررسي کنيد. اما اين اطلاعات به ما چه مي‌گويند؟ به صورت کلي، ميزان قند اين محصولات زياد است. در واقع فرزند شما با مصرف يک بسته 200 ميلي‌ليتري از اين محصولات بين 20 تا 30 گرم قند دريافت خواهد کرد که اين ميزان قند يعني چيزي بين 7 تا 10 حبه قند تنها در يک بسته کوچک از اين محصولات! با وجود اين بر مبناي جدول تغذيه‌اي درج شده روي بسته‌ها، اغلب اين محصولات فيبر نيز ندارد. اين به آن معناست که با مصرف آن، ميزان قند خون کودکان مي‌تواند ناگهان افزايش بيابد و البته بعد از زمان بسيار کوتاهي افت کند.

شير ساده،بدون مواد نگهدارنده درباره شيرهاي ساده، نکته‌اي که بايد در نظر داشت، ميزان چربي در اين محصولات است. محصولات پرچرب، کالري زيادتري دارند و البته براي اغلب کودکان در سنين دبستان نيازي به مصرف شيرپرچرب وجود ندارد مگر اين که متخصص تغذيه به دلايلي چنين توصيه‌اي کرده باشد اما مواد تشکيل‌دهنده و جدول اطلاعات تغذيه‌اي چه مي‌گويد؟

اندازه يک وعده، بسته به اندازه بسته‌بندي مي‌تواند تا 200 ميلي‌ليتر باشد.

نکته‌ مثبت شيرهاي ساده در کنار پايين بودن قند، نداشتن هيچ‌گونه ماده نگهدارنده است. در واقع راز نگهداري طولاني مدت اين بسته‌بندي‌ها در نوع بسته‌بندي و روش استريليزه است که طي آن تمام ميکروب‌هاي فعال کشته مي شود و به واسطه نوع بسته‌بندي اجازه ورود ميکروب جديد تا باز نشدن بسته، داده نمي‌شود. اندازه معمول اين شيرها مي‌تواند تا 24 درصد کلسيم روزانه کودک را تامين کند.

شيرهاي طعم‌دار اين گروه از محصولات، خود به دو گروه قابل تقسيم است؛ شيرکاکائو و شيرهاي ميوه‌اي. اين که چرا چنين تقسيم‌بندي به نظر ضروري است.

اندازه يک وعده، بسته به اندازه بسته‌بندي مي‌تواند تا 200 ميلي‌ليتر باشد.

اندازه يک وعده، بسته به اندازه بسته‌بندي مي‌تواند تا 200 ميلي‌ليتر باشد. قيمت: بين ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ تومان در زمان مصرف اين گروه از محصولات بايد به چند نکته‌ مهم توجه داشت؛ نکاتي که شامل حال هر دو زيرگروه آن مي‌شود. اول آن که ميزان قند اين محصولات همان طور که در جدول آن‌ها نيز آمده، بسيار زياد است. البته وضعيت شيرهاي ميوه‌اي از نظر ميزان قند، بدتر است. اگر بخواهيم ميزان قند اين محصولات را با تعداد حبه‌هاي قند مقايسه کنيم، هر بسته 200 ميلي‌ليتري آن مي‌تواند بين 4 تا بيش از 12 حبه قند داشته باشد! توجه داشته باشيد دريافت مستمر اين ميزان قند به صورت روزانه، براي هر بچه‌اي مضر است.اما نکته دوم،وجود مواد غلظت‌دهنده در توليد اين نوع محصولات است. اگر به مواد تشکيل‌دهنده اين محصولات نگاه کنيد ممکن است نام کاراگينان را ببينيد، البته گاهي نيز توليدکننده تنها اشاره مي‌کند که محصول غلظت‌دهنده دارد. کاراگينان که از نوعي جلبک تهيه مي‌شود، اين روزها در صنايع غذايي براي غليظ کردن نوشيدني‌ها به صورت گسترده‌اي استفاده مي‌شود. در برخي بررسي‌ها به عوارض استفاده مستمر اين محصول اشاره شده است. يکي از مهم‌ترين آن عوارض ايجاد مشکلات گوارشي است. بنابراين شايد عاقلانه‌تر اين باشد که از دادن خوراکي‌هايي که داراي اين افزودني است به صورت مستمر به کودکان‌ خودداري کنيد.اما در کنار اين دو نکته مشترک، در زمان مصرف هر کدام از زير گروه‌هاي اين دسته، بايد نکته ديگري را نيز در نظر گرفت. برخي از مطالعات نشان مي‌دهد با اضافه کردن کاکائو يا قهوه ميزان جذب کلسيم شير کاهش مي‌يابد. البته اين ميزان کاهش جذب، در عمل اندک و قابل اغماض است و اين موضوع، نقطه ضعف اساسي اين گروه نيست و اشکال اساسي در واقع همان موضوع شکر و غلظت‌دهنده‌هاست. با توجه به اين نکات اگر فرزندتان اصلا شير ساده نمي‌خورد، بهتر است خودتان در خانه با اضافه کردن کمي پودر کاکائو و شکر، نوشيدني باب ميلش را درست کنيد. چرا که شير کاکائوي خانگي مشکلات نوع صنعتي آن را ندارد و با وجود اين ميزان کلسيمي که کودک دريافت مي‌کند، پذيرفتني است.اما درباره شيرهاي ميوه‌اي، در نظر داشته باشيد که به دليل اضافه شدن پوره ميوه و نوع ترکيب مواد تشکيل‌دهنده اين گروه از محصولات، مواد نگهدارنده به آن‌ها اضافه مي‌شود و اين نکته مهمي است که در زمان انتخاب شيرهاي ميوه‌اي بايد در نظر داشت.

آيا مصرف روزانه اين محصولات مشکلي دارد؟ نياز کودکان به کالري طي يک روز کمتر از بزرگ سالان است. به عنوان مثال براي کودکان بين هفت تا 10 سال، دختران حدود 1740 و پسران حدود 1970 کالري نياز دارند. اندازه بسته‌بندي برخي از اين نوشيدني‌ها تا 200 ميلي‌ليتر است و به صورت معمول نيز هر بسته در يک وعده به تمامي مصرف مي‌شود. بنابراين با مصرف تنها همين يک نوشيدني، کودک نزديک به 10 درصد کالري مورد نياز روزانه‌اش را دريافت خواهد کرد. البته بسته به نوع محصول اين ميزان مي‌تواند حتي تا نزديک 15 درصد کالري مورد نياز روزانه نيز برسد. به عنوان مثال، محصولي مانند شير نارگيل در يک بسته 200 ميلي ليتري حدود 250 کالري انرژي دارد. پس در زمان خريد به اندازه بسته و مشخصات محصول دقت و به طور کلي از تهيه آن‌ها در دفعات زياد براي فرزندتان خودداري کنيد.

بعد از نوشيدن محصول، چه اتفاقي براي بسته‌بندي آن مي‌افتد؟ نمي‌توان از محصولات با بسته‌بندي تتراپک گفت و به موضوع توليد بالاي زباله در نتيجه مصرف اين محصولات بي‌توجه ماند. واقعيت اين است که ميزان زباله توليد شده در اين محصولات نسبت به نوشيدني داخل آن که گاهي تنها 125 ميلي‌ليتر است، بسيار زياد است. اين در وضعيتي است که بازيافت بسته‌هاي خالي اين محصولات، پرهزينه است و در ايران به صورت بسيار محدودي انجام مي‌شود. پس اگر دوست داريد با توليد زباله کمتر، زميني پاکيزه‌تر را تحويل فرزندان خود دهيد، در مصرف اين نوع محصولات هوشيارانه عمل کنيد. نويسنده : شيوا رضايي |روزنامه نگار ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد