علت سردرد و چشم درد چیست؟

پزشکان بدون مرز/ سردرد و چشم درد در بسياري از مواقع ناشي از بيماري‌هاي ديگري هستند که با درمان آن‌ها رفع مي‌شوند؛ مثل ميگرن، سردرد‌هاي خوشه‌اي و …. سردرد و چشم درد در بسياري از مواقع با هم تجربه مي‌شوند و گاهي تفکيک اين دو عضو از يکديگر و تشخيص آنکه درد در واقع از کجا نشات مي‌گيرد، بسيار دشوار است. چشم انسان از طريق عصب‌ها به اندام بسياري مرتبط است و از اين رو بيماري‌هاي زيادي هستند که مي‌توانند موجب احساس درد در چشم شوند. ما در اين مطلب، عوامل و بيماري‌هايي که مي‌توانند موجب ايجاد سردرد و چشم درد شوند را بررسي کرده‌ايم. درد چشم و سردرد در مواقع زيادي با هم تجربه مي‌شوند. چشم يکي از اندامي است که به طور سخاوتمندانه‌اي به آن عصب‌رساني شده‌ است. عصبي که به چشم مي‌رسد، همان عصبي است که به پوست سر، پلک بالا، غده اشکي، مخاط قرنيه و مخاط چشم يا ملتحمه، ريشه بيني، سينوس‌هاي فرونتال و همچنين بخشي از منانژ‌ها مرتبط است. در صورت پاتولوژي اين عصب، يکي از علائمي که ممکن است فرد را درگير کند، درد چشم است، اگرچه ممکن است خود چشم سالم باشد. يکي از هسته‌هاي اين عصب سه قلو در ناحيه‌ي گردن قرار دارد که با يک عصب جمجمه‌اي XI يا عصب جانبي و همچنين با دستگاه‌هاي عصبي در قسمت فوقاني گردن در تعامل است و در نتيجه درد ناشي از گردن نيز ممکن است به سر يا چشم انتقال يابند. سردرد و چشم درد همچنين مي‌تواند در اثر بيماري‌هاي عصب بينايي و نورالژي اکسي‌پيتال يا بيماري‌هاي اعصاب نشات گرفته از ناحيه مهره‌هاي گردن اول و دوم ايجاد شود. چه بيماري‌هايي موجب سردرد و چشم‌درد مي‌شوند؟ ۱. ميگرن ميگرن، بيماري است که با سردرد‌هاي شديد شناخته مي‌شود. علائم اين بيماري عبارتند از: افزايش حساسيت به نور و صدا تهوع و استفراغ سرگيجه درد چشم يا پشت چشم تاري ديد تغييرات در بينايي (نقاط شناور، چراغ چشمک زن و …) ميگرن به دو دسته تقسيم مي‌شود: ميگرن همراه با هاله اورا يا بدون آن. در ميگرن با هاله اورا، علائم پيش از شروع حمله‌ي ميگرن آن را هشدار مي‌دهند. حمله ميگرن ممکن است چند ساعت تا چند روز ادامه يابد و معمولا چندين مرحله دارد. با اين حال، هر فرد ممکن است واکنش متفاوتي داشته باشد. همچنين يک نوع ميگرن شبکيه‌اي يا ميگرن چشم وجود دارد که در آن شکايت اصلي بيماران در طول حمله، اختلالات بينايي و تاري ديد است. ۲. سردرد‌هاي خوشه‌اي سردرد‌هاي خوشه‌اي يکي از شديدترين انواع سردرد هستند. آن‌ها معمولا ناگهان و بدون علائم هشداردهنده شروع مي‌شوند. اين سردرد‌ها به صورت دوره‌اي و تکرار شونده هستند. دوره‌ي حملات معمولا از ۶ تا ۱۲ هفته به طول مي‌انجامد و ممکن است فصلي باشد. در طول هر دوره، درد ممکن است هر روز و احتمالا چندين بار در روز رخ دهد. مدت زمان هر دوره‌ي درد ممکن است ۱۵ تا ۱۸۰ دقيقه به طول بيانجامد، به علاوه اينکه هر بار در يک ساعت خاص از روز شروع مي‌شوند. اين درد‌ها اغلب در شب يا ۲ تا ۳ ساعت بعد از خواب ايجاد مي‌شوند. اين درد عذاب‌آور، در بيشتر مواقع در اطراف چشم است و ممکن است به صورت، سر و حتي گردن و شانه‌ها انتشار يابد. درد در سردرد‌هاي خوشه‌اي يک طرفه است و گاهي با قرمزي چشم، افزايش اشک، ورم پلک و حتي افتادگي پلک فوقاني همراه مي‌شود. ۳. نورالژي اکسي‌پيتال نورالژي اکسي‌پيتال يک نوع متداول سردرد است که از يک جفت عصب پس‌سري در ناحيه گردن و در کنار مهره‌هاي ۲ و ۳ گردن، ناشي مي‌شود. علت اين درد مي‌تواند تومور، تروما، عفونت، خونريزي يا بيماري سيستميک مانند استئوآرتريت، تغييرات دژنراتيو در مهره‌هاي گردن، ديابت و نقرس باشد. نورالژي اکسي‌پيتال همچنين ممکن است در اثر خم شدن طولاني مدت سر ايجاد شود. معمولا اين درد در گردن شروع مي‌شود و بعد از آن گسترش مي‌يابد و به پشت مردمک چشم، پشت سر، پيشاني و تاج‌سر منتشر مي‌شود. درد‌ها مثل شوک الکتريکي تيز و ضربان‌دار هستند. ۴. تروکلايتيس (Trochleitis) تروکلايتيس التهاب تاندون عضله مورب فوقاني است که موجب درد در بالاي مردمک چشم و گوشه‌ي داخلي چشم مي‌شود. اين بيماري ممکن است ناشي از بيماري‌هاي خود ايمني بافت همبندي باشد، مثل بيماري بهجت، گرانولوماتوز با پالانژيتيس، لنفوم، سندروم تولوزا-هانت و بيماري‌هاي روماتيسمي – آرتروز، لوپوس سيستميک يا التهاب سينوس‌هاي پارانازال و تومور. در صورت وجود بيماري تروکلايتيس، درد پايدار است و شدت آن ممکن است از دردي کسل کننده تا دردي بسيار شديد متغير باشد. در برخي مطالعات گفته مي‌شود که اگر فردي سابقه‌ي ميگرن داشته باشد، اين بيماري ممکن است موجب تحريک آن شود. ۵. LASH نوعي سردرد نادر «LASH» نوعي سردرد بسيار نادر است که مي‌تواند به دو طريق بروز کند. در حالت اول، علائم اين بيماري دوره‌اي است و با حملات کوتاه مدت و مکرر سردرد همراه با علائمي مانند سوزش ملتحمه، ايجاد اشک، افتادگي پلک فوقاني و آبريزش بيني مشخص مي‌شود. هر حمله از ۲ تا ۴۵ دقيقه طول مي‌کشد. در حالت دوم نيز LASH به صورت سردرد‌هاي يک طرفه خفيف تا متوسط طولاني مدت، همراه با حملات شبيه به ميگرن بروز مي‌کند. در هر دو حالت، اين درد‌ها ممکن است به چشم‌ها نيز برسند. ۶. نورالژي تريژمينال نورالژي تريژمينال يک بيماري مزمن است که بر عصب تريژمينال يا سه قلو اثر مي‌گذارد و در صورت بروز آن حتي يک تحريک خفيف ممکن است باعث ايجاد حمله شود. اين حملات درد ممکن است با لبخند زدن، صحبت کردن، لمس صورت، نوشيدن نوشيدني داغ يا سرد، موزدايي صورت، مسواک زدن و … تحريک شوند. درد‌ها در ابتدا کوتاه و خفيف هستند، اما به تدريج هم طولاني‌تر مي‌شوند و هم شديدتر. اين درد‌ها شبيه به بريدگي يا يک شوک الکتريکي هستند و علت آن‌ها تا به امروز نامشخص است. ۷. نوريت اپتيک نوريت اپتيک يک التهاب دميلين کننده‌ي عصب نوري است که باعث از بين رفتن فيبر‌هاي ميلين عصب بينايي مي‌شود و در نهايت منجر به اختلال در انتقال اطلاعات بينايي به مغز و برعکس مي‌شود. اين التهاب با اختلال در بينايي و درد‌هايي که در اثر حرکت چشم تشديد مي‌شوند، مشخص مي‌شود. تغيير در تشخيص رنگ‌ها نيز گاهي در اين عارضه تجربه مي‌گردد. غالبا، درد‌ها اولين علامت نوريت نوري هستند. علت اين التهاب بيشتر بيماري‌هاي سيستميک است. ۸. پي درد (درد عصب) زونايي پي‌درد زونايي در ۷ درصد از بيماراني که به زونا مبتلا شده‌اند و در طول بيماري چشمانشان درگير شده‌است، رخ مي‌دهد. پس از بهبودي، بيماران ممکن است ماه‌ها و حتي سال‌ها در ناحيه‌ي اطراف چشم از درد‌هاي دوره‌اي يا حتي مداوم رنج ببرند. پي‌درد زونا در بيماران سالخورده و کساني که بيماريشان شبيه به سرماخوردگي است، بيشتر رخ مي‌دهد. ۹. بيماري سينوس‌هاي پارانازال اين بيماري نوعي التهاب يا ورم بافتي در سينوس‌هاي پارانوزال است که ممکن است در نتيجه‌ي فعاليت ويروس‌ها، باکتري‌هاي، قارچ‌ها يا آلرژن‌هاي مختلف باشد. اين التهاب باعث انسداد سينوس‌ها شده و با علائمي مثل آبريزش بيني، حساسيت در ناحيه صورت و به ويژه در اطراف چشم، سردرد، تب، ضعف، گلودرد و سرفه بروز مي‌کند. ۱۰. خونريزي بخش قدامي مغز گاهي در صورت صدمه‌ي بخش قدامي مغز، گودي جمجمه‌اي پسين يا درد ستون فقرات، ممکن است درد به چشم‌ها منتشر شود و سردرد و چشم درد همزمان شود. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد