مجله ديجي کالا/ بيوتين چيست؟ اين ماده که به عنوان ويتامين اچ نيز شناخته ميشود، يکي از مجموعه ويتامينهاي گروه ب يعني ب ۷ است و به بدن کمک ميکند تا مواد غذايي را به انرژي تبديل کند. کلمه بيوتين از واژه يوناني “بيوتوس” به معناي زندگي يا تغذيه منشا ميگيرد. ويتامينهاي گروه ب و خصوصا بيوتين موجب سلامتي پوست، مو، چشم، کبد و سيستم عصبي ميشوند. اين ويتامين يکي از مواد مغذي مهم در طول دوران بارداري و رشد جنين به شمار ميرود.
اغلب افراد بيوتين مورد نياز خود را از طريق رژيم غذايي دريافت ميکنند ولي شواهد نشان ميدهد مصرف بيشتر آن قند خون را تنظيم ميکند، موجب تقويت و سلامت مو، پوست و ناخن ميشود و به مادران باردار کمک ميکند تا نوزادان سالمتري داشته باشند. حالا بايد بدانيد مصرف چه مقدار در روز کافي است؟ چه مزايايي براي بدن به همراه دارد و آن را بايد از چه موادي دريافت کرد؟
ميزان مجاز مصرف روزانه بيوتين

ميزان مصرف روزانه بيوتين براي نوجوانان (افراد بالاي ۱۰ سال) و بزرگسالان، به مقدار ۳۰ تا ۱۰۰ ميکروگرم در روز پيشنهاد ميشود و اين مقدار مصرف با توجه به سن، جنسيت و سلامت کلي بدن متفاوت است. حد مجاز مصرف در نوزادان و کودکان زير ده سال به اين ترتيب خواهد بود:
نوزادان و کودکان تا ۳ سالگي: ۱۰ تا ۲۰ ميکروگرم
۴ تا ۶ سالگي: ۲۵ ميکروگرم
۷ تا ۱۰ سالگي: ۳۰ ميکروگرم
عوارض بيوتين

از آنجايي که بيوتين محلول در آب است، مقدار اضافي آن از طريق ادرار دفع ميشود. تاکنون در افرادي که اين ويتامين را به صورت داروهاي مکمل مصرف ميکنند، عوارض خفيفي مانند حالت تهوع و مشکلات گوارشي گزارش شده است ولي توصيه ميشود براي مصرف داروهاي مکمل با پزشک مشورت کنيد. اگر بعد از مصرف قرص علائمي مانند لکههاي پوستي غيرمعمول مشاهده کرديد، حتما با پزشک تماس بگيريد.
پزشک به جهت آنکه مصرف بيش از حد بيوتين را تاييد کند، برخي از فاکتورهاي خون را مورد بررسي قرار خواهد داد:
کمبود ويتامين ث
کمبود ويتامين ب ۶
مقدار بالاي قند خون
کاهش ترشح انسولين
با توجه به اعداد نشان داده شده در آزمايش چنانچه پزشک مصرف بيش از حد بيوتين را تاييد کرد، مقدار مصرف پيشنهادي او کاهش مييابد.
قرص بيوتين و ديابت

نتايج به دست آمده از مطالعه انجام شده روي حيوانات نشان ميدهد افرادي که مبتلا به ديابت نوع دو هستند، مصرف قرص بيوتين به تنظيم سطح گلوکز خون آنها کمک ميکند. همچنين بر اساس نتيجه حاصل از مطالعات، اين ماده ممکن است از آسيب کليوي در افراد وابسته به انسولين در ديابت نوع يک جلوگيري کند.
بيوتين براي مو، پوست و ناخنهاي سالم
کمبود اين ويتامين به ندرت اتفاق ميافتد ولي چون افراد مبتلا به کمبود مواد ضروري بدن، اغلب علائم ريزش مو يا جوشهاي قرمز پوستي را نشان ميدهند، به توصيه پزشکان بايد مقدار مصرف بيوتين را افزايش دهيد.
کراتين پروتئين اصلي تشکيلدهنده مو، پوست و ناخن است و بيوتين زيرساخت کراتين بدن را تقويت ميکند. مطالعاتي که در مورد تاثير بيوتين براي مو و رشد آن وجود دارد، محدود است. در طي مطالعه انجام شده در سال ۲۰۱۵، زناني که موهاي کمپشت و نازکي داشتند، مکمل حاوي بيوتين را به مقدار دو بار در روز و به مدت ۹۰ روز مصرف کردند.

در ابتدا و انتهاي اين تحقيق، تصاوير ديجيتالي از قسمتهاي کمپشتتر موي سر آنها گرفته شد. موهاي افراد شرکت کننده شسته و سپس تعداد موهاي ريخته شده آنها شمارش شد. بر اساس نتايج محققان دريافتند زناني که قرص بيوتين مصرف کردهاند، رشد چشمگيري در قسمتهاي کمپشت موهاي خود تجربه کردند و همچنين ريزش موي کمتري داشتند. مطالعه ديگري که در سال ۲۰۱۲ انجام شد نيز نتايج مشابهي را نشان ميدهد. افراد شرکت کننده در اين تحقيق رشد مو و کيفيت بيشتري را بعد از ۹۰ و ۱۸۰ روز مشاهده کردند.
رشد جنين با بيوتين

با وجود نادر بودن، ولي ممکن است زنان باردار به کمبود بيوتين دچار شوند. پيشنهاد ميشود مادران براي کمک به سلامت جنين، مجموعه ويتامينهاي حاوي بيوتين و فوليک اسيد را در طي دوران بارداري مصرف کنند. البته مقدار زياد بيوتين هم ممکن است براي جنين خطرناک باشد، پس نبايد بدون تجويز پزشک قرص آن را مصرف کنيد.
متابوليسم سالم بدن

بيوتين يکي از انواع ويتامين ب است که موجب سوخت و ساز و متابوليسم بهتر بدن ميشود. اين ويتامين گلوکز موجود در کربوهيدرات را به انرژي لازم بدن تبديل ميکند و در انجام عملکردهاي طبيعي بدن کمک کننده آمينو اسيدهاست. مزاياي ديگر آن عبارتاند از:
کاهش التهاب
تقويت عملکرد شناختي
افزايش کلسترول مفيد HDL و کاهش کلسترول بد LDL
منابع غذايي حاوي بيوتين کدامند؟

بيوتين در برخي از مواد غذايي يافت ميشود، مانند:
زرده تخم مرغ
جگر و قلوه
آجيل مثل بادام، بادام زميني، پکان (گردوي آمريکايي) و گردو
کره آجيل
دانه سويا و باقي حبوبات
غلات کامل
گل کلم
موز
قارچ
فرآيند پخت و حرارت دهي کارايي بيوتين را کاهش ميدهد. به همين دليل مصرف مواد غذايي ذکر شده به صورت خام يا پخت سطحي مقدار بيوتين فعال بيشتري را وارد بدن شما ميکند.
هميشه بهتر است مواد غذايي مورد نياز بدن از منابع طبيعي دريافت شوند. چنانچه قادر نيستيد بيوتين کافي را از طريق رژيم غذايي مصرف کنيد، مکمل يا قرصي که توسط پزشک تجويز شده باشد، گزينه مناسبي خواهد بود. به ياد داشته باشيد در زمان خريد اين داروها تاييديه سازمان غذا و دارو را روي بستهبندي مشاهده کنيد.
براي مشاهده نتيجه مطلوب چه مدت زمان نياز است؟

بسياري از افراد مزاياي قابل توجهي را تا زمان افزايش مصرف بيوتين در طول چند ماه مشاهده نميکنند. براي نتيجه بهتر بايد در مصرف اين ماده غذايي پايبند باشيد. اگر مصرف را از طريق مواد غذايي افزايش ميدهيد، بايد مواد غذايي غني از بيوتين را در رژيم غذايي روزانه خود قرار دهيد تا مصرف بيشتر آن بتواند تفاوت چشمگير را نشان دهد. اگر قرص ميخوريد، مصرف مداوم و طبق دستور پزشک اهميت دارد.
با وجود آنکه مطالعات انجام شده در مورد بيوتين محدود است، ولي تحقيقاتي که در سال ۲۰۱۲ و ۲۰۱۵ انجام شد، پيشنهاد ميکند براي رسيدن به نتيجه مطلوب دوره ۹۰ روزه مصرف را دنبال کنيد. گفته ميشود هر چه طول دوره مصرف طولانيتر باشد، نتايج بهتري حاصل ميشود.
نتيجهگيري
با توجه به موارد گفته شده، اگر به ريزش مو، نازکي يا کمپشت شدن آن دچار شدهايد، مصرف بيوتين ميتواند به رشد مجدد مو کمک کند. ممکن است در حال حاضر هم مقدار مورد نياز از طريق مواد غذايي مصرفي جذب شوند، پس براي مصرف بيشتر حتما با پزشک مشورت کنيد تا رژيم غذايي مشخصي را به شما پيشنهاد يا قرص بيوتين براي ريزش مو را با نسخه مورد نظر خود تجويز کند. فراموش نکنيد که اگر علائم غيرمعمولي را با مصرف قرص مشاهده کرديد، مصرف را متوقف و به پزشک مراجعه کنيد.
بازار