ايرنا/ اما برخي اوقات، کمر درد ميتواند نشانه ابتلا به يک وضعيت نادرتر و جديتر باشد که بايد آنها را جدي گرفت و در صورت مشاهده آنها بايد خيلي زود به پزشک متخصص مراجعه کرد.
در اين گزارش سعي شده است تا با اشاره به تفاوتهاي ميان علائم کمر دردهاي رايج عضلاني و کمردردهايي که دلايل غير از آسيب عضلاني دارند، علائم اين نوع کمردردها را به وضوح شرح داده تا در صورت بروز آنها فورا به پزشک مراجعه کنيد.
دلايل رايج کمردرد
کمردرد دو نوع درد حاد و مزمن دارد؛ درد حاد ناشي از کمردرد اغلب بر اثر آسيب ديدگي يا کشيدگي عضله ايجاد ميشود. اما درد مزمن ناشي از کمردرد که بيش از ۳ تا ۶ ماه طول بکشد، بسيار کمتر رايج است. کمردرد دلايل زيادي دارد که از جمله آنها ميتوان به کشيدگي عضله يا رباط، بيرون زدگي يا پارگي ديسکها، آرتريت و بي نظميهاي اسکلتي اشاره کرد.
- کشيدگي عضله يا رباط: بلند کردن مکرر اجسام سنگين و يا يک حرکت ناگهاني ميتواند باعث کشيدگي عضلات پشت و رباطهاي ستون فقرات شود. اگر عضلات شما ضعيف باشند، کشيدگي آنها بطور منظم ميتواند باعث ايجاد اسپاسمهاي دردناک عضلاني شود.
- بيرون زدگي و يا پارگي ديسکها: ديسکهاي ستون فقرات همانند بالشتکهايي ميان مهرههاي ستون فقرات عمل ميکنند. قسمت هاي داخلي اين ديسکها نرم است و بر اثر جراحت ميتوانند بيرون زده و يا پاره شوند. اين وضعيت به نوبه خود مي تواند بر عصب نخاعي فشار وارد کند. حتي اين امکان وجود دارد که اين وضعيت بدون کمر درد ايجاد شود که براي تشخيص آن به تصويربرداري با اشعه ايکس نياز است.
- آرتريت: استئوآرتريت ( Osteoarthritis) ميتواند بر هر استخواني در بدن حتي استخوان لگن تاثير بگذارد که اين وضعيت موجب بروز درد در ناحيه کمر ميشود.
- ناهنجاري اسکلتي: خميدگي يکطرفه ستون فقرات (اسکوليوز) ، وضعيتي که باعث انحناي ستون فقرات ميشود و يکي از دليل احتمالي بروز دردهاي مزمن کمر است. خميدگي يکطرفه ستون فقرات را ميتوان با پوشيدن کمربند طبي درمان کرد و برخي اوقات ممکن است به جراحي اصلاحي نيز نياز داشته باشد.
علائم کمردردهايي که ناشي از آسيبهاي عضلاني نيستند
علائم اين نوع کمردرد به سادگي يک پيچيدگي عضله نيست و بايد آنها را جدي گرفت. در صورت بروز هر يک از علائمي که در پايين شرح داده مي شود بايد به پزشک متخصص مراجعه کرد.
از دست دادن کنترل روده و مثانه
مثانه در قسمت تحتاني شکم قرار دارد ، بنابراين ميتواند در اثر اختلالات عصبي مانند «سندروم دم اسبي» (Cauda Equina) تحت تاثير قرار گيرد. سندرم دم اسبي يک وضعيت اضطرار پزشکي است که اغلب در 24 ساعت اول بروز علائم، نياز به مداخله فوري پزشکي دارد. خوشبختانه اين اختلال نادر است و در هر 3 هزار و 300 نفر تنها در يک نفر بروز مي کند. سندرم دم اسبي يک وضعيت نادر اما جدي است که فشار و تورم زياد اعصاب را در انتهاي نخاع نشان ميدهد. «دم اسب» (Cauda equina) به ريشههاي اعصاب کمري در زير طناب نخاعي، گفته ميشود.
درصورتيکه ريشههاي عصبي در منطقه دم اسبي بر اثر التهاب و يا فشار در ناحيه کمر آسيب ببينند، فرد کنترل روده و مثانه را از دست مي دهد
برخي از شايع ترين دلايل ابتلا به سندرم دم اسبي عبارتند از:
- فتق ديسک ستون مهرها در ناحيه کمر که به اعصاب فشار مي آورد (شايعترين علت آسيب به ريشه هاي عصبي در منطقه دم اسبي است).
- ضايعه نخاعي يا تومور
- عفونت نخاعي، التهاب، خونريزي يا شکستگي
- عارضه ناشي از صدمات شديد به ستون فقرات مانند سانحه رانندگي، افتادن و يا ساير آسيبهاي جراحي مانند جراحت ناشي از چاقو
- نقص مادرزادي مانند ارتباط غيرطبيعي ميان عروق خوني
اگر اين بيماري به موقع درمان نشود ، بيمار احتمالا به فلج، از دست دادن کامل کنترل مثانه و روده ، ايجاد مشکل در راه رفتن و ساير مشکلات عصبي و فيزيکي مبتلا ميشود.
کمردردهاي شبانه
کمردردهايي که شب هنگام بروز ميکنند اغلب ناشي از قرار گرفتن بدن در وضعيت نامناسب در هنگام خواب و يا کشيدگي عضلات در طول روز هستند. اما اگر به محض خوابيدن در رخت خواب درد کمر شروع شد و با تغيير وضعيت بدن بهبود نيافت، ممکن است اين درد ناشي از بروز مشکلي در ستون فقرات باشد که ميتواند به دليل وجود يک تومور و يا عفونت در ستون فقرات باشد.
وجود تومور در ستون فقرات ميتواند باعث بروز کمر دردي شود که بطور پيوسته افزايش مي يابد و اغلب با تغيير وضعيت بدن و تحرک کاهش نمييابد. تومورهاي سرطاني اغلب با درد همراه هستند که با تحمل وزن، خستگي شديد و ساير علائم بدحالي بدتر مي شوند.
گرفتگيهاي صبحگاهي
با مسن شدن بلند شدن از خواب در صبح با مشکلاتي همراه است. درحاليکه براي بروز برخي دردها و ناراحتيها در ناحيه کمر در هنگام بيدار شدن از خواب جاي نگراني نيست اما دردهايي که پس از بيداري بيشتر از 30 دقيقه طول بکشند نگران کننده هستند؛ به ويژه دردهايي که با حرکت کردن بدتر ميشوند.
دليل احتمالي بروز اين دردها، ابتلا به «اسپونديليت آنکيلوزان» يا روماتيسم ستون فقرات ( Ankylosing spondylitis) است.
اسپونديليت آنکيلوزان يک بيماري مفصلي پيشرونده، مزمن و خودايمن است که اغلب ستون فقرات و استخوانهاي لگن را درگير ميسازد. بيمار به دليل التهاب و سفتي ستون فقرات ممکن است حالت «خميدگي به جلو» داشته باشد.
اين بيماري همچنين خطر ابتلا به بيماري قلبي و سکته مغزي را افزايش ميدهد بنابراين واقعا نبايد اين وضعيت را ناديده گرفت.
کاهش قد
بروز مکرر کمر درد در افرادي که دچار سانحه رانندگي شدهاند يا از پوکي استخوان رنج ميبرند ميتواند نشانه شکستگي ستون فقرات باشد.
درمان نکردن اين وضعيت، به احتمال زياد باعث مي شود که بدن فرد وضعيت خميده اي پيدا کند و حتي فرد به مشکلات تنفسي و گوارشي نيز مبتلا شود. از اين رو مشورت کردن با پزشک براي درمان مناسب اين وضعيت حائز اهميت است؛ براي درمان اين وضعيت احتمالاً از يک کمربند طبي، داروهاي ضد درد ، فيزيوتراپي و در برخي موارد جراحي استفاده ميشود.
بازار