بهداشت نيوز/ عفونتهاي پيدرپي و درگيريهاي اعصاب بدن از ديگر عوارض شايع اين بيماري مزمن است. اما در کنار آن، محققان معتقدند ديابت روي استخوانهاي بدن هم اثرگذار بوده و آنها را شکننده ميکند.بررسيها نشان ميدهد افرد مبتلا به ديابت نوع 2 در مقايسه با افراد غيرديابتي سه برابر بيشتر در معرض شکستگي استخوانها قرار دارند.
ديابت بهعنوان يک بيماري مزمن، در سالهاي اخير در دنيا روندي رو به افزايش داشته و شمار مبتلايانش هر روز بيشتر ميشود. در نتيجه ارتباط ميان ديابت و مشکلات استخواني، باعث افزايش شکستگيهاي استخواني در مبتلايان به ديابت شده که به مرور به يکي از چالشهاي حوزه سلامت تبديل شده است. معمولا نداشتن تراکم کافي در استخوانها از دلايل اصلي شکستگي استخوانهاست. اما اين دليل شامل حال مبتلايان به ديابت نوع 2 نميشود؛ بلکه اين قبيل بيماران معمولا تراکم استخوان خوبي دارند اما با وجود اين دچار شکستگي استخوانها ميشوند.
استخوانها زنده هستند
استخوانها برخلاف ظاهرشان بافتي زنده هستند که ساختار کلي بدن را مشخص کرده و از آن محافظت ميکنند. در داخل استخوان فضايي براي مغز استخوان قرار دارد که در آن سلولهاي خوني و نيز منابعي از مواد معدني شامل کلسيم و فسفر توليد ميشود.در صورتي که استخوانها آسيب ببينند - چه با مداخلات پزشکي و چه به خودي خود - ترميم ميشوند.
اما نکته جالب توجه اين است که استخوانها بهطور مداوم از طريق فرآيندي موسوم به مدلسازي دوباره، صدمات وارده به خودشان را ترميم ميکنند. هر روز فعاليتهاي فيزيکي باعث بروز پارگيها و آسيبها و شکستگيهاي بسيار ريز و جزئي در استخوانها ميشود که بدن به خودي خود آنها را ترميم ميکند. فرآيند ترميم استخوان شامل تجزيه مواد معدني و پروتئينها در قسمتهاي فرسوده استخواني و جايگزيني آنها با پروتئينهاي جديد و سالم است.
اتصال پروتئينها
اين پروتئينهاي تازه از اسيدهاي آمينه تشکيل شدهاند که بهطور طبيعي با قندهاي داخل بدن واکنش نشان ميدهند. واکنش شيميايي ميان اسيدهاي آمينه و قند داخل بدن درست مانند قهوهاي شدن تدريجي سيب برشخوردهاي است که در معرض هوا قرار ميگيرد. اين فرآيند در تمام بافتهاي بدن و از جمله استخوانها هم صورت ميگيرد.
چنين فرآيندي مانند قهوهاي شدن سيب، روي پروتئينها هم تأثير ميگذارد. اين اتصال، پروتئينها را محکم به يکديگر متصل کرده بهطوري که انعطافپذيري آنها را دشوار ميکند. اين در حالي است که استخوانها به کمي انعطافپذيري نياز دارند تا مانع تا از شکستگيهاي کوچک استخواني شوند. اين اتصالات پروتئيني، استخوانها را ضعيف و شکننده ميکند.معمولا بدن ما با تجزيه اين اتصالها از آنها خلاص ميشود. اما در استخوانهاي مبتلايان به ديابت نوع 2، مسأله فرق ميکند و اوضاع به شکل ديگري است.
اما محققان با بررسي افراد مبتلا به ديابت نوع2، بروز دو فاکتور مشکلآفرين را مشاهده کردهاند؛ نخست اين که در بدن مبتلايان به ديابت نوع2 مقدار زيادي قند وجود دارد. از آنجا که قند حکم سوخت را براي واکنشهاي شيميايي ايفا ميکند که اتصالات پروتئينها را تشکيل ميدهد، تصور بر آن است که اتصالات بيشتري در استخوان مبتلايان به ديابت در مقايسه با استخوان افراد سالم وجود داشته باشد.
دلايل شکنندگي استخوانها
محققان بر اين باورند که تجمع اين اتصالات ممکن است از دلايل شکننده بودن استخوان در مبتلايان به ديابت باشد.اما اين شکنندگي ممکن است علت ديگري هم داشته باشد و آن اين است که مبتلايان به ديابت نوع 2 از سطح بازسازي استخواني کمي برخوردارند و بر اين اساس، توانايي استخوانها در پاکسازي اتصالات پروتئيني کاهش مييابد. محققان بر اين باورند اين مشکل باعث ايجاد اتصالات بيشتري در استخوان بيماران مبتلا به ديابت ميشود که احتمال شکستگي استخواني را افزايش ميدهد.
پژوهشگران در مطالعه روي استخوانهاي بيماران مبتلا به ديابت نوع 2، پي بردهاند پوسته خارجي استخوانها از اتصالات پروتئيني بيشتري برخوردار است و در نتيجه ويژگيهاي مکانيکي ضعيفتري را در مقايسه با افراد غيرديابتي متحمل ميشوند.اکنون محققان مشغول شبيهسازي ميزان قند بالا در استخوانهاي جسد هستند.
با وجود اين که استخوان جسد ديگر زنده نيست، اما به نظر ميرسد ساختار پروتئين دستنخورده است.زماني که اين نمونههاي استخواني در محلولهاي قندي قرار داده ميشود، قندها همچنان با اسيدهاي آمينه موجود در پروتئينهاي استخواني واکنش نشان ميدهد تا اتصالاتي را ايجاد کند. دانشمندان با اين روش نشان دادهاند نمونههاي استخواني که در معرض محيطهاي قندي بالا قرار ميگيرند، اتصالات بيشتري ايجاد ميکنند که ضعيفتر هستند و منجر به شکستگيهاي ريز ميشوند.برگرفته از: Mayo Clinic
آرتروز و پوکي استخوان، سوغات مرض قند
پوکي استخوان عارضهاي است که باعث ضعيف و شکننده شدن استخوانها ميشود. البته محققان دريافتهاند که مبتلايان به ديابت نوع 1 بيشتر در معرض ابتلا به پوکي استخوان هستند. اين بيماري معمولا در مراحل ابتدايي علائمي از خود نشان نميدهد و زماني بروز ميکند که بيماري به مرحله پيشرفته رسيده باشد.
آن زمان است که فرد با کاهش وزن، برهم خوردن حالت اسکلت بدن و شکستگي استخوانها روبهرو ميشود. از طرف ديگر، آرتروز هم اختلال ديگر مفصلي و استخواني است که بهدليل تجزيه غضروفهاي مفصلي ايجاد ميشود. در واقع، اين مشکل تمام مفاصل بدن را درگير ميکند. مبتلايان به ديابت نوع 2 بيش از ديگران در معرض ابتلا به آرتروز قرار دارند. اين بيماري استخواني موجب بروز دردهاي مفصلي، تورم و سفت شدن مفاصل و نيز کاهش انعطافپذيري مفاصل و حرکتکردن آنها ميشود.
بازار