جذاب ترین ها

اگر همیشه خیسِ عرق هستید بخوانید!

مجله ديجي کالا

بروزرسانی 1399/06/03 - 15:20

مجله ديجي کالا/ ممکن است شما تنها دنبال راهي براي درمان تعريق زياد باشيد، اما در واقع ابتدا بايد ببينيد علت عرق کردن زياد چيست. علت عرق زياد مي‌تواند چيزي به سادگي رژيم غذايي نامناسب و استرس يا مشکلات جدي‌تري مانند بيماري هايپرهيدروزيس باشد. در اين مقاله شما را با ۱۱ دليل اصلي تعريق زياد بدن و ۱۵ روش براي درمان آن‌ها آشنا مي‌کنيم.

اصلا عرق چيست و چرا عرق مي‌کنيم؟
عرق مايعي بي بو است. بله عرق بو نمي‌دهد!
عرق توسط غدد زير پوست به اسم «اکراين» و «آپوکراين» توليد مي‌شود. عرق واکنش طبيعي بدن در مقابل گرماست. درواقع بدن با عرق کردن مي‌خواهد خود را خنک کند. بيشتر حجم عرق را آب تشکيل مي‌دهد. البته در عرق اسيد لاکتيک، اوره و مقدار کمي مواد معدني ديگر مانند سديم، پتاسيم و… نيز وجود دارد. عرق به غير نقش خنک کردن بدن، پوست را نرم و مرطوب مي‌کند. يک فرد بالغ مي‌تواند تا ۱۴ ليتر در روز عرق کند. اما چه عواملي باعث مي‌شوند عرق کنيم؟!

گرما
تحرک و فعاليت‌هاي فيزيکي
خوردن غذاي داغ يا تند
عوامل احساسي و عاطفي مانند ترس و استرس
عوارض جانبي دارو‌ها
بيماري و تب
تغييرات هورموني مانند يائسگي، بارداري، بلوغ و…
پوشيدن لباس از الياف مصنوعي
داشتن اضافه وزن
پس عرق يک واکنش دفاعي بوده و براي سلامتي ما مفيد است. اما چه مي‌شود که زيادي عرق مي‌کنيم؟

علت عرق زياد چيست؟
حالا که با علت اصلي عرق کردن آشنا شديد، شايد بپرسيد چرا گاهي بيش از حد عرق مي‌کنيم؟ همانطور که گفتيم علت عرق زياد مي‌تواند چيز‌هاي زيادي باشد؛ در ادامه به مهم‌ترين‌هاي آن‌ها اشاره مي‌کنيم.

۱. بيماري هايپرهيدروزيس (Hyperhidrosis)
علت عرق زياد ممکن است بيماري هايپرهيدروزيس باشد؛ نوعي بيماري که در آن فرد بيش از حد مورد نياز بدن عرق مي‌کند. به طوري که از زندگي عادي باز مي‌ماند. اين بيماري مي‌تواند در هر زمان و بدون هيچ دليل مشخصي بروز کند. هايپرهيدروز بر تمامي بدن يا بر ناحيه‌اي خاص (دست، پا، صورت و…) تاثير مي‌گذارد.

در برخي موارد بيماري تعريق شديد مي‌تواند به علت اثرات جنبي برخي بيماري‌ها باشد. با اين حال هنوز مشخص نيست که علت اصلي اين بيماري چيست. چند درمان براي اين بيماري پيشنهاد مي‌شود که کمي پايين‌تر در اين باره توضيح خواهيم داد.

۲. غدد تعريق بيشتر
هر که بامش بيش، برفش بيشتر! اگر احساس مي‌کنيد که بيش از يک انسان معمولي عرق مي‌کند احتمالا به اين دليل است شما در زير پوست خود غدد عرق بيشتري قايم کرده‌ايد.

۳. رژيم‌هاي غذايي
تغذيه شما بر کارکرد بدن شما تاثير مي‌گذارد. مثلا وقتي غذا‌هاي تند مي‌خوريد بدن شما فکر مي‌کند که گرم شده و نياز است که غدد عرق را فعال کند. به همين دليل بيش از حد معمول عرق مي‌کنيد.

۴. دما و رطوبت بالا
روز‌هاي گرم و مرطوب مي‌تواند موجب تعريق بيش از حد شوند. همچنين در مناطق گرم و مرطوب مانند شهر‌هاي ساحلي عرق کردنِ بيش از حد يک امر شايع است. البته نپوشيدن لباس‌هاي خنک نيز ريزش عرق را بيشتر مي‌کند.

۵. استرس زياد
ما هر روز تحت فشار‌هاي عصبي و انواع استرس هستيم. جلسات مصاحبه شغلي، خواستگاري، روز‌هاي ارائه سمينار از جمله عوامل استرس‌زا هستند. استرس تپش قلب، جريان خون و دماي بدن را زياد مي‌کند. بدن براي خنک کردن خود، غدد عرق‌ريز را فعال مي‌کند؛ بنابراين عرق کردن در اين مواقع عادي بوده و براي سلامتي ما مفيد است.

عرق کردن زياد در اين موقعيت‌ها را مي‌توان با يک ضد عرق قوي کنترل کرد. البته اين حالت مي‌تواند نشانه هايپرهيدروز باشد و بهتر است به پزشک مراجعه کنيد.

۶. ورزش و فعاليت‌هاي بدني
ورزش و تحرک باعث مي‌شود بيش از حد معمول عرق کنيم. همه اين را مي‌دانند. اما چه مي‌شود که برخي در اين مواقع بيشتر از ديگران عرق مي‌کنند. ميزان عرق در اين مواقع به احتمال زياد با اضافه وزن و تناسب اندام در ارتباط است. به اين ترتيب که افرادي که اضافه وزن دارند بيشتر از عرق مي‌کنند.

۷. بارداري
بارداري با تغيير شديد در حالات روحي همراه است. همچنين در زمان بارداري ترشح هورموني و سوخت‌وساز بدن افزايش پيدا مي‌کند. به همين دليل ريزش عرق در اين مواقع بيشتر است. بدن برخي زنان حتي بعد از بارداري نيز به عرق کردن زياد ادامه مي‌دهد. در اين زنان بدن تلاش مي‌کند سطح هورموني بدن را به حالت تعادل رسانده و آب اضافي را از دست بدهد.

۸. يائسگي
افزايش دماي ناگهاني و تعريق شبانه از جمله شايع‌ترين مشکلات دوران يائسگي است. پزشکان بر اين باورند که اين تغييرات در اثر تغييرات در سطح هورموني بدن اتفاق مي‌افتد.

۹. ابتلا به ديابت
افراد مبتلا به ديابت بيشتر از حد معمول عرق مي‌کنند. اين پديده دو دليل دارد. يکي اينکه کساني که به ديابت مبتلا هستند معمولا اضافه وزن دارند. سوخت‌وساز بدن به دليل وزن اضافه افزايش پيدا کرده در نتيجه ريزش عرق نيز بيشتر مي‌شود.

دليل دوم هم به دليل بالا بودن گلوکز خون در اين افراد است. وقتي سطح گلوکز خون براي مدتي بيش از حد مجاز بالا رود، نورون‌ها آسيب مي‌بينند. نورون‌هاي آسيب ديده نيز باعث اختلال در غدد عرق‌ريز مي‌شوند.

۱۰. بلوغ
بدن انسان در سن بلوغ دچار تغييرات اساسي مي‌شود. بمي صدا، روييدن مو‌ها و البته تغيير در سطح هورمون‌هاي بدن. اين تغييرات باعث افزايش سطح استرس شده و باعث مي‌شود مکانيزم دفاعي عرق ريختن فعال شود.

۱۱. دارو‌ها
دارو‌ها داراي عوارض جانبي هستند و يکي از عوارض جانبي دارو‌ها هم عرق ريختن زياد است. به اين اثر، ديافورز گفته مي‌شود. پس اگر دارو مصرف مي‌کنيد و زيادي عرق مي‌کنيد بهتر است با پزشک خود مشورت کنيد که آيا عرق‌ريزش شما ناشي از مصرف دارو است يا خير.

حالا که فهميديد که چرا اينقدر عرق مي‌کنيد. بهتر است برويم سراغ درمان تعريق زياد و اينکه چکار کنيم که کمتر عرق کنيم؟

چگونه کمتر عرق کنيم؟
همه عرق مي‌کنند، اما برخي بيش از حد عرق مي‌کنند. آنقدر زياد که کلافه مي‌شوند. تابستان و زمستان هم ندارد. مدام کف دست‌ها و پاهايشان عرق مي‌کند. هوا خنک است، اما از سر و صورتشان عرق مي‌ريزد و دليل اين تعريق زياد هم معلوم نيست. ديگر عرق زير بغل بماند که فقط مايه شرمساري است. در ادامه روش‌هايي را براي کنترل تعريق زياد آموزش مي‌دهيم.

۱. استفاده از اسپري ضد تعريق

براي کاهش عرق از دئودورانت استفاده نکنيد. دئودورانت‌ها تنها از از بوي عرق جلوگيري مي‌کنند نه ريزش عرق. به جاي آن از ضد عرق‌ها استفاده کنيد. براي تشخيص دئودورانت از آنتي پرسپيرانت يا همان ضد تعريق روي بسته محصول را نگاه کنيد.

براي زير بغل از ضد تعريق‌هاي جامد يا سَرگِرد استفاده کرده و براي کف دست‌ها، پا‌ها و ديگر نواحي بدن از آنتي پرسپيرانت‌هاي ايروسول استفاده کنيد.

بهتر است از محصولاتي استفاده کنيد که روي آن‌ها clinical strength نوشته شده. اين ضد عرق‌ها با اينکه گرانتر از ضد عرق‌هاي معمولي هستند، اما فرمول شيميايي قوي‌تري دارند.

در بين آنتي پرسپيرانت‌ها آن‌هايي که حاوي آلومينيوم کلرايد هستند از همه قوي‌تر عمل مي‌کنند.

پيشنهاد مي‌شود که از ضد تعريق‌ها در شب قبل از خواب استفاده کنيد. اين کار نتيجه بهتري به همراه دارد. براي اينکه از ضد تعريق نتيجه بهتري بگيريد بهتر است که آن را طوري در ناحيه مورد نظر بماليد که لايه‌اي از ماده ضد تعريق تشکيل شود. بعد از ماليدن بهتر است که به آرامي پوستتان را ماساژ دهيد.

بهتر است که قبل از استفاده، ناحيه مورد نظر را خشک کنيد. استفاده روي سطوح مرطوب مي‌تواند حس ناخوشايندي ايجاد کند.

از اسپري‌هاي ضد تعريق در زير بغل استفاده نکنيد. به جاي آن از اين محصولات در نواحي پا و کف دست‌ها استفاده کنيد. اگر پيشاني شما زياد عرق مي‌کند اسپري را در خط مو استفاده کنيد.

۲. استفاده از پد عرق گير
پوست برخي خانم‌ها نسبت به ضد تعريق‌ها حساسيت دارد؛ بنابراين پد عرق گير انتخاب خوبي براي کاهش عرق زير بغل است.

درمان‌هاي خانگي براي کاهش تعريق شديد
۱. از محصولات حاوي تانيک اسيد استفاده کنيد
محصولات مراقبت از پوست حاوي تانيک اسيد مي‌توانند در کاهش عرق تاثير داشته باشند. مي‌توانيد اين محصولات را از داروخانه‌ها تهيه کنيد. چاي هم حاوي تانيک اسيد است. پارچه‌اي را در چاي دم کرده غليظ خيسانده و در محل مورد نظر قرار دهيد. البته مي‌توانيد چاي را مستقيما استعمال کنيد.

خوبي تانيک اسيد اين است که برعکس ضد تعريق‌هاي قوي حساسيت کمتري ايجاد مي‌کنند. پس اگر حساسيت داريد از محصولات حاوي تانيک اسيد استفاده کنيد.

۲. غذا‌هاي تند نخوريد
غذا‌هاي تند باعث تعريق مي‌شوند. پس سعي کنيد آن‌ها را از رژيم غذايي خود کنار بگذاريد.

۳. کافئين را کنار بگذاريد
نوشيدني‌هاي کافئين‌دار مصرف نکنيد. به خصوص زماني که در جمع حضور پيدا مي‌کنيد. به ياد داشته باشيد که شکلات هم حاوي کافئين است. پس کمتر شکلات بخوريد.

۴. ريلکسيشن
استرس باعث تعريق مي‌شود. پس براي کاهش آن روش‌هاي ريلکسيشن را به کار ببريد. مثلا تمرين کنيد که عميق نفس بکشيد. به اين صورت که ۴ شماره دم و ۴ شماره بازدمتان طول بکشد.

۵. علت عرق زياد خود را يادداشت کنيد
سعي کنيد بفهميد چه عاملي باعث مي‌شود زياد عرق بريزيد. مثلا اگر غذاي خاصي خورديد و متوجه ريزش عرق شديد، آن را يادداشت کنيد.

موارد بالا چند درمان خانگي کارا براي جلوگيري از تعريق شديد بودند. اما قضيه به اينجا ختم نمي‌شود. قسمت بد عرق کردن خود عرق نيست بلکه شرمندگي آن در جمع مردم است. پس بهتر است براي اينکه موضوع را کامل کنيم برويم سراغ راهکار‌هايي که به وجهه شما در اجتماع آسيب نزند.

راهکار‌هايي براي کنترل تعريق زياد در مکان‌هاي عمومي
۱. لباس‌هاي سبک بپوشيد
بهتر است لباس‌هاي سبکي بپوشيد که اجازه مي‌دهند هوا به راحتي در بين بافت آن جريان يابند. لباس‌هايي با جنس کتان يا نخ انتخاب خوبي براي اين کار هستند. همچنين توجه کنيد که براي لباستان رنگ روشن را انتخاب کنيد. به اين دليل که رنگ روشن نور و گرماي کمتر جذب مي‌کند. ضمنا براي اينکه لکه‌ي عرق مشخص نشود لباس‌هاي خاکستري نپوشيد.

۲. لباس اضافي به همراه خود داشته باشيد

بهتر است يک دست پيراهن و جوراب اضافي به همراه خود داشته باشيد تا در موقع لزوم تعويض لباس انجام دهيد. براي اينکه لباس‌هايتان جاي کمتري اشغال کنند بهتر است آن‌ها را در يک کيسه کامپکت قرار دهيد. اين اينفوگرافيک هم مي‌تواند به شما کمک کند.

۳. استفاده از ضد تعريق و پودر‌هاي جاذب
اگر دستتان هميشه خيس است، از ضد تعريق‌ها استفاده کنيد. البته پودر بچه هم کارکرد خوبي در اين مواقع دارد. به هر حال اين پودر براي موجوداتي به آن ضعيفي ساخته شده چرا براي شما خوب کار نکند؟ اين پودر را صبح يا شب قبل از خواب به دستتان بماليد تا بتوانيد راحتتر بخوابيد.

درمان‌هاي پزشکي براي هايپرهيدروزيس
اگر واقعا زياد عرق مي‌کنيد، ممکن است علت عرق زياد شما بيماري هايپرهيدروزيس باشد. در اينجا چند روش درمان پزشکي تعريق شديد را توضيح مي‌دهيم. البته قطعا لازم است پيش از مصرف هر گونه دارو يا استفاده از هر نوع درمان پزشکي، ابتدا با پزشک مشورت کنيد.

۱. استفاده از ضد تعريق‌ها
معمولا اولين درماني که پزشکان براي اين عارضه پيشنهاد مي‌کنند، استفاده از ضد تعريق است. در مورد ضد تعريق کمي بالاتر توضيح مفصلي داده شده است.

۲. استفاده از دستگاه يونتوفورزيس
اين دستگاه يک دستگاه خانگي الکتريکي بوده که با استفاده از يک جريان الکتريکي ضعيف باعث مي‌شود موقتا غدد ترشح عرق از کار بيفتند. عوارض جانبي استفاده از اين درمان شامل موارد زير است.

خشکي پوست
حساسيت پوستي
احساس ناخوشايند در طول درمان

۳. بوتاکس
تزريق بوتاکس يکي ديگر از روش‌هاي درمان عرق ريزش شديد است. در اين روش ماده بوتاکس به درون پوست تزريق مي‌شود و تا مدتي از ترشح غدد عرق را کاهش مي‌دهد. بوتاکس عوارض جانبي هم دارد که مهم‌ترين آن‌ها تضعيف عضلات است. همچنين ممکن است در حين درمان حس درد به شما دست دهد. يکي ديگر از عوارض جانبي بوتاکس حس ابتلا به آنفولانزا است.

۴. درمان دارويي

برخي پزشکان ممکن است به شما مصرف دارو را پيشنهاد کنند. مصرف دارو هم عوارض جانبي خودش را دارد. خشکي دهان و چشم، ديد تار و تپش قلب غير عادي برخي از اين عوارض هستند. هر چه دُز يا غلظت دارو بالاتر رود اين عوارض بيشتر مي‌شوند.

۵. جراحي
جراحي براي درمان تعريق شديد آخرين راهکار است. در جراحي تعدادي از غدد عرق برداشته مي‌شوند که باعث مي‌شود ريزش عرق کمتر شود. البته جراحي هم عوارض جانبي خودش را دارد. برخي از اين عوارض مانند عفونت، درد و کبودي موقتي هستند و برخي مانند از بين رفتن حس در ناحيه مورد نظر دائمي.

حالا که با فرآيند عرق کردن زياد آشنا شديد، نوبت شماست که تجربه خود را به اشتراک بگذاريد. آيا شما هم با عرق کردن مشکل داريد؟ آيا عرق کردن شما عادي است يا حاد؟ چه تجربه‌اي در کنترل آن داشته‌ايد؟