پنج تست ساده خانگی برای اطمینان از سلامت قلب

بهداشت نيوز/ در جوامع امروز، با توجه به شيوه زندگي مدرن که با مصرف غذاهاي فستفود، استرس و کمتحرکي همراه است، احتمال ابتلا به بيماريهاي قلبي-عروقي افزايش يافتهاست. از طرفي، کاهش فعاليت جسماني و بيتحرکي نيز ميتواند زمينه تشخيص بهموقع اين بيماريها را به تعويق بيندازد و افراد از مشکل خود بياطلاع باشند.
خطر ابتلا به بيماريهاي قلبي-عروقي با افزايش سن بيشتر ميشود و همه افراد با رسيدن به سنين ميانسالي بايد چکاپهاي دورهاي براي تشخيص زودهنگام بيماري را داشتهباشند اما همه افراد ميتوانند برخي ارزيابيها را در منزل انجام دهند تا بهطور نسبي از وضعيت سلامت سيستم قلبي-عروقي اطمينان کسب کنند. البته توجه به اين نکته ضروري است که امکان دارد تستهاي خودارزيابي در مراحل اوليه بيماري کاملا عادي باشند و صرفا با اتکا به اين نتايج نميتوان از معاينه دقيق توسط پزشک و انجام آزمايشهاي لازم امتناع کرد.
خودارزيابي اختلال خونرساني به پاها
ممکن است هنگام راه رفتن از درد در پاها رنج ميبريد اما نميدانيد اين وضعيت ناشي از اختلال خونرساني است يا بيماريهاي مربوط به عضلات و استخوانها. براي تشخيص اختلال خونرساني به پاها، دراز بکشيد و پاها را به مدت ۳۰ ثانيه بالا نگه داريد. اگر رنگ پا سفيد يا رنگپريده شد، ميتواند نشاندهنده اختلال در خونرساني پاها باشد.
اگر اختلال خونرساني، پيشرفته و شديد باشد بايد به رنگ پاها در حالت معمولي نيز توجه کرد. گاهي خونرساني در يک پا مشکل دارد که مقايسه رنگ و وضعيت پاها در تشخيص اختلال خونرساني کمککننده است. اختلال خونرساني در يک پا ميتواند با ريزش موها، براقشدن پوست، رنگپريدگي و احساس سرماي بيشتر در مقايسه با پاي ديگر ظاهر شود. اگر امکان اندازهگيري نبض وجود داشتهباشد، نبض اندام مبتلا نيز ضعيفتر است. بهطور کلي اندام مبتلا به اختلال خونرساني نسبت به سرما حساستر است.
براي تشخيص ورم پاها، با انگشت اشاره روي پاها در حالتي که دراز کردهايد، فشار مختصري وارد کنيد. با فشار آوردن روي عضو، گودي ايجاد ميشود که اگر خفيف باشد، مشکلي ندارد اما اگر از حالت طبيعي بيشتر باشد و دير به وضعيت اول برگردد، غيرطبيعي است و ميتواند نشاندهنده نارسايي قلب باشد.
خودارزيابي اختلال خونرساني به دستها
در مورد دستها نيز امکان اين خودارزيابي وجود دارد. نبض را اندازهگيري کنيد و اگر نبض يک دست ضعيفتر باشد، ميتواند نشاندهنده اختلال خونرساني به اين عضو باشد.
اقدام ديگر اينکه ريشه ناخن را فشار دهيد. قاعدتا زماني که ريشه ناخن را فشار دهيد، رنگپريده ميشود اما انتظار ميرود با برداشتن فشار، پس از ۲ ثانيه رنگ ناخن به حالت اول برگردد. اگر زمان بازگشت رنگ طبيعي ناخن بيشتر از ۲ ثانيه باشد، احتمالا خونرساني به انگشت دچار اشکال است. البته اينکه تغيير رنگ در هر انگشت با اختلال خونرساني در يک عضو خاص مانند کبد و... مرتبط است، باور اشتباهي است که گاهي در برخي مطالب فضا مجازي ديده ميشود.
قراردادن دستها در معرض سرما نيز به تشخيص اختلال خونرساني کمک ميکند. مسلما اگر دست شما خونرساني درست و مطلوب داشتهباشد، رنگ پوست تحتتاثير سرما مختصري تغيير ميکند اما بلافاصله به حالت عادي برميگردد. اين رنگپريدگي خيلي بارز نيست و انتظار نميرود تغيير رنگ جدي پيدا کند. اگر دست خود را در آب سرد فرو برديد و دچار سفيدي غيرعادي يا کبودي انگشتان شديد، اين حالت غيرطبيعي بوده و بيانگر اختلال در خونرساني است. اشکال خونرساني ممکن است ناشي از تنگي رگ باشد يا رگ تحتتاثير سرما مستعد گرفتگي است.
يکي ديگر از روشهاي تشخيص سلامت و زمينه بيماريهاي قلبي، بررسي ناخنهاست. ناخن انگشتان اشاره را کاملا به هم نزديک کنيد. در اين حالت نبايد بين دو ناخن فاصلهاي باشد. اگر ناخن حالت قاشقي پيدا کرده وهنگام قرارگرفتن کنار هم فاصلهاي ديده ميشود، علامت ديگري از ابتلا به بيماريهاي قلبي است.
خودارزيابي ضربان قلب
براي اينکه از سلامت ضربان طبيعي قلب مطمئن شويد، ميتوانيد نبض را بشماريد. ضربان طبيعي قلب در يک دقيقه بين ۶۰ تا ۱۰۰ است. اگر تعداد ضربان قلب کمتر از ۶۰ يا بيشتر از ۱۰۰ باشد، غيرطبيعي بوده و نياز به بررسي توسط پزشک دارد.
البته در مورد ارزيابي ضربان، بايد بررسي کرد که فواصل نبض منظم است يا نه. نامنظمبودن ضربان قلب نشاندهنده آريتمي قلبي است و بهتر است توسط پزشک معاينه شويد. غيرقرينه بودن نبض دو اندام مثل دستها نيز طبيعي نيست و ميتواند هشدار بيماري باشد.
خودارزيابي تاثير ديگر اندامها بر سلامت «قلب»
مشکلات تيروئيد با تپش قلب همراه است. براي تشخيص اين مشکل، دستها را جلوي بدن و با فاصله از هم نگهداريد. لرزش انگشتان را کنترل کنيد. اگر انگشتان لرزش دارند ميتواند نشاندهنده پرکاري تيروئيد باشد و تپش قلب شما بهخاطر اين ناراحتي است.
البته کمکاري تيروئيد نيز بر سلامت قلب تاثير دارد. ابتلا به کمکاري تيروئيد ممکن است با ريزش مو در قسمت خارجي ابرو، خشکي و زبري پوست، خوابآلودگي و ورم صورت همراه باشد. کمکاري تيروئيد ميتواند باعث افزايش فشارخون، کاهش ضربان و بهطور کلي آسيب به سلامت سيستم قلبي-عروقي باشد.
خودارزيابي در مورد «تنگينفس» و سلامت قلب
اگر دچار کبودي توام ناخنها، لبها و زبان هستيد، ممکن است نشاندهنده پايينبودن سطح اکسيژن خون به علت مشکلات قلبي باشد که بايد توسط پزشک بررسي شود.
تنگينفس يکي از شکايتهاي رايج در مراجعه به متخصصان قلب و عروق است. اگر فرد با کمترين فعاليت دچار تنگينفس شود، بهتر است نسبت به بيماري قلبي-عروقي مشکوک شد. البته اين علامت الزاما بهدليل ناراحتي قلبي نيست و علل مختلفي در بروز تنگينفس نقش دارد. مهمترين و شايعترين عامل تنگينفس در جوامع مدرن امروزي را ميتوان بيتحرکي دانست که بهاصطلاح قلب و ريه حالت تنبل پيدا کردهاند اما اگر به تازگي دچار تنگينفس حتي با کمترين فعاليت شدهايد و همزمان با تنگينفس، لبهايتان کبود ميشود بايد وضعيت را جدي بگيريد و حتما با پزشک مشورت کنيد.