راهکارهای پیشگیری از «خراش قرنیه»؛ مشکل دردناک چشم

خراسان/ قرنيه لايه شفاف و خارجي چشم است که وظيفه هدايت پرتوهاي نور به داخل چشم و محافظت از اجزاي داخل چشم از جمله عنبيه و مردمک را دارد. «زخم قرنيه» يکي از مشکلات شايع است که معمولا با احساس ناراحتي شديد چشم، قرمزي، اشک ريزش و حساسيت به نور همراه است. علاوه بر درد شديد، زخم قرنيه زمينه احتمال عفونتهاي چشمي را هم تشديد ميکند. به دليل اين که اين روزها استفاده از تلفن همراه و صفحه نمايشگر افزايش يافته است و دانش آموزان و دانشجويان زيادي از اين فناوري ها استفاده مي کنند بهتر است اطلاعات مان را در اين زمينه و راه هاي پيشگيري از آن افزايش دهيم:
چرا قرنيه خراشيده ميشود؟
تقريبا تمام اجسامي که در تماس مستقيم با صورت و چشم است، ميتواند موجب آسيب به قرنيه و خراش روي آن شود. شاخه درختان، پرزهاي برس آرايش، ناخن دست، تراشههاي جوشکاري، کناره کاغذ، شن و ماسه و لنزهاي آلوده يا شکسته از مهمترين علل فيزيکي آسيب به قرنيه محسوب مي شوند. البته در بسياري از موارد عادت هاي اشتباه در زندگي روزمره مانند استفاده مدام و طولاني مدت از رايانه و تماشاي صفحه تلفن همراه و کشيدن دايم دستها به چشم زمينهساز اين مشکل است.
مواجهه مستمر با صفحات نمايشگر و خشکي چشم
اين روزها خشکي چشم يکي از مهمترين علل بروز خراش قرنيه است. زماني که اشک به اندازه کافي در چشمها ترشح نشود، چشم دچار خشکي بهخصوص طي خواب شبانه ميشود. در اين وضعيت، هنگامي که فرد صبح چشمها را باز ميکند، پلک روي قرنيه اصطکاک پيدا ميکند وقرنيه آسيب ميبيند. گرچه ترشح ناکافي غدد اشکي ميتواند ناشي از علل متعددي مانند مصرف برخي داروها، مواجهه مستمر با نور خورشيد، استعمال دخانيات، افزايش سن و برخي بيماريهاي خودايمني باشد اما اين مسئله در افرادي که بهطور مداوم با رايانه يا تلفن همراه کار ميکنند، کاملا شايع است.
علايم ابتلا به «خراش قرنيه»
قرنيه يکي از حساسترين اجزاي بدن است و حتي کوچک ترين آسيب به آن ميتواند با درد شديد همراه باشد. زماني که قرنيه دچار خراش ميشود، بارزترين علامت هشدار درد و احساس وجود جسم خارجي در چشم است. اين مسئله در مراحل اوليه معمولا فرد را به خاراندن مداوم چشم ترغيب ميکند که عامل تشديد خراش خواهدبود.
علاوه بر اين، قرمزي، اشکريزش بهخصوص هنگام بيدارشدن از خواب، حساسيت به نور، سردرد، احساس گرفتگي در چشم و تاري ديد از ديگر علايم مهم ابتلا به اين مشکل است.
درمان «خراش قرنيه»
درمان خراش قرنيه متناسب با عامل زمينهاي شدت عارضه متفاوت خواهدبود. معمولا در مراحل اوليه، استفاده از قطرههاي اشک مصنوعي 3 تا 4 مرتبه در روز به بهبود عارضه کمک ميکند. هرچند بهتر است از انواع قطرههاي فاقد مواد نگهدارنده استفاده شود تا عوارض ديگري براي چشم بهوجود نيايد.
در مواردي که خراش عميق شده باشد، ممکن است متخصص چشم استفاده از ژلهاي ترميمي را براي يک ماه لازم بداند و پس از معاينه مجدد درمان را ادامه دهد يا قطع کند. اگر خراش عامل بروز عفونت شود هم استفاده از آنتيبيوتيک ضروري است تا التهاب و قرمزي بهبود يابد.
گاه متخصص چشم در بعضي موارد لنزهاي درماني را توصيه ميکند. اين لنز توسط پزشک روي قرنيه قرار ميگيرد و موجب تسکين درد ميشود و اغلب روند بهبود را تسريع ميکند.
در بيشتر موارد، خراش قرنيه با چنين اقدامات درماني بهبود مييابد اما اگر خراش خيلي عميق، مزمن و روي مردمک باشد، ممکن است درمان نکردن آن منجر به نابينايي فرد شود. از همينرو، معاينه دورهاي چشم پزشک و جديگرفتن علايم هشدار بسيار ضروري خواهدبود. همچنين بايد توجه داشت که درمان خراش قرنيه معمولا طولاني است و نياز به رعايت توصيههاي پزشک دارد. معمولا در دوره درمان پزشک توصيه به محافظت چشم در برابر نور شديد، باد و پرهيز از خستگي چشمها نيز خواهد کرد.
توصيههاي پيشگيري از «خراش قرنيه»
1- از چشمها در برابر باد مستقيم و شديد محافظت کنيد.
2- از گرمکردن بيش از حد منزل پرهيز و رطوبت محيط را با بخور حفظ کنيد.
3- هنگام حضور در معرض نور خورشيد يا کارکردن در شرايطي که امکان تماس چشم با ذرات مختلف وجود دارد، حتما عينک داشتهباشيد.
4- دفعات استفاده از لنز را بهحداقل برسانيد. اين نکته بهخصوص در دوران شيوع کرونا اهميت بيشتري دارد زيرا ويروس از طريق چشم هم ميتواند انتقال يابد.
5- از استعمال سيگار و دخانيات پرهيز کنيد.
6- هرگز بدون عينک شنا نکنيد زيرا کلر موجود در آب بهشدت چشمها را تحريک ميکند.
7- اگر خشکي چشم از عوارض داروهاي مصرفي است، حتما در اين زمينه با پزشک مشورت کنيد تا در صورت نياز دارو تغيير کند يا قطره اشک مصنوعي تجويز شود.
سخني کوتاه با افرادي که با رايانه کار ميکنند
1- صفحات نمايشگرLED و با سطح آنتيرفلکس انتخاب کنيد تا آسيب ناشي از نور آبي صفحات نمايشگر کاهش يابد.
2- حتما معاينات دورهاي توسط متخصص چشم را انجام دهيد و در صورت تشخيص پزشک از قطره اشک مصنوعي استفاده کنيد.
3- از کار مداوم با رايانه واقعا پرهيز کنيد و پس از هر 30 دقيقه تا يک ساعت حتما چند دقيقهاي چشمها را روي هم بگذاريد تا استراحت کنند.
4- تمريناتي را که بهعنوان ورزشهاي چشم معرفي ميشود ، حتما و بهطور مرتب انجام دهيد و پلکزدن مداوم را فراموش نکنيد.
5- از هر نوع کار غيرضروري با رايانه و تلفن همراه اجتناب کنيد.
6- صفحه نمايشگر را در موقعيتي قرار دهيد که کمترين فشار براي تمرکز به چشمها وارد شود. همچنين سطح درشتتري از حروف را براي تايپ انتخاب کنيد.
7- بهخاطر داشتهباشيد که خستگي چشمها با کشيدن دستها بهتر نميشود بلکه نياز به خواب و استراحت کافي خواهدبود.
www.allaboutvision.com
نويسنده: مترجم : مريم سادات کاظمي