نوع نادری از خون به پیشگیری از مالاریا کمک می‌کند

زوميت/ واريانت نادري از خون که فقط در مناطقي از شرق آفريقا يافت مي‌شود، حتي بهتر از واکسن‌ها مي‌تواند به بدن در مقاومت دربرابر مالاريا کمک کند.
مالاريا به‌وسيله‌ي پنچ گونه انگل پلاسموديوم ايجاد مي‌شود که به کمک پشه‌ها منتقل مي‌شود. اين بيماري هر سال جان نيم ميليون نفر را در سراسر جهان مي‌گيرد که بسياري از آن‌ها کودک هستند. مالاريا با نفوذ به سلول‌هاي قرمز خون با استفاده از سيستمي شبيه قفل و کليد عمل مي‌کند.

درحالي‌که بيشتر پژوهش‌هاي مرتبط با واکسن مالاريا روي تغيير قفل موجود روي سلول‌هاي خوني يا ربودن کليد متمرکز شده است، واريانت ژني دانتو (Dantu) راه ورود را مسدود مي‌کند. سيلويا کاريوکي، ژنتيک‌دان KWTRP در کنيا توضيح مي‌دهد: «واريانت دانتو، اندکي کشش سطحي سلول‌هاي قرمز خون را افزايش مي‌دهد. مانند اين است که انگل هنوز کليدي براي قفل دارد؛ اما در آنقدر سنگين است که باز نمي‌شود.»

واکسن‌هاي مالاريايي که درحال‌حاضر داريم، کامل نيستند و تنها ۳۵ درصد محافظت دربرابر مرگ‌بارترين اشکال بيماري ارائه مي‌دهند. اکنون، توليدکنندگان دارو مي‌توانند کار بهتري انجام دهند؛ زيرا انسان‌هايي هستند که اين کار را به‌طور طبيعي انجام مي‌دهند.

---

بازار

---

دانشمندان در سال ۲۰۱۷ پس از کاوش هزاران ژنوم در کنيا واريانت خوني دانتو را کشف کردند. به‌نظر مي‌رسد اين تغيير ژنتيکي مرتبط با سلول‌هاي خون انسان مقاومت طبيعي باورنکردني دربرابر مالاريا ايجاد کند. در شهر ساحلي کيليفي در کنيا يک نسخه‌ي واحد از ژن دانتو تا ۴۰ درصد محافظت عليه تمام اشکال شديد مالاريا فراهم مي‌کند. وقتي افراد از هر يک از والدين خود يک نسخه از اين ژن را دريافت کنند، مقاومت آن‌ها به ۷۴ درصد مي‌رسد که تقريبا معادل صفت سلول داسي است که به‌خاطر محافظت دربرابر مالاريا معروف است. به‌نظر نمي‌رسد دو نسخه ژن دانتو تأثير نامطلوبي روي سلامتي داشته باشند. آن‌ها فقط محافظت بيشتري دربرابر مالاريا مهيا مي‌کنند.

پژوهشگران با تجزيه‌و‌تحليل نمونه‌هاي خون ۴۲ کودک سالم در کيليفي، نحوه‌ي پاسخ سلول‌هاي قرمز خون دانتو را دربرابر مرگ‌بارترين فرم مالاريا يعني پلاسموديوم فالسيپاروم (Plasmodium falciparum) آزمايش کردند. فيلم ميکروسکوپي تايم‌لپس نشان مي‌دهد سلول‌هاي قرمز خون دانتو با ايجاد غشاي سلولي محکم‌تر مانع از ورود انگل مي‌شوند. اين نوع دفاع قبلا ناشناخته بود.

هنوز مطمئن نيستيم چه چيزي موجب غشاي محکم‌تر مي‌شود؛ اما نويسندگان تصور مي‌کنند که با تغيير بيان پروتئين‌هاي غشايي خاص، واريانت ژني دانتو غشاي سلول را مانند يک طبل مي‌کشد و درنهايت عفونت و تکثير بيشتر در خون را متوقف مي‌کند. پژوهشگران با تصويربرداري از نمونه‌هاي خون دريافتند که انگل‌هاي بيشتري در سلول‌هاي قرمز خون داراي کشش سطحي پايين‌تر گير کرده بودند. اين ممکن است توضيح دهد که چرا پلاسموديوم فالسيپاروم سلول‌هاي قرمز جوان‌تر را ترجيح مي‌دهد که به‌طورکلي از کشش پايين‌تري برخوردار هستند.

پژوهشگران دريافتند حتي درميان کودکاني که هيچ نسخه‌اي از ژن دانتو ندارند، کشيدگي غشا روي عفونت مالاريا اثر دارد. اگر دريابيم که ژن دانتو چگونه روي کشش غشا اثر مي‌گذارد، ممکن است بتوانيم واکسني بسازيم که به روش مشابهي مکانيسم قفل و کليد را متوقف کند و محافظت بيشتري دربرابر اين انگل مرگ‌بار فراهم آورد. ويولا اينترويني، متخصص بيوفيزيک دانشگاه کمبريج مي‌گويد: «براي ممانعت از ورود انگل مالاريا غشاي سلول قرمز بايد کمي کشيده‌تر از حالت معمول باشد. توسعه‌ي دارويي که موجب اين حالت شود، مي‌تواند راهي ساده ولي مؤثر براي پيشگيري يا درمان مالاريا باشد.»

نتايج اين مطالعه در مجله‌ي Nature منتشر شد.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar