عوارض دست و پاگیر چاقی در درمان کرونا

 تیرنگ نیستانی، متخصص تغذیه و رژیم درمانی در گفت و گو با روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با اشاره به وجود معضل پروزنی و فربه ای در اغلب کشورها و اغلب زیرگروه‌های جمعیتی، بیان کرد: افزایش وزن صرفاً ناشی از مصرف ماده غذایی خاصی نیست، به عنوان مثال اینکه خوردن نان باعث چاقی می‌شود، تصور غلطی است.

وی در این خصوص توضیح داد: به عبارت ساده‌تر الگوی غذایی در کشورهای مختلف متفاوت است و به تبع وضعیت اقتصادی و فرهنگی برخی گروه‌های جمعیتی مصرف مواد غذایی ضروری امکان پذیر نیست، این موضوع می‌تواند مشوقی برای اضافه وزن باشد.

عضو هیئت علمی دانشگاه اظهار کرد: با افزایش تورم اقتصادی دسترسی برخی گروه‌های اجتماعی با درآمد پایین به مواد غذایی مورد لزوم کم می‌شود، بنابراین نباید انتظار داشت که روند افزایش وزن متوقف شود، بلکه الگوی غذایی تغییر می‌کند و افزایش وزن به نوعی بیشتر می‌شود.

نیستانی با اشاره به تجربیات خود از ارائه خدمت در این دورن کرونایی، تصریح کرد: بر اساس مشاهدات وخامت ابتلاء و پیامدهای ناگوار ابتلاء در افرادی که وزن بالا دارند وقوع بیشتری دارد.

وی با بیان اهمیت این موضوع، ادامه داد: انباشت چربی در بدن با هر توزیعی که باشد، به نوعی التهاب فراگیر یا سیستمیک را ترغیب می‌کند؛ به بیان ساده چربی اضافه در بدن التهاب زاست و ماهیت خیلی از امراض مثل کووید -۱۹ بر اساس آسیب شناسی ها، زمینه التهابی دارند.

نیستانی نحوه توزیع چربی را از دیگر نکات مهم دانست و افزود: وقتی بخش اعظمی از چربی اطراف شکم انباشته می‌شود، در تنفس فرد اختلال ایجاد می‌شود؛ به عبارت ساده‌تر حرکت دیافراگم به پایین و انبساط ریه به کفایت افراد با وزن طبیعی رخ نخواهد دارد. در نتیجه میزان منوکسید کربن خون در افرادی که وزن بالاو شکم بزرگ دارند بالاتر از افراد عادی است و به همین خاطر مقداری خوابالوده هستند که خوب نیست به ویژه برای فردی که عفونت تنفسی هم دارد.

عضو هیئت علمی دانشگاه موضوع کارایی داروها در افراد با وزن بالا نسبت به افراد با وزن معمول را از دیگر مسائل قابل تأمل در این بحث اعلام کرد.

وی با اشاره به اینکه بالابودن وزن، به ویژه افزایش توده در محیط دور شکم به هیچ وجه پیامد خوبی برای افراد مبتلا به کرونا به همراه ندارد، گفت: طبیعی است افرادی که خانه نشین هستند، به ویژه افرادی که در دوران پیش از قرنطینه فعال بودند، اوقات فراغت بیشتری دارند و همین فراغت روی اعصاب تأثیرگذار است. این افراد سعی می‌کنند وقت خود را پر کنند و اعصاب خود را التیام دهند، بسیاری مواقع این کار را با سر زدن به یخچال و خوردن مواد غذایی که هیچ ارتباطی هم به وضع گرسنگی آنها ندارد، انجام می‌دهند. این موضوع به روند افزایش وزن کمک می‌کند.

به گفته نیستانی، این موضوع را می‌توان از شرایط وزنی بیمارانی مشاهده کرد که در گذشته هم به ما مراجعه می‌کردند.

وی در خصوص راهکار این معضل عنوان کرد: شرایطی که پیش آمده بسیار ناگوار و آزاردهنده است، اما خاص شهر و کشور ما نیست، کم و بیش همه جوامع را گرفتار کرده است، راه التیام یافتن بیمارتر شدن نیست.

متخصص تغذیه و رژیم درمانی، تصریح کرد: نظم در برنامه غذایی نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است، وعده‌ای را حذف نکنید، به عنوان مثال اگر هر روز ۶ صبح بیدار می‌شوید، یک روز که ۱۲ ظهر بیدار شدید، به بهانه حذف صبحانه، حجم ناهار را بیشتر نکنید.

نیستانی، ادامه داد: فاصله وعده‌ها نباید خیلی غیرمتعارف باشد و ساعت‌ها را جوری تنظیم کنید که فاصله زیادی نداشته باشند.

وی توصیه کرد: میان وعده‌های سالم یادتان نرود، سلامت از بعد بهداشت مواد غذایی، آلودگی و آلایش و میزان کالری آنها منظور است. در بسیاری از مواقع غذای سالم ضرورتاً غذای کم کالری نیست؛ به عنوان مثال مغز دانه‌های خام بدون نمک، اسید چرب خوب، فیبر و ریز مغذی دارد اما بسیار پرکالری است.

به گفته عضو هیئت علمی دانشگاه، هر یک مشت مغز دانه معادل پنج یا شش مشت پلو کالری دارد، پس نباید به علت سلامت این ماده غذایی، بی رویه مصرف شود، در خصوص میوه‌ها هم این موضوع صادق است.

وی در پایان بر لزوم انجام فعالیت‌های بدنی تاکید کرد و گفت: بسیاری از افراد فعالیت بدنی ندارند، ورزش نمی‌کنند و همیشه می‌گویند وقت نداریم، این بهانه ناپذیرفتنی است، به ویژه برای افرادی که در اکنون خانه نشین هستند. بسیاری از فعالیت‌های ورزشی به مدد فناوری نوین و اینترنت، مجازی شده است، پس باید از فرصت استفاده کرد.