وزیر بهداشت: بیماری‌های غیرواگیر، مرگ‌های خاموش را در کشور رقم می‌زند

او افزود: يک روزي ما به عنوان فرزندان جامعه پدرسالار، تحت تاثير آموزه‌هاي پدران و مادران خودمان بوديم، اما امروز نوع رستوران، غذا، تفريح، مقصد سفر و خيلي از ابعاد ديگر خانواده را بچه‌ها تعيين مي‌کنند. اين الگو پذيري قوي خانواده‌ها از بچه‌ها را نشان مي‌دهد و اگر در مدرسه و برشي که ما آن‌ها را در اختيار داريم، متاثر از آموزش‌هاي ما باشند، مي‌توانند در کل جامعه اثرگذار باشند.

وزير بهداشت ادامه داد: امروز گرچه گرفتار کوويد ۱۹ وهمه گيري جديدي هستيم، اما آنچه مرگ‌هاي خاموش را در کشور رقم مي‌زند و عليرغم مرگ و مير بالاي کوويد ۱۹ که اتفاقا نگران آن هستيم، بيماري‌هاي غيرواگير است. در سال‌هاي گذشته از حدود ۳۸۰ هزار مورد مرگ و مير در کشور، ۳۱۳ هزار مورد به دليل بيماري‌هاي غيرواگير و حدود ۹۷ هزار مورد مربوط به پرفشاري خون است.

نمکي تصريح کرد: بيماري‌هاي غيرواگيري مانند ديابت، پرفشاري خون، سکته‌هاي قلبي و مغزي و سرطان‌ها، هر روز جان افراد زيادي را مي‌گيرد و تعداد قابل توجهي را نيز به ورطه ناتواني و نارساني مي‌برد و اگر قرار باشد اتفاقي براي پيشگيري و کنترل اين بيماري‌ها در کشور رخ دهد، بايد الگوي زندگي تغيير پيدا کند.

او يادآوري کرد: تغيير الگوي زندگي ميّسر نخواهد بود مگر اينکه بتوانيم از کودکي، آن را در بچه‌ها نهادينه کنيم. به شدت معتقدم تغيير رفتار و الگوپذيري مثبت در بچه‌ها مي‌تواند در ساير ابعاد جامعه مانند پيشگيري از جرم و جنابت، آسيب‌هاي اجتماعي و دغدغه‌هاي خاطر ما در جامعه، نظم پذيري، احترام به حقوق شهروندي، عدم تجاوز به حريم ديگران و رعايت قوانين رانندگي اثرگذار باشد.

وزير بهداشت گفت: در سوئيس مطالعه‌اي در مورد تاثيرگذاري رفتار رانندگان در حوادث و سوانح انجام شده بود و مشخص شده بود که تصادفات و حوادث جاده اي، بيش از آنکه به جاده و خودرو مرتبط باشد به رفتار رانندگان مربوط است. امروز بچه‌ها در کنار پدر و مادر مي‌توانند توصيه به بستن کمربندي ايمني، سرعت مجاز و رفتار‌هاي نابهنجار اجتماعي کنند.

نمکي تصريح کرد: اگر قرار باشد بين وزارتخانه‌هاي موثر بر شاخص‌هاي سلامت، يکي را به عنوان اولويت اول انتخاب کنيم، غير از وزارت آموزش و پرورش، اولويت ديگري را نمي‌شناسم؛ بنابراين تقاضاي بنده از وزير آموزش و پرورش و همکاران وي و همچنين همکاران خودم در وزارت بهداشت اين است که در قالب برنامه‌هاي مشترکي که قبلا هم در مواردي مانند بهداشت مدارس، واکسيناسيون، بهداشت دهان و دندان، داشتيم، اين همکاري‌ها را توسعه دهيم.

او افزود: يکي از اهداف ما در سال جاري، اجراي مدارس عاري از پوسيدگي دندان بود و طرح آزمايشي آن را در نمين اردبيل اجرا کرديم و به خيلي از نقاط کشور توسعه داديم، اما متاسفانه در باتلاق کرونا گرفتار شديم و مدارس بسته شد و اين طرح که قرار بود اقدامات پيشگيرانه و حل مشکلات پوسيدگي و مشکلات دهان و دندان براي يک ميليون و ۲۰۰ هزار دانش آموز انجام شود، به تعويق افتاد.

وزير بهداشت با اشاره به انجام طرح مشترک آموزش شيوه تغذيه و ورزش منظم براي کاهش ريسک چاقي توسط وزارتخانه‌هاي بهداشت و آموزش و پرورش، گفت: بحث بهداشت روان براي ما و دانش آموزان بسيار مهم و حائز اهميت است. اين دانش آموزان هستند که در آينده پزشک، مهندس و مدير آينده کشور مي‌شوند و اگر الگو‌هاي رفتاري و رواني آن‌ها در کودکي مرمت شود و آسيب نبيند، قطعا در آينده يک سرمايه انساني سالم از نظر روحي و رواني خواهيم داشت.

نمکي افزود: دانش آموزان و معلمان به تبع جامعه، متأثر از کرونا شده اند. الان دانش آموز با دوستانش يک محيط جمعي را تجربه نمي‌کند و مي‌خواهد در آغوش پدربزرگ يا مادربزرگ باشد، اما اين مهر و محبت را از او مي‌گيريم و به او مي‌آموزيم که مهرباني، عشق ورزي و مهرورزي به گنجينه‌هاي عشق و مهر يعني پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها حرام است.

تفسير شرايط کرونا براي دانش آموزان ميّسر نيست

او ادامه داد: تفسير شرايط کوويد ۱۹ شايد براي بچه‌ها و دانش آموزان ميّسر نباشد و در ذهن او نهادينه مي‌شود که نبايد در آغوش آن‌ها برود و ما نسل را با يک نامهرباني روبرو مي‌کنيم که عارضه خيلي خطرناکي است، چون مي‌گويند اگر مي‌خواهيد جامعه‌اي را نابود کنيد، اول برويد و عشق و محبت را در آن نابود کنيد. پس بهداشت روان بهم ريخته دانش آموز که در يک آپارتمان کوچک و بدون رفت و آمد‌هاي خانوادگي رشد مي‌کند، بايد مورد توجه قرار گيرد و طولاني شدن همه گيري کرونا، جامعه به ويژه کودکان و نوجوانان را بيمارگونه خواهد کرد.

فضاي مجازي، فضاي مهرورزي نيست

وزير بهداشت تاکيد کرد: يکي از کار‌هايي که بايد با همکاري دو وزارتخانه انجام دهيم، توجه به سلامت روان و تلطيف فضاي روحي دانش آموزان است. فضاي مجازي، فضاي مهرورزي نيست؛ قبل از کرونا مي‌ديديم که در خانه يا رستوران، حواس همه افراد به تلفن‌هاي همراه بود و تلفن که روزي براي پيوند به وجود آمد، امروز به عامل گسست تبديل شده است.

نمکي يادآوري کرد: نمي‌توانيم از طريق فضاي مجازي در دانش آموز که بايد مهرورزي و بازي کودکانه را تجربه کند، کاستي‌ها را جبران کنيم و همه بايد براي اين فکر کنيم که چگونه مي‌توان اين شرايط را تلطيف کرد. در مورد معلمان نيز بايد به اين نکته توجه داشت که معلم زنده به کلاس است.

او گفت:  بايد از ظرفيت بي بديل دانش آموزان و معلمان براي آموزش و فرهنگسازي جهت مقابله و پيشگيري از کوويد ۱۹ به بهترين نحو استفاده کنيم. وجود چندين ميليون دانش آموز و بيش از يک ميليون معلم خيلي ظرفيت بالايي براي انتقال پيام و اطلاع رساني به خانواده‌ها است که بايد براي آن برنامه ريزي و به سرعت اجرا کنيم. پيشنهاد بنده استفاده از ادغام اين ظرفيت در برنامه "هرخانه يک پايگاه سلامت" است.

وزير بهداشت افزود: يکي ديگر از ظرفيت‌هاي وزارت آموزش و پرورش در طرح بسيج ملي مبارزه با کرونا، فضا‌هاي فيزيکي اين وزارتخانه مانند مدارس، خوابگاه‌ها و مهمانسرا‌هاست که مي‌تواند براي قرنطينه بيماراني که از نظر فضاي فيزيکي خانه يا وضعيت اقتصادي، شرايط مناسبي ندارند، مورد استفاده قرار گيرد و خوشبختانه وزير آموزش و پرورش نيز بار‌ها گفته که حاضريم ظرفيت‌هاي اين وزارتخانه را در اختيار وزارت بهداشت و مقابله با کرونا قرار دهيم.

نمکي ادامه داد: اگر تجربه موفقي بين وزارت بهداشت و آموزش و پرورش براي مديريت کوويد ۱۹ وجود داشته باشد، ظرفيت سازي براي بحران‌هاي آينده کشور خواهد بود. هميشه مي‌گويم که کوويد ۱۹ مشکلات زيادي براي ما ايجاد کرد، اما محاسني مانند همدلي، وفاق ملي و تجربه همگرايي و همدلي در مقابل طوفان‌ها و بحران‌هاي آينده داشت.

او گفت: گرچه تدوين دروس و کتاب‌هايي با موضوع بهداشت و سلامت براي دانش آموزان در کلاس يازدهم و دوزادهم مفيد است، اما بايد اين آموزش‌ها از پايه اول ابتدايي به دانش آموزان و آن هم توسط معلمان عاشق ارائه شود؛ و بايد براي معلمان در دوره تربيت معلم هم بسته‌هاي آموزشي مناسبي در مورد سلامت جامعه، پيشگيري از بيماري‌ها و تغيير الگوي زندگي تهيه و تدوين شود.

وزير بهداشت تاکيد کرد: بايد به دانش آموزان بياموزيم که چگونه زندگي کنند. تا از چگونه زندگي کردن حرف مي‌زنيم، عده‌اي فکر مي‌کنند منظور ما چاقي و ورزش منظم است، اما يک دانش آموز پسر يا دختر بايد شيوه زندگي با همنوع خود و خانواده را بياموزد و صرفا تشکيل خانواده به معني زندگي کردن نيست و شيوه درست زندگي کردن هم منحصر به تغذيه و ورزش نيست بلکه شيوه‌هاي مختلفي را شامل مي‌شود که بايد از ظرفيت‌هاي همديگر و همچنين جامعه شناسان و روان شناسان در اين راستا و همچنين ارتقاي سلامت روان جامعه آينده استفاده کنيم.

او پيشنهاد داد: براي همکاري بلند مدت و اجراي برنامه‌هاي مشترک غير از کوويد ۱۹ کميته‌اي مشترک از سوي دو وزارتخانه تشکيل و برنامه‌هاي مشترک را عملياتي کند.

آموزش، رفاه و بهداشت شاخص‌هاي اصلي سلامت

در ادامه محسن حاجي ميرزايي، وزيرآموزش و پرورش اظهار کرد: برگزاري نشست‌هاي مشترک دو وزارتخانه بسيار مهم و اثربخش است و اميدوارم خروجي اين نوع همکاري‌ها بتواند باعث ايجاد نتايج خوب در آموزش و پرورش و بهداشت و درمان شود.

حاجي ميرزايي با اشاره به اينکه براي رسيدن به هدف مطلوب بايد در بين دستگاه‌هاي کشور، پيوند سازماني برقرار باشد، تصريح کرد: آموزش، رفاه و بهداشت از شاخص‌هاي اصلي سلامت در يک جامعه است و کارايي همه نهاد‌ها متصل به کارآمدي نظام يادگيري است و هر چقدر نظام يادگيري کارآمدتر عمل کند و يادگيري عميق‌تر و ماندگارتر شود عملکرد جامعه در آينده بهتر خواهد شد.

وزير آموزش و پرورش با اشاره به دوره طلايي زندگي دانش آموزان در نظام تعليم و تربيت کشور گفت: دانش آموزان در بهترين دوره زندگي در اختيار نظام تعليم و تربيت قرار مي‌گيرند و ارتباط ما در اين دوره با دانش آموزان ارتباطي منظم، آموزشي و چهره به چهره است که قابليت ارزيابي دارد و نشان مي‌دهد که اگر بخواهيم در جامعه اتفاق مثبتي رخ دهد بايد ابتدا در سطح آموزش و نوع آموزش‌هاي ارائه شده دقت کنيم تا موفق به آماده کردن افراد براي زندگي بهتر در جامعه‌اي ايده آل شويم.

او گفت: در گام اول لازم است افراد در برخورد با مشکلات چگونگي خودمراقبتي و مواجهه درست و منطقي با مسائل و چگونگي عبور از مشکلات را بياموزند. در حال حاضر، عرصه جديدي براي همکاري دو وزارتخانه آموزش و پرورش و بهداشت، درمان و آموزش پزشکي فراهم شده است.

وزير آموزش و پرورش با اشاره به سندتحول بنيادين به عنوان سند روشنگر راه آموزش و پرورش گفت: در سند تحول بنيادين بر ساحت‌هاي محيطي و زيستي تاکيد شده است؛ بنابراين همانقدر که موظف به آموزش اخلاق، دين، اقتصاد و .. هستيم. مراقبت از سلامت ونحوه يادگيري اين مراقبت نيز براي ما مهم است.

حاجي ميرزايي گفت: خوشبختانه با کمک همکارانم در وزارت آموزش و پرورش موفق شديم براي هر دوره سه ساله آموزشي، اهدافي را در جهت ارتقاي سلامت و بهداشتي مصوب کنيم که اميدواريم با تحقق اين اهداف سلامت جامعه را تا حدي مطلوب تامين خواهيم کرد.

او ادامه داد: در دوره کرونا بسياري از آموزش‌اي بهداشتي و سلامت محور را از طريق بارگذاري محتوا در شبکه شاد و يا آموزش‌هاي ضمن خدمت به خانواده ها، دانش آموزان و اوليا ارائه کرده ايم. همچنين موفق به انجام فعاليت‌هايي در بحث بهداشت دهان و دندان و درمان چاقي شده ايم که اميدواريم با همکاري مجموعه شما بهتر بتوانيم در اين فعاليت‌ها پيشرفت کنيم.

وزير آموزش و پرورش با اشاره به اينکه آموزش همگاني جزو اصلي‌ترين وظايف نظام تعليم و تربيت است، بيان کرد: در راستاي ارتقا سطح يادگيري و آموزش به دانش آموزان، اقدام به توليد بسته‌هاي يادگيري کرده ايم. اين بسته‌ها بر اساس اهداف سند تحول بنيادين توليد خواهد شد و يادگيري را از آموزش محور به تربيت محور ارتقا خواهد داد. در اين مسير مجموعه شما مي‌تواند با همکاري ما، در پيشبرد اهداف آموزشي بسيار تاثيرگذار باشد.

حاجي ميرزايي در پايان گفت: ما يک مجموعه ۱۶ ميليوني از معلم و دانش آموز و به همين ميزان والدين دانش آموزان هستيم که مي‌توانيم با همياري و همکاري شما در آموزش، بهداشت و درمان جامعه نقش تاثيرگذار و ماندگاري را ايفا کنيم.