علت سفیدی زبان و درمان های خانگی آن
مجله پزشکي دکتر سلام/زبان سفيد اصطلاحي است که براي توصيف هر منطقه از زبان که روي آن يک پوشش سفيد مايل به خاکستري وجود دارد، استفاده مي شود. سفيدي ممکن است کل زبان را پوشانده باشد يا در قسمتي از زبان ديده شود. چند دليل مختلف براي بروز سفيدي زبان وجود دارد که هر يک از آنها درمان خاصي را مي طلبد. زبان سفيد به طور معمول يک علامت بي ضرر است، اما در موارد نادر مي تواند نشان دهنده مشکل جدي باشد. به گزارش مديکال نيوزتودي، در اين مقاله به بررسي علل رايج سفيدي زبان و درمان هاي خانگي براي خلاص شدن از شر اين مشکل مي پردازيم.
علل سفيدي زبان
شايع ترين علت سفيد بودن زبان بهداشت نادرست دهان و دندان است. برجستگي هاي کوچک روي زبان به نام پاپيلا مي توانند شروع به تورم کرده و در دهاني که به خوبي از آن مراقبت نمي شود ملتهب شوند. مقدار زيادي ميکروب، بقايا و ذرات غذا و سلول هاي مرده مي توانند در بين اين پاپيل ها گير کنند. اين امر باعث مي شود سفيدي روي زبان ايجاد شود. مواردي که مي تواند منجر به سفيدي زبان شود عبارتند از:
خشکي دهان ناشي از تنفس دهاني يا خوابيدن با دهان باز
مسواک نزدن به طرز صحيح و عدم استفاده از نخ دندان
تميز نکردن زبان
کمبود آب بدن
تحريک توسط لبه هاي تيز داخل دهان مانند دندان ها، بريس ها يا پروتزهاي مصنوعي
مصرف منظم الکل
سيگار کشيدن، جويدن يا استفاده از تنباکو
بهداشت اوليه دهان و دندان براي همه امري ضروري است، اما برخي شرايط وجود دارد که باعث ايجاد زبان سفيد حتي در افرادي مي شود که از دهان خود بسيار مراقبت مي کنند. اين شامل:
ارتباط سفيدي زبان و بيماري ليکن پلان دهاني
ليکن پلان دهاني يک بيماري التهابي است که مي تواند بر دهان تاثير بگذارد و باعث ايجاد لکه هاي سفيد و ضخيم در دهان و زبان شود. اين لکه هاي سفيد ممکن است در کنار ساير علائم از جمله زخم روي گونه ها و لثه هاي به صورت دردناک ظاهر شود.
ارتباط سفيدي زبان و بيماري لکوپلاکيا
بيماري لکوپلاکيا باعث ايجاد لکه هاي سفيد ضخيم روي زبان و دهان مي شود. لکوپلاکيا به طور معمول به دليل تحريک کننده هايي مانند توتون و الکل ايجاد مي شود، اما ممکن است در اثر التهاب و تحريک دندان مصنوعي نيز ايجاد شود.
لکه هايي که لکوپلاکي ايجاد مي کند به خودي خود بي ضرر هستند، اما در موارد نادر مي تواند عوارض جدي داشته باشد بنابراين بايد در اين مورد با پزشک مشورت کنيد و هميشه تحت نظر باشيد.
ارتباط سفيدي زبان و آفت دهان
برفک دهاني يکي از شرايطي است که ممکن است باعث سفيد شدن زبان شود. برفک دهان يک عفونت قارچي است که توسط مخمر کانديدا ايجاد مي شود. برفک دهاني باعث ايجاد لکه هايي در دهان و زبان مي شود که اين وصله ها به طور معمول رنگ سفيد دارند و ممکن است ناخوشايند باشند، همچنين برفک دهان مي تواند به ويژه هنگام خوردن يا نوشيدن دردناک باشد.
افرادي که داراي سيستم ايمني ضعيف هستند ممکن است بيشتر دچار آفت دهان شوند. اين شامل افرادي است که اخيرا آنتي بيوتيک مصرف کرده اند يا شيمي درماني شده اند. عدم رعايت بهداشت دهان و دندان يا استفاده نامناسب از پروتزها از ديگر عوامل خطر هستند.
برفک دهاني مي تواند در اثر استفاده از کورتيکواستروئيدهاي استنشاقي براي آسم نيز ايجاد شود. برخي شرايط ديگر از جمله ديابت خطر ابتلا به عفونت را افزايش مي دهد. سفليس يک عفونت منتقله از راه مقاربتي است که مي تواند علائمي را در دهان ايجاد کند. سفليس درمان نشده مي تواند باعث ايجاد لکه هاي سفيد روي زبان و ايجاد زخم در دهان شود، بنابراين براي درمان آن حتما به پزشک مراجعه کنيد.
عوامل ديگر براي ايجاد سفيدي زبان
نادرتر اما گاهي اوقات شرايط جدي مي تواند منجر به ايجاد لکه هاي سفيد روي زبان شود. سرطان دهان يا زبان ممکن است باعث سفيد شدن زبان شود و ساير شرايط دهان نيز ممکن است علائم را بدتر کند. اختلالات التهابي مزمن زمينه اي ممکن است روي بروز زبان سفيد نيز تاثير بگذارد.
چه موقع به پزشک مراجعه کنيم؟
در اغلب مواقع برطرف کردن سفيدي زبان کار راحتي است، اگرچه هميشه هم اينطور نيست. اگر علائم به مراقبت هاي اساسي دهان پاسخ نمي دهند يا در کنار ساير علائم تجربه مي شوند فرد بايد به پزشک مراجعه کند.
درمان سفيدي زبان
يک زبان سفيد که به دليل اختلال خاصي ايجاد شده ممکن است به يک درمان پزشکي خاص نياز داشته باشد. برفک دهان با داروهاي ضد قارچ به احتمال زياد به صورت قطره خوراکي به مدت 1 تا 2 هفته تا زماني که روند خود را ادامه دهيد، درمان مي شود.
ليکن پلان دهاني در صورت شديد بودن با کورتيکواستروئيدها درمان مي شود، اما در بسياري از موارد به سادگي توسط پزشک يا دندانپزشک کنترل مي شود، همچنين براي اطمينان از بدتر نشدن بيماري لکوپلاکيا تحت نظر يک متخصص باشيد.
بيماري سفليس با آنتي بيوتيک پني سيلين که باعث از بين رفتن باکتري هاي عامل بيماري مي شود، قابل درمان است. کاهش تحريک کننده هاي دهان مانند مصرف الکل و تنباکو ممکن است به پاک شدن لکه هاي سفيد کمک کند.
درمان هاي خانگي سفيدي زبان
برخي از داروهاي خانگي و عادات نيز ممکن است به از بين بردن زبان سفيد کمک کند.
پروبيوتيک ها
پروبيوتيک ها روش ديگري براي تاثيرگذاري بر علائم دهاني مانند سفيدي زبان است. پروبيوتيک ها گونه هايي از باکتري ها هستند که براي سيستم هضم مفيد هستند. در حالي که تحقيقات زيادي در مورد پروبيوتيک ها روي بهبود سلامت روده متمرکز است پروبيوتيک ها نيز احتمال مي رود براي دهان و زبان مفيد باشند.
يک بررسي در مجله دندانپزشکي اروپا نشان داد باکتري هاي پروبيوتيک مي توانند دهان و همچنين روده را اشغال کنند. در برخي موارد اين باکتري ها مي توانند به مبارزه با مخمرهاي عفوني و ساير سوءباکتري ها کمک کنند. گرچه شواهد قطعي موجود نيست، اما احتمال مي رود پروبيوتيک ها به تعادل محيط دهان و جلوگيري از زبان سفيد کمک کنند.
اسکراب جوش شيرين
افزودن جوش شيرين به مسواک و استفاده آن روي زبان، دندان ها و لثه ها ممکن است به کاهش باکتري هاي ايجاد کننده زبان سفيد کمک کند. يک مطالعه نشان داد جوش شيرين باکتري هاي مضر را که به طور معمول باعث عفونت در دهان مي شوند مانند استرپتوکوک و کانديدا مي کشد.
سير خام
خوردن سير خام ممکن است به بدن کمک کند تا در برابر عفونت هاي ناشي از کانديدا مقابله کند. تحقيقات نشان مي دهد ترکيبي از سير به نام آليسين در مبارزه با سويه مضر کانديدا آلبيکانس موثر است. افراد مي توانند هر روز يک حبه سير خام را بخورند يا آنرا خرد کرده و با کمي روغن زيتون بخورند تا خطر ابتلا به زبان سفيد را کاهش دهند.
تراشيدن زبان
تراشيدن آرام زبان از انتهاي آن به سمت جلو احتمال مي رود به کاهش و از بين بردن باکتري ها و بقاياي رسوب شده در دهان کمک کند. بسياري از شرکت ها ابزارهاي خاصي را براي تراشيدن زبان درست کردند با اين وجود مي توان از لبه قاشق هم براي اين کار استفاده کرد.
پيشگيري از سفيد شدن زبان
گرچه هميشه جلوگيري از زبان سفيد امکان پذير نيست، اما رعايت اصول بهداشتي دهان مي تواند از بروز بسياري از موارد جلوگيري کند که مي تواند شامل مسواک زدن دو بار در روز دندان و کشيدن نخ دندان حداقل يک بار در روز باشد، همچنين بسياري از افراد از مسواک زدن زبان نيز غافل نمي شوند.
انتخاب سبک سالم زندگي ممکن است در برخي مواقع از سفيد شدن زبان جلوگيري کند. پرهيز از محصولات دخانيات و نوشيدني هاي الکلي، همچنين داشتن يک رژيم غذايي متنوع و مغذي ممکن است کمک کند.
هر 6 ماه يکبار براي معاينه به دندانپزشک مراجعه کنيد، افراد نيز بايد علائم نگران کننده را براي تشخيص و درمان مناسب به پزشک گزارش دهند.
چشم انداز درباره سفيدي زبان
چشم انداز درباره زبان سفيد به طور معمول بسيار خوب است. در بسياري از موارد حتي اگرچه ديدن آن ناراحت کننده به نظر مي رسد، اما بي ضرر است. علائم ممکن است هميشه به بهبود بهداشت يا انتخاب سبک زندگي بلافاصله پاسخ ندهند، اما بهبود سلامت دهان و دندان براي هر فردي که زبان سفيد دارد پيشنهاد مي شود.
در موارد نادر سفيدي زبان نشانه اي از يک بيماري زمينه اي جدي است، بنابراين پيروي از برنامه درماني تعيين شده توسط پزشک بهترين روش براي تسکين علائم است.
مترجم: الهه زارعي