با سندرم پاهای بی قرار چه کنیم؟

سيناپرس

بروزرسانی 1399/11/03 - 15:00

سيناپرس/ سندرم پاهاي بي‌ قرار، سندرمي است که بسياري از افراد با آن درگير بوده و معمولاً فرد بر اثر اين سندرم در پاهاي خود احساس بي‌ تابي و بي‌ قراري کرده و در حالت ‌هاي مختلف شبانه‌ روز از جمله نشستن يا خوابيدن، پاهاي خود را تکان مي‌دهد.
سندرم پاهاي بي‌قرار که در اصطلاح پزشکي و به‌اختصار با عنوان RLS (Restless leg syndrome) شناخته مي‌شود؛ شامل حس عصبي بودن، حس خارش و گاهي سوزش در پا ها مي‌ شود و البته در مواردي نادر نيز فرد مبتلا در پا هاي خود احساس درد مي ‌کند. در برخي موارد اين سندرم مي‌ تواند موجب بروز اختلال و مشکل در زندگي فرد شده و او را عاصي کند.

چرا اين مشکل به وجود مي آيد؟
اين سندرم با عنوان اختلال حرکتي تناوبي نيز شناخته مي شود و دليل بروز آن به طور قطعي مشخص نيست. بر اساس گزارشي که در ژورنال تخصصي پزشکي باليني خواب (Journal of Clinical Sleep Medicine) منتشر شد، در برخي کشورها سندرم پاهاي بي قرار حدود ۲۵ درصد از افراد بالغ را به خود مشغول کرده است.به گزارش سيناپرس، مطالعات مختلف پژوهشگران، دلايل متعددي مانند اختلالات اعصاب، کمبود آهن، بيماري هاي کليوي و تاثيرات جانبي برخي دارو ها را از جمله مهمترين دلايل سندرم پا هاي بي قرار مي دانند. البته در برخي موارد اين سندرم در طول دوران بارداري ظاهر شده و پس از آن بر طرف مي شود. گروهي از محققان نيز عوامل ژنتيکي را دليل بروز اين مشکل در افراد عنوان مي کنند.

افسردگي نيز از جمله ديگر دلايل عنوان شده براي سندرم پاهاي بي قرار محسوب شده و دلايل ديگري چون پائين بودن فشار خون، اختلال در گردش خون و اضطراب نيز از جمله عوامل ايجاد کننده اين سندرم معرفي شده اند. به همين دليل بهتر است اگر دچار اين مشکل هستيد، براي تشخيص دقيق دليل بيماري خود به پزشک مراجعه کرده و در صورت لزوم آزمايش هاي ارائه شده توسط پزشک را پشت سر بگذاريد.
سندرم پاهاي داراي علائم متعددي است و معمولا در زمان استراحت فرد يا هنگام خواب و همچنين در مواقعي که فرد مبتلا در شرايطي قرار مي گيرد که براي مدتي طولاني نبايد از جاي خود تکان بخورد، بروز مي کند. معمولا در شرايطي همچون سفر هاي زميني و هوائي با اتوبوس، خودرو يا هواپيما و هنگام تماشاي تلوزيون يا سينما علائم اين سندرم شدت پيدا مي کنند.
از جمله مهمترين علائم اين سندرم مي توان به احساس خارش و پريدن پاها، تکان دادن غير ارادي آن ها، احساس سوزش، تمايل به فشردن عضلات پا و مشت زدن به آن، تمايل به دمر خوابيدن، احساس سوزش و خارش در پوست، احساس مورمور شدن و حالتي شبيه به حرکت حشرات روي پوست، اشاره کرد. اين علائم مي توانند عوارض ناگواري همچون خستگي ناشي از نداشتن خواب مناسب، عصبي شدن، و تغيير خلق و بد اخلاقي در پي داشته و فرد را دچار کلافگي کند.

از سوي ديگر، تيمي از پژوهشگران دانشگاه ميشيگان به بررسي ميزان شيوع سندرم پاهاي بي قرار در زنان باردار پرداخته و دريافتند افزايش شيوع اين سندرم با کمبود خواب و کاهش کيفيت خواب زنان در طول دوران بارداري، ارتباط مستقيمي دارد.

درمان هاي رايج براي مداواي پاهاي بي قرار
متاسفانه بايد اذعان داشت که سندرم پاهاي بي قرار فاقد درمان قطعي و مشخص است و در مجموع مشکلات چنداني براي زندگي افراد ايجاد نمي کند. در موارد حاد اين بيماري که بيمار دچار مشکل مي شود، پزشکان تلاش مي کنند شرايط و عوارض اين سندرم را کنترل کنند. برخي از مهمترين روش هاي درماني استفاده شده در مواجه با اين سندرم عبارتند از:
۱- استفاده از الکتروليت‌ها: مصرف ميزان مناسب الکتروليت‌ها مي‌تواند براي کنترل سندرم پاهاي بي‌قرار، مفيد باشد. الکتروليت ها اغلب شامل منيزيم، پتاسيم و کلسيم مي‌شوند که عموماً در سبزي‌ها تازه، آواکادو، سيب‌ زميني شيرين و ... وجود دارند.
۲- مصرف آهن کافي: خوردن مواد غذايي حاوي آهن و ويتامين‌هاي گروه B براي کاهش تأثيرات اين سندرم بسيار مفيد است.
۳- مصرف غلات کامل: مصرف غلات کامل و حاوي سبوس مي ‌تواند به بدن شما براي کنترل سطح قند کمک کند و به همين دليل گنجاندن موادي چون نان ‌هاي کامل، گندم‌ سياه، برنج وحشي و ... در رژيم غذايي روزانه به افراد مبتلا به سندرم پاهاي بي‌قرار براي کنترل اين سندرم کمک مي‌کند.
۴- پروتئين: مصرف مواد پروتئيني در کاهش علائم سندرم پاهاي بي قرار مفيد هستند.
۵- چربي‌هاي مفيد: چربي ‌هاي مفيد، علاوه بر کمک به حفظ تعادل قند خون به کاهش التهاب نيز کمک مي‌کنند که در نتيجه اين مواد مي ‌توانند اثر سندرم پاهاي بي‌قرار را کاهش دهند. چربي ‌هاي مفيد معمولاً در آجيل‌ ها، آواکادو، روغن‌ زيتون و روغن نارگيل وجود دارند.

باورهاي غلط و شايعات غير علمي در مورد پاهاي بي قرار
سندرم پاهاي بي ‌قرار مي‌تواند به‌عنوان يک اختلال حسگر حرکتي عصبي شناخته شود که با تمايل به حفظ حرکت پاها در طول دوره‌ هاي استراحت يا زمان عدم فعاليت، همراه باشد. اين سندرم معمولاً در شب ‌ها بيشتر شده و اين مساله به ‌نوبه خود مي‌تواند موجبات بروز اختلال در خواب شود.به گزارش سيناپرس، اگر چه تاکنون روش ‌هاي درماني متعددي براي مواجه‌ شدن با اين سندرم پيشنهاد شده است اما به باور کارشناسان، داشتن يک رژيم غذايي مناسب و متعادل نگه‌ داشتن قند خون مي ‌تواند به شما براي کنترل سندرم پاهاي بي ‌قرار کمک کند. البته روش هاي ديگري همچون ماساژ نيز در کاهش عوارض و نشانه هاي اين سندرم موثر است.

برخي از مهمترين باورهاي غلط در مورد اين بيماري عبارتند از:
پاهاي بي قرار نشانه اختلال فکري افراد است: اين باور اشتباه بوده و معمولا افرادي که دچار سندرم پاهاي بي قرار هستند، بدون اين که متوجه تکان دادن پاي خود باشند، به فعاليت هاي عادي خود ادامه داده و اين موضوع ارتباط مستقيمي با شرايط عصبي آن ها ندارد. البته افراد عادي در شرايط عصبي شدن ممکن است بخش هايي از بدن خود از جمله پاها را تکان دهند.

سندرم پاهاي بي قرار فقط در زمان خواب رخ مي دهد: اين باور کاملا غلط بوده و اين سندرم در حالت نشسته و زماني که فرد کار خاصي انجام نمي دهد نيز ديده شده و صرفا در هنگام خواب بروز نمي کند. اين سندرم مي تواند به تدريج گسترش يافته و در ساير بخش هاي بدن همچون دست ها نيز ديده شود.

مصرف آرام بخش براي درمان سندرم پاهاي بي قرار مفيد است: به خاطر داشته باشيد مصرف هر نوع داروئي بدون تجويز پزشک خطرناک بوده و به ويژه مصرف خودسرانه دارو هاي آرام بخش مي تواند عوارضي جدي در پي داشته باشد.