علائم خشکی چشم و روش های درمان آن

طبنا نيوز/خشکي چشم و کم شدن اشک به دليل تحريک زياد چشم به وجود مي آيد و اين عارضه معمولا به همراه سوزش و خشکي و خارش چشم همراه است. در اين مقاله به بررسي اين موضوع مي پردازيم.
 
خشکي چشم
امروزه خشکي چشم (Dry eye) يکي از شايع ‌ترين علت ‌هاي مراجعه افراد به درمانگاه چشم پزشکي است. اغلب اين مراجعه ‌کنندگان را افراد بالاي ۵۵ سال، افرادي که از لنزهاي تماسي استفاده مي‌ کنند يا کساني که به طور مداوم با کامپيوتر سر و کار دارند و افرادي که در آب و هواي خشک زندگي مي‌ کنند، تشکيل مي ‌دهند.

انواع اشک چشم
چشم پزشکان انواع سه گانه زير را براي اشک قائلند:

اشک پايه
هميشه غدد اشکي کوچک، يک سطح پايه رطوبت را روي کره چشم ايجاد مي کنند. در چشم انسان (و بيشتر پستانداران)، قرنيه همواره با اشک مرطوب و تغذيه مي شود. اين اشک باعث نرم و ليزشدن چشم مي شود و گرد و غبار را از آن بيرون مي راند. اشک حاوي ذرات زيادي است. بعضي از اين اجزا، باعث مقابله با عفونت هاي باکتريايي مي شوند و بخشي از سيستم ايمني فرد محسوب مي شوند. چشم انسان معمولا در طول شبانه روز حدود ۰/۷۵ تا ۱/۱ گرم اشک ترشح مي کند (حدود ۲ قاشق چاي خوري) که البته ميزان آن با بالا رفتن سن يا ابتلا به بعضي بيماري ها کاهش مي يابد.
اشک رفلکسي
اين نوع اشک، درنتيجه تحريک چشم با اجسام خارجي يا مواد محرک (مانند بوي پياز) در محيط به وجود مي آيد. نور شديد، خوراکي هاي خيلي داغ يا تند، استفراغ، سرفه و خميازه هم باعث به وجود آمدن اين نوع اشک مي شوند. اين اشک ها براي شستن و برطرف کردن ماده محرک ترشح مي شوند.
اشک احساسي
اين اشک همان اشکي است که هنگام «گريه» از چشم سرازير مي شود. استرس، عصبانيت، زجرکشيدن، عزاداري، غم شديد و درد جسمي باعث ايجاد آن مي شوند. البته ترشح اين اشک فقط محدود به زمان بروز احساسات منفي نيست. بسياري از افراد هنگام خوشحالي شديد نيز گريه مي کنند. اين اشک هاي احساسي معمولا با هق هق، تنفس بريده بريده و انقباض بدن همراه هستند. انسان ها تنها جانداراني هستند که اين نوع گريه را دارند. موادشيميايي موجود در اشک هاي احساسي، با دو نوع اشک ديگر تفاوت دارند. مشخص شده اين نوع اشک ها حاوي مقادير بيشتري پروتئين، هورمون و مواد ضددرد طبيعي هستند.

چرا اشک چشم کم مي‌شود؟
 کم ‌شدن اشک دلايل مختلفي دارد؛ مثلا بالا رفتن سن مي‌تواند باعث کم ‌شدن ترشح اشک شود. اين حالت بخصوص در خانم‌ها در سنين يائسگي تشديد مي‌شود. علاوه بر اين، مصرف بعضي داروهاي آرامبخش، خواب‌آور، بعضي داروهايي که براي درمان مشکلات گوارشي تجويز مي‌شود و… ميزان ترشح اشک را کم مي‌کند. ابتلا به بيماري‌هايي مثل ديابت و… هم مي‌تواند باعث ترشح کمتر اشک شود.

کم کاري غدد اشکي و خشکي چشم

غدد اشکي مسوول ترشح اشک هستند، اما در بعضي شرايط توليد اشک به علل مختلف کاهش مي يابد. اين کاهش گاهي آنقدر شديد است که افراد حتي در مواقع غم شديد هم قادر به گريه کردن نيستند. در چنين شرايطي فرد دچار خشکي چشم خواهد شد. مبتلايان به اين مشکل براي خشک نشدن چشم به کمک نياز دارند و لازم است هر چند ساعت (يا چند دقيقه) يکبار، از اشک هاي مصنوعي استفاده کنند. اين مشکل در صورت درمان نشدن حتي ممکن است باعث کوري فرد شود.

شايد به نظر عجيب برسد، اما خشکي چشم معمولا باعث ريزش اشک مي شود و اين اشک ريزش در واقع پاسخي به تحريک چشم است. چشمي که بر اثر خشک شدن تحريک شده، اشک ريزش مي کند و فرد حس مي کند نمي تواند چشمانش را به مدت طولاني باز نگه دارد. بعد از تماشاي تلويزيون و مطالعه هم معمولا چشم ها دچار آبريزش و سوزش مي شوند.


علائم و دلايل خشکي چشم
احساس سوزش در چشم، خارش چشم ها، سوزش اطراف چشم، تحريک چشم در برابر باد يا دود سيگار و ناراحتي چشم هنگام استفاده از لنزهاي چشمي.

بعضي بيماري ها مانند لوپوس، نشانگان شوگرن، آرتريت روماتوييد و تا حدي ديابت، بالا رفتن سن و يائسگي هم باعث خشکي چشم مي شوند.

استفاده طولاني مدت از لنزهاي چشمي تماسي، انجام بعضي جراحي ها روي قرنيه (مانند ليزيک) و مصرف بعضي داروها نيز مي توانند باعث خشکي چشم شوند. داروهايي مانند ضد فشارخون، داروهاي بيماران قلبي، داروهاي ضدحساسيت، داروهاي خواب آور، ضداضطراب ها و بعضي مسکن ها.

افرادي که مدت طولاني تلويزيون تماشا مي کنند يا پاي رايانه مي نشينند نيز در معرض خطر خشکي چشم هستند زيرا هنگام انجام اين کارها کمتر پلک مي زنند. قرار گرفتن در معرض هواي خشک و باد، دود سيگار و خوشبوکننده هاي هوا هم باعث خشکي چشم مي شوند.

درمان خشکي چشم
معمولا براي درمان خشکي چشم، استفاده از قطره هاي چشمي يا اشک هاي مصنوعي بهترين روش هستند. محتويات اين قطره ها شبيه ترکيب اشک است. انواع مختلفي از اشک هاي مصنوعي ساخته شده اند که براي افراد مختلف به کار مي روند. بعضي از بيماران روزي ۱۲ بار از آنها استفاده مي کنند اما گاهي لازم است فرد هر چند دقيقه يک بار، اين قطره ها را در چشم بريزد.

روش ديگر درمان، نگه داشتن اشک در چشم است. در اين روش، جراح چشم پزشک کانال هاي خروجي اشک را که به بيني راه دارند، به طور موقت يا دائم مسدود مي کند. با اين کار اشک ساخته شده، در چشم ذخيره مي شود و مدت طولاني تري روي چشم باقي مي ماند.

اشک هم مانند هر مايع ديگري تبخير مي شود و يک روش ديگر براي درمان خشکي چشم، جلوگيري از تبخير سريع اشک است. مثلا در زمستان ها که از دستگاه هاي گرم کننده استفاده مي شود، مي توان با مرطوب نگه داشتن محيط (مثلا قرار دادن يک ظرف آب روي بخاري) رطوبت را به هواي اتاق اضافه کرد تا از تبخير سريع اشک جلوگيري شود.

استفاه از عينک هاي محافظ در روزهاي پر باد نيز مي تواند تا حدي مانع خشکي چشم شود. در اين شرايط افرادي که دچار خشکي چشم هستند بايد تا حد امکان از رفتن به مکان هاي خيلي گرم، بادخيز و پردود اجتناب کنند.

عده اي نيز معتقدند با افزودن اسيدهاي چرب حاوي امگا۳ به رژيم غذايي مي توان با خشکي چشم مبارزه کرد. اين اسيدهاي چرب در بعضي غذاها (مثلا ماهي سالمون و ساردين) وجود دارند. گاهي نيز چشم پزشک بعضي داروها را براي مقابله با خشکي چشم پيشنهاد مي کند. اين داروها به شکل قطره هاي چشمي، پمادها يا ژل ها هستند.

---

بازار

---

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar