راه های درمان اسهال در دوران بارداری

مجله پزشکي دکتر سلام

بروزرسانی 1400/01/28 - 21:33

مجله پزشکي دکتر سلام/تغييرات هورموني در دوران بارداري باعث بروز مشکلات گوارشي مانند اسهال، يبوست و گاز مي شود. با اين حال، اسهال در دوران بارداري مي تواند در نتيجه عفونت روده يا اختلال اساسي روده هم باشد. پزشکان اسهال را 3 يا بيشتر حرکات روده اي شل و آبکي در روز مي دانند. اسهال مداوم منجر به کم آبي و سوءتغذيه مي شود. در دوران بارداري اين امر به مادر و جنين آسيب مي رساند و زنان باردار مبتلا به اسهال شديد يا طولاني مدت بايد بلافاصله تحت مراقبت هاي پزشکي قرار بگيرند. به گزارش مديکال نيوزتودي، در اين مقاله در مورد طبيعي بودن اسهال در دوران بارداري و دلايل احتمالي آن بحث خواهيم کرد.

اسهال در دوران بارداري
اسهال يک بيماري بسيار شايع است که مي تواند همه را از جمله زنان باردار را مبتلا کند. بر اساس اعلام کالج دستگاه گوارش آمريکا، هيچ تحقيقات به روز در مورد شيوع اسهال در زنان باردار وجود ندارد. در دوران بارداري اسهال ممکن است ناشي از تغييرات هورموني يا جسمي باشد. با اين حال، مي تواند ارتباطي با بارداري نداشته باشد و در نتيجه عفونت يا اختلال اساسي روده باشد.

تغييرات هورموني
يک تغيير که مي تواند باعث اسهال شود افزايش سطح پروستاگلاندين است. پروستاگلاندين ها مانند اکسي توسين به تحريک انقباضات رحم کمک مي کنند، اما همچنين باعث افزايش حرکت در طول دستگاه گوارش نيز مي شوند. اگر مدفوع خيلي سريع از روده ها عبور کند منجر به اسهال مي شود. افزايش سطح پروستاگلاندين همچنين مي تواند باعث بروز اسهال در چرخه قاعدگي شود. پروستاگلاندين هاي مصنوعي مانند دارويي به نام ميزوپروستول به عنوان يک عارضه جانبي دچار اسهال مي شود به اين دليل که ميزوپروستول باعث جذب مدفوع بيشتر آب و الکتروليت از معده و در نتيجه باعث اسهال مي شود. پزشکان به طور معمول از ميزوپروستول راي القاي زايمان استفاده مي کنند.

اسهال عفوني
عفونت روده يکي از دلايل عمده بروز اسهال است. علاوه بر مدفوع شل و آبکي افراد مبتلا به اسهال عفوني علائم زير را نيز تجربه مي کنند:
مدفوع خونين
تهوع و استفراغ
تب و لرز
سرگيجه يا سبکي سر
برخي ارگانيسم ها که مي توانند باعث اسهال عفوني شوند:
باکتريها مانند اشريشيا کلي يا هر يک از جنس هاي کامپيلوباکتر، سالمونلا يا شيگلا
ويروس ها از جمله نوروويروس و روتاويروس
انگلي مانند ژيارديا لامبليا و کريپتوسپوريديوم
فرد مي تواند با مصرف غذا يا آب آلوده به اين ارگانيسم هاي مضر آلوده شود. هنگام سفر به کشورهاي در حال توسعه اسهال عفوني به عنوان يک خظر تلقي مي شود.

اختلالات روده
اسهال مزمن علامت يک اختلال زمينه اي روده است، مانند:
بيماري هاي التهابي روده از جمله بيماري کرون و کوليت اولسراتيو
سندرم روده تحريک پذير
بيماري سلياک
رشد بيش از حد باکتري روده کوچک
همچنين شرايط فوق طيف وسيعي از علائم ديگر را ايجاد مي کند. براي مثال:
درد و گرفتگي شکم
گاز و نفخ
کاهش وزن
خستگي
تهوع و استفراغ
مشکلات پوستي و مفصلي
کم خوني
اگر اسهال با علائم ديگر همراه است براي بررسي به پزشک مراجعه کنيد.

علل ديگر بروز اسهال
اسهال در دوران بارداري نيز مي تواند ناشي از اين موارد باشد:
عدم تحمل غذايي يا آلرژي
تغييرات رژيم غذايي
استرس يا اضطراب
مصرف داروهاي خاص
خوردن غذاهايي که حاوي الکل قندي مانند سوربيتول، زايليتول يا مانيتول هستند

چه موقع به پزشک مراجعه کنيم؟
اسهال منجر به کم آبي شديد و سوءتغذيه مي شود که براي مادر و جنين مضر است. در صورت مشاهده علائم زير زن باردار بايد فورا تحت مراقبت پزشکي قرار گيرد:
مدفوع حاوي خون يا چرک
اسهال که بيش از 48 ساعت طول مي کشد
6 بار يا بيشتر دفع مدفوع شل در يک دوره 24 ساعته
تب 39 درجه سانتيگراد يا بالاتر
استفراغ مکرر
درد شديد در راست روده يا شکم
علائم کم آبي مانند ادرار تيره رنگ، تشنگي، خشکي دهان، احساس سبکي سر يا ادرار کمتر

درمان هاي خانگي
فرد با نوشيدن آب فراوان مي تواند از کمبود آب بدن جلوگيري کند. نوشيدن مايعات حاوي الکتروليت نيز مهم است، مانند:
سوپ هاي آبکي و رقيق
نوشيدني هاي ورزشي
آب ميوه ها
نوشابه هاي بدون کافئين
براي خانم هاي باردار پزشک ممکن است يک محلول آب رساني دهاني پيشنهاد کند. بسياري از پزشکان نيز براي کمک به بازيابي الکتروليت هاي از دست رفته در اسهال رژيم غذايي ملايمي را توصيه مي کنند. نمونه هايي از غذاهاي نرم:
سيب
موز
سيب زميني ساده
برنج
کراکر شور
نان تست
همچنين از مصرف غذاهايي که باعث بدتر شدن اسهال مي شوند مانند محصولات لبني، هر نوع چربي يا قند و نوشيدني هاي حاوي کافئين خودداري کنيد.

داروها براي درمان اسهال
در دوران بارداري بايد قبل از مصرف هر داروي جديد با پزشک صحبت کنيد زيرا برخي از آنها مي توانند مضر باشند. بر اساس اعلام انجمن گوار ش آمريکا، يک مطالعه آينده نگر و کنترل شده هيچ ارتباطي بين مصرف لوپراميد در سه ماهه اول بارداري و ناهنجاري هاي اصلي جنين پيدا نکرد. ايموديم يک داروي بدون نسخه موثر براي درمان اسهال کوتاه مدت است.

خلاصه
اسهال يک بيماري شايع است که مي تواند همه را از جمله زنان باردار مبتلا کند. تغييرات هورموني، عفونت روده و اختلالات زمينه اي روده همه مي توانند باعث بروز اسهال در دوران بارداري شوند. اگر اسهال بيش از 48 ساعت طول کشيد به پزشک مراجعه کنيد. براي علائمي مانند تب، کمبود آب بدن، مدفوع خوني يا استفراغ مکرر فورا به پزشک مراجعه کنيد، همچنين قبل از مصرف هر گونه دارو براي اسهال با پزشک مشورت کنيد. نوشيدن آب فراوان و سوپ هاي آبکي و رقيق مي تواند از کمبود آب بدن جلوگيري کند.