علل شایع بروز بیماری "نقرس" چیست/ نکات تغذیه‌ای برای رهایی از حملات نقرس

وي افزود: رسوب اسيد اوريک به صورت ماده گچ مانند در اطراف مفاصل درگير، توفوس (tophus) نام دارد؛ توفوس‌ها، به صورت توده‌هاي سفت در زير پوست نواحي مفصلي و گاهي در لاله گوش بوجود مي‌آيند. اسيد اوريک مي‌تواند در کليه‌ها رسوب و سنگ کليه ايجاد کند.

حسن قمي ادامه داد: رسوب بلورهاي اسيد اوريک در بدن سبب تحريک سلول‌هاي ايمني مي‌شود که به دنبال آن، اين سلول‌ها مواد شيميايي ويژه‌اي به نام "پروستاگلاندين‌ها" و "لوکوترين"ها را از خود ترشح مي‌کنند که اين مواد مسبب ايجاد علائم التهاب در مفصل، درد و تورم هستند.

مردان بيش از زنان در خطر ابتلا به نقرس

وي با بيان اينکه شيوع نقرس در بين مردان بسيار بيشتر از بانوان است، افزود: از نظر آماري از هر 1000 مرد، حدود هفت نفر و از هر هزاران زن حدود يک نفر به اين بيماري مبتلا مي‌شوند.

چرا حملات نقرسي شب‌ها اتفاق مي‌افتد؟

وي با بيان اينکه حملات دردآلود و تورمي مفصل در نواحي مذکور و به ويژه در شست پا معمولاً شبانه بروز مي‌کند، تشريح کرد: علت بروز درد شبانه نيز اين است که در طول روز، فرد معمولاً تحرک داشته و در حالت وضعيت ايستاده، مقادير زيادي از مايع ميان‌بافتي در پاها و بخصوص پايين‌ترين قسمتهاي آن يعني مچ پا تجمع مي‌يابد و در هنگام شب وقتي بيمار به حالت دراز‌کش و افقي درمي‌آيد مايع ميان‌بافتي نسبت به اسيد اوريک با سرعت بيشتري به جريان خون بازمي‌گردد که در نتيجه آن غلظت اسيد اوريک در پاها افزايش مي‌يابد و روند رسوب و التهاب پيش‌رونده مي‌شود.

داروهايي که ممکن است باعث بروز نقرس شوند

حسن قمي با بيان اينکه 10 درصد موارد ابتلا بر اثر توليد بيش از حد اسيد اوريک و 90 درصد آن بر اثر کاهش دفع اسيد اوريک است، خاطرنشان کرد: مصرف بعضي از داروها هم مي‌تواند سبب افزايش غلظت سرمي ‌اسيد اوريک شود؛ مصرف بلندمدت داروهاي مُدِر، «لوودوپا»، «اسيد نيکوتينيک»،‌ «پيرازيناميد» مي‌تواند باعث در بروز نقرس نقش داشته باشد همچنين مصرف مشروبات الکلي نيز از عوامل افزايش اسيد اوريک خون به شمار مي‌رود.

ارتباط برخي بيماري‌ها با ابتلا به نقرس

وي افزود: در برخي از بيماري‌ها مانند سرطان خون، لنفوم، نارسايي کليه، گرسنگي‌هاي طولاني و مفرط، چاقي و مسموميت با سرب نيز افزايش مقادير اسيد اوريک ديده مي‌شود.

علل شايع بروز نقرس

وي درباره علل شايع بروز نقرس اضافه کرد: چاقي و اضافه وزن بيش از حد در سنين نوجواني و جواني، مصرف مشروبات الکل، بيماري‌هايي مانند فشار خون بالاي درمان نشده، ديابت، چربي يا کلسترول بالاي خون و گرفتگي عروق، مصرف بعضي از داروهاي ادرارآور در درمان فشار خون، آسپرين و داروهايي که براي پيوند اعضا استفاده مي‌شوند و سابقه خانوادگي ابتلا به نقرس از عوامل شايع زمينه ساز ابتلا به اين بيماري هستند.

راه تشخيص نقرس

حسن قمي درباره راه تشخيص بيماري نقرس بيان داشت: آزمايش خون، آزمون مايع مفصل و راديوگرافي ساده از راهکارهاي تشخيص بيماري نقرس هستند.

اهميت رژيم درماني در بيماري نقرس

وي با بيان اينکه اسيد اوريک در اثر تجزيه موادي موسوم به "پورين" در بدن توليد مي‌شود، گفت: مقاديري از پورين‌ها به صورت طبيعي در خون وجود دارد و در بعضي غذاها نيز يافت مي‌شود. اسيد اوريک به عنوان يک ماده دفعي از طريق کليه و مجاري ادرار از بدن دفع مي‌شود بنابراين، رژيم درماني در نقرس و رعايت توصيه‌هاي تغذيه‌اي جزء لاينفک درمان در اين بيماران به شمار مي‌آيد و در کنار درمان‌هاي دارويي مي‌تواند به کاهش خطر تکرار حملات نقرس و التهاب مفصلي دردناک و سنگ‌هاي کليوي اسيداوريکي کمک کند.

نائب رئيس انجمن تغذيه ايران يادآور شد: از ميزان 600 ميلي‌گرم اسيد اوريک دفعي روزانه حدود يک سوم آن از طريق رژيم غذايي(پورين موجود در مواد غذايي مصرفي) و دو سوم از منابع داخلي بدن حاصل مي‌شود که نشان دهنده اهميت توجه به تغذيه و رژيم درماني در اين بيماران است.

چه غذاهايي نخوريم؟

اين متخصص تغذيه درباره تأثير رژيم غذايي افراد بر بروز بيماري نقرس تصريح کرد: مصرف بيش از حد غذاهاي حاوي پورين مانند گوشت قرمز، سيرابي، ماهي کولي، شاه ماهي، مارچوبه و قارچ مي‌تواند باعث افزايش اسيد اوريک و در نتيجه بروز نقرس شود.

وي ادامه داد: رژيم غذايي در اين بيماري شامل سه جزء است؛ اول غذاهايي که مجاز به مصرف هستند، دوم غذاهايي که سبب دفع اسيد اوريک مي‌شوند و سوم محدويت‎هاي غذايي است.

حسن قمي ادامه داد: مصرف گوشت قرمز، جگر، دل و قلوه و غذاهاي دريايي، حبوباتي مانند لوبيا و نخود، زردچوبه، قارچ خوراکي، گل کلم و اسفناج که مقادير زيادي پورين دارند، در طي حمله حاد نقرس مجاز نيست و در صورت گذر از مرحله حاد، فرد با نظر متخصص تغذيه تا حدي مجاز به مصرف برخ ياز اين مواد غذايي خواهد بود.

سبک زندگي سالم شاه‌کليد رهايي از حملات نقرس

اين متخصص تغذيه گفت: مصرف آب فراوان براي افزايش دفع اسيداوريک از کليه، کاهش وزن متناسب و بر اساس رژيم اصولي و تغيير شيوه زندگي و ترغيب به ورزش و فعاليت بدني از جمله عوامل بسيار مؤثر بر درمان بيماري نقرس است.