تماشای زیاد تلویزیون در دوران میانسالی و افزایش خطر ابتلا به زوال عقل

به نقل از نيوز، محققان کشف کردند که تماشاي تلويزيون به ميزان متوسط تا زياد طي ميانسالي با کاهش حجم ماده خاکستري مغز مرتبط است، بااين‌وجود رفتارهاي بي‌تحرک که محرک مغز هستند مانند خواندن، نتايج منفي مشابه به همراه نخواهد داشت.

ماده خاکستري بافت تيره مغز و نخاع است و به هماهنگي کنترل ماهيچه‌ها، بينايي، شنوايي، تصميم‌گيري و ديگر عملکردهاي مهم مغز کمک مي‌کند. هرچه حجم ماده خاکستري مغز بيشتر باشد مهارت‌هاي شناختي فرد نيز بهتر خواهد بود.  

تماشاي تلويزيون روند پيري ذهني را تسريع مي‌کند

پژوهشگران دانشکده بهداشت عمومي جان هاپکينز بلومبرگ ايالات‌متحده به طور خاص تاثير تماشاي تلويزيون بر حجم ماده خاکستري را بررسي کردند. دکتر رايان دوگرتي و گروه وي از بخش اپيدميولوژي، ۵۹۹ نفر را با ميانگين سني ۳۰ سال بررسي کردند و از آنان ميانگين ساعات تماشاي تلويزيون طي سال گذشته را سوال کردند.

سپس اين گروه تحت اسکن ام‌اراي قرار گرفتند و نتايج نشان داد افرادي که بيشترين ميزان تماشاي تلويزيون را گزارش کرده بودند داراي کمترين ميزان حجم ماده خاکستري مغز بودند. همچنين پژوهشگران کشف کردند، حجم ماده خاکستري مغز به ميزان ۰.۵ درصد با هر افزايش ساعت تماشاي تلويزيون کاهش مي‌يابد که همان نرخ سالانه کاهش در سنين ميانسالي است.

دکتر دوگرتي اظهار کرد: «در زمينه سلامت شناختي و مغزي تاثير همه رفتارهاي کم‌تحرک برابر نيستند و فعاليت‌هاي کم‌تحرک غير تحريک‌کننده مانند تماشاي تلويزيون با خطر بيشتر ابتلا به اختلال شناختي مرتبط است و تحريک شناختي فعاليت‌هاي بي‌تحرک (به‌عنوان‌مثال، مطالعه، بازي‌هاي رايانه‌اي و روميزي) با شناخت پايدار و کاهش احتمال زوال عقل ارتباط دارد.»

سرپرست اين تحقيق بيان کرد: درنظرگرفتن تفاوت‌هاي زمينه‌اي در تغيير رفتارهاي کم‌تحرک هنگام بررسي سلامت شناختي و مغزي بسيار مهم است.

وي افزود: نتايج تحقيقات ما نشان داد، تماشاي تلويزيون با عملکرد شناختي و حجم ماده خاکستري با فعاليت‌هاي جسمي مرتبط است و اشاره مي‌کند که اين بي‌تحرکي ممکن است سهم منحصربه‌فردي در افزايش ميزان خطر سلامت شناختي و مغزي داشته باشد. اين نتايج بسيار مهم هستند زيرا در حال حاضر پذيرفته شده است که نوروبيولوژي زوال عقل از جمله آتروفي مغز از دوران ميانسالي آغاز مي‌شود و دوره‌اي است که مي‌توان رفتارهاي قابل تغيير مانند تماشاي بيش از حد تلويزيون را مورد توجه قرار دهيم و با کاهش اين روند پيري سالم مغز را تقويت کنيم.

زوال عقل به‌سرعت در سراسر جهان در حال گسترش است

دانشمندان از نيويورک و آلاباما داده‌هاي مختلفي را مورد بررسي قرار دادند و در اين تحقيق بر کاهش شناختي، خطر ابتلا به زوال عقل و مارکرهاي ساختاري مغز از اسکن‌هاي تصويربرداري شده مغز تمرکز کردند. بر اساس داده‌هاي گزارش سازمان بهداشت جهاني، سالانه پزشکان در سراسر جهان، حدود ۱۰ ميليون مورد جديد زوال عقل را تشخيص مي‌دهند. محققان انتظار دارند تا سال ۲۰۵۰ شيوع زوال عقل در کشورهاي با درآمد بالا ۱۱۶ درصد و در کشورهاي کم‌درآمد ۲۶۴ درصد افزايش يابد.

پريا پالتا، متخصص مغز و اعصاب در مرکز پزشکي ايروينگ دانشگاه نيويورک - پروتستان / کلمبيا خاطرنشان کرد: «در حال حاضر، هيچ دارويي براي درمان يا جلوگيري از زوال عقل موجود نيست اما نتايج گزارشي که به‌تازگي منتشر شده است، نشان مي‌دهد که تقريبا ۴۰درصد از تشخيص‌هاي زوال عقل در سراسر جهان ممکن است با اصلاح ۱۲ عامل خطر ازجمله ورزش، موجب پيشگيري يا تاخير ابتلا به زوال عقل شود.»

وي افزود: يافته‌هاي ما نشان مي‌دهد که ميزان تماشاي تلويزيون که نوعي رفتار کم‌تحرک محسوب مي‌شود، ممکن است به کاهش شناختي و نشانگرهاي تصويربرداري از سلامت مغز مربوط شود؛ بنابراين کاهش رفتارهاي کم‌تحرک مانند تماشاي تلويزيون ممکن است يک هدف مهم اصلاح سبک زندگي براي حمايت از سلامت مطلوب مغز باشد.

گروه تحقيقاتي وي از شرکت‌کنندگان در مورد ميزان اوقات فراغت خود و تماشاي تلويزيون سوال کردند. با اين حال، شرکت‌کنندگان بر اساس ساعات يا زمان مشخصي سوالات را پاسخ نداند اما گزارش کردند که هرگز يا به‌ندرت تلويزيون تماشا نکردند و گاهي اوقات ميزان تماشاي تلويزيون متوسط و يا مناسب بوده و اغلب زياد تلويزيون تماشا کردند.

 اين داده‌ها شامل نتايج ۱۰ هزار و ۷۰۰ بزرگسال با ميانگين سني ۵۹ سال بود. محققان پنج مرتبه در طول ۲۴ سال اين افراد را مورد بررسي قرار دادند تا آزمايش‌هاي شناختي را با تمرکز بر حافظه فعال، زبان و عملکرد اجرايي و سرعت پردازش پيگيري کنند.

طي ۱۵ سال افرادي که گزارش کرده بودند ميزان زيادي تلويزيون تماشا مي‌کنند ۶.۹ درصد کاهش شناختي بيشتري نسبت به افرادي داشتند که به‌ندرت تلويزيون تماشا مي‌کردند.

سبک زندگي کم‌تحرک براي سالمندان تاثير منفي دارد

محققان بيرمنگام ۱۶۰۱ بزرگسال را از يک مجموعه داده با ميانگين سني ۷۶.۲ سال که تحت اسکن مغز ام‌اراي ‌قرار گرفتند مورد بررسي قرار دادند. از ميان اين بيماران  ۹۷۱ نفر ميزان تماشاي تلويزيون را در ويزيت‌هاي قبلي بسيار بالا ارزيابي کرده بودند. افرادي که ميزان تماشاي تلويزيون را متوسط ‌يا زياد توصيف کردند، بيش از يک دهه بعد، حجم کمتري از ماده خاکستري داشتند که نشان‌دهنده آتروفي يا زوال بيشتر مغز است. محققان متذکر شدند که ارتباط بين ميزان تماشاي تلويزيون و ماده خاکستري مغز با مشاهده مداوم تلويزيون در تمام دوره ميانسالي افزايش مي‌يابد.

کلي پتيت گابريل، استاد اپيدميولوژي دانشگاه آلاباما در بيرمنگام اظهار کرد: درحالي‌که نتايج مطالعات، فوايد ورزش براي حمايت از سلامت مغز را نشان داده‌اند اما در مورد عواقب احتمالي طولاني‌مدت بي‌تحرکي مانند تماشاي تلويزيون بر روي ساختار و عملکرد مغز اطلاعات کمي در دست است.

وي افزود: بررسي اين مورد مهم است زيرا نتايج تحقيقات پيشين نشان دادند که فعاليت بدني و رفتارهاي کم‌تحرک ممکن است تاثيرات مختلفي بر سلامتي و بيماري داشته باشد. انجام رفتارهاي سالم در دوران ميانسالي بين سنين ۴۵ تا ۶۴ سال ممکن است عوامل مهمي براي حمايت از مغز سالم در مراحل بعدي زندگي باشد.

 آيا ساير اشکال بي‌تحرکي مي‌تواند به مغز  آسيب برساند؟

محققان در تمامي اين تحقيقات مبناي يافته‌هاي خود را گزارش شرکت‌کنندگان قرار دادند که بيانگر محدوديت تحقيق است. همچنين تماشاي تلويزيون تنها يک نوع رفتار کم‌تحرک است و تصويري ناقص از کل زمان کم‌تحرکي ارائه مي‌دهد.

ميچل الکيند، رئيس انجمن قلب آمريکا مي‌گويد: «اين تحقيقات در ميانه بيماري همه‌گير کوويد -۱۹ بسيار به‌موقع و مهم است زيرا مي‌دانيم، افراد در زمان قرنطينه مدت بيشتري را صرف انجام فعاليت‌هاي بي‌تحرک مانند تماشاي تلويزيون مي‌کنند.»

بين تماشاي تلويزيون، کاهش شناختي و ساختار مغز ارتباطات جالبي مشاهده شده است. مشاهده تلويزيون فقط يک نوع رفتار کم‌تحرک است اما تغيير آن بسيار آسان است و مي‌تواند در حفظ و بهبود سلامت مغز تفاوت زيادي ايجاد کند.

محققان نتايج تحقيقات خود را در انجمن قلب آمريکا، اپيدميولوژي، پيشگيري، سبک زندگي و کارديومتابوليک سلامت ۲۰۲۱ ارائه کردند.