تجویز « گاز خنده» برای 300 میلیون افسرده؟/ « نیتروز اکسید» برای رفع افسردگی موثر است اما...

خراسان/ افسردگي يکي از شايعترين اختلالات رواني است که فرد مبتلا براي انجام کارهاي شخصي روزمره، فعاليت هاي اجتماعي و حرفهاي ناتوان مي شود و درصورت ناديده گرفتن درمان، زندگي و روابط خانوادگي و اجتماعي او هم آسيب ميبيند.
براساس آمارهاي سازمان جهاني بهداشت بيش از ۳۰۰ ميليون نفر به افسردگي مبتلا هستند و سالانه حدود۸۰۰ هزار نفر از اين افراد خودکشي ميکنند. از آن جا که مبتلايان زيادي به داروهاي ضد افسردگي واکنش مثبتي نشان ندادند، محققان در سال هاي اخير نياز به درمان هاي جايگزين را احساس کردند.
نحوه انجام اين پژوهش
بنابراين به تازگي طي آزمايش هاي باليني در دانشگاه شيکاگو روي 24 داوطلب، پژوهشگران به اين نتيجه رسيدند که دوز کمي از گاز نيتروز اکسيد يا گاز خنده نشانه هاي افسردگي را در بيماران مقاوم در برابر داروهاي فعلي از بين ميبرد و تاثير مثبت استفاده از اين گاز براي چندين هفته دوام دارد، ضمن اين که عوارض جانبي کمي هم نشان ميدهد. درصد بالايي از افراد مبتلا به افسردگي در اين مطالعه پس از دريافت تک دوز گاز خنده، نشانه هاي بهبودي از خود نشان دادند. گاز خنده در برخي مبتلايان منجر به عوارض جدي مثل حالت تهوع شديد بود که با کاهش غلظت گاز از ۵۰ درصد هواي دمي به ۲۵ درصد تا مقدار زيادي عوارض آن کاهش يافت.
قابل توجه اين که استفاده تفريحي از گاز نيتروژن اکسيد به عنوان ماده روان گردان به دليل آرامش بخشي، سرخوشي و توهمزايي ناشي از آن در اواخر قرن ۱۸ متداول شد و با نام هاي ديگري مثل هواي شيرين و گاز خنده هم شناخته ميشود. از اين ماده به عنوان يکي از رايج ترين بيهوشيها در دندان پزشکي و جراحيها استقبال شد. البته پيش از اين در سال 2014 مطالعات نشان داده بود که تنفس گازي که 50 درصد آن نيتروز اکسيد است براي يک ساعت آثار افسردگي را از بين ميبرد. اما آن چه که براي دانشمندان مبهم بود تنظيم دوز دقيق آن بود با توجه به اين که مصرف دوز کم گاز، بيمار را به خواب فرو ميبرد و دريافت دوز بالا، عوارض جانبي را چندين برابر تشديد ميکرد.
به گفته پيتر ناگل، متخصص بيهوشي و مراقبت هاي ويژه از دانشگاه شيکاگو، احتمالا با کم کردن دوز بتوانند به ميزان متعادلي برسند که آثار مثبت باليني را بيشتر و از طرفي عوارض جانبي را کم کنند. با توجه به اين که نمونه فعلي آزمايش هاي باليني کم و بيماران فقط براي دو هفته زيرنظر بودهاند هنوز مبهم است که آيا آثار نخستين درمان با اکسيد نيتروژن پايدار است يا نه. بنابراين براي به رسميت شناختن اين دارو به عنوان يک جايگزين درماني به جاي روش هاي فعلي، تحقيقات بيشتري بايد صورت بگيرد.
مترجم : فاطمه قاسمي منبع: euronews، sciencedaily