مکمل های پروبیوتیک و نکاتی درباره انتخاب آنها

عصر ايران/تنها کافيست بسته بندي مکمل را بخوانيد و نام پروبيوتيک درج شده روي آن را به دقت بررسي کنيد. 

اخيرا پروبيوتيک ها توانسته اند به محبوبيت زيادي ميان مردم دست يابند و به همين علت فروش مکمل هاي دارويي حاوي آنها بسيار بيشتر از گذشته شده است. اما پروبيوتيک چيست؟ فلور روده انسان متشکل از باکتري هاي مختلفي است که برخي از آنها به گوارش بهتر غذا کمک مي کنند. شماري ديگر هم توليدات پيچيده اي مانند ويتامين و آنتي بيوتيک دارند که براي سلامت کلي بدن مفيد هستند. به چنين باکتري هاي سودمندي پروبيوتيک گفته مي شود و منبع اصلي آنها لبنيات و ميوه ها به شمار مي روند.

 

آشنايي با مفهوم پروبيوتيک
روده شما از بدو تولد حاوي باکتري هايي است که تحت فرآيندي به نام کلونيزاسيون قرار مي گيرند. بسياري از اين باکتري ها در گروه "مفيد يا دوست" طبقه بندي مي شوند و عملکردهاي مختلفي از جمله تبديل فيبر به اسيدهاي چرب زنجيره کوتاه، سنتز ويتامين هاي خاص و همينطور پشتيباني از سيستم ايمني بدن را انجام مي دهند.

طبق مقاله اي که از طريق مرکز ملي اطلاعات زيست فناوري آمريکا قابل دسترسي است، مصرف مکمل هاي پروبيوتيکي به احتمال زياد مي تواند تعداد باکتري هاي مفيد نام برده را افزايش دهد. بر اساس يک تعريف رسمي پروبيوتيک عبارت است از: ميکروارگانيسم هاي زنده اي که تجويز آنها در مقادير کافي و تنظيم شده، با مزاياي سلامت محور براي ميزبان همراه خواهد بود.

در مجموع پروبيوتيک ها را مي توان به صورت مکمل و يا در قالب غذاهاي تخميري مانند کلم ترش، ماست و کفير مصرف کرد. همچنين نبايد اين دسته از محصولات را با پري بيوتيک ها اشتباه گرفت. آنها انواعي از فيبرها هستند که به عنوان منبع غذايي براي باکتري هاي ساکن روده بزرگ استفاده مي شوند.

هر پروبيوتيک، مزيتي اثبات شده
ميکروبيوم يا فلور روده شامل طيف گسترده اي از باکتري هاي متنوع است و ترکيب دقيق آن از هر فرد به فرد ديگر کاملا منحصر به فرد خواهد بود. براي مثال روده بزرگ حاوي ميلياردها باکتري با بيش از 500 گونه مختلف است. امروزه مشخص شده که يک سري از پروبيوتيک ها از فوايد سلامتي مهمي برخوردار هستند. در اين ميان مي توان به سويه هاي بيفيدوباکتريوم، لاکتوباسيلوس و ساکارومايسس اشاره کرد. بسياري از مکمل هاي پروبيوتيکي نيز ترکيبي از چندين سويه را به طور همزمان در خود جاي داده اند که همين موضوع تاثيرگذاري آنها را بالا مي برد.

تحقيقات نشان مي دهند که برخي از سويه ها براي درمان يک سري از بيماري ها از سايرين موثرتر هستند. براي نمونه بعضي از آنها به درد کنترل مشکل اسهال مي خورند و عده اي ديگر براي سندرم روده تحريک پذير طراحي شده اند. علاوه بر اين بسيار مهم است که پروبيوتيک ها به مقدار کافي و به طور اصولي مصرف شوند. پروبيوتيک ها معمولا به وسيله واحد تشکيل کلني يا به اختصار CFU اندازه گيري مي شوند. به طور کلي مشخص شده که دوزهاي بالاتر بهترين نتيجه را به همراه دارند. همچنين بين خود پروبيوتيک ها نيز تفاوت هايي وجود دارد. برخي از آنها ممکن است در دوزهاي 1 تا 2 ميليارد CFU در روز موثر باشند در حالي که شماري ديگر اثرات مطلوب را حداقل در دوزهاي 20 ميليارد CFU به بالا نشان مي دهند. گفتني است که آسيب جدي به دنبال مصرف دوزهاي بسيار بالا از پروبيوتيک ها ديده نشده است. با اين حال از آنجايي که اين دسته از فرآورده ها مقرون به صرفه نيستند و مزاياي بيشتر در دوزهاي بالاتر هم به اثبات نرسيده است، استفاده بي رويه از مکمل هاي پروبيوتيکي توصيه نمي شود.

در ادامه به برخي از مهم ترين و پر کاربردترين پروبيوتيک ها بر اساس عملکرد اختصاصي آنها در بدن انسان اشاره خواهيم کرد. آشنايي با نام اين ميکروارگانيسم ها به افراد کمک خواهد کرد تا حين خريد فرآورده هاي مرتبط از داروخانه ها، محصول مناسب شرايط خود را انتخاب کنند. تنها کافيست بسته بندي مکمل را بخوانيد و نام پروبيوتيک درج شده روي آن را به دقت بررسي کنيد.

کمک به رفع يبوست
يبوست با حرکات روده اي سخت، دفع دشوار و به دفعات کم تعريف مي شود. حالت مزمن اين اختلال ميان افراد مسن و بزرگسالاني که در بستر بيماري هستند، شيوع بالاتري دارد. هرچند احتمال وقوع اين عارضه در رده سني کودکان هم وجود خواهد داشت. علاوه بر اين ابتلا به سندرم روده تحريک پذير (IBS) گاها يبوست مداوم را به عنوان يکي از اصلي ترين علائم بيماري معرفي مي کند.

با وجود آن که درمان هاي رايج شامل انواع ملين ها است، اما طي سال هاي اخير تغييرات رژيم غذايي و استفاده از مکمل هاي پروبيوتيکي نيز مد نظر قرار گرفته و به جايگزيني محبوب تبديل شده است.


به نظر مي رسد که مکمل هاي پروبيوتيکي شامل سويه هاي زير تاثير مناسبي بر کاهش شدت يبوست داشته باشند:

- B. longum

- S. cerevisiae

- L. acidophilus

- L. reuteri

- L. plantarum

- L. rhamnosus

- B. animalis

کمک به رفع اسهال
اسهال نيز به صورت حرکات روده اي شل تا مايع که بيش از حد معمول رخ مي دهند، تعريف مي شود. اين اختلال به طور معمول کوتاه مدت است اما مي تواند حالت مزمن نيز به خود بگيرد. طبق يک بررسي گسترده روي 34 مطالعه مختلف که نتايج آن توسط انتشارات سيج به چاپ رسيده است، پروبيوتيک ها تا 34 درصد ريسک ابتلا به اسهال را کاهش مي دهند.

از سويه هاي مفيد در اين زمينه عبارت اند:

- Lactobacillus rhamnosus GG

- Lactobacillus acidophilus

- Lactobacillus bulgaricus

 
از سويه هاي موثر بر کاهش وزن
-  Lactobacillus gasseri

-Lactobacillus rhamnosus 

- Bifidobacterium lactis

از سويه هاي موثر بر سلامت سيستم مغزي
- Bifidobacterium longum

- Bifidobacterium breve

- Bifidobacterium infantis

- Lactobacillus helveticus

- Lactobacillus rhamnosus

از سويه هاي موثر بر سلامت سيستم قلبي- عروقي
- Lactobacillus acidophilus

- Bifidobacterium longum

- Lactobacillus reuteri

از سويه هاي موثر بر تقويت سيستم ايمني
- Lactobacillus crispatus

- Lactobacillus gasseri

-  Bifidobacterium bifidum

- Bifidobacterium longum

از سويه هاي موثر بر سندرم روده تحريک پذير
- سويه هاي لاکتوباسيلوس

- سويه هاي بيفيدوباکتريوم

- سويه هاي استرپتوکوکوس

---

بازار

---

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar