نقش خواب در تنظیم هورمون های حیاتی بدن

خواب بر بسياري از هورمونهاي بدن از جمله هورمونهاي مربوط به استرس و گرسنگي تاثير مي گذارد. خواب زياد يا کمبود آن مي تواند ميزان هورمونها را تحت تاثير قرار دهد و به همين دليل است که داشتن خواب کافي در حفظ تعادل هورمونها ضروري است.

هورمون ها، پيام رسان هاي شيميايي هستند که در تنظيم بسياري از فرايندها، سيستم ها و عملکردهاي مهم بدن نقش حياتي دارند.

بدن براي داشتن عملکرد صحيح به طيف وسيعي از هورمون هاي مختلف نياز دارد. اين هورمونها از طريق سيستم غدد درون ريز، شبکه اي از اندام ها و غدد واقع در سراسر بدن آزاد مي شوند.

هورمون ها مسئول بسياري از عملکردهاي بدن هستند، از جمله:

- سوخت و ساز و اشتها

- رشد

- تنظيم دماي بدن

- باروري

- ضربان قلب

- فشار خون

- چرخه خواب و بيداري

به گزارش سايت تخصصي "هلث لاين"، توليد و عملکرد بسياري از هورمون ها در بدن تحت تاثير ساير عملکردهاي بدن مانند خواب است. به گفته متخصصان عملکردهاي مختلف هورمونها و ترشح آنها تحت تاثير خواب يا ريتم شبانه روزي قرار مي گيرد و برعکس.

بنابراين داشتن خواب کافي و مطلوب در تنظيم عملکرد بسياري از هورمونها حائز اهميت است که از آن جمله مي توان به هورمون هاي کورتيزول، استروژن و پروژسترون، هورمونهاي گرسنگي همچون انسولين، لپتين و گرلين، ملاتونين، هورمون تيروئيد و هورمون رشد اشاره کرد.

به عنوان مثال، هورمون ملاتونين الگوي خواب را کنترل مي کند و به بدن مي گويد چه زماني بايد بخوابد. هورمون رشد انسان نيز در ساعات خواب عميق ترشح مي شود که براي رشد و ترميم سلول ها حياتي است. عملکرد ساير هورمون ها مانند کورتيزول هم به وقت خوابيدن و مدت زمان آن  بستگي دارد.

خواب ناکافي و سطح هورمونها

به گفته متخصصان، مدت زمان خواب ايده آل براي اکثر بزرگسالان حدود ۷ تا ۹ ساعت در شب است. خواب ناکافي با پيامدهاي براي سلامتي همراه است که از آن جمله مي توان به موارد زير اشاره کرد:

- کاهش سطح ايمني بدن

- ابتلاي متعدد به عفونت ها

- افزايش موارد ابتلا به بيماري

- افزايش اشتها

- مصرف کالري بيشتر

- افزايش وزن

خواب بيش از حد و سطح هورمونها

خوابيدن براي مدت زمان طولاني نيز توصيه نمي شود. نتايج يک بررسي نشان داد که زنان با الگوي خواب هفت ساعت در شبانه روز در آزمونهاي شناختي عملکرد بهتري دارند اما خواب بيش از ۹ ساعت با عملکرد پايين در آزمونهاي شناختي همراه است.

خواب زياد نيز براي بدن مضر است و مي تواند با اين پيامدها همراه باشد:

- احساس گيجي

- احساس خستگي در طول روز

- کاهش سوخت و ساز بدن

- عدم تمرکز

- اختلال در چرخه خواب

توصيه هايي براي برخورداري از خواب کافي و تنظيم هورمون هاي بدن

تنظيم عملکرد هورموني تقريبا براي هر فرآيند بدن ضروري است. چندين کار وجود دارد که با کمک آنها مي توان اطمينان پيدا کرد که ميزان خواب کافيست، از جمله:

- در طول شب هفت تا ۹ ساعت بخوابيد.

- در يک زمان مشخص بخوابيد و از خواب بيدار شويد تا بدن زمان خواب را فراگيرد.

- اگر بد مي خوابيد، روز بعد ميزان مصرف قند خود را محدود کنيد تا سطح انسولين مختل شده جبران شود.

- تلفن همراه، تجهيزات الکترونيکي و نور مصنوعي را از اتاق خواب خود دور کنيد.

- در محيطي با تهويه مناسب و نسبتا خنک بخوابيد.