دکتر سلام/ راه های پیشگیری از ابتلا به ام اس

اصفهان امروز/ قرار گرفتن درمعرض دود سيگار به هر شکل ممکن، خطر ابتلا به ام.اس را تا سه برابر افزايش مي دهد. بنابراين تا مي توانيد فاصله ايمني تان را با فرد سيگاري افزايش دهيد. دليل آن نيز نيکوتين موجود در سيگار است. همين چند وقت پيش روز جهاني مبارزه با ام.اس (MS) بود؛ نوعي بيماري عصبي که پژوهشگران دلايل متعددي براي ابتلا به آن ذکر مي کنند. اسم اين بيماري به دليل ناآگاهي ما از دلايل ابتلا به آن کمي ترسناک است. اما پژوهش هاي جديد نشان مي دهد با رعايت بعضي نکته ها مي توان مانع از ابتلا به اين بيماري شد. يکي از شيوه هاي جلوگيري از ابتلا به اين بيماري، دريافت ويتامين D کافي است با پياده روي در معرض نورآفتاب به دست مي آيد. ۱. در غياب ويتامين D: اگر همين حالا ويزاي شما براي سفر به نروژ آماده است، آن را لغو کنيد؛ چون با سفر به نروژ ام.اس در انتظار شماست. بالاترين آمار ابتلا به ام.اس مربوط به اين کشور است. چون مردم اين کشور بالاترين آمار کمبود جذب ويتامين D را دارند. اما نکته جالب اينجاست که در مناطقي از اين کشور که ماهيگيري بيشتر رايج است، آمار ابتلا به ام.اس در سطح پاييني است. دليل آن نيز در يافت ويتامين D و اسيد چرب امگا ۳ به سبب مصرف ماهي است. اما خطر ابتلا به ام.اس در کشورهاي اسکانديناوي بيش از ساير کشورهاي جهان است. در بعضي ايالت هاي امريکا، استراليا و کشورهايي که ميزان تابش آفتاب کم است، خطر ابتلا به ام.اس بيشتر است. بنابراين در فصل تابستان تا مي توانيد با رعايت اصول ايمني هر روز چند ساعتي در معرض نور آفتاب پياده روي کنيد. اين کارباعث دريافت ويتامين D کافي و جلوگيري از ابتلا به ام.اس مي شود. ۲. هم محله اي بودن با ام.اس: هيچ مي دانستيد مکان زندگي شما ممکن است ام.اس خيز باشد؟! بله، درست شنيديد. يکي از دلايل ابتلا به ام.اس، مکان زندگي شماست. جالب اين جاست که اگر فرد در جايي زندگي کند که در آن مکان خطر ابتلا به بيماري ام.اس بالا باشد اما تا پيش از رسيدن به سن پانزده سالگي مکان زندگي اش را تغيير دهد، خطر ابتلاي به اين بيماري از بين مي رود. عکس اين قضيه نيز صادق است. افرادي که تا پيش از رسيدن به پانزده سالگي به منطقه اي که خطر ابتلا به ام.اس درآن بالاست مهاجرت کنند، خطر ابتلا فرزندان شان به اين بيماري دور از انتظار نيست. از اين مکان ها مي توان به شهرها با آلودگي هاي زيست محيطي شامل آلودگي با فاضلاب، آلودگي با امواج اضافي مانند پارازيت ها، آلودگي هاي شيميايي و آلودگي هوا بويژه مه دودهاي ناشي از آلاينده هاي صنعتي اشاره کرد. اگر قصد کوچ به مناطق خوش آب و هوا را داشته ايد، ترديدنکنيد. همين حالا کوله بارتان را ببنديد و حرکت کنيد. هرچه از شهرهاي صنعتي و عوامل آلاينده فاصله بگيريد، ازخطر ابتلا به ام.اس دور شده ايد. 3. پيامک بيشتر، سلامت بيشتر: هميشه توصيه براين است که با فاصله گيري از فناوري مي توان آرام تر بود.اعصاب آرام هم که يکي از عوامل مهم جلوگيري از ابتلا به بيماري هاي عصبي است. اما اين بار يک استثنا وجود دارد! هرچه دايره دوستان شما بيشتر باشد،خطر ابتلاي شما به ام.اس کمتر مي شود.عجيب است اگر بشنويد رسيدن هر پيامک خوشايند از طرف دوستان يا پيامک از طرف کسي که به او علاقه مند هستيد،خطر ابتلا به ام.اس را تا ۱۲ درصد کاهش مي دهد. ۴. هر نفس، يک قدم نزديک تر: شکي نيست که افراد سيگاري در معرض خطر ابتلا به ام.اس قرار دارند. اما اگر بشنويد خانواده افراد سيگاري هم در اين شرايط قرار دارند، چه حالي پيدا مي کنيد؟ اگر بشنويد قرار گرفتن در کنار فرد سيگاري حتي براي لحظاتي در مکان عمومي مانند تاکسي نيز ممکن است خطر ابتلا به ام.اس را در شما افزايش دهد چه حالي پيدا مي کنيد؟ قرار گرفتن درمعرض دود سيگار به هر شکل ممکن، خطر ابتلا به ام.اس را تا سه برابر افزايش مي دهد. بنابراين تا مي توانيد فاصله ايمني تان را با فرد سيگاري افزايش دهيد. دليل آن نيز نيکوتين موجود در سيگار است. ۵. با يک سرماخوردگي ساده مي آيد: بعضي از بيماري ها به ظاهر گذرا هستند. اما در واقعيت، موذيانه، زمينه ساز ابتلا به بعضي بيماري ها در سال هاي بعد مي شوند. ابتلا به بعضي بيماري هاي باکتريايي يا ويروسي ممکن است اعصاب را تحريک کند و خطر ابتلا به ام.اس را افزايش دهد. هرچه اين باکتري يا ويروس عامل بيماري جدي تر باشد، خطر ابتلا به ام.اس در بزرگسالي افزايش مي يابد. از اين عوامل مي توان به ويروس سرخجه، سرخک، سل، ويروس هرپس ۶ و عامل عفونت هاي شديد دندان اشاره کرد. اين ويروس ها به طور خاص اعصاب را هدف قرار مي دهند. بنابراين ممکن است زمينه ساز ابتلا به ام.اس نيز باشند. ۶. آووکادو را به خاطر بسپاريد: رعايت رژيم غذايي کم چرب و در مواردي عاري از چربي، يکي از راهکارهاي جلوگيري از ابتلا به بيماري ام.اس است. در رژيم غذايي کم چرب بايد مصرف چربي هاي تک غيراشباعي آووکادو، روغن آوودکادو، روغن زيتون و آجيل هاي خام در برنامه غذايي روزانه فرد قرار بگيرد. مصرف موادغذايي حاوي چربي هاي غيراشباع مانع از آسيب به غشاي ميلين و بافت هاي عصبي مي شود. اما فراموش نکنيداين خوراکي ها کالري بالايي دارند. بنابراين بايد کمتر از ۳۰ درصد از کالري دريافتي روزانه شما از اين منابع تأمين شود. ۷. خربزه، آب نيست: برنامه غذايي شما بايد سرشار از فيبر باشد. يکي از مهم ترين منابع حاوي فيبر، سبوس است. علاوه براين که اغلب ميوه ها و سبزي ها حاوي فيبر هستند. خربزه، هندوانه، طالبي، گرمک، پرتقال، نارنگي، هلو، شليل، گلابي، خيار، گريپ فروت و... سرشار از فيبر هستند. بنابراين روزانه حداقل يک قاچ از صيفي جات يا چند عدد از ميوه هاي ديگر حاوي فيبر ميل کنيد. فيبر نوعي هيدرات کربن است. بنابراين مصرف آن به عملکرد بهتر اعصاب کمک مي کند. غلات پخته و ذرت از ديگر منابع حاوي فيبر هستند. ۸. رژيم دکتر سوانک: در برنامه غذايي دکتر روي سوانک، پژوهشگر پرآوازه اي که ارتباط ميان رژيم غذايي و بيماري ام.اس را مطرح کرد، ماهي جايگاه خاصي دارد. هرچه چربي ماهي بيشتر باشد، بيشتر مورد توجه است. منظور از چربي ماهي اين است که ماهي حاوي مقدار بيشتري اسيد چرب امگا۳، ۶ و ۹ باشد. اين اسيد هاي چرب مانع از تخريب غشاي ميلين و درنتيجه مانع از ابتلا به ام.اس مي شوند. ماهي کاد، هرينگ، تن و ساردين از انواع ماهي هاي چرب هستند. يک نکته مهم را فراموش نکنيد: مصرف اين ماهي ها زماني اثرگذار است که به صورت بخارپز پخته شوند. ۹. پوفا بخوريد: کلمه پوفا (PUFA)، مخفف کلمه انگليسي اسيدهاي چرب چندغيراشباعي است. اين نوع اسيدهاي چرب خاصيت ضدالتهابي دارند. بنابراين با مصرف آنها خطر التهاب غلاف هاي عصبي که يکي از عوامل ايجاد ام.اس هستند، کاهش مي يابد. لينولئيک اسيد و اسيد چرب امگا ۶ در اين گروه قرار دارند. براي دريافت اين ترکيب هاي مفيد بهتر است مکمل آن را مصرف کنيد. ۱۰. متناسب شير بنوشيد: يکي از منابع مهم حاوي اسيدهاي چرب خوب،ويتامين D، ويتامين A و املاح، شير است. همه اين ترکيب ها به عملکرد بهتر اعصاب کمک مي کنند. بنابراين اگر روزانه يک ليوان شير بنوشيد، خطر ابتلا به ام.اس تا چهار برابر کاهش مي يابد. هرچه شير تازه تر و طبيعي تر باشد، خطر ابتلا به ام.اس بيشتر کاهش مي يابد. يکي از دلايلي که در زمان آلودگي هوا نوشيدن شير توصيه مي شود، کمک به کاهش خطر ابتلا به ام.اس است. اما ميزان آن نبايد به بيش از يک ليوان شير در روز برسد. ۱۱. گلوتن؛ خوب يا بد؟ بعضي از متخصصان روي اين عقيده پافشاري مي کنند که مصرف خوراکي هاي حاوي گلوتن، يعني همان پروتئين گندم، باعث تشديد خطر ابتلا به بيماري ام.اس مي شود. به اين دليل که تأثير آن گلوتن در ابتلا به ام.اس تا تشديد نشانه هاي آن در افراد مبتلا به اين بيماري شبيه تأثير اين پروتئين روي ديگر بيماري هاي خودايمني مانند سلياک است. اما گروهي ديگر از پژوهشگران معتقدند هيچ ارتباطي بين مصرف موادغذايي حاوي گلوتن و بيماري ام.اس وجود ندارد. بنابراين کلاً بهتر است مصرف نان را محدود کنيد؛ مگر انواع سبوس دار آن مانند سنگک يا نان جو. رنگين کمان به ام.اس دهن کجي مي کند هرچه ميزان غذاهاي رنگي در برنامه غذايي تان بيشتر باشد، خطر ابتلا به ام.اس کاهش مي يابد. ۱. بنفش، رنگ اول: راديکال هاي آزاد باعث آسيب به ليزين درحين شکل گيري مي شود و اين راديکال ها باعث ايجاد استرس هاي اکسيداتيو مي شوند که زمينه ساز آسيب به اعصاب است.اما آنتوسيانين اينجاست! مصرف ميوه هايي مانند شاه توت، تمشک، بلوبري، انگور قرمز يا بنفش، گيلاس، آلبالو و آلو سياه که همگي حاوي آنتي اکسيدان آنتوسيانين هستند، باعث از بين رفتن راديکال هاي آزاد مي شوند. ۲. زرد و نارنجي در جايگاه بعدي: ليموترش، هويج، پرتقال، ليمو، انگور عسگري و... نيز حاوي آنتي اکسيدان نارنجين بوده و سرشار از ويتامين C،A و E هستند. اين ويتامين ها نيز از آنتي اکسيدان هاي مهم هستند و به عملکرد بهتر اعصاب کمک مي کنند. بنابراين مصرف آنها نيز مانع ابتلا به ام.اس مي شود. ۳. قرمز در جايگاه سوم: رنگ قرمز نشان مي دهد خوراکي مورد نظر حاوي ليکوپن است. اين آنتي اکسيدان نيز باعث کاهش خطر ابتلا به ام.اس مي شود. کافي است هر روز يک عدد گوجه فرنگي، کمي توت فرنگي شيرين،چند قاچ هندوانه سرخ، يک خوشه انگور سرخ و يا کمي گوجه قرمز بخوريد.