آیا ناپلئون به قتل رسیده بود؟
عصر ایران/ پزشک جوانی به نام فرانچسکو آنتومارچی به عنوان پزشک ناپلئون به سنت هلن فرستاده شد. آنتومارچی که از همان ابتدا به عنوان پزشکی با تجربه کم و سابقه علمی مشکوک شناخته میشد، هیچگاه مورد اعتماد ناپلئون قرار نگرفت.
مرگ ناپلئون بناپارت، امپراطور پیشین فرانسه، یکی از موضوعات پیچیده و بحثبرانگیز در تاریخ است. در 5 مه 1821، ناپلئون در جزیره سنت هلن درگذشت. این جزیره که در جنوب اقیانوس اطلس قرار دارد، به عنوان مکانی دور افتاده و ناخوشایند برای تبعید امپراطور فرانسه انتخاب شده بود. شش ماه پس از شکست ناپلئون در نبرد واترلو در ژوئن 1815، نیروی دریایی بریتانیا او و همراهانش را به این جزیره منتقل کرد. اما سؤال اصلی همچنان باقی میماند: علت مرگ ناپلئون چه بود؟ آیا مرگ او ناشی از بیماریهایی مانند سرطان معده، مسمومیت یا شاید ناکارآمدی پزشکش بود؟
ناپلئون در طول سالهای تبعید خود در سنت هلن از مشکلات جسمی و روحی مختلفی رنج میبرد. در ابتدا، او با سرما، یرقان، خستگی مفرط و ناراحتی معده مواجه بود. گاهی علائمی از خوشحالی و روحیه مثبت از خود نشان میداد، اما وضعیت کلی او رو به وخامت میرفت. در نهایت، در اوایل سال 1821، وضعیت ناپلئون به شدت بدتر شد و او به بیماریهای گوارشی و علائم شدیدتر دچار شد.
در همین دوران، پزشک جوانی به نام فرانچسکو آنتومارچی به عنوان پزشک ناپلئون به سنت هلن فرستاده شد. آنتومارچی که از همان ابتدا به عنوان پزشکی با تجربه کم و سابقه علمی مشکوک شناخته میشد، هیچگاه مورد اعتماد ناپلئون قرار نگرفت. با وجود هشدارها و انتقادهای ناپلئون از او، آنتومارچی همچنان به تجویز داروهایی نظیر ملینها و برخی درمانهای دیگر ادامه میداد.
پس از مرگ ناپلئون، بررسی علت دقیق مرگ او موضوعی مورد توجه قرار گرفت. دو گروه پزشکی مختلف گزارشهای متناقضی ارائه دادند. یکی از پزشکان بریتانیایی که برای کمک به آنتومارچی به جزیره سنت هلن آمده بود، بر این باور بود که بیماری ناپلئون بیشتر ماهیتی روانی داشت و نه فیزیکی. اما، حتی این پزشک هم نتواست علت دقیقی برای مرگ ناپلئون پیدا کند.
آنتومارچی گزارش کرد که ریههای ناپلئون متورم و بزرگ شده بودند، و همچنین متوجه شد که کبد او عفونی و متورم است. علاوه بر این، او اشاره کرد که غشای قلب ناپلئون پر از تومورهای کوچک است. اما او هیچگاه سل را به عنوان علت مرگ مطرح نکرد، علیرغم اینکه یکی از نشانههای بارز سل آب آوردن ریهها است. پزشکان بریتانیایی که پس از آنتومارچی کالبدشکافی کردند، گزارشهای مختلفی ارائه دادند. برخی از آنها وضعیت ریهها را خوب ارزیابی کردند، در حالی که دیگران با آنتومارچی همنظر بودند که کبد ناپلئون عفونی و متورم بوده است. نکتهای که همه پزشکان به آن اشاره داشتند، زخم معده ناپلئون بود که به سوراخ شدن معدهاش انجامیده بود و به احتمال زیاد سرطانی شده بود.
شاید یکی از بزرگترین دلایل مباحثه در مورد علت مرگ ناپلئون، نقشی است که پزشک او، آنتومارچی، ایفا کرده است. او که سابقه علمی ضعیفی داشت و بهطور عمومی به عنوان پزشکی غیرمعتبر شناخته میشد، تصمیمات پزشکی قابل توجهی گرفت که به احتمال زیاد باعث تشدید وضعیت ناپلئون شد. تجویز ملینهای مکرر و عدم توجه به علائم بیماریهایی مانند سل، میتواند عامل اصلی بدتر شدن وضعیت ناپلئون باشد. از سوی دیگر، گزارشهای پزشکی بعدی نشان میدهند که سرطان معده نیز نقش بسزایی در مرگ او داشت.
مسمومیت با آرسنیک: یکی از تئوریهای مطرح شده درباره مرگ ناپلئون، مسمومیت با آرسنیک است. برخی از پژوهشگران معتقدند که ناپلئون به دلیل تماس طولانیمدت با آرسنیک، که به طور معمول در وسائل زندگی روزمره آن دوران استفاده میشد، مسموم شده است. آرسنیک در بدن تجمع کرده و میتواند علائمی مشابه بیماریهای گوارشی ایجاد کند.
سرطان معده: تئوری دیگری که مطرح است، این است که ناپلئون دچار سرطان معده بوده است. علائم بیماری گوارشی و زخم معده که به سوراخ شدن معده انجامید، احتمال سرطان را تقویت میکند. پزشکان بریتانیایی بعد از کالبدشکافی ناپلئون، به این نتیجه رسیدند که زخم معده او به سرطان تبدیل شده بود.
ناکامی در درمان توسط پزشک ناپلئون: پزشک ناپلئون، آنتومارچی، که خود با کمترین تجربه پزشکی به کار گرفته شده بود، به نظر میرسد نقش عمدهای در تشدید وضعیت او ایفا کرده باشد. تجویز داروهای نامناسب و تشخیصهای نادرست او، به احتمال زیاد به وخامت وضعیت ناپلئون منجر شده است.
مرگ ناپلئون بنابر دلایل مختلفی پیچیده است. این که آیا پزشک ناکارآمد نقش اساسی در مرگ او داشته است یا خیر، بهطور قطع نمیتوان گفت. اما بدیهی است که وضعیت پزشکی ناپلئون در دوران تبعیدش بهطور قابل توجهی تحت تاثیر عملکرد ناپایدار و کمتجربه پزشکش قرار گرفت. در کنار این موضوع، بیماریهای مختلفی از جمله سرطان معده و مشکلات ریوی میتوانند در این مسأله دخیل بوده باشند. در نهایت، میتوان گفت که مرگ ناپلئون نتیجه مجموعهای از عوامل مختلف از جمله بیماریهای جسمی، مشکلات پزشکی و شاید هم مسمومیت با آرسنیک بوده است.
مایکل جکسون هم به دلیل اشتباهات پزشکی جان خودش را از دست داد. خیلیها معتقدند که آنچه مایکل جکسون را کشت، خطای پزشکی نبوده و او را به وسیله داروهای پزشکی به قتل رساندهاند.