گوناگون/ گور 3 هزار ساله اشراف‌زاده جوان ایرانی کشف شد

به گزارش لایو ساینس، این زن در سن حدود ۱۸ سالگی احتمالا در اثر علل طبیعی درگذشته است. اشیای ارزشمند دفن‌شده از جمله جواهرات طلا نشان می‌دهند که او از خانواده‌ای ثروتمند با «موقعیت اجتماعی موروثی» بوده است.

به گفته علی وحدتی، باستان‌شناس وزارت میراث فرهنگی ایران و نویسنده اصلی این پژوهش که در نشریه «ایران» منتشر شده است، این آرامگاه که در محوطه باستان‌شناسی تپه چلو در استان خراسان شمالی قرار دارد، یکی از ارزشمندترین آرامگاه‌هایی است که تاکنون از تمدن خراسان بزرگ کشف شده است.

یکی از چشمگیرترین اشیای یافته‌شده در این گور باستانی، جعبه‌ای مستطیل‌شکل و تراش‌خورده از جنس سنگ سیاه و غنی از کانی کلریت بود که با نقش‌های مار و عقرب تزیین شده بود. از این جعبه برای نگهداری لوازم آرایشی یا «سرمه» استفاده می‌شد. به نوشته پژوهشگران، نقوش مار و عقرب ممکن است کارکرد آیینی یا محافظتی داشته‌اند.

یک جعبه بسیار مشابه پیش‌تر در یک آرامگاه عصر مفرغ در شمال تپه چلو و در منطقه باستانی باختر کشف شده بود‌ــ منطقه‌ای که اکنون بخش‌هایی از افغانستان، تاجیکستان و ازبکستان را در بر می‌گیرد. به گفته وحدتی، جعبه تپه چلو نیز به نظر می‌رسد از سنگی ساخته شده باشد که از باختر وارد شده است.

وحدتی نخستین‌ بار در سال ۲۰۰۶ محل تپه چلو را در جریان بررسی باستان‌شناسی حوزه رودخانه‌ای در نزدیکی این محل شناسایی کرد، اما تا سال ۲۰۱۱ نتوانست حفاری را آغاز کند.

در حال حاضر، در مجموع ۴۸ آرامگاه در این محل کشف شده‌اند که به‌صورت خوشه‌هایی با فاصله زیاد از یکدیگر قرار دارند و با تپه‌های کم‌ارتفاعی پوشیده شده‌اند.

بیشتر این آرامگاه‌ها متعلق به مجموعه باستان‌شناسی باختر-مرو (تمدن آمودریا) که بخشی از تمدن خراسان بزرگ به‌ شمار می‌رفت، تمدنی متعلق به عصر مفرغ که تا پیش از آغاز زوالش در قرن سیزدهم پیش از میلاد، با بین‌النهرین و دره سند دادوستد داشت.

اما تعدادی از این آرامگاه‌ها حتی قدیمی‌ترند و به دوران پایانی عصر مس‌سنگی در هزاره چهارم پیش از میلاد بازمی‌گردند، زمانی که نخستین سکونت‌ها در تپه چلو شکل گرفت.