میراث/ مروار بافی، هنر پر زحمت رایج در شهرهای مختلف ایران
سيري در ايران
بروزرسانی
سيري در ايران/ مرواربافي يکي از رشته هاي صنايع دستي است که طي چند سال اخير در استان گيلان رواج يافته است. مروار يک نوع چوب ترکه اي اسـت که از اطراف تهران ، کرج ، سولقان ، بهارِ همدان ، ملاير و مراغه تهيـه مي شود . البته تهيـهٔ آن درمنـاطق ديگر نيز امکان پذير بوده و حتـي در مناطـق جنـوبي کشور ( از جمله خوزستان ) نيز احتمالاً توليد آن رواج دارد . مرواربافان پس از تهيهٔ ترکه از مناطق فوق آن را انبار نموده و به تدريج پس از گرفتن زوائد آن ، ترکه ها را از طول به سه يا چهار قسمت تقسيم نموده و آنها را در پاتيل هاي مخصوصي با آب مي جوشانند و لايهٔرويي آن را مي گيرند و پس از خشک شدن جهت بافتن از آنها استفاده مي کنند .
مروار داراي ويژگيهاي خاص خود مي باشد . رنگ آن زرد است و وقتي روغن جلا مي خورد به رنگ طلايي در مي آيد . لازم به توضيح است که نوع نامرغوب آن بيشتر به رنگ سياه و سبز مي باشد . پس از بافتن مروار بايد آنرا نزديک به ۴۸ ساعت در معرض آفتاب بگذارند و اين کار بدين جهت انجام مي گيرد که بر اثر تابش نور آفتاب به ترکه هاي مروار ، رنگ آنها روشن تر شده و به رنگ طلايي در مي آيد .
محصولاتي که مرواربافان توليد مي کنند عبارتند از:
سبـد گردکوچک و بزرگ ـ سبد بيضي کوچک و بزرگ ـ سبد قايقي کوچک و بزرگ ـ کاسه در اندازه هاي مختلف ـ سبد کشکولي ـ سبد جاي ميوه ـ سبد پنجره اي ـ ساک پيک نيک ـ سبد دو طبقه سبد سه طبقه ـ جاي لباس ـ جاي بچه ـ جاي روزنامه ـ انواع لوستر ـ انواع شکلات خوري ـ جاي سوزن ونخ ـ جاي تخم مرغي ـ ميز و صندلي و مبل و محصولات متنوع ديگر . در مرواربافي علاوه بر ترکه هاي مروار ، از مواد ديگري مانند تختهٔ سه لائي ، انواع ميخ ، روغن جلا و مفتول هاي سيمي نيز استفاده مي شود و ابزارآلات توليد مروار عبارتست از اره ، رنده ، چکش ، انبردست ، گازانبر و قيچي باغباني .
مرکز اصـلي فعاليـت دست اندرکان اين صنعت اطراف آستانهٔ اشرفيه و مخصوصاً قريهٔ ْ کـورکـا ْ ، مي باشد و به طور پراکنده در مناطق ديگر استان گيلان از جمله اطراف بندرکياشهر و در صيقلان بازار جمعه نيز ديده مي شود .
شيوهٔ کار مرواربافان شبيه بافت شعاعي بامبو است ، به اين طريق که بافندگان ابتدا ترکه هاي درخت را که مادهٔ اوليهٔ مورد مصرفشان است انتخاب و آن تعداد از ترکه هايي را که قابليت تقسيم شدن به دو ، سه يا چهار قسمت را دارند ، برش طولي داده و سپس از نظر اندازه به طول هاي مورد نياز درآورده و در آب مي خيسانند تا انعطاف پذير و قابل استفاده شود .
در مرحلهٔ بافت ، تعداد چهار عدد از ترکه ها در کنار يکديگر قرار گرفته و تعداد چهار يا پنج ترکهٔ ديگر بصورت متقاطع روي آنها قرار مي گيرد تا تشکيل يک ستارهٔ هشت پر را بدهد آنگاه به وسيلهٔ ترکه هاي باريکتري مهار شده و بافنده با ترکه هاي نازک عمل بافت را به شيوهٔ يکي از زير ، يکي از رو آغاز نموده و ترکه ها را به طور يکي در ميان از لابلاي ترکه هايي که قبلاً بطور متقاطع روي يکديگر قرار گرفته عبور مي دهد و اينکار را تا تکميل قسمت کف شيئي که توليد آن مورد نظر است تعقيب مي کند .
بعد از پايان کار بافت قسمت کف ، در محلي که قرار است از آنجا به لبهٔ کار بافته شود عموماً صنعتگران به بافت حالت مارپيچي داده و کار را به شيوهٔ قبلي ادامه مي دهند و انتهاي کار را نيز بصورت مارپيچ درآورده و سرتکه ها را به داخل قسمت مارپيچ خم مي کنند .