گوناگون/ اختراعات جالب «ادیسون» که از آنها بی خبرید!

ديجياتو/ دستگاه شمارش راي اديسون زماني که تنها 22 سال داشت به عنوان اپراتور تلگراف خانه کار مي کرد و در آن زمان بود که نخستين پتنت خود را براي دستگاه ثبت راي الکتروگرافيک به ثبت رساند. او يکي از معدود مخترعاني بود که مشغول توسعه روش هايي براي شمارش راي اشخاص حقوقي (نظير اعضاي کنگره آمريکا) شده بود تا به شيوه اي منظم تر از سيستم قبلي نظراتشان را ثبت نمايد. دستگاه ابداعي اديسون به ميز راي گيرنده وصل مي شد. روي ميز، اسامي قانون گذاران با حروف فلزي در قالب دو ستون تحت عنوان بله و خير نوشته شده بود. کافي بود که قانونگذاران دکمه اي را روي دستگاه خود فشار دهند تا راي آري يا خيرشان ثبت گردد. به اين ترتيت دستگاه جرياني را براي دستگاه روي ميز رئيس جلسه ارسال مي کرد. پس از اتمام فرايند راي گيري، يک برگه حاوي مواد شيميايي خاص روي سطح فلزي قرار داده و نوعي غلطک فلزي روي آن کشيده مي شد. جريان برق ماده شيمايي آغشته شده روي کاغذ را حل مي کرد و در نهايت نتايج بله يا خير روي آن ثبت مي شدند. در ادامه يکي از همکاران اديسون به نام Dewitt Roberts دستگاه شمارش راي را در ازاي پرداخت 100 دلار خريداري کرد و تلاش نمود که آن را به کنگره بفروشد. اما کنگره با هر دستگاهي که فرايند راي گيري را سرعت مي داد و زمان لازم براي مذاکرات سياسي را کم مي کرد مخالف بود، در نتيجه مشتري خاصي براي آن اختراع پيدا نشد. غربالگر مغناطيسي سنگ آهنگ شايد بزرگ ترين شکست مالي اديسون جداکننده سنگ مغناطيسي او باشد. اين ايده که در طول دهه 1880 و 1890 ميلادي در آزمايشگاه هاي اديسون پرورش داده شد به استفاده از آهنربا براي جداسازي سنگ آهن از سنگ هاي معدني غيرقابل استفاده با گريد پايين تر مربوط مي شد. همزمان با اينکه آزمايشگاه هاي اديسون سخت مشغول ساخت جداکننده مغناطيسي اش بود، قيمت سنگ آهن نيز افزايشي قابل توجه پيدا کرد. او در ادامه حق استفاده از دستگاه خود در 145 معدن متروکه را دريافت کرد و پروژه پايلوتش را نيز در معدن Ogden نيوجرسي کليد زد. اديسون پول زيادي را صرف اين پروژه کرد و به تدريج بخش قابل توجهي از سهامش در شرکت جنرال الکتريک را فروخت تا هزينه هاي انجام اين پروژه را پرداخت نمايد. اما مشکلات مهندسي کار هيچگاه از بين نرفتند و قيمت سنگ آهن افتي قابل توجه پيدا کرد و همين مساله اديسون را وادار کرد که پروژه جداکننده سنگ آهن را کنار بگذارد. کنتور برق وقتي تصميم به انجام کاري مي گيريد که قبلا اجرا نشده، هر نوع مشکلي برايتان پيش مي آيد. ارائه خدمات الکتريکي به شرکت ها و مناطق مسکوني هم يکي از اين موارد است. اديسون براي اندازه گيري ميزان مصرف برق مشتريانش و رفع مشکل ارائه سرويس به آنها، پتنت دستگاهي به نام Webermeter را در سال 1881 ميلادي به ثبت رساند. اين دستگاه دو يا چهار پيل الکتروليتي داشت و در هر دو الکترود آن از روي و سولفات روي استفاده مي شد. اين روي، وقتي در معرض جريان الکتريسته قرار مي گرفت از يک الکترود به الکترود ديگر انتقال مي يافت. کنتور نيز در هر بار که ميخواست ميزان مصرف را بخواند پيل هاي الکترليتي را برمي داشت و آنها را با پيل هاي جديد جايگزين مي کرد. روش نگهداري ميوه يکي ديگر از اختراعات اديسون تويوب هاي شيشه اي خلا بود که همزمان با اختراع لامپ هاي رشته اي اتفاق افتاد. البته اين اختراع تماما به تلاش هاي اديسون مربوط نمي شود و بسياري افراد ديگر در پروسه تحقيقاتي و ساخت آن نقش داشتند اما پتنت هاي آن بيشتر به نام اين دانشمند ثبت گرديدند. در سال 1881 ميلادي، اديسون، درخواست ثبت پتنتي را تسليم مراجع قانوني آمريکا کرد که به روشي براي نگهداري و حفظ ميوه ها، سبزيجات و ديگر مواد ارگانيک درون ظروف شيشه اي مربوط مي شد. روش کار به اين نحو بود، که ظرف را از ميوه ها و مواردي که بايد نگهداري مي شدند پر مي کردند و سپس با استفاده از يک پمپ، تمام هواي موجود در آن تخليه مي شد. در انتها ظرف شيشه اي با يک قطعه شيشه اي ديگر مهر و موم مي شد تا هوا به درونش نفوذ نکند. يکي ديگر از اختراعات غذايي که به اديسون نسبت داده شده اما در اصل زاييده ذهن يک دانشمند فرانسوي به سال 1851 است، کاغذ مومي نام دارد. اديسون از اين کاغذ در آزمايشاتش براي ضبط صدا استفاده کرد و ماجراي اختراع اين کاغذ نيز احتمالا از اينجا ريشه مي گيرد. باتري قليايي براي ماشين هاي الکتريکي اديسون باور داشت که خودروها بالاخره روزي برقي مي شوند و در سال 1899 ميلادي، کار ساخت نوعي باتري قليايي را آغاز کرد که اساسا براي استفاده در ماشين ها طراحي شده بود. در سال 1900 حدودا 28 درصد بيش از 4000 خودروي توليدي در آمريکا انرژي مورد نيازشان را از الکتريسيته تامين مي کردند. هدف او ساخت نوعي باتري بود که مي توانست پس از هر بار شارژ مسافتي در حدود 161 کيلومتر را طي کند. اديسون بعد از 10 سال اين پروژه را به خاطر بي نتيجه بودنش کنار گذاشت. البته تلاش هاي او چندان هم بي حاصل نبود و باتري هاي ابداعي اش در ادامه به سودمندترين اختراعش بدل گرديدند و در لامپ کلاه معدنچيان، علائم رانندگي و اجسام شناور دريايي مورد استفاده قرار گرفتند. هنري فورد، دوست اديسون نيز از باتري هاي ابداعي وي در خودروي مدل T خود استفاده نمود. خانه هاي سيماني پيش ساخته در اوايل قرن بيستم، اديسون تصميم گرفت که محله هاي فقير نشين را از چهره شهر پاک کرده و در عوض خانه هايي محکم و ضد حريق را براي خانواده افراد کم درآمد بسازد. آن خانه ها قرار بود با استفاده از سيماني ساخته شوند که در کارخانه پوتلند توليد مي شدند و اديسون اعلام کرده بود که در صورت موفق آميز بودن پروژه هيچ سودي را از بابت آن طلب نمي کند. برنامه اين دانشمند اين بود که سيمان را درون قالب هاي بزرگ چوبي با اندازه و شکل خانه هاي واقعي بريزد و پس از سخت شدن سيمان، آن قالب را از اطراف سازه بردارد و کار تمام است. اديسون گفته بود که اين خانه هاي پيش ساخته را با قيمت 1200 دلار مي فروشد که حدودا يک سوم قيمت ساخت خانه هاي معمولي در آن دوران تمام مي شد. در جريان انفجار ساخت و ساز در دهه 1900 ميلادي، سيمان توليدي در کارخانه پوتلند در کارگاه هاي ساختماني متعددي در اطراف نيويورک سيتي استفاده مي شد، با اين همه، خانه هاي پيش ساخته اديسون هيچگاه به مرحله بهره برداري نرسيدند. در واقع براي تهيه قالب ها و تجهيزات به سرمايه هنگفتي نياز بود و شرکت هاي اندکي مي توانستند آن بودجه را تامين کنند. تصوير کلي اين خانه ها هم مساله ديگري بود. در آن دوران خانواده ها تمايلي به نقل مکان کردن به خانه هايي که براي محله هاي فقر نشين ساخته شده بودند و خيلي خوب مي شد تشخيص شان داد، نداشتند. عامل ديگر، شکل خشن و بي روح اين خانه ها بود. البته شرکت تحت مديريت اديسون، تعدادي خانه سيماني را اطراف نيوجرسي توليد کرد (که هنوز هم برخي از آنها سر پا هستند) با اين همه، ديدگاه اديسون، براي ايجاد محله هاي سيماني هيچگاه به حقيقت تبديل نشد. مبلمان سيماني چرا بايد يک زوج جوان براي خريد مبلماني که تنها چند سال دوام مي آورد زير بار قرض بروند؟ اديسون پيشنهاد داد که با نصف مبلغ مورد نياز براي خريد اين وسايل، مدل سيماني آنها را براي تمامي اتاق هاي منزل مي سازد و اين مبلمان ديگر نه چند سال بلکه يک عمر دوام خواهند آورد. مبلمان سيماني اديسون تنها يک و نيم برابر انواع چوبي شان وزن داشتند و آنقدر صيقل داده مي شدند که شبيه به مبلمان چوبي به نظر مي آمدند و در ازاي پرداخت تنها 200 دلار مي شد کل منزل را به آنها تجهيز کرد. در سال 1911 ميلادي، شرکت تحت مدريت اديسون، يک پيانو، وان حمام و کابينت سيماني را توليد کرد که مي شد يک گرامافون را درون آن قرار داد. آنها در ادام اين کابينت ها را به اقصي نقاط کشور بردند تا خريداران بالقوه را به سمت شان جلب نمايند و بخش جالب قضيه اينجاست که روي آنها نوشته شده بود، بدون احتياط حمل کنيد. اين کابينت ها قرار بود در جريان نمايشگاه صنعت سيمان نيويورک رونمايي شوند اما چنين اتفاقي رخ نداد و برخي گمانه زني ها حکايت از اين دارند که استحکامشان به حدي نبوده که سختي هاي سفر را تحمل کنند و سالم به مقصد برسند. گرامافون براي عروسک و اسباب بازي هاي ديگر در سال 1877 ميلادي نوشته شد اما تا سال 1890 ميلادي پتنتش به ثبت نرسيد. ايده اين بود که گرامافون را به شکلي مينياتوري بسازند و آن را در بدن يک عروسک يا اسباب بازي تعبيه نمايند و از اين طريق به شي اي بدون صدا، صدا ببخشند. درادامه گرامافون بايد در داخل محفظه اي از جنس قلع تعبيه مي شد که درون قفسه سينه عروسک جاي مي گرفت و سپس دست و پاي پيش ساخته و سري که از قبل در آلمان آماده شده بود نيز به آن متصل مي گرديد و نهايتا عروسک هاي سخنگو با قيمت حدودي 10 دلار فروخته مي شدند. متاسفانه ايده ساخت عروسک هاي سخنگو فراتر از تکنولوژي موجود براي اجراي آنها بود. در آن دوران، ضبط صدا دوران طفوليت خود را به لحاظ توسعه مي گذراند و صداهاي تهيه شده اي که قرار بود از گرامافون ها خارج شوند، گوش خراش تر از چيزي بودند که تصورش مي رفت. برخي از عروسک ها هم ابدا صدايي توليد نمي کردند يا اينکه صداي خارج شده از آنها بيش از اندازه ضعيف بود که قابل شنيدن باشد. از طرف ديگر، ظاهر شکننده اين اسباب بازي ها با ايده اوليه شان که همانا جذب کودکان بود، تناقض داشت و ساخت آنها با شکست روبرو شد. تلفني براي ارتباط با ارواح اديسون، با فراتر بردن ايده تلفن و تلگراف، در اکتبر سال 1920 ميلادي، اعلام کرد روي دستگاهي کار مي کند که قرار است خطوط ارتباطي را با عالم ارواح بگشايد. پس از جنگ جهاني اول، اعتقاد به عالم ارواح احيا شد و بسياري از مردم اميدوار بودند که علم در نهايت ابزاري را براي دسترسي به روح اموات در اختيارشان قرار دهد. اما چنين دستگاهي هيچگاه به مرحله توليد نرسيد و حتي بعد از مرگ اديسون در سال 1931 نيز خبري از آن نشد. همين مساله اين تصور را در ذهن بسياري به وجود آورد که هدف اين دانشمند از مطرح کردن چنين ايده اي صرفا شوخي با افکار عمومي بوده و بس. با کانال تلگرامي آخرين خبر همراه شويد telegram.me/akharinkhabar