اکوتوریسم/ کوه نمرود، مکانی باستانی و مرموز در ترکیه

کارناوال/ اين بار مقصد کارناوال مکاني است در ترکيه، جايي بر بلنداي کوه ها و جغرافيايي سرشار از راز هاي تاريخي پر فراز ونشيب . به کوه نمرود خواهيم رفت، جايي که در دامنه هايش اشکالي محبوس در مجسمه هايي غول پيکر نقش بسته و اين اشکال ياد آور چهره ي خدايان باستاني و تاريخ پادشاهاني نيک سيرت است. در ميان آن ها نقوش حيواناتي نمادين هم چون عقاب و شير را هم مي بينيم که هرکدام نماد و نشانه اي خاص هستند. از شرق و غرب و شمال با مجسمه هايي غول پيکر احاطه شده. برخي از آن ها را محافظان کوهستان مي نامند، اما در اصل براي محافظت از مقبره پنهاني پادشاهي رومي بنا شده اند. با اين که قرن ها است مهمان کوهستان هستند، اما هنوز هم پابرجا هستند. ناگفته هم نماند که که امروز به خاطر وقوع زلزله و عواملي از اين دست متلاشي شده اند و اجزاي هرکدام در قسمت هاي مختلف کوهستان پراکنده شده است. با اين که خيلي شبيه به حالت اوليه خود نيستند؛ هنوز هم براي بازديد کنندگان جذاب اند و هرکس قدم در اين کوهستان مي گذارد محو عظمت آن ها مي شود. کوهستان نمرود با وجود اين نمادهاي غول پيکر اسم و رسمي منحصر به فرد پيدا کرده و تبديل به يکي از پر بازديد ترين مقاصد گردشگري در ترکيه شده است. برخي هم تنها به خاطر تماشاي طلوع و غروب خورشيد، راهي اين جغرافيايي مرموز مي شوند. مي گويند از اين جا خورشيد ديدني تر است و غروب غم انگيز تر . کوه نمرود کوه نمرود، يکي از مقاصد تاريخي در ترکيه است. اين کوه، در ۴۰ کيلومتري شمال “کاهتا” Kahta نزديک “آديليامان” Adıyaman واقع شده است. اين کوه نشان دهنده تمدني از امپراطوري کومانژ است و در ارتفاع ۵۰ متري اين کوه، مجسمه هايي غول پيکر به شکل چهره انسان مي بينيم. البته اشکالي به شکل حيوانات هم مي بينيم. مجسمه هايي که در اين کوه ها وجود دارد نمادي از شخصيت هايي مانند آپولو، فورتونا، زئوس، هراکلس، و آنتيوخوس هستند. در اصل مي گويند آنتيوخوس اين مجسمه ها را براي محافظت از مقبره اش در اين مکان ساخته است. آنتيوخوس از سال ۳۸ تا ۷۰ قبل از ميلاد پادشاهي کرد و هم چنين او خود را دوست روميان و پارتيان معرفي کرده و امپراطوري او در جايي ميان رومي ها و اشکانيان واقع شده بود، به دليل همين نزديکي، او نام خدايان اين منطقه را از بين نام خدايان مقدس رومي ها و پارسيان انتخاب کرده است. در قسمت شرقي مجسمه هاي انسان نما را مي بيني در حالي که در قسمت غربي مجسمه ها را با نقوش حيوانات مي توان ديد. اين بنا يکي از آثار منحصر به فرد است که تقريبا هيچ کجا اثري مانند آن ديده نشده است. براي ساخت چنين مجسمه هاي غول پيکري از تکنولوژي پيچيده اي استفاده شده است. سرآغاز مجسمه ها يکي از حيرت انگيزترين کوه هاي ترکيه همين جا است. هنگامي که امپراطوري سلوکي توسط رومي ها در ۱۹۰ سال قبل از ميلاد شکست خورد، پادشاهي جديدي در آن جا تاسيس شد. اين امپراطوري متعلق به ۲۰۰۰ سال پيش است. 2000 سال پيش که رومي ها و اشکانيان در حال جنگ بودند، پادشاه از فرصت استفاده مي کند و يک امپراطوري قدرتمند را در جايي ميان مرز سرزمين پارسيان و روميان پايه گذاري مي کند. قبل از تاسيس اين امپراطوري پادشاهي قدرتمند سلوکي توسط رومي ها شکست داده مي شود و سپس امپراطوري کومانژ تاسيس مي شود. اين امپراطوري را پادشاه آنتيوخوس که مروج فرهنگ شادي و رستگاري بوده پايه گذاري مي کند. “کومانژ” Commagene يکي از کشورهاي جانشين سلوکي بين کوه هاي توروش و فرات و داراي فرهنگ و مراسم مذهبي غني است. 62 سال قبل از ميلاد پادشاه ” آنتيوخوس” Antiochus I Theos پس از تاسيس امپراطوري اش، آرامگاهي را بر بالاي کوه به همراه مجسمه هاي ۸ الي ۹ متري که نمادي از خودش و حيواناتي مانند شير وعقاب و هم چنين نمادهايي از خدايان يوناني و ايراني بود بنا کردند. آنتيوخوس مروج فرهنگ شادي و رستگاري بوده است و بيشتر ويرانه هايي که در کوه نمرود وجود دارد باقي مانده هاي اين پادشاه و آيين او است. پادشاه اش باور داشته اين مکان مي تواند بسيار قدرتمند و بزرگ باشد به همين دليل هم مجسمه هايي عظيم از خدايان و خودش بر روي کوه مي سازد،اين برنامه هاي مذهبي تلاش آنتيوخوس بوده تا قوميت هاي مختلف را با هم متحد کند و امپراطوري اش هم تا ۳۸ سال قبل از ميلاد يعني زمان حمله رومي ها دوام داشت. غرب وشرق نمرود، پوشيده با مجمسه هاي باستاني همان طور که قبلا هم گفتيم، نمادهايي از خدايان و پادشاهان باستاني در اين کوه وجود دارد که اکنون در اين مجسمه ها چهره در هم کشيده اند. تراس شرقي براي مراسم ها وجشن ها مورد استفاده قرار مي گرفته، مراسم ميلاد و تاج گذاري ها در اين مکان انجام مي شده است و با اين که در اين مراسم افراد بسياري شرکت مي کردند اما شواهد نشان مي دهد که مساحت اين تراس ها خيلي وسيع نبوده است. در قسمت چپ تراس شرقي آن تصوير يک شير و عقاب را مي بينيم و در قسمت راست آن تصوير شاه آنتيوخوس و هرکول را مي بينيم. عقاب در همه جا نماد اقتدار است اما اين جا به عنوان نمادي از خدايان ديده مي شود. شير هم نماد نگهبان و محافظ است و چهار مرد با کلاه خود هم نماد سربازان رومي هستند. هنگامي که شاه آنتيوخوس، براي مقابله با فشار رومي ها شروع به جنگ با دزدان دريايي Cilicia کرد و توانست شر آن ها را از منطقه دور کند؛ در آن زمان در آن منطقه صاحب اختيار گرديد. به همين دليل هم مجسمه شاه آنتيوخوس را به صورت مردي جوان با تاج طراحي کرده اند که کاملا متمايز با چهره هاي ديگر در کوهستان است. يکي از سياست هاي متعادل اين شاه اين بوده که باور داشته است هم اجداد رومي و هم اجداد پارسي دارد؛ به همين دليل هم در ساختن اين بناي مقدس به يک اندازه از فاکتورهاي رومي و ايراني استفاده شده است، هم چنين دختر اول او با شاه ارد دوم ازدواج کرد که همين موضوع به حفظ روابط خوب آنتيوخوس با پارتي ها کمک مي کرد. در کتيبه هاي يافت شده در اين مکان به صورت غير مستقيم به شرايط سخت شغلي او اشاره شده است. او مي گويد، خدايان در زندگي من تاثير زيادي داشته اند و اعتقاد به آن ها باعث شده است که من بتوانم از خطرات مهم در امان باشم. او مي گويد خدايان بزرگ ترين دارايي من هستند؛ به همين دليل از خدايان مجسمه هايي را ساخته است. در تراس غربي از سمت چپ شاه آنتيوخوس و هرکول و از سمت راست آپولو، زئوس و الهه کومانژ را مي بينيم. هرکول در اين جا چيزي بيش از يک شخصيت مقدس است. الهه کومانژ هم نشان دهنده حاصل خيزي است. اين مجسمه ها اکنون آسيب ديده اند و سرهاي آن ها شکسته شده است اما برخي ها هم ميگويند ممکن است آن ها به خاطر بي احترامي هاي مسحيان اوليه و اعراب شکسته شده باشد. چگونگي کشف اين مکان توسط Karl Sester مهندس آلماني حفاري شد و مسيرهاي حمل و نقل براي عثماني فراهم شد. اما آن ها نتوانستد آرامگاه آنتيوخوس را شناسايي کنند. عموم مردم به سختي از امپراطوري Commagene چيزي مي دانستند، اگر محقق آلماني، Karl Sester اين بنا را کشف نکرده بود؛ نمرود و مجسمه هايش ناشناخته مي ماندند زيرا کم تر کسي پيدا مي شود که از امپراطوري کومانژ چيزي بداند. اين مهندس آلماني در سال ۱۸۸۰ قصد داشت يک جاده جديد در شرق آناتوليا کشف کند. جالب اين جا است که آن ها به جاي پيدا کردن جاده باستاني ، بقاياي مجسمه ها را پيدا کردند. سال بعد يک تيم تحقيقاتي به اين مکان آمد و يک کتيبه بسيار بزرگ يافت که در آن تقريبا تمام اطلاعاتي را که نياز داشتند گذاشته بود . تفاوت کوه نمرود از گذشته تا به امروز گفته مي شود در گذشته بالاي کوه نمرود پوشيده از جنگل بوده است اما حالا در نوک اين کوه تنها صخره هاي غول پيکر باقي مانده است. از طرفي تغيير بزرگ ديگري که اين مکان کرده، مربوط به مجسمه هاست. در بيشتر آن ها سرشان از بدنه اصلي مجسمه ها جدا شده است. الگوي اين آسيب ها به گونه اي است که نشان مي دهد مخالفان بت پرستي به آن ها آسيب وارد کرده اند. حوادثي طبيعي مانند زلزله هم مي تواند باعث سرنگون شدن سرهاي مجسمه ها شده باشد. از آن جايي که اين مکان در ليست ميراث جهاني يونسکو است، نابودي آن هم اهميت دارد و بايد از نابودي آن جلوگيري کرد. بازديد و اطلاعات تکميلي کوه نمرود در ۱۶۰ کيلومتري Kahta قرار گرفته است و براي رسيدن به آن بايد يک پياده روي ۶۰۰ متري را تا رسيدن به بالاي تپه ها انجام دهيد. زمان بازديد از اين کوه در ماه هاي آوريل تا اکتبر است و براي آمدن به اين مکان مي توانيد از اتوبوس و هلي کوپتر استفاده نماييد. دسترسي به اين تراس ها از طريق قسمت شمالي کوه امکان پذير است که البته اگر در ماه هاي سرد سير سال به اين جا بياييد، تنها پوشيده از برف و يخ خواهد بود. تورهاي شبانه روزي از Malatya يا Kahta به اين مکان وجود دارد. هر فصلي که به اين منطقه آمديد حتما لباس گرم همراه خود داشته باشيد. آدرس:ترکيه، منطقه آديامان، پارک ملي داگي،