ریشه ضرب المثل/ من نوکر حاکمم نه نوکر بادمجان

کجارو/ خدمه و نديمه‌هاي بسياري به نادرشاه افشار خدمت مي‌کردند که يکي از اين نوکران، آشپزي بسيار شوخ و بامزه بود و هر زمان که احساس مي‌کرد که نادرشاه کمي ناراحت و غمگين است سعي بر آن داشت با لطيفه گويي، حال و احوال او را بهتر کند و ذهن او را از گرفتاري‌هاي روزگار دور کند. اين نوکر شوخ طبع نزد پادشاه ايران جايگاه خاصي پيدا کرده بود و نادرشاه مستقيما به او فرمان داده بود که برايش غذا درست کند و هميشه از او مي‌خواست تا در کنارش بنشيند و هنگام صرف غذا از دلقک‌بازي‌ها و خوش‌زبونيش لذت ببرد. در يکي از روزهاي سرد زمستان، نوکر نادرشاه براي ناهار بادمجان درست کرد و نزد او برد. فرمانرواي ايران وقتي درب ظرف را باز کرد، از بوي فوق‌العاده‌ي بادمجان گيج شد و گفت چه رنگ و عطر خوبي دارد. سپس از پيشخدمت خواست کنارش بنشيند. او هم فرمان نادرشاه را اطاعت کرد. پادشاه کشور پهناور ايران هنگامي که مشغول غذا خوردن بود به نوکرش گفت بادمجان خيلي مقوي است و خواصيت فراواني دارد و يکي از بهترين غذاهاي ايراني محسوب مي‌شود. مرد آشپز بلافاصله حرف‌هاي نادر شاه را تاييد کرد و گفت به همين دليل من اين غذاي اصيل و خوشمزه را براي شما تدارک ديدم تا از خوردن آن لذت ببريد. پيشخدمت يک هفته بعد مجددا براي نادرشاه خورشت بادمجان درست کرد و براي او برد و وقتي پادشاه از او ميل کرد متوجه شد هنوز ناپخته است. بسيار ناراحت شد و همان لحظه به ذهنش خطور کرد که نوکرش را امتحان کند. سپس به او گفت، شنيده‌ام بادمجان براي معده خوب نيست و باعث درد آن مي‌شود. نديمه هم حرف‌هاي او را تاکيد کرد و براي اينکه دل حاکم را به دست بياورد، گفت: همان‌طور که شما فرموديد بادمجان جزو آن دسته از غذاهايي است که خوردنش معده را تحريک کرده و درد زيادي به فرد وارد مي‌کند و به نظر من خوردن کدو بهتر از بادمجان است و بسيار مقوي تر از آن بوده و هيچ آسيبي به معده وارد نمي‌کند. فرمانروا به شدت عصباني شد و به او گفت تو چند روز قبل اصرار داشتي خوردن بادمجان بسيار مفيد و پر از مواد مغزي است و هيچ ضرري براي بدن ندارد و اکنون به من مي‌گويي بادمجان خوب نيست و خوردنش به معده آسيب مي‌رساند! نديمه بسيار زيرک بود و به پادشاه گفت سرورم؛ من نوکر حاکمم، نوکر بادمجان که نيستم و وظيفه‌ي من اين است هر غذايي که شما امر کنيد فورا تهيه کنم و هر چه به مزاج شما خوش بيايد از نظر من هم عالي و هم مقوي است. چند روز گذشته شما از خوردن بادمجان لذت مي‌برديد و من هم با شما هم عقيده بودم و امروز از بادمجان خوشتان نيامد و من هم با شما همدردي کردم. نادرشاه از وجود چنين نديمه‌اي در حيرت بود و به او گفت سعي کن در زندگيت با همه رو راست باشي، حتي اگر به ضررت باشد. از آن دوران تا به امروز براي شخصي که حرف‌هايش بر اساس شرايط زماني يا مکاني تغيير کند، ضرب‌المثل زير را به کار مي‌برند: من نوکر حاکمم نه نوکر بادمجان با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد