ابنیه/ کاخ امپراتوری توکیو؛ نمادی از حفظ سنت ها در ژاپن

کجارو/ کاخ امپراتوري توکيو يکي از جاذبه‌هاي گردشگري کشور ژاپن است که با قدرت تمام سعي در حفظ فرهنگ و سنت باستاني اين کشور داشته است. با کجارو همراه باشيد تا با اين کاخ زيبا آشنا شويد. امپراتوري ژاپن در دوران امپراتوري (اشراف سالاري) فرهنگ بودايي با نفوذ قوي چين در قرن هشتم رشد و شکوفايي يافت. سپس پايتخت به شهر کنوني کيوتو يعني جايي که قواعد اشراف سالاري در مدتي مديد در آن تداوم داشت انتقال يافت. افسانه گنجي (The Tale of Genji)، که گفته مي‌شود يکي از کهن‌ترين رمان‌هاي جهان است در اين محدوده زماني نگاشته شده‌است: سلطان تنجي را بايد بنيادگذار اين دوره ژاپن دانست. وي امپراتوري بسيار مقتدر بود، شهر کيوتو پايتخت ژاپن، در دوره امپراتوري او به عظمت رسيد. همچنين برخي از پادشاهان اين دوره به علت گرايش به آئين بودا و تعصب در اين دين دست از زندگي مجلل و اشرافي خود برداشتند. سال ۶۶۰ پيش از ميلاد «جيمو تنو» (امپراتورجيمو) نبيره «نينگي_ نوميکوتو» در ياماتو (ايالت کنوني نارا) به تخت پادشاهي نشست و او نخستين امپراتور ژاپن بود. در اين دوره آئين بودائي در اين کشور رخنه کرد و به سرعت انتشار يافت، عامل اصلي پيشرفت آن، تبليغ بي‌آزار و مسالمت‌آميز و پرهيزگاري و اطاعت و انقياد نسبت به حکومت بود. زماني‌که ملکه سويکو بر اين کشور سلطنت مي‌کرد نايب السلطنه او موسوم به امير شوتوکو_تيشي که مدت ۲۹ سال (۶۲۱-۵۹۲ ميلادي) زمام‌‌دار واقعي ژاپن بود در ترويج آئين بودا کوشش کرد به کمک وي معابد بسياري در سراسر ژاپن براي عبادت بودا ساخته شد. مساعي او در اين راه به حدي بود که بوي لقب آشوکاي ژاپن دادند. در سال ۶۴۵ ميلادي شورش عظيمي در ژاپن برپا شد که در تاريخ اين کشور بنام اصلاح بزرگ از آن ياد مي‌شود، دو تن از شورشيان باسامي کامتاري وامير ناکا قدرت را قبضه کردند و سرانجام امير ناکا تحت عنوان سلطان تنجي به سلطنت رسيد و وحدت کشور را ايجاد کرد و بر خلاف گذشته که سلطان فقط رياست قبايل را داشت امير ناکا مرکزيت ايجاد کرد و به حکام ايالات و ولايات دستور داد که خراج مقرره را بپردازند. بدين ترتيب دوره سياسي تاريخ ژاپن سپري شد و دوره امپراتوري آغاز شد. در اين دوره همزمان با قدرت گرفتن کشور چين، فرهنگ و هنر اين کشور نفوذ بسياري در ژاپن پيدا کرد. ژاپن در اين دوره به سرعت رو به ترقي نهاد. تمول بسيار موجب فساد و هرج و مرج شد. بي‌عدالتي، دزدي و راهزني افزايش يافت. خاندان‌هاي بزرگ نيز، امپراتوري را آلت دست خود کردند و علنا قدرت از امپراتور خلع شد. به اين ترتيب حکومت امپراتوري جاي خود را به «حکومت شوگوني» داد. کاخ امپراتوري ژاپن يا کُوکيو (به ژاپني: 皇居 kōkyo) قصر و قلعه‌اي است که در منطقه چيوداي توکيو پايتخت ژاپن واقع شده‌است. در حال حاضر اين قلعه محل اقامت امپراتور ژاپن، امپراتور آکي‌هيتو و خانواده سلطنتي ژاپن است و مي‌توان گفت که اين کاخ نمادي از حفظ سنت‌هاي در کشور ژاپن است. از سال ۱۹۶۸ ميلادي قسمت شرقي قصر در معرض بازديد عموم قرار گرفته‌است و بازديد از آن براي همگان آزاد است. در داخل اين محوطه موزه سلطنتي ساننومارو قرار دارد. از سال ۱۹۹۳ ميلادي ورود و بازديد از اين موزه رايگان شده است. کاخ سلطنتي کيوتو ژاپن (Kyoto Imperial Palace)، مجموع کاخ سلطنتي ژاپن است، هر چند که امپراتور ژاپن در کشور اقامت نمي‌کرد، بعدها امپراتور در کاخ سلطنتي توکيو از سال ١٨٦٩ اقامت گزيد و سپس در سال ١٨٧٧ دستور به مرمت و حفاظت از کاخ سلطنتي کيوتو را صادر کرد. امروز ه اين مکان براي بازديد عموم آزاد است و آژانس خانواده سلطنتي ميزبان تورهاي عمومي ساختمان چند بار در روز مي‌باشند. اين قصر در گيون کيوتو، يک محوطه مستطيل شکل ۱/۳ کيلومتري شمال به جنوب و ۰/۷ کيلومتري شرق به غرب است که همچنين شامل باغ‌هاي کاخ سلطنتي نيز مي‌باشد، واقع شده است. کاخ سلطنتي رسما از اواخر قرن دوازدهم در همين مکان واقع شده است. اين قصر، مانند بسياري از قديمي‌ترين و مهم‌ترين ساختمان‌ها در ژاپن، توسط آتش ويران شد و چند بار در طول دوره از تاريخ خود بازسازي و مرمت شده است، گفته مي شود که اين قصر تاکنون هشت بار ويران و مجددا بازسازي شده است. در اين بنا معماري‌هاي گوناگوني از قرن دوازدهم و دوره هاي پس آن به چشم مي‌خورد. نگاهي به تاريخچه کاخ امپراتوري در سال ۱۸۶۸ ميلادي امپراتور ميجي در اولين سال امپراتوري خود نام قلعه ادو را به قلعه توکيو تغيير داد و اين مکان به عنوان محل اقامت امپراتوران ژاپن انتخاب شد. در سال ۱۸۶۹ ميلادي امپراتور ميجي نام قلعه توکيو را به قلعه امپراتور تغيير داد. در سال ۱۸۷۳ ميلادي به علت آتش سوزي‌اي که در قصر رخ داد. محل اقامت امپراتور به طور موقت به گئي رينکان (به ژاپني: 迎賓館 Geihinkan) منتقل شد. در سال ۱۸۸۸ ميلادي قصر جديد در اين مکان افتتاح شد و به نام جديد کيوجو (به ژاپني: 宮城) خوانده شد. در سال ۱۹۴۵ ميلادي در اثر بمباران هوايي قصر اصلي دچار آتش سوزي شده و امپراتور شووا بطور موقت در قصر ديگري اقامت گزيد. امپراتور بعد از جنگ، ساخت خانه هاي مردم را که طي جنگ و بمباران هاي مهيب از بين رفته بود به ترميم قصر مقدم دانسته و ساخت قصر را به سال‌هاي بعد موکول کرد که در سال ۱۹۴۸ ميلادي نام قصر به کُوکيو تغيير پيدا کرد. در سال ۱۹۶۸ ميلادي بعد از چهار سال کار ساخت قصر جديد امپراتور به پايان رسيد اما قصر جديد به طور رسمي از سال بعد مورد استفاده امپراتور شووا قرار گرفت. در حال حاضر امپراتور آکي‌هيتو و همسر ايشان کوکوميچيکو هم در گئي رينکان و هم در اين قصر اقامت دارند. (خانواده سلطنتي در زمان آکي‌هيتو، پسر هيروهيتو، چهره‌اي دوستانه‌تر از خود نشان داده و به نماد "وحدت مردمي" تبديل شده، نقشي که بر اساس قانون اساسي وظيفه اين خانواده است.) معماري کاخ امپراتوري معماري در ژاپن هم مانند چين از گودال‌هاي (چاله) اوليه آغاز مي‌شود و ساختمان‌هاي ساده با بام کاه گلي و بر روي پايه‌هاي خيزراني محدود مي‌شود. معماري اين سرزمين قطعا بايستي هماهنگ با اقليم آن باشد که چنين امري صورت گرفته است، يعني وجود جنگل‌هاي بسيار و همچنين بارش باران دو عامل هستند که نقش اساسي در معماري، به ويژه استفاده از مصالح داشته‌اند، کاربرد چوب به عنوان مصالح اصلي و ايجاد سقف‌هاي شيب‌دار در مقابل باران‌هاي سيل‌آساي آن سرزمين حائز اهميت است. نمونه‌هاي خانه‌هاي اوليه (گودالي) از دوره «يايويي» يافت شده است. معماري ژاپني را به شکل عرفي با ساختمان‌هاي چوبي، با ارتفاع کم و سقف‌هاي سفالي يا کاهگلي مي‌شناسند. در اين ساختمان‌ها درهاي کشويي (فوسوما) به جاي ديوار به کار برده مي‌شوند و به اين ترتيب اين امکان را به دست مي‌دهند که پيکربندي فضاهاي داخلي را، بسته به موقعيت، بتوان تغيير داد. آدم‌ها در شکل سنتي معماري ژاپني معمولا روي کوسن يا روي زمين مي‌نشستند. صندلي‌ها و ميزهاي بلند تا قرن نوزدهم ميلادي چندان مورد استفاده نبود. اگرچه از قرن نوزدهم به بعد ژاپن بسياري از نشانه‌هاي معماري غربي، مدرن و پست مدرن را در طرح‌هاي سنتي ژاپني ادغام کرده و امروز در تکنولوژي و طراحي معماري پيشرو است. اما در اين کاخ هيچ‌گونه از نشانه‌هاي مدرنيسم ديده مي‌شود. امپراتور وقت ژاپن، ناگاوکا- کيو از اين تاثيري که فرهنگ چين بر ژاپن گذاشته بود ناراضي بود. همين سبب شد تا پايتخت خود را به شهر Heian-kyoto که همان کيوتوي امروزي است، منتقل کند. با اين حال ساختار اين شهر نيز مانند شهر نارا و متاثر از ساختار شهرهاي چيني است اما معماري معابد و خانه‌هاي اين شهر نمونه‌هايي از هنر اصيل و بومي ژاپن هستند. در اين دوره به تدريج استفاده از مصالح بنايي سنگين وزن مانند سنگ و سفال کنار گذاشته شد و به جاي آن ژاپني‌ها به استفاده از چوب در ديوار و سقف و پارتيشن ساختمان‌هاي خود روي آوردند. از چوب درخت صدر به عنوان پوشش در معماري داخلي استفاده مي‌شد و چوب درخت کاج و صنوبر را براي ساخت سازه‌ي بنا استفاده مي‌کردند. در اين دوران بود که ژاپني‌ها از تکنيک "سقف پنهان" براي حل مشکلات زهکشي سقف استفاده کردند. اين تکنيک فقط منحصر به ژاپني‌هاست زيرا بارندگي آنجا بسيار زيادتر از چين و کره است. بزرگ شدن ابعاد ساختمان‌ها در پايتخت منجر به اين شد تا فاصله‌ي ستون‌ها از يکديگر از قاعده و قانون و تناسبات خاصي در همه‌ ساختمان‌ها پيروي کند. واحدي که در آن زمان براي فاصله‌ بين ستون‌ها به کار مي‌رفت واحد کِن بود. براي درک بهتر مطلب بايد گفت که کِن در معماري ژاپن مانند پيمون در معماري ايران است. طراحي عناصر و اجزا در معماري ژاپن بر اساس کِن موجب استانداردسازي اجزاي معماري شده و باعث شده تا معماري ژاپن ساختاري مدولار داشته باشد. با ساخت کاخ سلطنتي توکيوسبکي اشرافي به نام Shinden-Zukuri رواج پيدا کرد. اين سبک مخصوص ساختمان‌هاي مسکوني است. در اين سبک ساختمان‌ها متقارن و مانند بازو در کنار يکديگر قرار مي‌گيرند و باغي مرکزي در بين احجام تعريف مي‌شود. طراحي اين باغ مرکزي به خوبي با چشم اندازهاي طبيعي اطراف ترکيب مي شود و در هماهنگي کامل با طبيعت است. در کل باغ ژاپني از يک سو امتداد معماري و از سوي ديگر طبيعت مجسم است. معماري ژاپن همانند ساير هنرها مثل نقاشي و پيکرتراشي از مدلهاي چيني پيروي کرده که سبک دوره تانگ را مي‌توان از روي مجموعه‌هاي معابدي مانند «هوريوجي»، «کندو» يا « توداي‌بي» که هنوز در ژاپن پا برجاست هستند، بازسازي کرد. معماري ژاپن پيوندي عميق و منطقي با طبيعت برقرار کرده است. تقريبا تمام مواد ساختماني ريشه گياهي دارند. زيرا درجه حرارت، آب و هواي مرطوب باعث شده که ۹۰% جزاير ژاپني تحت پوشش گياهي قرار گيرند. الوارهاي گونه‌هاي به خصوصي همانند گياهان مخروطي همچون سدر، کاج، سرو صنوبر براي ساخت اسکلت و استخوان‌بندي ساختمان و از درختاني برگ ريز چون: بلوط، شاه بلوط براي تزئينات منزل در معماري سنتي استفاده مي‌شده است. کاخ امپراتوري توکيوکاخ امپراتوري توکيو سالانه پذيراي صد‌ها هزار گردشگر از سرتاسر جهان است و براي همه گردشگران بسيار جذاب است که امپراتورهاي ژاپن در چه فضايي زندگي مي‌کردند. گرچه اين کاخ از کاخ‌هاي باشکوه شرقي و غربي کمي دور است و نسبت به آن‌ها جلال و عظمتي کمتري دارد. با همه اين توصيف‌ها اگر براي سفر به ژاپن و توکيو رفتيد ديدن اين کاخ و طبيعت بي‌نظير اطراف آن را از دست ندهيد. با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد