تقویم تاریخ/ انعقاد "معاهده پاریس" بین ایران و انگلستان و جدا شدن افغانستان از ایران

راسخون/ پس از تصرف هرات در افغانستان توسط قواي ناصرالدين شاه قاجار، دولت انگلستان که از اين امر ناراضي بود، به ايران اعلان جنگ داد و جزيره خارک و بوشهر را به اشغال خود درآورد. در اين حال درگيري‏هايي بين نيروهاي ايراني و انگليسي روي داد که به شکست سربازان ايراني انجاميد. از اين رو مذاکراتي براي صلح آغاز شد که به عقد معاهده پاريس در فرانسه بين ايران و انگليس انجاميد. به موجب اين معاهده ننگين، دولت ايران تعهد سپرد که هرات و تمام خاک افغانستان را تخليه نمايد و از هر ادعايي نسبت به حکومت خود در هرات و تمامي افغانستان دست بردارد. انگليسي‏ها نيز پذيرفتند که قواي خود را از ايران خارج کنند و اسراي جنگي ايران را آزاد سازند. اين معاهده، دست ايران را به کلي از دخالت در افغانستان کوتاه کرد و باعث نفوذ انگلستان در دربار ايران گرديد. بنابراين، هرات به کلي از ايران جدا شد و افغانستان نيز با عنوان استقلال يابي، از ايران استقلال يافت. عهدنامه پاريس، ضربه شديد ديگري بود که بر پيکر استقلال سياسي و اقتصادي ايران وارد آمد و بر اثر آن، که کمتر از معاهدات گلستان و ترکمنچاي بين ايران و روسيه نبود،قلمرو حکومتي ايران به کمترين حد خود رسيد. با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد