جهان نما/ السالوادور کجاست؟

کجارو/ جمهوري السالوادور با طبيعت بي‌نظيرش کشوري پر از فراز و نشيب‌هاي فراوان است. جمهوري السالوادور کوچک‌ترين و متراکم‌ترين کشور (از لحاظ جمعيت) در آمريکاي مرکزي است. پايتخت و بزرگ ترين شهر السالوادور، سان سالوادور نام دارد. اين کشور تا چند قرن مکان زندگي مردمان آمريکاي ميانه (يک منطقه و دوره فرهنگي در آمريکا که مکزيک مرکزي، بليز، گواتمالا، السالوادور، هندوراس، نيکاراگوئه و کاستاريکا را شامل مي‌شود) بخصوص قوم پي‌پيل، لنکا و مايا بود. در سال ۲۰۱۵ جمعيت اين کشور ۶،۳۷۷،۱۹۵ تخمين زده شد. واحد پول السالوادور دلار آمريکا است. تاريخ در گذشته ساکنان السالوادور را سرخ‌پوستان پيپيل (در غرب) و لنکا (در شرق) تشکيل مي‌دادند. پيپيل‌ها با ورود به اين منطقه در سال ۹۰۰ ميلادي تمدن و شهرهاي پيشين را نابود کردند و پادشاهي خود را به نام کوزکاتلان به معناي «مکان جواهرات الماس» بنا نهادند. السالوادور پيپيل ها نخستين سکونتگاه ماياها با قدمت ۹۰۰ سال در اين کشور قرار دارد که امروزه با نام پارک ملي باستان‌شناسي سيهوآتان با مساحت ۷۳ هزار هکتار، يکي از محوطه‌هاي تاريخي مهم آمريکاي مرکزي است. السالوادور ماياها در اوايل قرن ۱۶ امپراطوري اسپانيا (توسط پدرو آلواردو) اين منطقه را فتح کرد اما در سال ۱۸۲۱ استقلال خود را بازيافت و ۲ سال بعد عضو جمهوري فدرال آمريکاي مرکزي شد. در سال ۱۸۴۱ که جمهوري از هم پاشيد، السالوادور با هندوراس و نيکاراگوئه يک اتحاد تشکيل دادند. عمر اين اتحاد که السالوادور در آن حاکميت مي‌کرد تنها ۳ سال (۱۸۹۵ تا ۱۸۹۸) طول کشيد و از آن پس به يک جمهوري مستقل تبديل شد. اين کشور با اينکه پس از استقلال دموکراسي به شمار مي‌رود اما در واقع توسط ۱۴ خانواده اداره مي‌شود. السالوادور از قرن ۲۰ به طور متناوب دولت‌هاي ديکتاتور و دموکرات بسياري را به خود ديده است. در سال‌هاي ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ به دلايل سياسي قتل‌هايي صورت گرفت که باعث مبارزه مسلحانه مردم شد. در سال ۱۹۶۹ طي يک بازي فوتبال بين السالوادور و هندوراس بر سر يک گل جنگ در گرفت و از آنجا که قدرت سياسي در دست چند خانواده متمرکز بود منجر به تنش اجتماعي شد. رفته رفته اوضاع بدتر شد و جنگ داخلي شکل گرفت. سرانجام در سال ۱۹۹۲ صلح برقرار شد و دوباره حکومت چندحزبي بر سر کار آمد. طي جنگ داخلي ۱۲ ساله، بين ۱۱ تا ۱۳ دسامبر ۱۹۸۱ واقعه کشتار غيرنظاميان به نام «قتل عام ال‌موزوته» باعث کشته شدن هزار تن شد. اين کشور از قرن ۱۹ تا اواسط قرن ۲۰ کودتاها و شورش‌هاي سياسي و اقتصادي بسياري را تجربه کرد. در جنگي که بين ارتش و گروه‌هاي چپگرا (به نام جنگ‌هاي داخلي سالوادوري) رخ داد اوضاع اقتصادي- اجتماعي و داخلي کشور بهم ريخت. اين اوضاع طبق توافق پايان يافت و باعث ايجاد يک جمهوري متشکل از چند حذب شد که تا به امروز ادامه دارد. آب و هوا السالوادور داراي آب و هواي گرمسيري است. زمستان اين کشور که فصلي باراني است از ماه مي شروع مي‌شود و تا اکتبر ادامه دارد. تقريبا تمام بارش‌هاي سالانه در همين بازه زماني صورت مي گيرد. بهترين زمان براي سفر به السالوادور بين ماه‌هاي دسامبر و ژانويه است که همه جا پس از فصل بارندگي سرسبز و باطراوت، و هوا بسيار عالي است. السالوادور تابستان از نوابر تا آوريل بادهاي بسامان کنترل آب و هوا را به دست مي‌گيرند. اين فصل از سال را تابستان مي‌نامند. طي اين ماه‌ها، جريان هوا رطوبت خود را هنگام عبور از بالاي کوه‌هاي هندوراس از دست مي‌دهد. به همين دليل زماني که به السالوادور مي‌رسند گرم و خشک هستند و تمام کشور بجز قسمت شمالي رشته‌کوه‌ها (که بسيار خنک است) زمان بسيار گرمي را تجربه مي‌کند. در قسمت شمال‌شرقي کشور، نزديک کوه سرو ال پيتال تمام فصل‌هاي سال (چه تابستان و چه زمستان) برف مي‌بارد. تنوع زيستي در تمام دنيا ۸ گونه لاک‌پشت دريايي وجود دارد که ۶ گونه آن در سواحل آمريکاي مرکزي زندگي مي‌کنند. از اين ۶ گونه ۴ گونه (لاک‌پشت چرمي، لاک‌پشت پوزه‌عقابي، لاک‌وشت زيتوني و لاک‌پشت درياي سبز) در ساحل سالوادور زندگي مي‌کنند که همه در خطر انقراض قرار دارند. همچنين ۵۰۰ گونه پرنده، ۱۰۰۰ گونه پروانه، ۴۰۰ گونه ثعلبيان، ۸۰۰ گونه درخت و ۸۰۰ گونه ماهي در السالوادور وجود دارند. اقتصاد از پايه‌هاي اقتصاد السالوادور پولي است که مهاجران السالوادوري در ايالات متحده به بستگان خود به اين کشور مي‌فرستند. اقتصاد اين کشور را عوامل زيادي از جمله عوامل طبيعي (توفان و زمين‌ لرزه)، سياست‌هاي دولت، درگيري‌ها و غيره به خطر انداخت. از طرفي چون کشور موفق به رسيدن به برخي اهداف بودجه تعيين‌شده براي سال ۲۰۱۱ نشد صندوق بين‌المللي پول برنامه وام ۷۵۰ ميليون دلاري را در آوريل ۲۰۱۲ متوقف کرد. امروزه گردشگري حرف اول را در اقتصاد السالوادور مي‌زند. گردشگري در سال ۲۰۱۳، ۸۰،۵۰۰ موقعيت شغلي براي مردم ايجاد کرد. يکي از جاذبه‌هاي گردشگري پرطرفدار السالوادور بقاياي تمدن ماياها است. محصولات صادراتي کشور عبارتند از قهوه، شکر، منسوجات، ميگو، کالاهاي مونتاژ، مواد شيميايي و الکتريسيته. همچنين محصولات وارداتي شامل مواد اوليه، سوخت، مواد غذايي، الکتريسيته و نفت از کشورهاي آمريکا، گواتمالا، مکزيک، آلمان و چين است. زبان اسپانيايي زبان رسمي کشور است و بيشتر مردم به همين زبان صحبت مي‌کنند. برخي افراد بومي مانند پيپيل‌ها و ماياها به زبان خود صحبت مي‌کنند. مهاجران گواتمالايي و بليزي به زبان ککچي (Q’eqchi) حرف مي‌زنند. مذهب ۴۷ درصد مردم السالوادور مسيحي کاتوليک و ۳۳ درصد پروتستان هستد. ۱۷ درصد مردم به هيچ ديني تعلق ندارند و ۳ درصد باقي شاهدان يهوه، کريشنا، مسلمان، يهودي و بودايي هستند. جمعيت مسيحيت انجيلي در اين کشور رو به رشد است. آشپزي يکي از غذاهاي محلي معروف السالوادور پوپوسا (Pupusa) نام دارد. پوپوسا نوعي تورتيلاي خانگي (نوعي نان مکزيکي) است که از پنير، لوبيا و گوشت تهيه مي‌شود. گاه اين نان را با ميگو يا اسفناج نيز پر مي‌کنند. دو غذاي محلي ديگر اين کشور يوکا فريتا (Yuca frita) و پانکن پاوو (pancon pavo) نام دارند. براي تهيه يوکا زيشه گياه کاساوا را سرخ يا آب‌پز کرده و با گوشت، هويج، پياز و کلم سرو مي‌کنند. پانکن ساندويچ گوشت بوقلمون يا مرغ طعم‌دار‌شده است. با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد