اکوتوریسم/ سنگ نگاره «اشکفت سلمان» در ایذه، شگفتی ساز تاریخ معاصر

همگردي/ در انتهاي دره اي زيبا در فاصله 3 کيلومتري جنوب غربي شهر ايذه در استان خوزستان پرستشگاه تريشا يا اشکفت سلمان واقع شده است که در آن پرستشگاه، تريشا که از خدايان ايلامي بوده است را مي پرستيدند. اين پرستشگاه داراي چهار نقش برجسته تاريخي مي باشد که در آن ها نيايش هاني پادشاه محلي آياپير به تصوير کشيده شده است که به همراه خانواده و وزير خود در حال نيايش هستند. اين آثار باز مانده از دوره ايلاميان است و ساختماني که به اتابکان تعلق داشته است در اين منطقه هنوز بقايايش باقي مانده است. در ايذه مي توان بزرگترين خط نوشته ميخي را که از دوران ايلام نو باقي مانده است مشاهده نمود. در اين مقاله مي توان با ديدني هاي ايذه و سنگ نگاره اشکفت سلمان در ايذه آشنا شد. منطقه ايذه و ديدني هاي ايذه کنوني در دوران ساساني با نام ايذه خوانده مي شده است اما وقتي که مسلمانان اينجا را فتح کردند آن را به نام ايذج ناميدند. همچنين در دوران ايلخاني – تيموري اينجا را مالمير مي خواندند. همچنان از زبان مردم محلي مي توان اين نام را شنيد اما از دهه 1330 دوباره اينجا را ايذه خواندند. از ديگر زيبايي هاي اين منطقه اين است که در مواقعي که باران مي بارد از بالاي اين صخره تاريخي آبشار زيبايي جاري مي شود که زيبايي هاي اين منطقه را دو چندان مي کند. آيا پيريا آياتم شاهک ايلامي و شاه بومي اين منطقه در زمان ايلامي ها بود و از زمان او سنگ نوشته بزرگي که به خط ميخي مي باشد به يادگار مانده است. در نقش برجسته هاي اين غار مي توان براي نخستين بار تصوير زن را در کنار مرد مشاهده نمود. کلا در مجموع تعداد نقش برجسته هاي اين غار به 4 عدد مي رسد که دو عدد از اين نقش برجسته ها در خارج غار و دو عدد از آن ها در داخل غار وجود دارد. ما در قسمت بعد سنگ نگاره اشکفت سلمان در ايذه را شرح خواهيد داد که از ديدني هاي ايذه است. اگر بخواهيم سنگ نگاره هاي اين غار را براي شما به تصوير بکشيم به اين صورت مي باشد که اولين سنگ نگاره سه شخص را که در يک رديف پشت سر هم هستند و در جلويشان آتشداني که از زمين تا اندازه ي زانوي آن ها است وجود دارد که شعله هاي آتش از آن زبانه مي کشد. و در دومين لوحه مي توان تصويري از زن و مرد را در کنار يکديگر مشاهده نمود و در فاصله چند متري از سنگ نگاره اول قرار گرفته است. يک کتيبه مستطيل شکل را مي توان در شرق اين دو سنگ نوشته ديد که در زير سايبان خميده کوه در يک نقطه اي مرتفع يا به عبارتي ديگر اشکفت بزرگ قرار گرفته است. اين کتيبه به خط ميخي مي باشد و مي توان بر روي آن چندين نقش حجاري شده را مشاهده کرد.و زير اين کتيبه نيز احتمالا تختگاه يا محل جلوس بوده است و يا محلي براي اجراي مراسم آئيني به شمار مي آمده را مي توان مشاهده نمود. وقتي که در نزديکي اين بناي تاريخي و با ارزش که در بالاي دره مشرف به شهر است قرار مي گيري مي تواني کل شهر را در زير پاي خود ببيني. روزگاري اينجا در آخرين روز هاي هخامنشي، اليمايي ها که بازماندگان ايلاميان بودند زندگي مي کردند و قلمرو خود را هم زمان با سلوکي – پارت با توجه به شرايط حاکم افزايش مي دادند. در داخل اين غار مي توان به يک چشمه آب شيرين دسترسي داشت و آبشار خروشاني که با بارش باران از بالاي اين غار سرازير مي شود يکي ديگر از جاذبه هاي گردشگري اين مکان تاريخي خصوصا در فصل هاي باراني سال است که بر ارزش و زيبايي اين منطقه مي افزايد. بنابر اين شواهدي که در اين جا وجود دارد همه اثبات مي کنند که روزگاري اينجا نيايشگاه تاريشا به شمار مي آمده و ساخت و سازهاي مذهبي زيادي در دوره ايلخاني روبروي اين اشکفت سلمان صورت گرفته است.