ایرانسرا/ بهبهان در یک نگاه

کجارو/ بهبهان،‌ بهشتي کوچک است با آثار تاريخي و طبيعي فراوان. شهري پر گل که نرگس شهلايش معروف است و در فصل بهار،‌ شقايق‌ها دامنه کوه‌هايش را رنگين مي‌کنند. بهبهان شهري تاريخي در جنوب غربي ايران است. شهر بهبهان مرکز شهرستان بهبهان در جنوب شرقي استان خوزستان است. شهرستان بهبهان از شمال و شمال شرقي به دهدشت از شرق به شهرستان گچساران، از جنوب به شهرستان گناوه، از جنوب غربي و غرب به شهرستان ماهشهر و از شمال غربي و شمال به شهرستان رامهرمز محدود مي‌شود. آب و هواي بهبهان، آب و هواي نيمه بياباني يا کوهپايه‌اي است. مردم بهبهان فارسي را به گويش بهبهاني صحبت مي‌کنند که گونه‌اي کهن از سخن گفتن پارسي است و شباهت‌هايي دستوري با گويش مردم بخش‌هايي از استان فارس و همچنين بخش‌هايي از استان بوشهر دارد. ارجان نامي است کهن که به منطقه بهبهان اطلاق مي‌شود. تقريبا در همه نوشته‌هاي تاريخ‌نويسان آنچه مشترک است اين است که ارجان در قرن هفتم هجري رو به ويراني نهاده و اين ويراني و خرابي به تدريج تا به آنجا دامن گسترده که در تواسط قرن هشتم هجري قمري يعني کمتر از يک قرن هيچ نامي از آن شهر در تاريخ بر جاي نمانده است. بهبهان کنوني که ظاهرا اهالي ارجان بدان شهر کوچ کرده‌اند، جايگزين آن شده است. اولين باري که نام بهبهان در تاريخ آورده مي‌شود، در کتاب تاريخ آل مظفر در سال ۷۵۷ هجري قمري در ذکر واقعه لشکرکشي پدرشاه شجاع آل مظفر به لرستان است. قدمت حلقه قدرت، ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ سال قبل از ميلاد تخمين زده شده است اشيايي که در کشفيات باستان‌شناسي سال ۱۳۶۱ به دست آمد، تاريخ بهبهان را تا هزاره دوم پيش از ميلاد به عقب ‌برده است. هنگام عمليات خاکبرداري در ارجان بهبهان، تابوتي بزرگ از جنس برنز کشف شد که در آن يک حلقه طلايي، نود و هشت دگمه زرين، يک خنجر، يک ميله نقره‌اي، تنگ و ساغر و سيني برنزي، ده ظرف استوانه‌اي شکل وجود داشت. حلقه طلايي در دست چپ جسد قرار داشت. اين حلقه طلايي معروف به حلقه قدرت با بيش از ۳۰۰۰ سال قدمت، يکي از آثار ارزشمند، از تمدن عيلاميان در کشور محسوب مي‌شود. قدمت اين اثر باستاني، ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ سال قبل از ميلاد تخمين زده شده است. وزن اين حلقه ۲۳۷ گرم طلاي خالص است. در مورد وجه تسميه اين شهر و اينکه چرا آن را بهبهان گفته‌اند، روايات فراواني وجود دارد. برخي آن را به مفهوم «به از بهتران» يا «به بهان» دانسته‌اند و برخي ديگر براساس مطالعات تاريخي موجود اين نامگذاري را برگرفته از «شعب بران» مي‌دانند که از بهترين و خوش آب و هواترين مناطق فارس و در حوالي ارجان و در مسير اين شهر تا شيراز واقع شده بود. به نظر مي‌رسد بهبهان در ابتدا «به بران» به معناي بهتر از بران بوده که کم‌کم بر اثر سهولت در بيان و آساني کلام به «بهبهان» تبديل شده است. شهرستان بهبهان از شمال و شمال شرقي به دهدشت از شرق به شهرستان گچساران، از جنوب به شهرستان گناوه، از جنوب غربي و غرب به شهرستان ماهشهر و از شمال غربي و شمال به شهرستان رامهرمز محدود شده است. اراضي شهرستان بهبهان را کوه‌هاي نه چندان بلندي پوشانيده است. رودخانه‌‌هاي مارون (طاب)، خيرآباد و زهره اين شهرستان را مشروب مي‌کنند. هواي آن گرم است و از نظر بارندگي جزء نواحي خشک به شمار مي‌آيد. وزش بادهاي خشک و سوزان شمال و بادهاي مرطوب جنوب در تابستان موجب هواي شرجي اين شهر مي‌شوند. گندم، جو، کنجد و خرما از توليدات عمده کشاورزي شهر بهبهان هستند. بر طبق سرشماري سال ۱۳۹۰ جمعيت ساکن در اين شهرستان ۱۰۷٬۴۱۲ نفر بوده است. امروزه جمعيت بهبهان ترکيبي است از پارسي‌تبارهاي بهبهاني، قوم لر و نيز اقليتي از مهاجرين عرب. مردم اين شهر به گويش بهبهاني تکلم مي‌کنند. شهرستان بهبهان به دو بخش جديد و قديم تقسيم مي‌شود. از محله‌هاي قديمي مي‌توان مسجد بردي، پهلوانان، ويس، سادات، ميرزاها، کاروانسرا، گچپزان، شاه‌فضل، بوعلي‌ها، لب‌آب، درويشا، سبزپوشان، باقرخان، محسني‌ها، معمارها، ملاهان، گودکلو، گود بقال، ميدان‌ خراساني‌ها، آقا پير حيدر، بازار نو، محله پر، آهنگرها و... را نام برد. محله‌هاي جديد شهر چمنک، شهر نو، ذوالفقاري، فلکه بيد بلند و پل قائم هستند. بهبهان مرکز توليد گل نرگس در جنوب کشور است، گل‌دهي نرگس از نيمه دوم سال آغاز مي‌شود و تا پايان بهمن و گاهي نيز نيمه اول اسفند ادامه مي‌يابد. بهبهان از قديم صنايع‎دستي متنوعي داشته است که به دليل تحولات اقتصادي و ظهور مشاغل جديد اکثر آن‌ها فراموش شده و از بين رفته‌اند؛ صنايعي همچون مسگري، ورشوسازي، ساخت قليان، ظروف سفالي، عبابافي، نمدمالي، لحاف‌دوزي، توليد کلاه نمدي، گيوه و... که در حال حاضر تنها عبابافي، نمدمالي، لحاف‌دوزي و گيوه‌دوزي همچنان به حيات خود ادامه مي‌دهند. پيشينه عبابافي در بهبهان به هزار سال قبل باز مي‌گردد. قدماي شهر معتقد هستند تعداد کارگاه‌هاي بي‌شماري براي بافت عبا در شهر وجود داشته که در حال حاضر تنها حدود بيست مکان کارگاهي از آن دوران باقي مانده است که برخي از آن‌ها مخروبه‌اي بيش نيستند. عباي توليدي بهبهان در سال‌هاي گذشته از طريق خليج فارس و با لنج و کشتي به بحرين فرستاده مي‌شد و تاجران عرب آن را با خود به ساير بلاد عربي و شمال آفريقا برده و به فروش مي‌رساندند، اما در حال حاضر عمده صادرات عبا از طريق اهواز به کويت انجام مي‌شود و از آنجا به ساير کشورهاي عربي فرستاده مي‌شود. اماکن تاريخي بهبهان عبارتند از: ديوار و خندق اطراف شهر، مسجد جامع و راسته بازار بهبهان، بقعه بشير نذير، گور مکشوفه کتين هوتران، مجموعه بکان، پل خيري مح خان، قلعه مدرسه، آتشکده چهار طاق، کتيبه تنگ تکاب، برج‌هاي رضا خاني، کتيبه تنگ سروک. از زيبايي‌هاي طبيعي اين شهر هم مي‌توان به باغستان‌هاي زيباي منصوريه، روستاي تنگ‎بن، منطقه تنگ‎تکاب، کوه خائيز، دره گرمابه، تنگ سروک و باغ بهو اشاره کرد که هر سال گردشگران زيادي را به خود جذب مي‌کنند. همراهان عزيز، آخرين خبر را بر روي بسترهاي زير دنبال کنيد: آخرين خبر در سروش http://sapp.ir/akharinkhabar آخرين خبر در ايتا https://eitaa.com/joinchat/88211456C878f9966e5 آخرين خبر در آي گپ https://igap.net/akharinkhabar آخرين خبر در ويسپي http://wispi.me/channel/akharinkhabar آخرين خبر در بله https://bale.ai/invite/#/join/MTIwZmMyZT آخرين خبر در گپ https://gap.im/akharinkhabar