ديجياتو/ کارتون پينوکيو از آن دست آثاري است که شايد کمتر کسي آن را نديده باشد؛ ماجرا به يک عروسک خيمه شب بازي چوبي مربوط مي شود که رفته رفته در طول داستان جان مي گيرد و براي آنکه انساني واقعي شود بايد از دروغگويي دوري کند. بنابراين در هر نقطه اي از کارتون که پينوکيو دروغ ميگفت بيني چوبي اش بزرگ مي شد.
حالا جمعي از محققان دانشگاه Granada در اسپانيا اين خاصيت را که به اثر پينوکيو شهرت دارد مورد راستي آزمايي قرار داده اند. آنها در بررسي هاي خود دريافتند زماني که انسان دروغ مي گويد دماي نوک بيني اش تا ۱.۲ درجه سانتي گراد افت مي کند و همزمان پيشاني اش تا ۱.۵ درجه گرمتر مي شود.
بنابراين هرچه اختلاف دماي راس بيني با پيشاني بيشتر شود احتمال آنکه فرد دروغ بگويد نيز افزايش مي يابد. و اما اين واکنش عجيب ناشي از قدرت و تواني است که مغز صرف مي کند تا دروغ بگويد؛ حتما تاييد مي کنيد که فردي براي آنکه يک دروغ باورپذير بگويد بايد خوب فکر کند و همين مساله دماي پيشاني را بالا مي برد. در عين حال اما نگراني از باورپذير نبودن يک دروغ يا روشن شدن حقيقت دلهره را در فرد زياد مي کند و همين مساله دماي راس بيني را پايين مي آورد.
همين مساله موجب مي شود که برخلاف کارتن پينوکيو بيني انسان در زمان دروغ گفتن اندکي کوچک تر از اندازه طبيعي اش شود، هرچند که اين تغيير براي چشم انسان قابل درک نيست.
و اما در اين پژوهش دانشمندان از ۶۰ دانشجوي داوطلب درخواست کردند وظايفي را انجام دهند و همزمان با کمک تکنولوژي تصويربرداري حرارتي مغز آنها را اسکن کردند. در يکي از اين وظايف از داوطلبان درخواست شد که تماسي تلفني در حد ۳ تا ۴ دقيقه با فرد دلخواهشان برقرار کنند و در آن يک دروغ آشکار بگويند. اشاره کنيم که سوژه ها در اين پژوهش خودشان دروغ مدنظرشان را سر هم مي کردند و در اين مسير کمکي در اختيارشان قرار نمي گرفت. برخي مي گفتند که يک بازيگر معروف را از نزديک ديده اند و برحي ديگر ادعا مي کردند تصادف سختي داشته اند.
همزمان با اين مراحل با کمک يک دوربين حرارتي گروه کنترلي ديگر نيز تحت پايش قرار مي گرفت؛ آنها بايد تماس تلفني مشابهي مي گرفتند و به فردي که آنسوي خط قرار داشت مي گفتند که مشغول تماشاي چه محتوايي در کامپيوتر هستند (تصاويري آزاردهنده از اجساد و تصادفات رانندگي). درهر دوي اين شرايط افراد دچار دلهره مي شدند اما گروهي که آزمايش اصلي رويشان انجام مي شد اثر پينوکيو را در بيني خود و تلاش ذهني را در بخش جلويي مغزشان تجربه کردند که در واقع ناشي از دروغ گفتن بود.
به گفته محققان دست اندرکار اين اختلاف دمايي بين بيني و پيشاني در ۸۰ درصد از افرادي که دروغ گفته بودند مشاهده شد که اين دستاوردي بزرگ است و پيش بيني شده که در آينده نه چندان دور براي تشخيص مجرمان در ادارات پليس مورد استفاده قرار بگيرد.
بازار