دعای مشهور در ماه رجب از امام صادق(ع)

تسنيم/ ماه رجب در کنار ماه شعبان و رمضان يکي از ماه‌هاي پر خير و برکت مسلمانان محسوب مي‌شود. سالروز ولادت امام محمد باقر(ع) در ابتداي اين روز و نيز از سوي ديگر ولادت امام علي(ع) در اواسط اين ماه جلوه‌اي ديگر به اين ماه عظيم‌الشأن داده است. از ديگر سو در اين ماه شريف و نوراني روزهايي با نام أيا‌م‌البيض(روشنايي) است که مراسم اعتکاف در اين بازه زماني در سرتاسر کشورهاي اسلامي برگزار مي‌شود. امام کاظم(ع) در روايتي در عظمت اين ماه فرمود: «رجب ماه عظيمى است که خداوند حسنات را در آن دو چندان مى‏‌کند و گناهان را در آن محو مى‏‌کند و کسى که يک روز از رجب را روزه بدارد، آتش دوزخ به اندازه طى کردن‏ يک سال راه از او دور مى‏‌شود و کسى که سه روز روزه بدارد بهشت بر او واجب مى‏‌شود؛ رَجَبٌ‏ شَهْرٌ عَظِيمٌ يُضَاعِفُ اللَّهُ فِيهِ الْحَسَنَاتِ وَ يَمْحُو فِيهِ‏ السَّيِّئَاتِ‏ مَنْ صَامَ يَوْماً مِنْ رَجَبٍ تَبَاعَدَتْ عَنْهُ النَّارُ مَسِيرَةَ سَنَةٍ وَ مَنْ صَامَ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ». (من لا يحضره الفقيه، ج‏2 ، ص 92) در اين راستا اهل‌بيت عصمت و طهارت(ع) اهتمام فراواني بر دعا و مناجات به درگاه خداوند در اين ماه داشتند و نيز براي اتصال بيشتر شيعيان خويش به معنويت اين ماه ادعيه و مناجات‌هايي به ايشان آموختند که در ادامه به سه نمونه از ادعيه مشهور ماه شريف رجب اشاره مي‌شود: 1. راوي مي‌گويد به امام صادق(ع) گفتم جانم به فدايت به من دعايي در ماه رجب بياموز تا خداوند به واسطه آن به من خير و منفعت برساند. امام(ع) فرمود اين را بنويس. بسم‌الله الرحمن الرحيم و بگو در هر صبح و شب از ماه رجب و نيز در تعقيب نمازهاي يوميه: يا مَنْ اَرْجُوهُ لِکُلِّ خَيْرٍ وَ آمَنُ سَخَطَهُ عِنْدَ کُلِّ شَرٍّ اى آن که هر خيرى را از او اميد دارم و از خشمش در هر شرّى ايمنى جويم يا مَنْ يُعْطِى الْکَثيرَ بِالْقَليلِ اى آن که در برابر عبادت اندک مزد بسيار عطا مي کند يا مَنْ يُعْطى‏ مَنْ سَئَلَهُ اى آن که به هرکه از او بخواهد مي بخشد يا مَنْ يُعْطى‏ مَنْ لَمْ يَسْئَلْهُ وَ مَنْ لَمْ يَعْرِفْهُ‏ تَحَنُّناً مِنْهُ وَ رَحْمَةً اى آن که به هر که از او نخواهد و او را نشناسد نيز مي بخشد، عطايش از روى مهربانى و رحمت است اَعْطِنى‏ بِمَسْئَلَتى‏ اِيَّاکَ جَميعَ خَيْرِ الدُّنْيا وَ جَميعَ خَيْرِ الْأخِرَةِ با درخواستم از تو همه خير دنيا و خير آخرت را به من عنايت کن وَ اصْرِفْ عَنّى‏ بِمَسْئَلَتى‏ اِيّاکَ جَميعَ شَرِّ الدُّنْيا وَ شَرِّ الْأخِرَةِ و با درخواستم از تو همه شره دنيا و شره آخرت را بازگردان فَاِنَّهُ‏ غَيْرُ مَنْقُوصٍ مااَعْطَيْتَ زيرا آنچه را تو عطا کردى کاستى ندارد وَ زِدْنى‏ مِنْ فَضْلِکَ يا کَريمُ. و از احسانت بر من بيفزاى اى کريم. راوى مي‏‌گويد: پس حضرت امام صادق (ع) محاسن شريف‏ خود را با انگشتان دست چپ خود گرفت و اين‏ دعا را به حال التجا و تضرّع به حرکت دادن انگشت سبّابه دست راست خواند و بعد گفت: «ياذَا الْجَلالِ ‏وَ الْاِکْرامِ، يا ذَاالنَّعْمآءِ وَ الْجُودِ، يا ذَا الْمَنِّ وَ الطَّوْلِ، حَرِّمْ شَيْبَتى‏ عَلَى النَّارِ» اى داراى بزرگى و بزرگوارى، اى داراى بخشش و جود، اى داراى عطا و کرم، محاسنم را بر آتش دوزخ حرام کن. منبع: إقبال الأعمال (ط - القديمة) ابن طاووس، ج‏2، ص644 ===================== 2. شيخ در کتاب «مصباح» از معلّى بن خنيس از امام صادق (ع) روايت کرده: در ماه رجب اين دعا را بخوان: اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُکَ صَبْرَ الشَّاکِرِينَ لَکَ وَ عَمَلَ الْخَائِفِينَ مِنْکَ وَ يَقِينَ الْعَابِدِينَ لَکَ دايا شکيبايي شاکرانت و کردار ترسيدگانت و باور عبادت‌کنندگانت را از تو مي‌خواهم، اللَّهُمَّ أَنْتَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ وَ أَنَا عَبْدُکَ الْبَائِسُ الْفَقِيرُ أَنْتَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ وَ أَنَا الْعَبْدُ الذَّلِيلُ خدايا تو برتر و بزرگي و من بنده بينوا و تهيدستم، تو بي نياز و ستوده‌اي و من بنده خوارم اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ امْنُنْ بِغِنَاکَ عَلَى فَقْرِي وَ بِحِلْمِکَ عَلَى جَهْلِي وَ بِقُوَّتِکَ عَلَى ضَعْفِي يَا قَوِيُّ يَا عَزِيزُ خدايا بر محمّد و خاندانش درود فرست و عطاي اين خواسته‌ها را بر من منت بگذار به توانگري‌ات بر تهيدستي‌ام و به بردباري‌ات بر ناداني‌ام، به توانت بر ناتواني‌ام، اي عزيز اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الْأَوْصِيَاءِ الْمَرْضِيِّينَ وَ اکْفِنِي مَا أَهَمَّنِي مِنْ أَمْرِ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ خدايا بر محمّد و خاندانش آن جانشينان پسنديده درود فرست و مرا از کارهاي دنيا و آخرت نسبت به چيزي که بي‌تابم کرده کفايت کن، اي مهربان ترين مهربانان. مؤلف گويد: سيّد ابن طاووس هم اين دعا را در کتاب «اقبال» نقل کرده و از نقل او پيداست که اين دعا از جامع ترين دعاهاست و در تمام اوقات مى توان آن را خواند. منبع: مصباح المتهجد و سلاح المتعبد شيخ طوسي، ج‏2، ص 802 ===================== 3ـ ابي معشر مي‌گويد امام صادق(ع)‌ هنگامي که ماه رجب مي‌رسيد،‌ هر روز اين دعا را مي‌خواند: خَابَ الْوَافِدُونَ عَلَى غَيْرِکَ وَ خَسِرَ الْمُتَعَرِّضُونَ إِلا لَکَ وَ ضَاعَ الْمُلِمُّونَ إِلا بِکَ آنان که بر غير تو بار يافتند نااميد گشتند و آنان که به کاري جز توجه به تو پرداختند زيانکار شدند، و آنان که به درگاه غير تو وارد شدند به تباهي رسيدند وَ أَجْدَبَ الْمُنْتَجِعُونَ إِلا مَنِ انْتَجَعَ فَضْلَکَ بَابُکَ مَفْتُوحٌ لِلرَّاغِبِينَ و سودجويان دچار قحطي شدند، مگر آنان که از فضل تو سود جستند، درِ رحمتت به روي مشتاقان باز است وَ خَيْرُکَ مَبْذُولٌ لِلطَّالِبِينَ وَ فَضْلُکَ مُبَاحٌ لِلسَّائِلِينَ وَ نَيْلُکَ مُتَاحٌ لِلْآمِلِينَ وَ رِزْقُکَ مَبْسُوطٌ لِمَنْ عَصَاکَ خيرت به خواهندگان عطا شده، احسانت براي نيازمندان گواراست و عطايت براي آرزومندان آماده است و روزي‌ات حتي براي روگردانان از فرمانت گسترده است وَ حِلْمُکَ مُعْتَرِضٌ لِمَنْ نَاوَاکَ عَادَتُکَ الْإِحْسَانُ إِلَى الْمُسِيئِينَ وَ سَبِيلُکَ الْإِبْقَاءُ عَلَى الْمُعْتَدِينَ و بردباري‌ات کساني را که به دشمني‌ات برخاسته اند نيز شامل است، شيوه ات به بدکاران احسان و روشت زندگي بخشيدن به متجاوزان است اللَّهُمَّ فَاهْدِنِي هُدَى الْمُهْتَدِينَ وَ ارْزُقْنِي اجْتِهَادَ الْمُجْتَهِدِينَ خدايا مرا به راه ره‌يافتگان بدار و تلاش تلاش‌گران را روزي‌ام فرما وَ لا تَجْعَلْنِي مِنَ الْغَافِلِينَ الْمُبْعَدِينَ وَ اغْفِرْ لِي يَوْمَ الدِّينِ و مرا از بي خبران دورشده قرار مده و روز جزا آمرزشت را نصيبم کن. منبع: إقبال الأعمال (ط - القديمة) ابن طاووس، ج‏2، ص643 ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد