ارائه نکاتی کاربردی در مقاله نویسی

چطور/ آيا مي‌دانيد چطور مي‌توان با حداقلِ هزينه بوقلمونِ شکم‌پرِ خوشمزه درست کرد؟ در زمين فوتبال يک تکل فوق‌العاده زد؟ براي اقامت در کشورهاي خارجي کم‌ترين هزينه را پرداخت؟ اگر تا به حال دستور طبخِ يک غذا يا يک دستورالعمل فعاليت خانگي نوشته باشيد، ساختار اساسيِ نوشتن يک مقاله راهنما را متوجه شده‌ايد. مقاله‌ راهنما زنجيروار نوشته مي‌شود يعني مثلا مي‌گويد اول اين کار را انجام بدهيد، سپس به سراغ آن کار برويد. اصلي‌ترين سؤالي که نويسنده هنگام نوشتن چنين مقالاتي از خود مي‌پرسد اين است که «خب بعد چه اتفاقي مي‌افتد؟» اما اگر تازه داريد شروع به نوشتنِ مقاله‌ مي‌کنيد، بايد از خودتان بپرسيد براي شروعِ مقاله چه چيزي در نظر داريد و سپس بارها و بارها به اين سؤال پاسخ بدهيد. اما پيش از آن، بايد يک پيش‌نويس از مقاله براي خودتان آماده کنيد. گام ۱: موضوع مقاله را مشخص کنيد براي اينکه ببينيد که چگونه مقاله بنويسيم، اول موضوعي را انتخاب کنيد که به آن علاقه داريد و مي‌توانيد براي حداقل يک الي دو هفته بر آن تمرکز کنيد. اگر موضوع بزرگي را در نظر داريد، آن را کوچک‌تر کنيد. مثلا به جاي نوشتن مقاله‌اي درباره‌ي چگونگي دکوراسيون خانه، موضوع خود را به چگونگي دکوراسيون خانه به سبک سنتي و با کم‌ترين هزينه تغيير بدهيد. هر چقدر موضوع مقاله جزئي‌تر باشد، راحت‌تر مي‌توان تمامي جنبه‌هاي آن موضوع را پوشش داد. سپس شروع به نوشتن يک پيش‌نويس کاملا ساده کنيد و هر چه به ذهن‌تان مي‌رسد را بنويسيد. به خودتان سخت نگيريد و از تحليل کار خود اجتناب کنيد و فقط به لذت به اشتراک گذاشتن دانسته‌هاي خود بينديشيد. وقتي کارتان تمام مي‌شود، استخوان‌بندي مقاله‌ شما آماده شده است. سپس براي مدتي نوشته‌ي خود را کنار بگذاريد. گام ۲: به نيازهاي مخاطب خود اشاره کنيد براي اينکه ببينيد چگونه مقاله بنويسيم، بايد بگويم توجه به نياز مخاطب را فراموش نکنيد. حالا دوباره به سراغ مقاله‌‌ تان برويد. ديد خود را تغيير بدهيد و تصور کنيد که خواننده‌ي مقاله هستيد. ۳ کلمه براي توصيف مخاطبِ هدف خود انتخاب کنيد (مثلا حرفه‌اي‌ها، مردان مجرد). به عنوان خواننده، دوست داريد مقاله به چه سؤالاتي پاسخ بدهد؟ ممکن است هنوز پاسخ اين سؤال را ندانيد، اما در هر صورت سؤالات خود را فهرست کنيد؛ در گام بعد به جستجوي پاسخ‌هاي اين سؤالات خواهيد پرداخت. گام۳: تحقيق کنيد يکي از راه‌ها براي اينکه ببينيم که چگونه مقاله بنويسيم، تحقيق کردن است. تحقيق به مقاله‌ صحت و اعتبار مي‌بخشد. اطلاعاتي که مي‌توانيد براي نوشتن مقاله استفاده کنيد عبارتند از: - آمار و ارقام - نقل‌قول‌هاي افراد سرشناس - تعاريف - حکايات (منظور حکايات کوتاه و گويا درباره‌ي خود يا افراد ديگر) - نقل‌قول‌ها و مثال‌هايي از افرادي مثل خوانندگان مقاله يا از کتاب‌هاي شناخته‌شده‌ي آن موضوع - ارجاعات از ساير رسانه‌ها (فيلم، تلويزيون، راديو) - ابزارها، منابع يا محصولات سودمند (اگر فراوان باشند، به فکر ايجاد يک نوار کناري باشيد) - ارجاعات به مکان‌ها يا رويدادهاي محلي (اگر انتظار مقاله محدود به يک منطقه‌ي خاص باشد) هر چيزي که براي تحقيق لازم داريد را جمع‌آوري کنيد و در يک پوشه، چه فيزيکي و چه الکترونيکي، قرار بدهيد. فراموش نکنيد که منابعِ تمامي اين تحقيقات را در اختيار داشته باشيد تا براي تصديق اعتبار، آنها را در اختيار ويراستار قرار بدهيد. ممکن است بخواهيد ابتدا به جمع‌آوري اطلاعات بپردازيد و سپس آنها را غربال کنيد يا فقط تا وقتي که به نظرتان کافي باشد به جمع‌آوري اطلاعات ادامه بدهيد. در هر صورت استراتژيِ جمع‌آوري اطلاعات، به خودتان و سبک کارتان مربوط مي‌شود. گام ۴: پيش‌نويس موثق‌تري بنويسيد مخاطب‌تان را در نظر بگيريد و با استفاده از اطلاعاتِ پشتيباني که جمع‌آوري کرده‌ايد پيش‌نويس موثقتري بنويسيد. گاهي اوقات در گام‌هاي ۲ و ۳ ممکن است به اين نتيجه برسيد که بايد از اول يک پيش‌نويس تازه را آماده کنيد. يا ممکن است بخواهيد نوشته‌هاي فعلي را بازبيني کنيد تا لحن گفتاري بهتري با مخاطب خود داشته باشيد. اين دفعه که پيش‌نويس را مي‌خوانيد، از خود بپرسيد: آيا اين نوشته به کار مي‌آيد؟ آيا بيش از اندازه کلي، سطحي، کسل‌کننده، مبهم يا پرشکاف نيست؟ اگر اينطور است، از نشريات مورد علاقه‌ي خود الگو بگيريد. نويسندگان اين نشريات از چه تکنيک‌هايي که شما هم مي‌توانيد به کار بگيريد، استفاده مي‌کنند؟ گام ۵: مقاله‌ خود را مشخص‌تر بنويسيد مقاله را چند بار مرور کنيد تا مطمئن شويد که همه‌ي گام‌هاي فرايندِ نگارش مقاله را طي کرده‌ايد. مقاله بايد کامل و جامع باشد. شما مي‌خواهيد که مخاطب با خواندنِ کلِ مقاله بتواند با کم‌ترين هزينه براي شب عيد شام درست کند، در فوتبال يک تکل فوق‌العاده بزند يا بهترين مکان براي اقامت را پيدا کند. اگر روايت مقاله‌ شما در جهت‌هاي مختلفي حرکت مي‌کند، به کمک عناوين فرعي مقاله را به نکات کليدي کوچک‌تر تقسيم کنيد. ترکيب کردن اطلاعات پيچيده و تقسيم آن به گام‌هاي کوچک‌تر به ويژه در نگارش آنلاين اهميت دارد، و در قالب چاپي نيز متداول است. گام ۶: بخوانيد، بازبيني کنيد، تکرار کنيد پيش‌نويس مقاله‌ خود را با صداي بلند براي يکي از دوستان خود بخوانيد. سپس، از او يک سري سؤال بپرسيد: آيا او متوجه مطلب شد؟ آيا چيزي از قلم افتاده است؟ آيا مطلب ديگري وجود داشت که او مايل به دانستن آن باشد؟ آيا او مي‌تواند به روش‌هاي اشاره شده در مقاله عمل کند؟ با در ذهن داشتن پيشنهادات او، بهترين تصميم ممکن را درباره‌ي تغييرات مورد نظر خود اتخاذ کنيد. سؤالات زير مي توانند به شما در يافتن اشتباهات يا از قلم افتادگي‌ها کمک کند: - آيا شما به اندازه‌ي کافي درباره‌ي ترکيبات/ منابع مورد نياز براي انجام فعاليت مورد نظر در مقاله به خواننده توضيح داده‌ايد؟ - آيا همه‌ي گام‌هاي مهم را تحت پوشش قرار داده‌ايد؟ - آيا ترتيب فرايند مقاله منطقي است؟ - آيا از کلماتي که نشان‌دهنده‌ي توالي باشند مثلِ «در ابتدا، بعد از آن، سپس» استفاده کرده‌ايد؟ - آيا به خواننده در خصوص مشکلات ممکن هشدار داده‌ايد؟ بازنويسي کنيد، بلند بخوانيد، بازنويسي کنيد، سپس بلند بخوانيد و بازنويسي کنيد، يک کمک يک دوستِ منتقد اشکالات ممکن را پيدا کنيد و تنها وقتي که از مقاله‌ خود احساس رضايت پيدا کرديد، آن را به همراه يک نامه‌ي پوششي به يک انتشارات مناسب بفرستيد. نکات تکميلي براي نوشتن يک مقاله‌ خوب ۱. براي نوشتن يک مقاله‌ خوب، ابتدا موضوع مورد نظر خود را انتخاب و درباره‌ي محدوده‌ي کار خود تصميم‌گيري کنيد. (موضوع بايد به اندازه‌ي کافي کوچک باشد و محدوده‌ي آن بايد به وضوح ترسيم شده باشد.) ۲. در خصوص موضوع، يک تحقيق مفصل و جدي انجام بدهيد. (اطمينان حاصل کنيد که هيچ مطلبي را از قلم نينداخته‌ايد.) ۳. رساله‌ها، مقالات و کتاب‌هاي مرتبط با موضوع خود را بخوانيد تا با تمامي جوانب مرتبط با موضوع آشنايي پيدا کنيد. (ميزان درک و دريافت شما از مطالبي که خوانديد، تعيين‌کننده‌ي کيفيت مقاله‌ شما خواهد بود.) ۴. اگر موضوع شما هنوز وسيع و کلي است، بر طبق مطالبي که خوانديد آن را بازبيني کنيد و تا جاي ممکن کوچک‌تر نماييد. (محدود نکردن موضوع به اين معناست که شما مي‌خواهيد يک مطلب سنگين با يک شيوه‌ي نوشتاري معمولي بنويسيد.) ۵. براي نوشتن مقاله برنامه داشته باشيد. (نوشتن بدون داشتن برنامه، بي‌فايده است. برنامه، نقشه‌ي راه شما خواهد بود.) ۶. دانش و اطلاعاتي را که خوانده و جمع‌آوري کرده‌ايد، طبقه‌بندي کنيد. ۷. اطلاعات نامرتبط را دور بريزيد. ۸. براساس برنامه، شروع به نوشتن مقاله کنيد. (منتظر چيزي براي الهام گرفتن نباشيد. به محض شروع نوشتن، الهام خواهيد گرفت.) ۹. مقاله خود را به زباني ساده، واضح و قابل‌فهم بنويسيد. (استفاده از زبان پرتکلف، کلمات مبهم و جملات طولاني از ويژگي‌هاي يک مقاله‌ خوب به حساب نمي‌آيند.) ۱۰. افراد از تمامي سنين بايد بتوانند به راحتي ادعاها، هدف و جملات شما را درک کنند. ۱۱. بايد منظور شما از اصطلاح، مفاهيم و کلماتي که در مقاله به کار مي‌بريد مشخص باشد. (ضمن نوشتن مقاله، يک لغت‌نامه‌ي معمولي و تخصصي در کنار خود داشته باشيد. بزرگ‌ترين خطري که يک مقاله با آن مواجه مي‌شود، استفاده‌ي اشتباه و نا به جا از اصطلاحات و مفاهيم است. از اصطلاحات تخصصي بيش از حد استفاده نکنيد چرا که حواس خواننده را از مقاله پرت مي‌کند. اصطلاحات در واقع ثمره، چارچوب، کليد و خلاصه‌ي دانش هستند. به اندازه از آنها استفاده کنيد.) ۱۲. در بخش مقدمه، هدف اصلي مقاله و نتيجه‌اي که مي‌خواهيد به آن دست پيدا کنيد را به وضوح بنويسيد. ۱۳. اولين جمله‌ي هر پاراگرف را به ايده‌ي اصلي آن پاراگرف اختصاص بدهيد. ۱۴. مراقب باشيد که مقاله‌ شما اشتباهات املائي نداشته باشد. بعد از پايان کار نگارش مقاله، از آن پرينت بگيريد و يک نگاه اجمالي به آن بيندازيد تا خطا و اشتباهات احتمالي را پيدا کنيد. ۱۵. طول يک مقاله‌ خوب به‌اندازه است. هرگونه کلمه يا حتي جمله‌ي نامربوط را حذف کنيد. مقاله‌ خوب فاقدِ هرگونه کلمه، جمله، پاراگراف‌ يا اطلاعات غيرضروري است. ۱۶. جمله يا اطلاعاتي که به شما تعلق ندارند را با ارجاع به پانويس يا پرانتز نقل کنيد. (هرچه ارجاعات مقاله بيشتر باشد، مقاله موجه‌تر خواهد بود. ارزش يک مقاله در مقالات و مطالبي نهفته است که آن مقاله به آنها ارجاع مي‌دهد.) ۱۷. در خصوص بخش نتيجه‌گيري مقاله‌ خود يک تحقيق ويژه انجام دهيد. (نتيجه‌گيري خلاصه‌ي مقاله نيست. بلکه بخشي است که دري را مي‌گشايد، چيزي را ارزيابي مي‌کند و مشارکت شما را در دنياي ايده‌ها و دنياي آکادميک به نمايش مي‌گذارد.) ۱۸. همان‌طور که يک مقدمه‌ي خوب سطح دانش شما را نشان مي‌دهد، نتيجه‌گيري نيز نفوذ شما به آينده يا به عبارت ديگر افق ديد شما را به نمايش مي‌گذارد. ۱۹. يک مقاله‌ خوب، تکراري از مقالات گذشته نيست. در عوض متني علمي است که باعث شروع کارهاي تازه، ايجاد انگيزه و مشارکت سايرين مي‌شود. ۲۰. بعد از تکميل مقاله، آن را حداقل به ۳ نفر (يا در صورت امکان ۵ نفر) از افرادي که به دانش و نقطه‌نظر آنها اعتماد داريد بفرستيد و از آنها بخواهيد که مقاله‌ شما را نقد کنند. سپس براساس نقدهاي آنها، مقاله را ويرايش کنيد و بارها و بارها آن را بخوانيد تا کاملا از صحت آن مطمئن شويد. آنگاه آن را براي نشريات مرتبط با زمينه‌ي فعاليت خود ارسال کنيد. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد